Dàn ý chi tiết Báo cáo nghiên cứu về kiến trúc Hoàng Thành Thăng Long

1. Đặt vấn đề

Như chúng ta đã biết, kinh thành Thăng Long luôn được gắn với một sự kiện lịch sử nổi tiếng đó là vào năm 1010, vua Lý Thái Tổ đã dời đô từ Hoa Lư đến Đại La và cho xây dựng kinh thành Thăng Long. Thời Hậu Lê, thành Thăng Long vẫn được coi là kinh đô, trung tâm kinh tế, chính trị của cả nước.

2. Giải quyết vấn đề

+Về lịch sử hình thành: Năm 1010 vua Lý Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư đến Đại La và cho xây dựng kinh thành

+ Về vị trí:  kinh thành Thăng Long tọa lạc ở phía Bắc Việt Nam và được giảm dần về diện tích qua các triều đại.

+ Về kiến trúc:  trải qua thời gian và những biến cố của lịch sử, thành Thăng Long đã có nhiều thay đổi, biến dạng, nhưng đến nay vẫn còn thấy được cả di tích trên mặt đất, dưới lòng đất, di tích lịch sử cách mạng, di tích khảo cổ, di tích kiến trúc nghệ thuật

+ Trải qua thăng trầm lịch sử,  chiến tranh, thuộc địa…Kinh thành Thăng Long vẫn nằm đó như một minh chứng của lịch sử. 

3. Kết luận

+Bài báo cáo đã chỉ ra được những đặc trưng của hoàng thành Thăng Long. Tuy nhiên vẫn còn nhiều điều cần được nghiên cứu để có cái nhìn sâu rộng hơn về khu di tích. 

Báo cáo nghiên cứu về kiến trúc Hoàng Thành Thăng Long - Mẫu 1

Hơn 1.000 năm trước, đất Thăng Long xưa - Hà Nội nay được vua Lý Thái Tổ chọn làm Kinh đô của nước Đại Việt, lấy tên là Thăng Long với mong muốn Kinh đô ngày càng phồn thịnh như linh vật Rồng thiêng bay lên.

Trong suốt hơn 10 thế kỷ, từ thời Lý (thế kỷ 11 - thế kỷ 12) đến thời Nguyễn (thế kỷ 19 - thế kỷ 20), các triều đại phong kiến Việt Nam đã liên tục kế thừa, xây dựng và phát triển Thăng Long - Đông Kinh - Hà Nội với vai trò trung tâm chính trị, văn hóa, kinh tế của cả nước. Trải qua bao biến thiên của lịch sử, dấu tích kinh thành Thăng Long còn hiển hiện qua hệ thống di tích, di vật được tìm thấy tại Khu trung tâm Hoàng thành Thăng Long ngày nay.

Những kết quả khai quật đã phát lộ những dấu tích lịch sử trải dài 13 thế kỷ, với các di tích và tầng văn hóa chồng xếp lên nhau, khẳng định đây là một quần thể di tích, di vật mang bề dày lịch sử - văn hóa lâu đời; là một di tích văn hóa, lịch sử và khảo cổ tiêu biểu; đồng thời là bằng chứng vật chất, phản ánh trình độ kỹ thuật cao, chứa đựng các giá trị về lịch sử, kiến trúc và nghệ thuật cũng như phản ánh sự giao thoa văn hóa trong một quá trình lịch sử lâu dài của dân tộc Việt Nam với các nước trong khu vực và trên thế giới.

Với những giá trị lịch sử, văn hóa và khoa học đặc biệt của di tích, Khu Trung tâm Hoàng Thành Thăng Long - Hà Nội đã được Thủ tướng Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam quyết định xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt năm 2009; được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc - UNESCO ghi danh vào Danh mục di sản văn hóa thế giới, đúng dịp tổ chức Đại lễ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội (1010-2010)

Báo cáo nghiên cứu về kiến trúc Hoàng Thành Thăng Long - Mẫu 2

Cùng với khu tham quan Văn Miếu Quốc Tử Giám, Lăng Bác và Chùa Một Cột, Hoàng Thành Thăng Long trở thành một trong những địa điểm tồn tại lâu đời nhất tại Hà Nội, gắn liền với vô vàn triều đại và biến cố thăng trầm của lịch sử. 

