Tailieumoi.vn xin giới thiệu đến các quý thầy cô GIÁO ÁN SINH HỌC 12 BÀI 19: TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO MỚI NHẤT - CV5555. Hi vọng tài liệu này sẽ giúp thầy cô dễ dàng biên soạn chi tiết giáo án sinh học 12. Chúng tôi rất mong sẽ được thầy/cô đón nhận và đóng góp những ý kiến quý báu của mình.
Mời quý thầy cô cùng tham khảo và tải về chi tiết tài liệu dưới đây.
Bài 19. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I. MỤC TIÊU
Sau khi học xong bài này, Hs phải:
1. Kiến thức
- Giải thích được quy trình tạo giống mới bằng phương pháp gây đột biến.
- Nêu được 1 số thành tựu tạo giống ở Việt Nam.
- Trình bày được 1 số quy trình và thành tựu tạo giống thực vật bằng công nghệ tb.
- Trình bày được kỹ thuật nhân bản vô tính ở động vật và nêu ý nghĩa thực tiễn
của phương pháp này.
2. Kỹ năng
- Phát triển kỹ năng phân tích, so sánh khái quát tổng hợp, làm việc độc lập với
sgk
- Nâng cao kỹ năng pt hiện tượng qua chọn tạo giống mới từ nguồn biến dị đột
biến và CNTB.
3. Thái độ
- Củng cố niềm tin vào vào khả năng của khoa học hiện đại (chủ động tạo BD,
nhân nhanh các giống động, thực vật quý hiếm, góp phần bvệ nguồn gen, đảm
bảo độ đa dạng SH).
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên:
- Hình 19, tranh ảnh giới thiệu về các thành tựu chọn giống động thực vật liên
quan đến bài học
- Phiếu học tập
2. Học sinh: Học bài cũ và chuẩn bị bài mới.
III. NỘI DUNG GIÁO DỤC TÍCH HỢP
KĨ NĂNG SỐNG
Rèn 1 số kĩ năng sau cho học sinh:
- Thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp
- Tìm kiếm và xử lí thông tin để tìm hiểu về tạo giống bằng pp gây đột
biến và công nghệ tế bào
- Quan sát lắng nghe tích cực, trình bày ý tưởng, cách ứng xử với bạn bè thầy
cô
IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ:
- Nguồn biến dị di truyền của quần thể vậy nuôi cây trồng được tạo ra bằng cách
nào?
- Thế nào là ưu thế lai? tại sao ưu thế lai biểu hiện cao nhất ở F1 sau đó giảm
dần qua các thế hệ?
3. Giảng bài mới:
Gv dẫn dắt: từ những năm 20 của thế kỉ XX người ta đã gây đột biến nhân tạo để
tăng nguồn biến dị cho chọn giống.
