Với giải Câu 3 trang 45 SBT Ngữ Văn lớp 10 Cánh diều chi tiết trong Bài 4: Văn bản thông tin giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập trong SBT Ngữ Văn 10. Mời các bạn đón xem:
Giải sách bài tập Ngữ Văn lớp 10 Bài 4: Văn bản thông tin
Câu 3 trang 45 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:Phân tích tác dụng của những kiểu trích dẫn, chú thích trong các đoạn văn sau:
a) “Thế kỉ thứ XV, vua Lê Thái Tổ cũng thấy ý nghĩa của thơ văn trong việc góp phần giữ gìn biên cương của đất nước. Trong bài thơ Thân chinh Phục Lễ châu, ông viết: “Đề thi khắc nham thạch, trấn ngã Việt tây ngung” (Toàn Việt thị lục, tập II, kí
hiệu A.1262, tờ 2). Có nghĩa là: “Đề thơ khắc vách đá, trấn giữ phía tây nước Việt ta”. Đặc biệt, Nguyễn Trãi có tuyên bố “đao bút” của mình là dùng những bài văn từ lệnh khéo léo góp phần vào việc dẹp yên giặc Bắc, ra sức bảo vệ nước Nam: “Đao bút phải dùng tài đã vẹn / Chỉ thư này chép việc càng chuyên / Vệ Nam mãi mãi ra tay thước / Điện Bắc đà đà yên phận tiên” (Bảo kính cảnh giới, bài 56).”.
(Theo Phương Lựu)
b) “Từ giả thuyết “Hùng” (Hùng Vương) cũng là chữ phiên âm từ Việt cô chỉ một chức vụ thủ lĩnh, “người cầm đầu” dân tộc, Trần Quốc Vượng cho rằng “vùng Mường trước cách mạng có lang, có làng. Lang có lang đạo, lang cun (cun - kun).
Đạo (con trưởng ngành thứ nhà lang) cai quản một mường. Thường các đạo phụ thuộc vào lang cun, nơi cun ở hoặc đúng hơn xóm hoặc một số xóm nằm dưới quyền thống trị và bóc lột trực tiếp của cun, gọi là chiềng (làng Chiềng). Cun là con trưởng ngành trưởng nhà lang. Hùng cũng là con trai trưởng của ngành Âu Lạc. Ngoài từ cun, ở ta còn có từ khun: Khun là tiếng chỉ chức vị người cầm đầu = tù trưởng) và cũng là tiếng chỉ các quý tộc nói chung, người được tôn kính thuộc các dân tộc thuộc ngữ hệ Môn-Khmer và Thái như La Ha, Kháng, Xinh mun, Khmu, Thái Tây Bắc, Lào” [Trần Quôc Vượng, 2005, trang 963].”.
(Đinh Hồng Hải)
Trả lời:
a) Cách trích dẫn trực tiếp bằng hình thức đặt nội dung trong dấu ngoặc kép.
Đây là hình thức trích dẫn nguyên văn (“Đề thi khắc nham thạch, trấn ngã Việt tây ngung”). Cách chú thích trong đoạn văn là hình thức chú thích trong chính văn bằng cách đặt trong ngoặc đơn “(Toàn Việt thi lục, tập II, kí hiệu A.1262, tờ 2)”; “(Bảo kính cảnh giới, bài 56)”. Các trích dẫn này có tác dụng dẫn lại nguyên nội dung được trích dẫn, hoặc giải thích nghĩa của một từ ngữ, một khái niệm quan trọng trong bài nhằm thể hiện tính khách quan, tính trung thực của tác giả khi viết.