Hoàng Thành Thăng Long là khu di tích được nước ta xây dựng từ thế kỷ thứ VII, dưới triều đại Đinh-Tiền Lê sau đó phát triển mạnh ở thời Lý, Trần, Lê và triều Nguyễn. Hoàng Thành Thăng Long là một công trình kiến trúc đồ sợ đại diện cho một trong những công trình để bảo vệ đất nước lớn nhất nước ta. Hoàng Thành Thăng Long được các triều đại xây dựng qua nhiều giai đoạn mới hoàn thành thành công. 

Các công trình di tích còn lại trên mặt đất như Kỳ Đài, Đoan Môn, nền điện Kính Thiên, Hậu Lâu, Bắc Môn,… cùng với bằng chứng khảo cổ học tại khu di tích 18 Hoàng Diệu, với nhiều dấu tích nền móng của một quần thể kiến trúc cung điện, trong đó có những kiến trúc gỗ có quy mô lớn, cùng nhiều vật liệu xây dựng cao cấp, nhiều đồ gốm sứ ngự dụng, nhiều đồ quý khác của cung đình,… là những chứng tích vật chất phản ánh trình độ kỹ thuật cao, đặc sắc về kiến trúc và nghệ thuật của đất nước trên bình diện phát triển của khu vực và thế giới, nhất là trong thời kỳ thịnh đạt của quốc gia Đại Việt thời Lý, Trần, Lê sơ – thời kỳ được nhiều nhà sử học vinh danh là Kỷ nguyên Văn minh Đại Việt (thế kỷ 11 – 15).

Hoàng Thành Thăng Long là nơi ghi dấu rất nhiều những sự kiện lịch sử quan trọng của dân tộc. Đối với những người yêu giá trị văn hóa truyền thống, đây là địa điểm vô cùng thú vị để chiêm nghiệm, tìm tòi những minh chứng chân thực và sống động nhất. 

Báo cáo nghiên cứu về kiến trúc Hoàng Thành Thăng Long - Mẫu 3

Kinh thành cũ của đất nước ta đều mang phong cách cổ kính, đâm chất văn hóa truyền thống phương Đông nói chung và Việt Nam ta nói riêng. Ngoài cố đô Huế có thời gian lịch sử lâu đời thì đất nước ta còn luôn tự hào với kiến trúc hoàng thành Thăng Long, là tòa thành lâu đời chạy theo lịch sử dân tộc.

Hoàng thành Thăng Long được xây dựng tại phía Bắc Việt Nam, tại trung tâm thủ đô Hà Nội. Theo thời gian, qua các triều đại thì diện tích của tòa thành này dần thu hẹp lại. Từ thời Hậu Lê gần như không xây dựng mở rộng mà chủ trùng tu sửa sang làm. Quan lạn chủ yếu xây thêm các phủ đệ mới, xung quanh khu vực tòa thành. Qua thời gian, các khu vực kiến trúc của tòa thành có nhiều thay đổi nhưng ta vẫn có thể mường tượng được hình ảnh tòa thành khi xưa qua các di tích trên mặt đất, khảo cổ dưới lòng đất còn được lưu lại.

Kinh thành Thăng Long được xây dựng từ thời nhà Lý với cấu trúc ba vòng thành, được nhắc đến với tên gọi là "Tam trùng thành quách". Vòng ngoài cùng là Đại La Thành hay còn gọi là La Thành. Tiếp đến là vòng thành ở giữa, ở thời Lý - Trần mang tên gọi là Thăng Long thành còn thời Lê gọi là Hoành thành. Còn vòng thành trong cùng được nhắc đến với cái tên Cung thành hay còn gọi là Cấm Thành. Vòng thành trong cùng từ lúc bắt đầu xây dựng đến thế kỷ 18 đã được bảo tốn khá tốt, hầu như không thay đổi đặc biệt là có hai vật chuẩn được giữ nguyên vẹn. Đó là nền điện Kính thiên được xây dựng vào năm 1428 thời Lê Sơ trên nền điện Thiên An. Đây là vị trí đắc địa, được coi là trung tâm của Cẩm Thành, là nơi địa linh nhân kiệt của quốc gia. Tiếp theo là cổng Quan Môn, là cửa Nam của Cẩm Thành trong thời Lý - Trần - Lê. Hiện tại ở nơi này vẫn còn lưu giữ được di tích của Đoan Môn thuộc thời Lê.

