Lý thuyết Hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ (Chân trời sáng tạo 2024) hay, chi tiết | Hóa học 11

3.8 K

Với tóm tắt lý thuyết Hóa học lớp 11 Bài 8: Hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ sách Chân trời sáng tạo hay, chi tiết cùng với bài tập trắc nghiệm chọn lọc có đáp án giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Hóa học 11.

Lý thuyết Hóa học lớp 11 Bài 8: Hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ

A. Lý thuyết Hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ

1. Hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ

a) Khái niệm

- Hợp chất hữu cơ là hợp chất của carbon trừ một số hợp chất như các oxide của carbon, muối carbonate, các carbide,…

- Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu các hợp chất hữu cơ.

b) Đặc điểm

- Liên kết hóa học trong các hợp chất hữu cơ thường là liên kết cộng hóa trị.

- Hợp chất hữu cơ thường có nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi thấp, không tan hoặc ít tan trong nước, tan nhiều trong dung môi hữu cơ.

- Đa số hợp chất hữu cơ dễ cháy, kém bền nhiệt nên dễ bị phân hủy bởi nhiệt.

- Phản ứng của các chất hữu cơ thường xảy ra chậm, không hoàn toàn, không theo một hướng nhất định.

c) Phân loại

- Có nhiều cách để phân loại hợp chất hữu cơ, trong đó có thể dựa theo thành phần nguyên tố tạo nên nó.

- Hợp chất hữu cơ gồm hydrocarbon và dẫn xuất của hydrocarbon.

+ Hydrocarbon: những hợp chất chỉ được tạo thành từ 2 nguyên tốt C và H.

+ Dẫn xuất của hydrocarbon: những hợp chất mà trong phân tử ngoài nguyên tố C còn có các nguyên như O, N, S, Cl,…

2. Nhóm chức và phổ hồng ngoại IR

a) Khái niệm và một số loại nhóm chức cơ bản

- Nhóm chức là nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử gây ra những tính chất đặc trưng của hợp chất hữu cơ.

- Một số nhóm chức cơ bản: -OH; -O-; -NH2;….

b) Dự đoán một số nhóm chức cơ bản dựa vào bảng tín hiệu phổ hồng ngoại (IR)

- Dựa vào phổ hồng ngoại, có thể xác định sự có mặt của một số nhóm chức cơ bản trong phân tử hợp chất hữu cơ.

Sơ đồ tư duy Hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ

B. Trắc nghiệm Hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ

Câu 1. Nhóm chức – NH2 là của hợp chất nào sau đây?

A. Carboxylic acid.

B. Amine.

C. Alcohol.

D. Ketone.

Đáp án đúng là: B

Nhóm chức – NH2 là của hợp chất amine.

Câu 2. Hợp chất C2H5Br thuộc loại hợp chất nào sau đây?

A. Dẫn xuất halogen.

B. Alcohol.

C. Ester.

D. Ether.

Đáp án đúng là: A

Hợp chất C2H5Br thuộc loại dẫn xuất halogen.

Câu 3. Nhóm chất nào dưới đây đều là dẫn xuất của hydrocarbon?

A. CH2Cl2, CH2Br-CH2Br, CHCl3, CH3COOCH3, C­6H5CH3­.

B. CH2Cl2, CH2=CH-CHO, CH3COOH, CH2=CH2.

C. CHBr3, CH2=CH-COOCH3, C6H5OH, C2H5OH, (CH3)3N.

D. CH3OH, CH2=CH-Cl, C6H5ONa, CH≡C-CH3.

Đáp án đúng là: C

CHBr3, CH2=CH-COOCH3, C6H5OH, C2H5OH, (CH3)3N đều là dẫn xuất của hydrocarbon.

Loại A do C­6H5CH3 là hydrocarbon.

Loại B do CH2=CH2 là hydrocarbon.

Loại D do CH≡C-CH3 là hydrocarbon.

Câu 4. Một hợp chất hữu cơ X chứa đồng thời hai nhóm chức alcohol và aldehyde. Khi đó, hợp chất X sẽ

A. chỉ thể hiện các tính chất hóa học đặc trưng của alcohol.

B. chỉ thể hiện các tính chất hóa học đặc trưng của aldehyde.

C. thể hiện các tính chất hóa học đặc trưng của cả alcohol và aldehyde.

D. không thể hiện tính chất hóa học đặc trưng của cả alcohol và aldehyde.

Đáp án đúng là: C

Một hợp chất hữu cơ X chứa đồng thời hai nhóm chức alcohol và aldehyde. Khi đó, hợp chất X sẽ thể hiện các tính chất hóa học đặc trưng của cả alcohol và aldehyde.

Câu 5. Trên phổ hồng ngoại của hợp chất hữu cơ X có các hấp thụ đặc trưng ở 2817 cm-1 và 1731 cm-1. Chất X là chất nào trong các chất dưới đây?

A. CH3COCH2CH3.

B. CH2=CHCH2CH2OH.

C. CH3CH2CH2CHO.

D. CH3CH=CHCH2OH.

Đáp án đúng là: C

X là hợp chất aldehyde. Vậy CH3CH2CH2CHO thoả mãn.