| Hoạt động của thầy và trò | Nội dung |
| *Hoạt động1: tìm hiểu tạo giống mới bằng pp gây đột biến. -Gv: Gây đột biến tạo giống mới có thể dựa trên cơ sở nào? -Hs:... -Gv: 1 KG muốn nâng cao n/suất cần biến đổi vật chất di truyền cũ tạo ĐBG. -Gv: Các tác nhân gây đột biến ở sv là: tia tử ngoại (có bước sóng 2570Ao để xử lí vsv, btử và hạt phấn → gây ĐbG). Tia phóng xạ (anpha, beta, gama→ xuyên qua mô sống kích thích và ion hóa các ntử để gây ĐBG, ĐB NST; chiếu xạ lên hạt khô, đỉnh sinh |
I. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN 1. Quy trình: gồm 3 bước + Xử lí mẫu vật bằng tác nhân đột biến + Chọn lọc các thể đột biến có kiểu hình mong muốn + Tạo dòng thuần chủng - Lưu ý: phương pháp này đặc biệt có hiệu quả với vi sinh vật |
| trưởng). Sốc nhiệt → gây chấn thương bộ máy di truyền. -Gv: Quy trình tạo giống mới bằng pp gây đột biến gồm mấy bước? → 3 bước -Gv: Tại sao khi xử lí mẫu vật phải lựa chọn tác nhân, liều lượng, thời gian phù hợp? -Hs: Vì phần lớn đb là có hại nếu ko chọn đc tác nhân ĐB cũng như liều lg và t/g xử lí thích hợp thì đtg sv bị xử lí có thể sẽ bị chết hoặc giảm sức sống và knăng s2. -Gv: Tại sao sau khi gây đột biến nhân tạo cần phải chọn lọc (có phải cứ gây ĐB ta sẽ thu dc kết quả mong muốn?) -Hs: Dựa vào tính vô hướng của đb để TL -Gv: bổ sung kt trong SGV/84 -Gv: PP gây đột biến chủ yếu phù hợp với đối tượng nào ? tại sao. → vsv -Gv: Tại sao pp ở đv bậc cao người ta ko hoặc rất ít gây đột biến. -Hs: cquan ss nằm sâu trong cơ thể, rất nhạy cảm, cơ chế tác động phức tạp và dễ chết. -Gv: treo tranh một số hình ảnh thành tựu tạo giống bằng pp gây đột biến. -Gv: Hãy cho biết cách thức nhận biết các cây tứ bội trong số các cây lưỡng bội? *Hoạt động2: tìm hiểu tạo giống bằng công nghệ tế bào -Gv: CNTB là gì? CNTB mang lại lợi ích ntn? -Hs: vdkt đã học để tl: ... |
2. Một số thành tựu tạo giống ở việt nam - Xử lí các tác nhân lí hoá thu được nhiều chủng vsv, lúa, đậu tương ….có nhiều đặc tính quý. VD: Lúa mộc tuyền MT1 chín sớm n/s tăng 25%. Rau muống 4n: có lá và thân to, n/s tăng gấp đôi. Dưa hấu 3n: quả to, ko hạt, ngọt... Lạc: 4329 xử lí phóng xạ gama trên giống hoa 17 → cho 27 tạ/ha. - Cây dâu tằm: Sử dụng Cônxisin 2n → tạo được cây dâu tằm 4n. sau đó cho 4n x 2n → 3n: lá to. - Táo gia lộc xử lí NMU → táo má hồng cho năng suất cao: 2 vụ quả/năm, quả to, tròn, ngọt... - Dương liễu 3n: lớn nhanh, gỗ tốt. II. TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO 1. Công nghệ tế bào thực vật * Lai tb sinh dưỡng: Gồm các bước - Loại bỏ thành tb trước khi đem lai |
| Gv: cho hs n/cứu mục II.1 và y/c hs tl: -Gv: Muốn tạo nhanh dòng cây trồng thuần chủng về 1 đ2 nào đó thì ta có thể chọn biện pháp nào? -Hs: Dùng P2 nuôi cấy mô tb vì các tb đồng nhất. -Gv: Làm thế nào để có thể khắc phục đc hiện tượng ko tạo ra đc con lai khác loài giữa các loài tv? -Hs: Dùng P2 dung hợp tb trần. *Hoạt động3: Tìm hiểu công nghệ TB ĐV Gv(đvđ): nếu bạn có 1 con chó có KG quý hiếm, làm thế nào để bạn có thể tạo ra nhiều con chó có KG y hệt con chó của bạn→ thành tựu công nghệ TBĐV→ Wilmut, nhà khoa học... -GV: yêu cầu hs quan sát hình 19 mô tả các bước trong nhân bản vô tính cừu Đôly? -Hs:.. |