Từ đó đến nay, trải qua rất nhiều những biến cố của lịch sử, Hoàng Thành Thăng Long đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới với nhiều giá trị lịch sử văn hóa khác nhau.

Hiện tại, để giúp cho thế hệ trẻ sau này cũng như khách du lịch có thể hiểu được về giá trị thẩm mỹ cũng như giá trị lịch sử của Hoàng Thành Thăng Long. Nhà nước ta đã tổ chức các tour với nội dung “Giải mã Hoàng thành Thăng Long". Nó không chỉ là một sự kiện quảng bá du lịch, thu hút khách ngoại quốc mà còn thể hiện sự tự hào dân tộc cũng như một cách để lưu giữ những vẻ đẹp của kiến trúc xưa tới các thế hệ sau này.

Báo cáo nghiên cứu về kiến trúc Hoàng Thành Thăng Long - Mẫu 4

Kiến trúc kinh thành, cố đô phong kiến ở Việt Nam luôn mang theo cái gì đó rất chung và rất riêng với văn hóa kiến trúc của Trung Hoa và nó luôn thể hiện nét đẹp truyền thống, văn hóa lịch sử lâu đời của người Việt. Bên cạnh quần thể kiến trúc Cố đô Huế từ xưa, người Việt vẫn luôn tự hào với kiến trúc thành Thăng Long – tòa thành đã trải qua biết bao năm tháng của lịch sử.

Như chúng ta đã biết, kinh thành Thăng Long luôn được gắn với một sự kiện lịch sử nổi tiếng đó là vào năm 1010, vua Lý Thái Tổ đã dời đô từ Hoa Lư đến Đại La và cho xây dựng kinh thành Thăng Long. Cùng với đó là hàng loạt các cung điện, lăng tẩm được xây dựng, nổi bật là công trình Điện Kính Thiên cao tới 2 tầng rộng hơn 2300 mét vuông. Thời Hậu Lê, thành Thăng Long vẫn được coi là kinh đô, trung tâm kinh tế, chính trị của cả nước.

Về vị trí, kinh thành Thăng Long tọa lạc ở phía Bắc Việt Nam và được giảm dần về diện tích qua các triều đại. Ở thời Hậu Lê, hầu như không xây dựng thêm các chùa tháp mà chủ yếu là trùng tu. Thay vào đó, hàng loạt phủ đệ mới của giới quý tộc, quan lại trung ương được xây dựng, tạo ra hình ảnh một kinh thành Thăng Long đầy quyền uy, thâm nghiêm.

Về kiến trúc, trải qua thời gian và những biến cố của lịch sử, thành Thăng Long đã có nhiều thay đổi, biến dạng, nhưng đến nay vẫn còn thấy được cả di tích trên mặt đất, dưới lòng đất, di tích lịch sử cách mạng, di tích khảo cổ, di tích kiến trúc nghệ thuật,… tạo thành hệ thống các di tích được đánh giá là quan trọng bậc nhất trong hệ thống các di tích đô thị cổ, trung, cận, hiện đại của nước ta. Hiện tại, trong khu vực trung tâm Thành cổ Thăng Long - Hà Nội còn lại 5 điểm di tích nổi trên mặt đất phân bố theo trục Bắc – Nam, còn gọi là “Trục chính tâm”, “Trục ngự đạo”, gồm có: Kỳ Đài, Đoan Môn, nền điện Kính Thiên, Hậu Lâu, Bắc Môn, tường bao và kiến trúc cổng hành cung thời Nguyễn, di tích nhà và hầm D67, các công trình kiến trúc Pháp…

