Tailieumoi.vn xin giới thiệu đến các quý thầy cô, các em học sinh đang trong quá trình ôn tập tài liệu Ngô Quyền: Tiểu sử cuộc đời và sự nghiệp đầy đủ nhất giúp các em học sinh có thêm tài liệu tham khảo trong quá trình ôn tập, củng cố kiến thức và chuẩn bị cho kì thi môn Ngữ văn sắp tới. Chúc các em học sinh ôn tập thật hiệu quả và đạt được kết quả như mong đợi.

Ngô Quyền: Tiểu sử cuộc đời và sự nghiệp

1. Tiểu sử và thân thế Ngô Quyền

Ngô Quyền (897-944) là một anh hùng của dân tộc Việt Nam trong lịch sử. Ông sinh ra vào ngày 12 tháng 3 năm Đinh Tỵ (năm 897) tại ấp Đường Lâm, Ba Vì, Hà Nội. Cha của ông là Ngô Mân, đang làm chức châu mục Đường Lâm, còn mẹ ông là bà họ Phạm. Ngô Quyền được miêu tả trong sử sách là một người anh hùng tuấn kiệt, có trí dũng. Từ nhỏ, Ngô Quyền đã được cha dạy bảo và truyền thống yêu nước của mảnh đất hai vua. Khi trưởng thành, ông được đánh giá là cường tráng, khôi ngô và đã rèn luyện võ nghệ để chuẩn bị cho việc đánh đuổi quân đô hộ.

Theo sử sách Đại Việt Sử ký Toàn thư, khi Ngô Quyền mới sinh ra, nhà có ánh sáng lạ đầy, dung mạo khác thường và có 3 nốt ruồi trên lưng. Thầy tướng cho rằng ông có thể làm chủ một phương, nên đặt tên ông là Quyền. Ngô Quyền lớn lên, có vẻ khôi ngô, mắt sáng như chớp, dáng đi thong thả như hổ và có trí dũng. Sức mạnh của ông được miêu tả là có thể nâng được vạc bằng đồng.

Theo lịch sử, Ngô Quyền cùng với Dương Đình Nghệ đã đánh đuổi quân Nam Hán chiếm thành Đại La vào năm 931. Khi Dương Đình Nghệ lên cầm quyền, ông được giao cai quản vùng Châu Ái (Thanh Hóa ngày nay) và được xưng là Tiết độ sứ.

Ngô Quyền là một anh hùng có tài năng và nhiệt huyết, đã cống hiến hết mình để mang lại cuộc sống an lành và đầy đủ cho nhân dân trong khu vực của mình. Với sự khâm phục về tài đức của Ngô Quyền, Dương Đình Nghệ đã cho con gái yêu quý của mình, Dương Như Ngọc, làm vợ Ngô Quyền.

Trong thời thơ ấu, Ngô Quyền sống cùng cha mẹ tại quê hương. Với sự giáo dục từ cha, Ngô Quyền đã sớm trở thành một chuyên gia về võ nghệ và sử dụng vũ khí như gươm giáo và binh pháp. Khi đất nước mới giành được quyền tự trị với sự khởi đầu từ gia đình Khúc, Ngô Quyền đã đứng lên tập hợp lực lượng và trở thành một nhân vật quan trọng ở Đường Lâm, được nhân dân địa phương kính trọng.

Ngô Quyền, vị vua đầu tiên của triều đại Ngô, chỉ có một người vợ và bốn người con trai. Con trưởng Thiên Sách Vương Ngô Xương Ngập được cho là sinh vào thập niên thứ hai của thế kỉ 10 và được chọn làm người kế vị của Ngô Quyền. Tuy nhiên, khi Ngô Quyền qua đời, Dương Tam Kha đã cướp ngôi và Ngô Xương Ngập phải bỏ trốn. Sau khi Dương Tam Kha bị lật đổ vào năm 950, em trai của Ngô Xương Ngập, Nam Tấn Vương Ngô Xương Văn đón anh trở về và hai anh em cùng làm vua. Ngô Xương Văn đã phế truất Dương Bình Vương và trùng hưng lại triều đại Ngô, trị vì cùng với anh trai từ năm 950 đến năm 954. Sau khi anh trai mất vào năm 954, Ngô Xương Văn tiếp tục trị vì độc lập cho đến khi qua đời vào năm 965, đánh dấu sự sụp đổ của triều đại Ngô. Còn hai con trai còn lại của Ngô Quyền là Ngô Nam Hưng và Ngô Càn Hưng không được sử sách đề cập gì thêm.

