Tailieumoi.vn xin giới thiệu phương trình S + 6HNO₃ → H₂SO₄ + 6NO₂↑ + 2H₂O gồm điều kiện phản ứng, cách thực hiện, hiện tượng phản ứng và một số bài tập liên quan giúp các em củng cố toàn bộ kiến thức và rèn luyện kĩ năng làm bài tập về phương trình phản ứng hóa học của Lưu huỳnh. Mời các bạn đón xem:

Phương trình S + 6HNO₃ → H₂SO₄ + 6NO₂↑ + 2H₂O

1. Phương trình phản ứng hóa học

S + 6HNO₃ → H₂SO₄ + 6NO₂↑ + 2H₂O

2. Hiện tượng nhận biết phản ứng

Chất rắn màu vàng tan dần và xuất hiện khí màu nâu làm sủi bọt khí.

3. Điều kiện phản ứng

Nhiệt độ, HNO₃ đặc.

4. Tính chất hoá học

4.1. Tính chất hoá học của Lưu huỳnh

Nhận xét: khi tham gia phản ứng hóa học, S thể hiện tính oxi hóa hoặc tính khử

Tác dụng với kim loại

   S có thể tác dụng với nhiều kim loại ở nhiệt độ cao

   (tác dụng ở nhiệt độ thường → dùng thu hồi thủy ngân rơi vãi)

Tác dụng với hiđro

   Trong các phản ứng trên, số oxi hóa của S giảm từ 0 xuống -2 → S thể hiện tính oxi hóa

Tác dụng với phi kim

   Ở điều kiện thích hợp, S tác dụng được với một số phi kim như oxi, clo, flo,…

Tác dụng với hợp chất

   Trong các phản ứng trên, số oxi hóa của S tăng từ 0 lên +4 hoặc +6 → S thể hiện tính khử

4.2. Tính chất hoá học của HNO₃

Tính axit

    Là một trong số các axit mạnh nhất, trong dung dịch:

HNO₃ → H⁺ + NO₃^-

    - Dung dịch axit HNO₃ có đầy đủ tính chất của môt dung dịch axit: làm đỏ quỳ tím, tác dụng với oxit bazơ, bazơ, muối của axit yếu hơn.

Tính oxi hóa

    Kim loại hay phi kim khi gặp axit HNO₃ đều bị oxi hóa về trạng thái oxi hóa cao nhất.

    - Với kim loại: HNO₃ oxi hóa hầu hết các kim loại (trừ vàng (Au) và platin(Pt))

    * Với những kim loại có tính khử yếu: Cu, Ag, ...

    Ví dụ:

Cu + 4HNO₃(đ) → Cu(NO₃)₂ + 2NO₂ + 2H₂O

3Cu + 8HNO₃(l) → 3Cu(NO₃)₂ + 2NO + 4H₂O

    * Khi tác dụng với những kim loại có tính khử mạnh hơn: Mg, Zn, Al, ...

    - HNO₃ đặc bị khử đến NO₂.

    Ví dụ:

Mg + 4HNO₃(đ) → Mg(NO₃)₂ + 2NO₂ + 2H₂O.

    - HNO₃ loãng bị khử đến N₂O hoặc N₂.

8Al + 30HNO₃(l) → 8Al(NO₃)₃ + 3N₂O + 15H₂O

    - HNO₃ rất loãng bị khử đến NH₃(NH₄NO₃).

4Zn + 10HNO₃ (rất loãng) → 4Zn(NO₃)₂ + NH₄NO₃ + 3H₂O

    * Lưu ý: Fe, Al, Cr bị thụ động hóa trong dung dịch HNO₃ đặc nguội.

    - Với phi kim:

    Khi đun nóng HNO₃ đặc có thể tác dụng với phi: C, P, S, …(trừ N₂ và halogen).

S + 6HNO₃(đ) → H₂SO₄ + 6NO₂ + 2H₂O

    - Với hợp chất:

    - H₂S, HI, SO₂, FeO, muối sắt (II), … có thể tác dụng với HNO₃ nguyên tố bị oxi hoá trong hợp chất chuyển lên mức oxi hoá cao hơn.

    Ví dụ:

3FeO + 10HNO₃(đ) → 3Fe(NO₃)₃ + NO + 5H₂O

3H₂S + 2HNO₃(đ) → 3S + 2NO + 4H₂O

    - Nhiều hợp chất hữu cơ như giấy, vải, dầu thông, … bốc cháy khi tiếp xúc với HNO₃ đặc.

5. Cách thực hiện phản ứng

Đun nóng S với dung dịch HNO₃ đặc, dư.

