Tailieumoi.vn xin giới thiệu phương trình nhiệt phân NH₄NO₂ $\stackrel{t^o}{\to }$N₂ + 2H₂O gồm điều kiện phản ứng, cách thực hiện, hiện tượng phản ứng và một số bài tập liên quan giúp các em củng cố toàn bộ kiến thức và rèn luyện kĩ năng làm bài tập về phương trình phản ứng hóa học của Nito. Mời các bạn đón xem:

Phương trình nhiệt phân NH₄NO₂ $\stackrel{t^o}{\to }$N₂ + 2H₂O

1. Phương trình phản ứng hóa học

NH₄NO₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ N₂ + 2H₂O

2. Hiện tượng nhận biết phản ứng

Có khí thoát ra

3. Điều kiện của phản ứng

- Đun nóng nhẹ.

4. Tính chất hoá học

Tác dụng với dung dịch kiềm

- Dung dịch đậm đặc của muối amoni phản ứng với dung dịch kiềm khi đun nóng sinh ra khí amoniac.

Thí dụ:

NH₄Cl + NaOH $\stackrel{t^o}{\to }$ NH₃↑ + NaCl + H₂O

Phương trình ion rút gọn là:

$N{H}_4^{+}$ + OH^- → NH₃↑ + H₂O

→ Phản ứng này để nhận biết ion amoni và điều chế amoniac trong phòng thí nghiệm.

Phản ứng nhiệt phân

Các muối amoni dễ bị phân hủy bởi nhiệt.

- Muối amoni chứa gốc của axit không có tính oxi hóa khi nung nóng bị phân hủy thành NH₃.

Thí dụ:

NH₄Cl _(r) $\stackrel{t^o}{\to }$ NH₃↑ + HCl↑

- Các muối amoni cacbonat và amoni hiđrocacbonat bị phân hủy dần dần ngay ở nhiệt độ thường, khi đun nóng thì phản ứng xảy ra nhanh hơn.

(NH₄)₂CO_3 (r) $\stackrel{t^o}{\to }$ NH₃↑ + NH₄HCO_3 (r)

NH₄HCO_3 (r) $\stackrel{t^o}{\to }$ NH₃↑ + CO₂↑ + H₂O

Lưu ý: NH₄HCO₃ (bột nở) được dùng làm xốp bánh.

- Muối amoni chứa gốc của axit có tính oxi hóa như axit nitrơ, axit nitric khi bị nhiệt phân cho ra N₂, N₂O.

Thí dụ:

NH₄NO₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ N₂ + 2H₂O

NH₄NO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$N₂O + 2H₂O

⇒ Những phản ứng này được sử dụng để điều chế các khí N₂ và N₂O trong phòng thí nghiệm.

5. Cách thực hiện phản ứng

Nhiệt phân muối NH₄NO₂

6. Bạn có biết

- Phản ứng được ứng dụng để điều chế N₂ trong phòng thí nghiệm.

7. Bài tập liên quan

Câu 1: Muối được làm bột nở trong thực phẩm là

A. CaCO₃.

B. Na₂CO₃.

C. NH₄HCO₃.

D. NH₄Cl.

Hướng dẫn giải:

Đáp án C

Người ta dùng muối NH₄HCO₃ làm bột nở trong thực phẩm.

Câu 2: Có ba dung dịch mất nhãn: NaCl; NH₄Cl; NaNO₃. Dãy hoá chất nào sau đây có thể phân biệt được ba dung dịch :

A. Phenol phtalein và NaOH.

B. Cu và HCl.

C. Phenol phtalein; Cu và H₂SO₄ loãng .

D. Quỳ tím và dung dịch AgNO₃.

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

- Khi cho quỳ tím vào 3 mẫu thử thì chỉ có NH₄Cl làm quỳ tím hóa đỏ. Do hiện tượng thủy phân của NH₄Cl: ${\text{NH}}_{\text{4}}^{\text{+}}+H_{2}O\rightleftarrows {\text{NH}}_{\text{3}}{\text{+ H}}_3{O}^{\text{+}}$

- Cho AgNO₃ vào 2 dung dịch còn lại thì NaCl tạo kết tủa trắng.

AgNO₃ + NaCl → AgCl↓ + NaNO₃

Câu 3: Cho các thí nghiệm sau :

(1). NH₄NO₂ $\stackrel{t^o}{\to }$

(2). KMnO₄ $\stackrel{t^o}{\to }$

(3). NH₃ + O₂ $\stackrel{t^o}{\to }$

(4). NH₄Cl $\stackrel{t^o}{\to }$

(5). (NH₄)₂CO_{3 $\stackrel{t^o}{\to }$}

(6). AgNO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$

Số thí nghiệm tạo ra đơn chất là :

A. 6

B. 5

C. 4

D. 3

Hướng dẫn giải:

Đáp ánC

Số thí nghiệm tạo ra đơn chất là (1), (2), (3) và (6).