2. Sự nghiệp của Ngô Quyền

Vào tháng 3 mùa xuân năm 937, Dương Đình Nghệ, tiết độ sứ Giao Châu, bị giết bởi nha tướng Kiều Công Tiễn để lên chức. Hành động phản bội này gây ra sự phẫn nộ trong dân chúng và bị phản đối kịch liệt bởi các tướng sĩ. Hoảng sợ trước sự trừng phạt của Ngô Quyền, họ Kiều đã cầu cứu Nam Hán và châm ngòi cho xâm lược của quân Nam Hán vào nước ta. Ngô Quyền đã đánh bại quân xâm lược và giết Kiều Công Tiễn, nhưng vua Nam Hán đã sai con trai Lưu Hoằng Thao đem thủy quân sang xâm lược nước ta, đe dọa đến nền độc lập của dân tộc. 

Vào mùa đông năm 938, trong bối cảnh quân giặc Nam Hán dự định xâm lược nước ta qua sông Bạch Đằng, Ngô Quyền đã đưa ra một kế hoạch tài tình và lợi dụng thủy triều để đánh bại giặc. Ông đã bố trí một trận địa cọc nhọn bịt sắt và cắm xuống lòng sông. Khi quân giặc tiến vào sông, quân ta nhử giặc vượt qua trận địa cọc. Ngô Quyền đã chỉ huy quân từ ba phía tấn công giặc khi thủy triều xuống. Quân giặc bị tấn công bất ngờ, quay đầu chạy ra biển nhưng bị cọc nhọn đâm vào. Kết quả là, cửa sông Bạch Đằng trở thành nơi chôn vùi quân giặc Nam Hán và tướng giặc Hoằng Thao đã tử nạn. Vua Nam Hán sợ hãi và rút quân khỏi biên giới nước ta, không còn ý định xâm lăng.

Chiến thắng trên sông Bạch Đằng năm 938 đánh dấu sự vinh quang của dân tộc, kết thúc thời kỳ đô hộ của phương Bắc. Từ đó, đất nước độc lập và tự chủ. Ngô Quyền lên ngôi vua sau chiến thắng lịch sử, đóng đô tại Cổ Loa, mở ra một kỷ nguyên mới xây dựng đất nước độc lập và tự chủ. Ông bãi bỏ chức Tiết độ sứ và tự xưng vương, đặt hiệu là Tiền Ngô Vương. Điều này chấm dứt hơn 1000 năm đô hộ và bắt đầu một thời kỳ phục hưng đất nước. Ngô Quyền không để lại bất kỳ tác phẩm văn học nào, nhưng sử sách ghi lại nhiều câu chuyện tốt đẹp về ông. Ngô Quyền được coi là người đã mở ra một kỷ nguyên độc lập tự chủ của dân tộc Việt Nam với chiến thắng Bạch Đằng lịch sử.

3. Ngô Quyền và chiến thắng Bạch Đằng năm 938

* Hoàn cảnh:

- Năm 937, Kiều Công Tiễn giết Dương Đình Nghệ để đoạt chức Tiết độ sứ. Được tin đó, Ngô Quyền liền kéo quân ra Bắc

=> Mục đích trị tội Kiều công tiễn, bảo vẹ nền tự chủ.

- Kiều Công Tiễn cầu cứu nhà Hán. Năm 938, Nam Hán đem quân sang xâm lược nước ta lần thứ hai.

* Kế hoạch của Ngô Quyền:

- Ngô Quyền vào thành Đại La (Tống Bình) bắt giết Kiều công Tiễn, khân trương chuẩn bị chống xâm lược.