Câu 6. Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu

A. các hợp chất của carbon.

B. các hợp chất của carbon (trừ CO, CO2).

C. các hợp chất của carbon (trừ CO, CO2, muối carbonate, hợp chất xyanide, các carbide,…).

D. các hợp chất chỉ có trong cơ thể sống.

Đáp án đúng là: C

Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu các hợp chất của carbon (trừ CO, CO2, muối carbonate, hợp chất xyanide, các carbide,…).

Câu 7. Trong các hợp chất sau, chất nào không phải là hợp chất hữu cơ?

A. (NH4)2CO3.

B. CH3COONa.

C. CH3Cl.

D. C6H5NH2.

Đáp án đúng là: A

(NH4)2CO3 là muối carbonate nên không phải là hợp chất hữu cơ.

Câu 8. Trong các hợp chất sau, chất nào là hydrocarbon?

A. C2H5OH.

B. CH3COOH.

C. C6H6.

D. C6H5NH2.

Đáp án đúng là: C

C6H6 là hydrocarbon, do trong thành phần của hợp chất chỉ có C và H.

Câu 9. Trong thành phần của hợp chất hữu cơ

A. luôn có C và H.

B. luôn có C, thường có H và O.

C. luôn có C, H và O.

D. luôn có C và O, thường có H.

Đáp án đúng là: B

Trong thành phần của hợp chất hữu cơ luôn có C, thường có H và O.

Câu 10. Phản ứng hóa học của các hợp chất hữu cơ có đặc điểm là

A. thường xảy ra rất nhanh và cho một sản phẩm duy nhất.

B. thường xảy ra chậm, không hoàn toàn, không theo một hướng nhất định.

C. thường xảy ra rất nhanh, không hoàn toàn, không theo một hướng nhất định.

D. thường xảy ra rất chậm, nhưng hoàn toàn, không theo một hướng xác định.

Đáp án đúng là: B

Phản ứng hóa học của các hợp chất hữu cơ có đặc điểm là thường xảy ra chậm, không hoàn toàn, không theo một hướng nhất định.

Câu 11. Dựa vào phổ IR của hợp chất X có công thức CH3CH(OH)CH3 dưới đây, hãy chỉ ra peak nào giúp dự đoán X có nhóm -OH?

Trắc nghiệm Hóa học 11 Chân trời sáng tạo Bài 8 (có đáp án): Hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ (ảnh 1)

A. A

B. B

C. C

D. D

Đáp án đúng là: A

Peak A do nhóm OH alcohol có số sóng hấp thụ là 3 650 – 3 200 cm-1.

Câu 12. Cho các chất: CaC2, CO2, HCOOH, C2H6O, CH3COOH, CH3Cl, NaCl, K2CO3. Số hợp chất hữu cơ trong các chất trên là

A. 4.

B. 5.

C. 3.

D. 2.

Đáp án đúng là: A

HCOOH, C2H6O, CH3COOH, CH3Cl là hợp chất hữu cơ.

Câu 13. Cho các hợp chất hữu cơ: CH4, CCl4, CH3OH, HCOOH, C2H2, C8H18, CH3NH2. Số hợp chất hữu cơ thuộc loại dẫn xuất của hydrocarbon là

A. 3.

B. 4.

C. 5.

D. 6.

Đáp án đúng là: B

Có 4 hợp chất hữu cơ thuộc loại dẫn xuất của hydrocarbon là: CCl4, CH3OH, HCOOH, CH3NH2.

Câu 14. Cho sơ đồ phổ khối IR của chất X như sau

Trắc nghiệm Hóa học 11 Chân trời sáng tạo Bài 8 (có đáp án): Hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ (ảnh 2)

X là chất nào sau đây ?

A. CH3CH2CH2OH.

B. CH3CH2CH2CH2CH2COOH.

C. CH3CH2CH2CHO.

D. CH3CH2CH2COOCH2CH2CH3.

Đáp án đúng là: B

Tín hiệu hấp thụ tại 1721 cm-1 là của C = O, 2917 cm-1 là của O – H trong -COOH.

Câu 15. Cho các phát biểu sau:

(a) Nguyên tố carbon và hydrogen luôn có mặt trong hợp chất hữu cơ.

(b) Hợp chất hữu cơ mà thành phần phân tử chỉ gồm các nguyên tố carbon và hydrogen là hydrocarbon.

(c) Hợp chất hữu cơ là hợp chất của carbon (trừ CO, CO2, các muối carbonate, các hợp chất cyanide, các carbide, …)

(d) Phổ hồng ngoại cho phép xác định cả loại nhóm chức và số lượng nhóm chức đó có trong phân tử hợp chất hữu cơ.

(e) Phổ hồng ngoại cho phép xác định loại nhóm chức có trong phân tử hợp chất hữu cơ.

(g) Một hydrocarbon và một hợp chất ion có khối lượng phân tử gần bằng nhau thì hydrocarbon tan trong nước ít hơn và có nhiệt độ sôi thấp hơn so với hợp chất ion.

Số phát biểu đúng là

A. 3.

B. 4.

C. 5.

D. 6.

Đáp án đúng là: B

Bao gồm: (b), (c), (e), (g)

(a) Sai vì chỉ có nguyên tố carbon luôn có mặt trong hợp chất hữu cơ.

(d) Sai vì phổ hồng ngoại không cho phép xác định số lượng nhóm chức trong phân tử hợp chất hữu cơ.

Xem thêm các bài tóm tắt Lý thuyết Hóa học lớp 11 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Đánh giá

0

0 đánh giá