Bài viết Công thức tính đồng phân phenol hay nhất, chi tiết với bài tập minh họa có lời giải sẽ giúp học sinh nắm vững Công thức tính đồng phân phenol từ đó biết cách làm bài tập về tính đồng phân phenol.

Công thức tính đồng phân phenol hay nhất

Phenol là một trong nhưng hợp chất thơm tiêu biểu mà chúng ta học ở lớp 11. Bài toán tính số đồng phân của phenol là một trong những phần quan trọng. Bài viết dưới đây sẽ giúp các em làm trọn vẹn câu đồng phân của phenol.

1. Công thức tính đồng phân phenol

- Phenol là những hợp chất hữu cơ trong phân tử có nhóm –OH ( hiđroxyl) liên kết trực tiếp với C vòng benzen.

- Phenol cũng là tên riêng của hợp chất cấu tạo bởi nhóm phenol liên kết với nhóm hidroxyl (C₆H₅-OH), chất tiêu biểu cho các phenol.

- Công thức tổng quát phenol đơn chức: C_nH_2n-6O (n ≥ 6)

- Công thức tính nhanh phenol có dạng C_nH_2n-6O : 3^n-6   (6 < n < 9) 

- Chú ý: Nếu nhóm OH đính vào mạch nhánh của vòng thơm thì hợp chất này không thuộc  loại phenol mà thuộc loại ancol thơm.

2. Bạn nên biết

Phân loại :

+ Phenol đơn chức: Phân tử có một nhóm –OH phenol.

+ Phenol đa chức: Phân tử chứa hai hay nhiều nhóm –OH phenol.

3. Mở rộng 

Nhiều bài khi yêu tìm đồng phân phenol thỏa mãn một vài điều kiện phụ như tác dụng với NaOH hay Na.

Tổng quát:

Số nhóm chức - OH của phenol  = 

Lưu ý: Nhiều bài toán thì công thức cấu tạo có lẫn cả nhóm OH của phenol và nhóm OH của ancol thì ancol phản ứng được với Na nhưng không phản ứng được với NaOH.

4. Bài tập minh họa

Câu 1: Số hợp chất thơm có công thức phân tử C₇H₈O tác dụng được với NaOH là

A. 2                           

B. 1                            

C. 4                           

D. 3

Hướng dẫn giải

Độ bất bão hòa   mà đây là hợp chất thơm → phân tử chứa 1 vòng benzen.

Hợp chất thơm có 7C và 1O mà tác dụng được với NaOH → Đồng phân phenol thỏa mãn.

→ Các đồng phân có dạng CH₃C₆H₄OH (3 đồng phân o, m, p).

Đáp án D

Câu 2: Hợp chất hữu cơ X (phân tử chứa vòng benzen) có công thức phân tử là C₇H₈O₂. Khi X tác dụng với Na dư, số mol H₂ thu được bằng số mol X tham gia phản ứng. Mặt khác, X tác dụng được với dung dịch NaOH theo tỉ lệ số mol 1 : 1. Công thức cấu tạo thu gọn của X là

A. C₆H₅CH(OH)₂ .

B. HOC₆H₄CH₂OH.

C. CH₃C₆H₃(OH)₂.

D. CH₃OC₆H₄OH.

Hướng dẫn giải

Độ bất bão hòa  → phân tử chứa 1 vòng benzen.

Khi X tác dụng với Na dư, số mol H₂ thu được bằng số mol X tham gia phản ứng →X có 2 nhóm OH của phenol hoặc 1nhóm OH phenol và 1 OH ancol.

X tác dụng được với dung dịch NaOH theo tỉ lệ số mol 1 : 1 → X có 1 nhóm OH phenol.

→ thỏa mãn bài toán thì X có 1nhóm OH phenol và 1 OH ancol.

Vậy công thức cấu tạo thu gọn của X là HOC₆H₄CH₂OH

Đáp án B

Câu 3: Số đồng phân phenol có công thức phân tử là C₈H₁₀O là

A. 7

B. 8

C. 9

D. 10

Hướng dẫn giải

Độ bất bão hòa   →1 vòng benzen (do hợp chất của phenol).

Số nguyên tử C thỏa mãn nằm trong khoảng 6-9 nên áp dụng công thức tính nhanh:

Số đồng phân phenol 3^{8 – 6} = 9

Đáp án C

Xem thêm các công thức Hoá học lớp 11 đầy đủ, chi tiết khác:

Công thức tính độ điện li

Công thức xác định hằng số điện li

Công thức liên hệ giữa hằng số điện li và độ điện li

Công thức tính hằng số phân li bazơ

Công thức tính hằng số phân li axit

Công thức pH của dung dịch

Công thức tính pH trong dung dịch axit yếu/bazơ yếu

Công thức tính pH trong dung dịch axit mạnh/bazơ mạnh

Công thức tính nhanh số mol HNO₃ phản ứng

Công thức tính nhanh khối lượng muối nitrat

Công thức tính nhanh hiệu suất tổng hợp NH₃

Công thức tính số mol OH^- khi cho P₂O₅ tác dụng với dung dịch kiềm

Công thức tính độ dinh dưỡng của phân bón

Công thức tính số mol OH^- ( hoặc CO₂) khi cho CO₂ tác dụng với dung dịch kiềm

Công thức tính nhanh bài toán khử oxit kim loại bằng CO

Công thức tính độ bất bão hòa hợp chất hữu cơ

Công thức tính % khối lượng các nguyên tố trong hợp chất hữu cơ

Xác định công thức phân tử hợp chất hữu cơ

Công thức xác định số nguyên tử trong hợp chất hữu cơ

Công thức tính nhanh số đồng phân của ankan

Công thức tính nhanh số mol ankan

Công thức tính khí đốt cháy ankan

Công thức crăckinh ankan

Công thức tính nhanh đồng phân của anken

Công thức tính nhanh đồng phân của ankin

Công thức tính toán đốt cháy anken

Công thức tính toán đốt cháy ankin

Công thức bảo toàn số mol liên kết pi

Công thức tính nhanh số đồng phân ankylbenzen

Công thức đốt cháy benzen và ankylbenzen

Công thức tính nhanh số đồng phân ancol no, đơn chức, mạch hở

Công thức tính toán đốt cháy ancol

Công thức tính nhanh số đồng phân ete no, đơn chức, mạch hở

Công thức tính số ete tối đa thu được từ hỗn hợp n ancol đơn chức

Công thức bài toán tách nước của ancol

Công thức xác định số nhóm chức ancol

Công thức tính đồng phân phenol

Công thức tính nhanh số đồng phân Anđehit no, đơn chức, mạch hở

Công thức tính nhanh số đồng phân Axit cacboxylic no, đơn chức, mạch hở

Công thức tính nhanh số đồng phân Xeton no, đơn chức, mạch hở

Công thức phản ứng tráng gương (tráng bạc) của anđehit

Công thức bài toán đốt cháy anđehit

Công thức bài toán đốt cháy axit cacboxylic