Kinh thành Thăng Long từ thời Lý được xây dựng theo cấu trúc ba vòng thành, gọi là “tam trùng thành quách”: vòng thành ngoài là La thành hay Đại La thành, vòng thành giữa là Hoàng thành (thời Lý - Trần - Lê gọi là Thăng Long thành, thời Lê còn gọi là Hoàng thành) và vòng thành trong cùng gọi là Cấm thành (hay Cung thành). Cấm thành từ thế kỷ 11 đến thế kỷ 18 hầu như không thay đổi và còn bảo tồn cho đến nay hai vật chuẩn rất quan trọng: Thứ nhất là nền điện Kính Thiên xây dựng thời Lê sơ (1428) trên nền điện Càn Nguyên (sau đổi tên là điện Thiên An) thời Lý, Trần. Đó vốn là vị trí của núi Nùng (Long Đỗ - Rốn Rồng), được coi là tâm điểm của Cấm thành và Hoàng thành, nơi chung đúc khí thiêng của non sông đất nước theo quan niệm phong thuỷ cổ truyền, mà di tích hiện còn là nền điện với bậc thềm và lan can đá chạm rồng thế kỷ 15. Thứ hai là cửa Đoan Môn, cửa Nam của Cấm thành thời Lý - Trần - Lê. Trên vị trí này hiện nay vẫn còn di tích cửa Đoan Môn thời Lê.

Phương Đình Nguyễn Văn Siêu (1799-1872), trong sách Đại Việt địa dư chí toàn biên có đoạn mô tả khá rõ ràng về Hoàng thành Thăng Long thời Lê: “Ở giữa là Cung thành, trong cửa Cung thành là Đoan Môn. Trong Đoan Môn là điện Thị Triều, trong điện Thị Triều là điện Kính Thiên. Bên hữu Kính Thiên là điện Chí Kính, bên tả là điện Vạn Thọ. Bên hữu Đoan Môn là Tây Trường An, bên tả là Đông Trường An, ở giữa có Ngọc Giản. Trong Hoàng thành và ngoài Cung thành ở phía Đông là Thái Miếu, sau là Đông Cung”.

Để giúp thế hệ sau và bạn bè quốc tế hiểu thêm về lịch sử Việt Nam cùng Hoàng thành Thăng Long, đêm tour “Giải mã Hoàng thành Thăng Long” đã được tổ chức thành công. Đây không chỉ là một sự kiện quảng bá văn hóa, du lịch mà nó còn là cách để thế hệ sau tôn vinh, tự hào về lịch sử, văn hóa của dân tộc mình.

Trải qua thăng trầm của lịch sử, chiến tranh, thuộc địa… Kinh thành Thăng Long vẫn nằm đó như một minh chứng trường tồn của lịch sử, về một thời huy hoàng đã qua đi của dân tộc. Chúng ta – thế hệ con cháu phải biết bảo tồn, gìn giữ và phát huy vẻ đẹp của Hoàng thành đến thế hệ tương lai và bạn bè quốc tế.

Báo cáo nghiên cứu về kiến trúc Hoàng Thành Thăng Long - Mẫu 5

Khi đến với Hà Nội, bên cạnh việc tham quan những con phố cổ với những công trình kiến trúc hàng ngàn năm tuổi, thì có một nơi bạn nhất định phải ghé thăm, đó là Hoàng Thành Thăng Long. Không chỉ nổi tiếng với những kiến trúc độc đáo của các triều đại phong kiến, Hoàng Thành Thăng Long còn lưu giữ những nét đẹp và giá trị văn hóa lâu đời của dân tộc Việt Nam.

Vào năm 1010, vua Lý Thái Tổ quyết định dời đô từ Hoa Lư về thành Đại La và đổi tên thành Đại La thành thành Thăng Long.

Thành Thăng Long được xây dựng theo mô hình Tam trùng thành quách, bao gồm vòng ngoài cùng gọi là La Thành hoặc Kinh Thành. Vòng thành thứ hai là Hoàng Thành, và lớp thành ở giữa là nơi cư dân sinh sống. Lớp thành còn lại là Tử Cấm Thành hoặc Cấm Thành, nơi ở của nhà vua.

Khi xây dựng Thăng Long, nơi đây được miêu tả là một địa điểm tốt đẹp, phồn thịnh, với một mô hình đất rộng, bằng phẳng, cư dân tương đối thịnh vượng. Nơi đây được xem là nơi quan trọng của triều đại Việt. Việc dời đô đến Thăng Long đã thể hiện quyết tâm củng cố quyền lực của triều đại Lý. Từ 1029, Lý Thái Tông tiếp tục xây dựng Cấm Thành, trong đó có điện Thiên An, Tuyên Đức, Thiên Phúc, và sân Rồng. Năm 1203, vua Lý Cao Tông tiếp tục xây dựng các công trình mới, bao gồm cung điện Dương Minh, Chính Nghi, Kính Thiên, và nhiều cung điện khác ở phía tây tẩm điện.