- Chủ động đón đánh quân Nam Hán.

- Ngô Quyền bố trí trận địa: Xây dựng cửa sông Bạch Đằng thành một trận địa cọc ngầm.

Cách đánh giặc độc đáo.

*Diễn biến:

- Cuối năm 938 đoàn thuyền chiến của quân Nam Hán do Lưu Hoành Tháo chỉ huy kéo vào bờ biển nước ta.

- Lúc này thuỷ triều đang dâng cao. Ngô Quyền cho quân đánh nhẹ nhử quân Nam Hán tiến sâu vào bãi cọc ngầm ma không biết.

- Khi nước triều bắt đầu rút, Ngô Quyền dốc toàn lực lượng đánh quật trở lại. Quân Nam Hán kháng cự không nổi chạy ra biển

- Quân Hán rối loạn, thuyền xô vào bãi cọc vỡ tan tànhHoằng Tháo bị giết tại trận.

- Vua Nam Hán, được tin bại trậnhốt hoảng rút quân về nước.

- Trận Bạch Đằng của Ngô Quyền kết thúc thắng lợi.

* Ý nghĩa:

- Đè bẹp ý chí xâm lược của kẻ thù.

- Chấm dứt hoàn toàn ách đô hộ hơn 1000 năm của các triều đại phong kiến phương Bắc, mở ra thời kì độc lập lâu dài cho dân tộc.

Sơ đồ tư duy Nước ta buổi đầu độc lập

4. Kể lại sự việc có thật liên quan đến Ngô Quyền

Kể lại sự việc có thật liên quan đến Ngô Quyền - Mẫu 1

Lịch sử Việt Nam đã lưu danh biết bao cuộc chiến đấu chống giặc ngoại xâm oanh liệt từ xưa đến nay, trong số đó không thể không nhắc đến chiến thắng chống quân Nam Hán vang dội trên sông Bạch Đằng năm 938. Và linh hồn của trận đánh huyền thoại ấy, cũng chính là người anh hùng dân tộc em vô cùng ngưỡng mộ, đó chính là Ngô Quyền.

Ngô Quyền hay còn gọi với tên Ngô chúa, là vị vua đầu tiên trong lịch sử nhà Ngô cũng là vị anh hùng dân tộc đã lãnh đạo nhân dân ta giành thắng lợi trong cuộc kháng chiến chống quân Nam Hán. Ông xuất thân từ dòng họ hào trưởng ở Đường Lâm (tức Hà Nội ngày nay), cha làm châu mục, bản thân Ngô Quyền từ nhỏ đã có trí dũng hơn người, khôi ngô sáng sủa. Tục truyền khi ông mới sinh ra, xung quanh nhà liền tỏa ra thứ ánh sáng khác lạ, lại có 3 nốt ruồi phía sau lưng, thầy xem tướng nói chắc chắn sau này sẽ làm nên sự nghiệp lớn. Lớn lên, Ngô Quyền lại càng tỏ rõ sự hơn người của mình, mắt sáng, dáng đi thong dong, sức vóc phi thường. Nhưng cũng vào lúc đó, quân Nam Hán do Kiều Công Tiễn cầu cứu kéo quân sang xâm lược nước ta. Khi nhận được tin, Ngô Quyền đã bày binh bố trận trên sông Bạch Đằng, dùng kế vót nhọn cọc gỗ cắm ở dưới đáy sông, chờ thủy triều lên che kín, thuyền giặc không nhìn thấy; khi nước thủy triều rút thuyền giặc bị mắc vào cọc gỗ và chìm. Nhờ có kế đánh đầy khôn khéo, thông minh của ông mà quá nửa quân giặc bị chết đuối, tướng Nam Hán là Lưu Hoằng Thao bị Ngô Quyền giết chết, đất nước sạch bóng quân thù. Trận đánh này không chỉ mang lại độc lập cho dân tộc mà còn là trận đánh mang ý nghĩa quan trọng khi chấm dứt hơn 100 năm Bắc thuộc, mở ra kỉ nguyên độc lập cho dân tộc ta. Sau chiến thắng Bạch Đằng lịch sử, năm 939, Ngô Quyền lên ngôi vua, xây dựng nhà nước tự trị, lập ra nhà Ngô.