- Cho các tb đã mất thành tb của 2 loài vào mt đặc biệt để dung hợp với nhau→ tb lai. - Đưa tb lai vào nuôi cấy trong mt đặc biệt cho chúng phân chia và tái sinh thành cây lai khác loài. * Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn: - Nuôi cấy HP hoặc noãn chưa thụ tinh, trong ống nghiệm rồi cho phát triển thành cây đơn bội (n). - Tb đơn bội đc nuôi cấy trong ống nhiệm với các hóa chất đặc biệt → phát triển thành mô đơn bội → xử lí hóa chất gây lưỡng bội hóa thành cây lưỡng bội hoàn chỉnh. Nhân nhanh các giống cây quý. Tạo qthể cây trồng đồng nhất về KG. VD: + Dung hợp tb trần ở cây thuốc lá tạo giống có khả năng chống bệnh cao. + Tạo cây lai giữa cây cà chua x khoai tây + Nuôi cấy hạt phấn ở cây lúa → tạo cây lg bội hoàn chỉnh. 2. Công nghệ tế bào động vật a. Nhân bản vô tính động vật - K/n: Nhân bản vô tính ở ĐV được nhân bản từ tế bào xôma, không cần có sự tham |
| -Gv: nhân bản vô tính là gì? -GV: Việc nhân bản vô tính ở động vật đem lại lợi ích gì? -Hs:... -Gv: còn 1 phương pháp cũng nâng cao năng suất trong chăn nuôi ma chúng ta đã học trong môn công nghệ 10 , đó là phương pháp gì? -Gv: Cấy truyền phôi là gì -Gv: ý nghĩa của cấy truyền phôi |
gia của nhân tế bào sinh dục, chỉ cân tế bào chất của noãn bào *Các bước tiến hành: + Tách nhân từ tế bào tuyến vú của cá thể cho nhân và nuôi trong phòng thí nghiệm; Tách Tb trứng của cá thể khác ra khỏi cơ thể, loại bỏ nhân của tế bào này. + Chuyển nhân của tế bào tuyến vú vào tế bào trứng đã bỏ nhân. + Nuôi cấy Tb đã chuyển nhân trên môi trường nhân tạo để trứng phát triển thành phôi. + Chuyển phôi vào tử cung của cơ thể mẹ khác để nó mang thai và sinh con. * Kết quả: Tạo ra cá thể con có kiểu hình giống hệt kiểu hình của cá thể cho nhân. VD: cừu Dolly * Ý nghĩa: + Nhân nhanh giống vật nuôi quý hiếm. + Tạo ra các giới ĐV mang gen người nhằm cung cấp cơ quan nội tạng cho người bệnh. b. Cấy truyền phôi Lấy phôi từ đv cho → tách phôi thành hai hay nhiều phần → phôi riêng biệt → cấy các phôi vào đv nhận (con cái) và sinh con. |
4. Củng cố:
Câu 1. Làm thế nào để loại bỏ 1 tính trạng không mong muốn ở một giống cây cho
năng suất cao?
Câu 2. Điền các từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu sau :
a. Công nghệ tế bào đã làm……1…. các giống vật nuôi,……2… cả về số lượng
và chất lượng.
b. Ứng dụng …3…….trong tạo giống mới ở……4……. bao gồm nhiều kĩ thuật
như……5…… nuôi cấy mô,……6…..
c. Áp dụng ……7……trong sản xuất ……8……chủ yếu là hình thức……9….và
nhân bản vô tính.
Đáp án : 1. thay đổi nhanh chóng; 2. cây trồng; 3. công nghệ tb; 4. thực vật;
5. dung hợp tb trần; 6. nuôi cấy hạt phấn; 7. công nghệ tb; 8. vật nuôi; 9. cấy truyền
phôi.
5. Dặn dò:
- Trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa.
- Đọc trước bài mới.
CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ VÀ DỊCH VỤ GIÁO DỤC VIETJACK
- Người đại diện: Nguyễn Thanh Tuyền
- Số giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh: 0108307822, ngày cấp: 04/06/2018, nơi cấp: Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội.
© 2021 Vietjack. All Rights Reserved.