(1). $N{H}_{4}N{O}_2\stackrel{t^0}{\to }{N}_2\uparrow +2H_{2}O$

(2). $2KMn{O}_4\stackrel{t^0}{\to }{K}_{2}Mn{O}_4+Mn{O}_2+O_2\uparrow$

(3). $4N{H}_3+3O_2\stackrel{t^0}{\to }2N_2\uparrow +6H_{2}O$

(4). $N{H}_{4}Cl\stackrel{t^0}{\to }N{H}_3+HCl$

(5). ${\left({\text{NH}}_{\text{4}}\right)}_{\text{2}}{\text{CO}}_{\text{3}}\stackrel{t^0}{\to }C{O}_2+2N{H}_3+H_{2}O$

(6). $AgN{O}_3\stackrel{t^o}{\to }Ag+N{O}_2+\frac{1}{2}{O}_2$

Câu 4: Muối NH₄HCO₃ thuộc loại

A. muối hỗn tạp.

B. muối trung hòa.

C. muối axit.

D. muối kép.

Hướng dẫn giải:

Đáp án C

Muối NH₄HCO₃ thuộc loại muối axit vì gốc $HC{O}_3^{-}$ vẫn có khả năng phân li ion H⁺.

Câu 5: Sản phẩm phản ứng nhiệt phân nào sau đây không đúng?

A. NH₄NO₂ $\stackrel{t^o}{\to }$N₂ + 2H₂O

B. NH₄NO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$NH₃ + HNO₃

C. NH₄Cl $\stackrel{t^o}{\to }$NH₃ + HCl

D. NH₄HCO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$NH₃ + H₂O + CO₂

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

NH₄NO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ N₂O + 2H₂O

Câu 6:Phản ứng nhiệt phân nào sau đây viết đúng?

A.$N{H}_{4}N{O}_3\underset{t^0}{\to }N{H}_3+HN{O}_3$

B.$2Fe{\left(N{O}_3\right)}_2\underset{t^0}{\to }2FeO+4N{O}_2+O_2$

C.$Cu{\left(N{O}_3\right)}_2\underset{t^0}{\to }Cu+2N{O}_2+O_2$

D.$N{H}_{4}N{O}_2\underset{t^0}{\to }{N}_2+2H_{2}O$

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

A sai vì NH₄NO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ N₂O + 2H₂O

B sai vì 4Fe(NO₃)₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ 2Fe₂O₃ + 8NO₂ + O₂

C sai vì 2Cu(NO₃)_{2 $\stackrel{t^o}{\to }$} 2CuO + 4NO₂ + O₂

D đúng.

Câu 7: Có các dung dịch riêng biệt không dán nhãn: NH₄NO₃, Al(NO₃)₃, (NH₄)₂SO₄. Để phân biệt các dung dịch trên người ta dùng dung dịch

A. NaOH.

B. BaCl₂.

C. NaHSO₄.

D. Ba(OH)₂.

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

Cho lần lượt tới dư các thuốc thử vào các mẫu thử:

A.

- NH₄NO₃ và (NH₄)₂SO₄: sủi bọt khí không màu, mùi khai.

- Al(NO₃)₃: kết tủa keo trắng rồi tan → chỉ nhận được Al(NO₃)₃ → loại.

B.

- NH₄NO₃ và Al(NO₃)₃: không hiện tượng.

(NH₄)₂SO₄: kết tủa trắng → chỉ nhận được (NH₄)₂SO₄ → loại.

C. Không mẫu thử nào có hiện tượng → loại.

D.

- NH₄NO₃: sủi bọt khí không màu, mùi khai.

- Al(NO₃)₃: kết tủa keo trắng rồi tan.

- (NH₄)₂SO₄: kết tủa trắng không tan.

→ nhận được cả 3 dung dịch.

Câu 8: Nhận xét nào dưới đây không đúng về muối amoni?

A. Muối amoni kém bền với nhiệt.

B. Tất cả muối amoni tan trong nước.

C. Các muối amoni đều là chất điện li mạnh.

D. Dung dịch của các muối amoni luôn có môi trường bazơ.

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

D sai do NH₄⁺ + H₂O ⇄ NH₃ + H₃O⁺

→ muối amoni thường có môi trường axit.

Câu 9:Thể tích khí N₂ (ở đktc) thu được khi nhiệt phân hoàn toàn 16 gam NH₄NO₂ là

A. 0,56 lít.

B. 11,20 lít.

C. 1,12 lít.

D. 5,60 lít.

Hướng dẫn giải:

Đáp ánD

NH₄NO₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ N₂ + 2H₂O

$n_{N_2}=n_{N{H}_{4}N{O}_2}=\frac{16}{64}=\mathrm{0,25}mol$

$\to n_{N_2}=\mathrm{0,25.22,4}=\mathrm{5,6}$lít

Câu 10: Muối (NH₄)CO₃ không tạo kết tủa khi phản ứng với dung dịch của hóa chất nào sau đây?

A. Ca(OH)₂.

B. MgCl₂.

C. FeSO₄.

D. NaOH.

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

Ta có các phản ứng:

(NH₄)₂CO₃ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + 2NH₃↑ + 2H₂O

(NH₄)₂CO₃ + MgCl₂ → MgCO₃ + 2NH₄Cl

(NH₄)₂CO₃ + FeSO₄ → FeCO₃↓ + (NH₄)₂SO₄

(NH₄)₂CO₃ + 2NaOH → Na₂CO₃ + 2NH₃↑ + 2H₂O.