Kiến trúc của Hoàng cung Thăng Long là một ví dụ xuất sắc về sự tiến bộ trong kiến trúc của thời kỳ đó. Không chỉ về diện tích và quy mô rộng lớn, mà cả về kiến trúc và phong cách trang trí nội thất bên trong cung cũng rất nguy nga và tráng lệ, thể hiện sự quyền quý của quý tộc. Theo các chính sách sử xưa còn ghi về sự tinh xảo trong việc trang trí cung điện Thăng Long, với các công trình được chạm trổ một cách khéo léo, hiển thị sự tiến bộ và tinh tế trong kiến trúc. Bên trong cung điện, từ màu sơn và các cột điện được trang trí với hình ảnh của rồng, hạc, và tiên nữ, tạo nên vẻ đẹp nguy nga và tráng lệ của Kinh thành Thăng Long thời kỳ đó.

Trải qua hàng nghìn năm lịch sử với bao lần chống giặc ngoại xâm, kinh thành Thăng Long vẫn giữ được những giá trị lịch sử vốn có của mình. Là một nét đẹp của đất nước Việt Nam cần được bảo tồn và phát huy. 

Báo cáo nghiên cứu về kiến trúc Hoàng Thành Thăng Long - Mẫu 6

Các kinh thành cổ của Việt Nam mang một phong cách kiến trúc đậm chất cổ điển, phản ánh văn hóa truyền thống phương Đông nói chung và đặc biệt là của Việt Nam. Ngoài cố đô Huế với lịch sử lâu đời, chúng ta còn tự hào với kiến trúc của hoàng thành Thăng Long, một tòa thành có tuổi đời dài bền theo dấu vết của lịch sử dân tộc.

Hoàng thành Thăng Long nằm ở phía Bắc Việt Nam, tại trung tâm của thủ đô Hà Nội. Theo thời gian, qua các triều đại, diện tích của thành này dần thu hẹp lại. Từ thời Hậu Lê, việc mở rộng không còn, thay vào đó là việc trùng tu sửa sang. Chủ yếu là xây thêm các phủ đệ mới, xung quanh khu vực của thành. Qua thời gian, các khu vực kiến trúc của thành có nhiều biến đổi nhưng vẫn còn thấy được dấu vết của thành xưa qua các di tích trên mặt đất, khảo cổ dưới lòng đất.

Hoàng thành Thăng Long được xây dựng từ thời nhà Lý theo mô hình Tam trùng thành quách, bao gồm vòng ngoài cùng là La Thành hoặc còn gọi là Kinh Thành. Vòng thành thứ hai là Hoàng Thành, và lớp thành ở giữa là nơi cư dân sinh sống. Lớp thành còn lại là Tử Cấm Thành hoặc Cấm Thành, nơi ở của nhà vua.

Từ đó đến nay, qua hàng ngàn năm lịch sử, Hoàng Thành Thăng Long đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới với nhiều giá trị lịch sử văn hóa khác nhau.

Hiện nay, để giúp cho thế hệ trẻ và du khách có thể hiểu về giá trị thẩm mỹ và lịch sử của Hoàng Thành Thăng Long, chính phủ đã tổ chức các tour với nội dung “Giải mã Hoàng Thành Thăng Long”. Đây không chỉ là một sự kiện quảng bá du lịch, thu hút khách ngoại quốc mà còn thể hiện sự tự hào dân tộc cũng như là một cách để bảo tồn và truyền lại những vẻ đẹp của kiến trúc xưa cho các thế hệ sau này.

Báo cáo nghiên cứu về kiến trúc Hoàng Thành Thăng Long - Mẫu 7

Khi đến với Hà Nội, ngoài việc khám phá những con phố cổ với những công trình kiến trúc hàng nghìn năm tuổi, bạn không thể bỏ qua việc thăm Hoàng Thành Thăng Long. Không chỉ nổi tiếng với những kiến trúc độc đáo từ các triều đại phong kiến, Hoàng Thành Thăng Long còn là nơi lưu giữ những nét đẹp và giá trị văn hóa lâu đời của dân tộc Việt Nam.