Em vô cùng ngưỡng mộ và tự hào về tài trí, mưu lược đánh trận của người anh hùng dân tộc, "vị vua của các vua" Ngô Quyền. Em tự nhủ với lòng mình sẽ học tập tốt, tu dưỡng đạo đức tốt để trở thành người công dân có ích, góp phần xây dựng nước nhà ngày càng phồn vinh hơn và bảo vệ thành quả mà ông cha ta đã vất vả gây dựng trong hàng ngàn năm qua.

Kể lại sự việc có thật liên quan đến Ngô Quyền - mẫu 2

Nhắc đến lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam, chúng ta không thể không nhắc đến người anh hùng đã chính thức đặt dấu chấm hết cho hơn 1000 năm đô hộ của giặc phương Bắc ở nước ta. Đó chính là Ngô Quyền.

Ngay từ thời niên thiếu, Ngô Quyền đã nổi tiếng là một người thông minh và gan dạ. Bởi vậy, ông được Dương Đình Nghệ vô cùng tin tưởng, giao cho quyền cai quản một phương trời. Khi hay tin Dương Đình Nghệ bị Kiều Công Tiễn phản bội, lén ám sát, Ngô Quyền căm phẫn vô cùng. Lập tức, ông dẫn quân đến tìm hắn để trị tội. Lúc đó, quân Nam Hán cũng đang nườm nượp hành quân kéo về nước ta sau lời ngỏ của kẻ phản quốc Kiều Công Tiễn. Không chút sợ hãi, ông đã lãnh đạo tướng sĩ chủ động tiến về biên giới để đương đầu với kẻ thù. Tại sông Bạch Đằng, ông đã tạo ra một trận đánh lịch sử, dẹp tan quân Nam Hán. Đến ngày nay, đó vẫn là một trong những trận thủy chiến hào hùng bậc nhất. Sự thông minh, tài trí, mưu lược, biết quan sát và tận dụng ưu thế địa hình của Ngô Quyền khiến nhân dân muôn đời nể phục. Từ sau trận đánh đó, Ngô Quyền lên ngôi vua trong sự ủng hộ của toàn quân, toàn dân, mở ra một trang sử hoàn toàn mới cho dân tộc.

Với những chiến công hào hùng, ý nghĩa đó, Ngô Quyền thực sự là một cây trụ lớn vững chãi không thể thiếu được của mái nhà Việt Nam ta. Thật tự hào khi đất nước ta có một người anh hùng lịch sử vĩ đại như thế.

5. Di tích thờ Ngô Quyền ở nước ta

Ở làng Đường Lâm (Sơn Tây, Hà Nội) có nhiều địa điểm liên quan đến Ngô Quyền và các tướng lĩnh thuộc triều đại Ngô Vương. Tuy nhiên, đền thờ và lăng Ngô Quyền ở thôn Cam Lâm, xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây là một trong những địa điểm nổi tiếng nhất. Đền được xây dựng bằng gạch, lợp ngói mũi hài, quay về hướng đông, có tường bao quanh và được trang trí bằng hoành phi khắc bốn chữ “Tiền Vương bất vọng”. Ngoài việc là một địa chỉ du lịch hấp dẫn, đền thờ và lăng Ngô Quyền còn là một điểm đến tâm linh được nhiều người dân trong và ngoài vùng tìm đến để cầu nguyện và dâng lễ. Hiện nay, tòa đại bái trong đền được sử dụng làm phòng trưng bày về thân thế, sự nghiệp của Ngô Quyền và nhà triển lãm chiến thắng Bạch Đằng. Với tầm quan trọng lịch sử và tâm linh của nó, đền thờ và lăng Ngô Quyền là một địa điểm không thể bỏ qua khi đến làng Đường Lâm.