b) Cách trích dẫn trong đoạn văn này sử dụng cách trích dẫn trực tiếp nội dung được đánh dấu bằng dấu ngoặc kép. Đây là hình thức trích dẫn nguyên văn, có xuất xứ và số trang rõ ràng “[Trần Quốc Vượng, 2005, trang 963]”. Đi liền với cách trích dẫn trực tiếp, nguyên văn này là hình thức chú thích ngay trong chính văn, ví dụ: “Hùng” (Hùng Vương), lang cun (cun - kun), Đạo (con trưởng ngành thứ nhà lang), chiêng (làng Chiêng), người cầm đầu (= tù trưởng). Các trích dẫn và chú thích này có tác dụng dẫn lại nguyên nội dung được trích dẫn, hoặc chú thích nguồn gốc xuất xứ của tài liệu được trích dẫn trong bài nhằm thể hiện tính khách quan, tính trung thực trong nghiên cứu khoa học.
Xem thêm lời giải soạn văn lớp 10 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Câu 1 trang 39 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1: Những ý nào nêu đúng điều cần chú ý khi đọc hiểu văn bản thông tin tổng hợp?...
Câu 2 trang 39 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:Phương án nào thể hiện đúng nhất thông tin mà bài viết muốn chuyển tải về văn hoá dân gian Hà Nội?...
Câu 3 trang 40 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:Văn hoá dân gian đã chuyển dồn về Hà Nội bằng cách thức nào?...
Câu 4 trang 40 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1: Những danh nhân được nêu ở cuối bài viết (Lý Thường Kiệt, Trần Quốc Toản, Chu An, Nguyễn Trãi, Hồ Xuân Hương, Chiêu Hồ, Bà Huyện Thanh Quan) nhằm làm rõ cho thông tin nào?...
Câu 5 trang 40 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1: Phương án nào thể hiện đúng và đầy đủ những yếu tố góp phần hình thành nên người Hà Nội sành ăn, sành mặc, làm ăn tài, đại diện của tinh hoa dân tộc?...
Câu 6 trang 41 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:(Câu hỏi 3, SGK) Trong từng phần, thông tin chính của văn bản Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội: một hằng số văn hoá Việt Nam đã được làm rõ qua những phương diện nào?...
Câu 7 trang 41 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:(Câu hỏi 4, SGK) Để giúp người đọc hiểu đặc điểm của “văn hoá Thăng Long - Hà Nội”, tác giả đã huy động, kết nối thông tin từ những lĩnh vực nào? Hãy chỉ ra biểu hiện cụ thể của các loại thông tin ấy (ví dụ: thông tin địa lí - “Hà Nội [...] là thủ đô tự nhiên của lưu vực sông Hồng, của miền Bắc Việt Nam”)...
Câu 8 trang 41 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:(Câu hỏi 5, SGK) Theo em, văn bản Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội: một hằng số văn hoá Việt Nam đã sử dụng phương thức thuyết minh kết hợp với những phương thức nào (biểu cảm, tự sự, nghị luận,...)? Hãy chỉ ra và phân tích mục đích của việc lồng ghép các yếu tố đó trong bài viết...
Câu 1 trang 41 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1: Mục đích của văn bản Những điều cần chú ý khi tham gia lễ hội Đền Hùng – 2019 là:...
Câu 2 trang 41 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:Theo em, vì sao người soạn văn bản lại đưa ra nội dung “5 không”?...
Câu 3 trang 42 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:Văn bản Những điều cần chú ý khi tham gia lễ hội Đền Hùng 2019 là văn bản đa phương thức...
Câu 4 trang 42 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:(Câu hỏi 3, SGK) Hãy nêu tác dụng của các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ (hình ảnh và sơ đồ) trong việc thể hiện thông tin chính của hai văn bản...
Câu 5 trang 42 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:(Câu hỏi 4, SGK) Quan điểm, thái độ của người đưa tin được thể hiện như thế nào ở hai văn bản trên? Chi tiết nào giúp em nhận ra điều đó?...
Câu 6 trang 42 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1: (Câu hỏi 5, SGK) Theo em, ưu điểm và hạn chế của mỗi dạng bản tin trên là gì? Vì sao?...