Vào năm 1010, vua Lý Thái Tổ quyết định dời đô từ Hoa Lư về thành Đại La và đổi tên thành Đại La thành thành Thăng Long.

Thành Thăng Long được xây dựng theo mô hình Tam trùng thành quách, bao gồm vòng ngoài cùng gọi là La Thành hoặc Kinh Thành. Vòng thành thứ hai là Hoàng Thành, và lớp thành ở giữa là nơi cư dân sinh sống. Lớp thành còn lại là Tử Cấm Thành hoặc Cấm Thành, nơi ở của nhà vua.

Khi xây dựng Thăng Long, nơi đây được miêu tả là một địa điểm tốt đẹp, phồn thịnh, với một mô hình đất rộng, bằng phẳng, cư dân tương đối thịnh vượng. Nơi đây được xem là nơi quan trọng của triều đại Việt. Việc dời đô đến Thăng Long đã thể hiện quyết tâm củng cố quyền lực của triều đại Lý. Từ 1029, Lý Thái Tông tiếp tục xây dựng Cấm Thành, trong đó có điện Thiên An, Tuyên Đức, Thiên Phúc, và sân Rồng. Năm 1203, vua Lý Cao Tông tiếp tục xây dựng các công trình mới, bao gồm cung điện Dương Minh, Chính Nghi, Kính Thiên, và nhiều cung điện khác ở phía tây tẩm điện.

Kiến trúc của Hoàng cung Thăng Long là một ví dụ xuất sắc về sự tiến bộ trong kiến trúc của thời kỳ đó. Không chỉ về diện tích và quy mô rộng lớn, mà cả về kiến trúc và phong cách trang trí nội thất bên trong cung cũng rất nguy nga và tráng lệ, thể hiện sự quyền quý của quý tộc. Theo các chính sách sử xưa còn ghi về sự tinh xảo trong việc trang trí cung điện Thăng Long, với các công trình được chạm trổ một cách khéo léo, hiển thị sự tiến bộ và tinh tế trong kiến trúc. Bên trong cung điện, từ màu sơn và các cột điện được trang trí với hình ảnh của rồng, hạc, và tiên nữ, tạo nên vẻ đẹp nguy nga và tráng lệ của Kinh thành Thăng Long thời kỳ đó.

Trải qua hàng nghìn năm lịch sử với bao lần chống giặc ngoại xâm, kinh thành Thăng Long vẫn giữ được những giá trị lịch sử vốn có của mình. Là một nét đẹp của đất nước Việt Nam cần được bảo tồn và phát huy.

Báo cáo nghiên cứu về kiến trúc Hoàng Thành Thăng Long - Mẫu 8

Phong cách kiến trúc của kinh thành Thăng Long, cố đô của Việt Nam, luôn mang những đặc điểm chung nhưng cũng rất riêng biệt so với văn hóa kiến trúc Trung Hoa, và luôn thể hiện nét đẹp truyền thống, văn hóa lịch sử lâu đời của người Việt. Bên cạnh quần thể kiến trúc của Cố đô Huế, người Việt luôn tự hào với kiến trúc của thành Thăng Long – một tòa thành đã trải qua hàng thế kỷ của lịch sử.

Như chúng ta đã biết, kinh thành Thăng Long luôn được liên kết với một sự kiện lịch sử nổi tiếng: vào năm 1010, vua Lý Thái Tổ đã dời đô từ Hoa Lư đến Đại La và xây dựng kinh thành Thăng Long. Cùng với đó là hàng loạt các cung điện, lăng mộ được xây dựng, với công trình nổi bật là Điện Kính Thiên có chiều rộng hơn 2300 mét vuông. Thời kỳ Hậu Lê, thành Thăng Long vẫn được xem là kinh đô, trung tâm kinh tế và chính trị của đất nước.

Về vị trí, kinh thành Thăng Long nằm ở phía Bắc Việt Nam và đã giảm dần về diện tích qua các triều đại. Trong thời kỳ Hậu Lê, hầu như không có sự xây dựng thêm các chùa tháp, mà chủ yếu là trùng tu. Thay vào đó, có hàng loạt phủ đệ mới của giới quý tộc và quan lại trung ương được xây dựng, tạo ra hình ảnh một kinh thành Thăng Long đầy quyền uy và thâm nghiêm.