Câu 11: Trộn 300 ml dung dịch NaNO₂ 2M với 200 ml dung dịch NH₄Cl 2M rồi đun nóng cho đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn. Thể tích khí thu được ở đktc là

A. 22,4 lít.

B. 13,44 lít.

C. 8,96 lít.

D. 1,12 lít.

Hướng dẫn giải:

Đáp án C

$n_{NaN{O}_2}=\mathrm{0,6}mol;n_{N{H}_{4}Cl}=\mathrm{0,4}mol$

NaNO₂ + NH₄Cl $\stackrel{t^o}{\to }$ N₂ + NaCl + 2H₂O

→ $n_{N_2}=n_{N{H}_{4}Cl}=\mathrm{0,4}mol$

→$V_{N_2}=\mathrm{0,4.22,4}=\mathrm{8,96}$lít

Câu 12: Hợp chất X tan trong nước tạo dung dịch không màu. Dung dịch này không tạo kết tủa với dung dịch BaCl₂, khi phản ứng với NaOH tạo ra khí có mùi khai, khi phản ứng với dung dịch HCl tạo ra khí làm đục nước vôi trong và làm mất màu dung dịch thuốc tím. Chất này là

A.NH₄HSO_3.

B. Na₂SO₃.

C. NH₄HCO_3.

D. (NH₄)₂CO₃.

Hướng dẫn giải:

Đáp án A

- X+ NaOH sinh ra khí có mùi khai → cation là $N{H}_4^{+}$.

- Dung dịch X không tạo kết tủa với dung dịch BaCl₂ → gốc axit không thể là $S{O}_4^{2-},C{O}_3^{2-},S{O}_3^{2-}$.

- Dung dịch X + HCl sinh ra khí làm đục nước vôi trong và làm mất màu dung dịch thuốc tím → anion là $HS{O}_3^{-}$.

→ X là NH₄HSO₃.

Câu 13: Hỗn hợp X gồm NH₄Cl và (NH₄)₂SO₄. Cho X tác dụng với dung dịch Ba(OH)₂ dư, đun nhẹ thu được 9,32 gam kết tủa và 2,24 lít khí thoát ra. Hỗn hợp X có khối lượng là

A. 5,28 gam.

B. 6,60 gam.

C. 5,35 gam.

D. 6,35 gam.

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

$\begin{array}{c}N{H}_4^{+}+O{H}^{-}\to N{H}_3\uparrow +H_{2}O\\ B{a}^{2+}+S{O}_4^{2-}\to BaS{O}_4\downarrow \end{array}$

$\begin{array}{c}{n}_{N{H}_3}=\mathrm{0,1}mol\to n_{N{H}_4^{+}}=\mathrm{0,1}mol\\ n_{\downarrow }=\frac{\mathrm{9,32}}{233}=\mathrm{0,04}mol\to n_{S{O}_4^{2-}}=\mathrm{0,04}mol\end{array}$

Bảo toàn điện tích ta có:

$n_{C{l}^{-}}=n_{N{H}_4^{+}}-2n_{S{O}_4^{2-}}=\mathrm{0,02}mol$

Bảo toàn khối lượng muối ta có:

m_muối = m_cation + m_anion

→ m_muối = 0,1.18 + 0,04.96 + 0,02.35,5 = 6,35 gam

Câu 14: Cho 2,3 gam Na vào 200 ml dung dịch (NH₄)₂SO₄ 1M. Đun nóng thu được V lít khí (đktc). Giá trị của V là

A. 1,12.

B. 2,24.

C. 3,36.

D. 10,08.

Hướng dẫn giải:

Đáp án C

2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂

2NaOH + (NH₄)₂SO₄ → 2NH₃↑ + Na₂SO₄ + 2H₂O

→ Khí thu được gồm H₂ và NH₃

$n_{Na}=\mathrm{0,1}mol;n_{{\left(N{H}_4\right)}_{2}S{O}_4}=\mathrm{0,2}mol$

→ n_NaOH = 0,1 mol < 0,2

→ $n_{N{H}_3}=\mathrm{0,1}mol\to V_{N{H}_3}=\mathrm{2,24}$lít

$n_{H_2}=\frac{n_{Na}}{2}=\mathrm{0,05}mol\to V_{H_2}=\mathrm{1,12}$lít

→ V = 2,24 + 1,12 = 3,36 lít.

8. Một số phương trình phản ứng hoá học khác của Nito và hợp chất:

NH₄HCO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$NH₃ + CO₂ + H₂O

(NH₄)₂SO₄ + BaCl₂ → BaSO₄ ↓+ 2NH₄Cl

(NH₄)₂SO₄ + 2NaOH → Na₂SO₄ + 2NH₃ ↑+ 2H₂O

NH₃ + HNO₃ → NH₄NO₃

4NH₃ + 5O₂ → 4NO + 6H₂O

NH₃ + H₂O ⇄ NH₄OH

2NH₃ + H₂SO₄ → (NH₄)₂SO₄