Câu 7 trang 42 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1: Hãy thiết kế một bản đồ hoạ thông tin (infographic) về lễ hội Đền Hùng...
Câu 8 trang 42 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:Hãy viết một bản tin về một lễ hội mà em yêu thích...
Câu 1 trang 42 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1: Lễ hội dân gian đặc sắc của dân tộc Chăm ở Ninh Thuận là.......................:...
Câu 2 trang 42 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:Bố cục của bài viết gồm:...
Câu 3 trang 43 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:Đoạn văn sau cho biết thông tin gì?...
Câu 4 trang 43 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:(Câu hỏi 3, SGK) Theo em, phương thức miêu tả và tự sự có tác dụng như thế nào đối với việc truyền tải thông tin ở văn bản này?...
Câu 5 trang 43 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:(Câu hỏi 4, SGK) Tìm điểm giống nhau giữa phong tục của người Chăm (qua lễ hội Ka-tê) và phong tục của người Kinh (qua Tết âm lịch truyền thống). Nêu nhận xét của em về điểm giống nhau đó...
Câu 6 trang 43 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:Tìm một văn bản thông tin khác giới thiệu về lễ hội Ka-tê của đồng bào Chăm ở Ninh Thuận hoặc đồng bào Chăm ở vùng miền khác...
Câu 7 trang 43 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:(Câu hỏi 5, SGK) Nếu viết một văn bản thông tin tổng hợp giới thiệu ngày Tết âm lịch ở quê hương mình, em sẽ giới thiệu những thông tin cơ bản gì và sử dụng những hình ảnh nào để minh hoạ?...
Câu 1 trang 43 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:(Bài tập 1, SGK) Những trích dẫn, chú thích trong đoạn trích Hê-ra-clét đi tìm táo vàng (thần thoại Hy Lạp) ở Bài 1 và đoạn trích Thăng Long - Đồng Đô - Hà Nội: một hằng số văn hoá Việt Nam (Trần Quốc Vượng) trong Bài 4 thuộc kiểu trích dẫn, chú thích nào?...
Câu 2 trang 44 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:Quan sát bản đồ hoạ thông tin (infographic) và thực hiện các yêu cầu bên dưới:...
Câu 3 trang 45 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:Phân tích tác dụng của những kiểu trích dẫn, chú thích trong các đoạn văn sau:...
Câu 4 trang 45 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1: (Bài tập 4, SGK) Hãy viết một văn bản, trong đó có sử dụng số liệu, hình ảnh hoặc sơ đồ,... để trình bày về một trong các đề tài sau đây:...
Câu 1 trang 46 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1: Dòng nào không thể hiện đúng điểm cần lưu ý khi viết nội quy hoặc hướng dẫn nơi công cộng?...
Câu 2 trang 46 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:Dựa vào các ý đã cho dưới đây, em hãy viết các quy định cụ thể cho người tham gia lễ hội Gò Đống Đa (Hà Nội)...
Câu 3 trang 46 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1: Sửa và bổ sung bảng nội quy lớp học dưới đây:...
Câu 4 trang 47 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1: Đọc các văn bản sau đây và thực hiện các yêu cầu bên dưới:...
Câu 1 trang 49 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1: Điền các từ cho trước sau đây vào chỗ trồng:...
Câu 2 trang 49 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1:Hãy tự đánh giá về bản thân theo các gợi ý sau:...
Câu 3 trang 49 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1: Đọc bài luận giới thiệu về bản thân sau đây và thực hiện các yêu cầu bên dưới:...
Câu 4 trang 50 SBT Ngữ Văn lớp 10 Tập 1: Hãy viết bài luận xin học bồng du học nước ngoài...
Xem thêm các bài giải SBT Ngữ văn lớp 10 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Bài mở đầu
Bài 1: Thần thoại và sử thi
Bài 2: Thơ đường luật
Bài 3: Kịch bản chèo và tuồng
Bài 4: Văn bản thông tin
Ôn tập và tự đánh giá cuối học kì 1