Về kiến trúc, qua thời gian và những biến động của lịch sử, thành Thăng Long đã trải qua nhiều thay đổi và biến dạng, nhưng đến nay vẫn còn thấy được các di tích trên mặt đất, dưới lòng đất, cũng như các di tích lịch sử cách mạng, di tích khảo cổ, di tích kiến trúc nghệ thuật,… tạo thành hệ thống các di tích được đánh giá cao nhất trong hệ thống các di tích đô thị cổ, trung, cận, hiện đại của nước ta. Hiện nay, trong khu vực trung tâm của Thành cổ Thăng Long - Hà Nội, vẫn còn 5 điểm di tích nổi bật trên mặt đất, phân bố theo trục Bắc – Nam, còn được gọi là “Trục chính tâm”, “Trục ngự đạo”, bao gồm: Kỳ Đài, Đoan Môn, nền điện Kính Thiên, Hậu Lâu, Bắc Môn, tường bao và kiến trúc cổng hành cung thời Nguyễn, di tích nhà và hầm D67, các công trình kiến trúc Pháp,…

Kinh thành Thăng Long từ thời kỳ Lý đã được xây dựng theo cấu trúc ba vòng thành, được gọi là “tam trùng thành quách”: vòng thành bên ngoài là La thành hay Đại La thành, vòng thành ở giữa là Hoàng thành (thời Lý - Trần - Lê gọi là Thăng Long thành, thời Lê còn gọi là Hoàng thành) và vòng thành ở bên trong gọi là Cấm thành (hay Cung thành). Cấm thành từ thế kỷ 11 đến thế kỷ 18 hầu như không thay đổi và vẫn bảo tồn cho đến ngày nay hai di tích rất quan trọng: Thứ nhất là nền điện Kính Thiên xây dựng vào thời Lê sơ (1428) trên nền điện Càn Nguyên (sau đổi tên thành điện Thiên An) của thời Lý, Trần. Đây là vị trí của núi Nùng (Long Đỗ - Rốn Rồng), được coi là trung tâm của Cấm thành và Hoàng thành, là nơi chứa khí thiêng của non sông đất nước theo quan niệm phong thủy cổ truyền, và di tích hiện nay vẫn còn là nền điện với bậc thềm và lan can đá chạm rồng thế kỷ 15. Thứ hai là cửa Đoan Môn, cửa Nam của Cấm thành thời Lý - Trần - Lê. Tại vị trí này, hiện nay vẫn còn di tích cổ cửa Đoan Môn thời Lê.

Phương Đình Nguyễn Văn Siêu (1799-1872), trong sách Đại Việt địa dư chí toàn biên, mô tả rất rõ về Hoàng thành Thăng Long thời Lê: “Ở giữa là Cung thành, trong cửa Cung thành là Đoan Môn. Trong Đoan Môn là điện Thị Triều, trong điện Thị Triều là điện Kính Thiên. Bên phải Kính Thiên là điện Chí Kính, bên trái là điện Vạn Thọ. Bên phải Đoan Môn là Tây Trường An, bên trái là Đông Trường An, ở giữa có Ngọc Giản. Trong Hoàng thành và ngoài Cung thành ở phía Đông là Thái Miếu, sau đó là Đông Cung”.

Để giúp thế hệ sau và bạn bè quốc tế hiểu thêm về lịch sử Việt Nam và Hoàng thành Thăng Long, chương trình du lịch đêm “Giải mã Hoàng thành Thăng Long” đã được tổ chức thành công. Đây không chỉ là một sự kiện quảng bá văn hóa và du lịch mà còn là cách để thế hệ sau tự hào và tôn vinh lịch sử, văn hóa của dân tộc mình.

Trải qua sóng gió của lịch sử, chiến tranh, thời kỳ thuộc địa… Kinh thành Thăng Long vẫn tồn tại như một bằng chứng về sự sống còn của lịch sử, về một thời kỳ huy hoàng đã qua của dân tộc. Chúng ta – thế hệ con cháu phải hiểu và bảo tồn, gìn giữ, và phát huy vẻ đẹp của Hoàng thành để truyền lại cho thế hệ tương lai và bạn bè quốc tế.