6. Bạn có biết

S thể hiện tính khử khi tác dụng với các chất có tính oxi hóa mạnh như HNO₃ đặc, H₂SO₄ đặc, …

7. Bài tập liên quan

Ví dụ 1: Tổng hệ số (nguyên, tối giản) của các chất trong phương trình sau:

S + HNO₃ → H₂SO₄ + NO₂↑ + H₂O

A. 7

B. 9

C. 16

D. 15

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Phương trình hóa học:

S + 6HNO₃ → H₂SO₄ + 6NO₂↑+ 2H₂O

Tổng hệ số của các chất là: 1 + 6 + 1 + 6 + 2 = 16

Ví dụ 2: Đun nóng S với dung dịch HNO₃ đặc dư thu được khí X. Khí X là:

A. NO

B. NO₂

C. N₂

D. SO₂

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

S + 6HNO₃ → H₂SO₄ + 6NO₂↑+ 2H₂O

⇒ Khí X là NO₂.

Ví dụ 3: Đun nóng 3,2 gam S với dung dịch HNO₃ đặc dư thu được V lít khí ở đktc. Giá trị V là

A. 13,44

B. 2,24

C. 4,48

D. 3,36

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Ta có: n_S = $\frac{3,2}{32}$ = 0,1 mol

Phương trình hóa học:

S + 6HNO₃ → H₂SO₄ + 6NO₂↑ + 2H₂O

⇒ $n_{{\mathrm{NO}}_2}$ = 6n_S = 6.0,1 = 0,6 mol

⇒ $V_{{\mathrm{NO}}_2}$ = 0,6. 22,4 = 13,44 lít

Ví dụ 4: Tính chất vật lí nào sau đây không phải của lưu huỳnh

A. chất rắn màu vàng, giòn

B. không tan trong nước

C. có nhiệt độ nóng chảy thấp hơn nhiệt độ sôi của nước

D. tan nhiều trong benzen, ancol etylic

Đáp án D

Ví dụ 5: Hơi thủy ngân rất dộc, bởi vậy khi làm vỡ nhiệt kế thủy ngân thì chất bột được dùng để rắc lên thủy ngân rồi gom lại là

A. vôi sống.

B. cát.

C. muối ăn.

D. lưu huỳnh.

Đáp án D

Thủy ngân tác dụng với lưu huỳnh ngay tại điều kiện thường:

Hg + S → HgS ↓

Do đó khi làm vỡ nhiệt kế thuỷ ngân thì chất bột được dùng để rắc lên thuỷ ngân rồi gom lại là lưu huỳnh.

Ví dụ 6: Đun nóng 4,8 gam bột Mg với 9,6 gam bột lưu huỳnh (trong điều kiện không có không khí), thu được chất rắn X. Cho toàn bộ X vào lượng dư dung dịch HCl, thu được V lít khí (đktc). Giá trị của V là

A. 2,24

B. 3,36

C. 4,48

D. 6,72

Đáp án C

Phương trình hóa học

Mg + S  MgS

n_Mg = 4,8/24 = 0,2 (mol);

n_S = 9,6/32 = 0,3 (mol)

Xét tỉ lệ số mol ⇒ S dư; lượng chất các chất trong bài tính theo số mol của Mg

n_Mg = n_MgS = 0,2 (mol)

Phương trình hóa học

MgS + 2HCl → MgCl₂ + H₂S ↑

⇒ V = 0,2.22,4 = 4,48 (lít)

Ví dụ 7: Hấp thụ 3,36 lít khí SO₂ (đktc) vào 200 ml dung dịch KOH xM. Tính a biết sau phản ứng chỉ thu được muối trung hòa.

A. 0,75M

B. 1,5M

C. 0,5M

D. 0,25M

Đáp án A

Vì đề cho chỉ tạo muối trung hòa nên chỉ xảy ra phản ứng

SO₂ + 2KOH → K₂SO₃ + H₂O

0,15 → 0,3

n_SO2 = 0,15 mol ,

V_KOH= 200 ml = 0,2 lít

→ a = C_MKOH= 0,15/0,2 = 0,75M

8. Một số phương trình phản ứng hoá học khác của Lưu huỳnh (S) và hợp chất:

S + 2H₂SO_{4 đặc} $\stackrel{{\mathrm{t}}^{\mathrm{o}}}{\to }$ 3SO₂↑ + 2H₂O

S + H₂ $\stackrel{{\mathrm{t}}^{\mathrm{o}}}{\to }$ H₂S

H₂S + CuSO₄ → CuS↓ + H₂SO₄

H₂S + H₂SO_{4 đậm đặc} → SO₂↑+ 2H₂O + S↓

2H₂S + 3O₂ $\stackrel{{\mathrm{t}}^{\mathrm{o}}}{\to }$ 2SO₂↑ + 2H₂O

H₂S + 4Cl₂ + 4H₂O → H₂SO₄ + 8HCl

H₂S + 2NaOH → Na₂S + 2H₂O