Với tóm tắt lý thuyết Hóa học lớp 11 Bài 17: Phenol sách Cánh diều hay, chi tiết cùng với bài tập trắc nghiệm chọn lọc có đáp án giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Hóa học 11.

Lý thuyết Hóa học lớp 11 Bài 17: Phenol

A. Lý thuyết Phenol

I. Khái niệm

1. Khái niệm

- Phenol là những hợp chất hữu cơ trong phân tử có một hay nhiều nhóm hydroxy liên kết trực tiếp với nguyên tử carbon của vòng benzene.

- Phenol đơn giản nhất là C₆H₅-OH.

2. Phân loại

-Monophenol: những phenol trong phân tử chứa một nhóm –OH.

-Polyphenol: những phenol trong phân tử chứa nhiều nhóm –OH.

II. Tính chất vật lý

- Ở điều kiện thường, phenol là chất rắn, không màu.

- Tan ít trong nước lạnh, tan nhiều trong nước nóng, tan tốt trong các dung môi hữu cơ.

- Khi để lâu, phenol bị chuyển sang màu hồng do bị oxi hóa bởi oxygen trong không khí.

- Phenol rất độc, khi tiếp xúc với da phenol gây bỏng.

III. Tính chất hóa học

1. Tính acid của phenol

- Phenol thể hiện tính acid yếu, dung dịch phenol không làm đổi màu quỳ tím.

a) Phản ứng với dung dịch NaOH

C6H5OH + NaOH → C6H5ONa + H2O

b) Phản ứng với dung dịch sodium carbonate

2. Phản ứng thế nguyên tử H của vòng benzene

a) Phản ứng với nước bromie

b) Phản ứng với dung dịch HNO₃ đặc

IV. Ứng dụng và điều chế

1. Ứng dụng

- Được sử dụng nhiều trong công nghiệp hóa chất: sản xuất nhựa epoxy, sản xuất phẩm nhuộm, thuốc nổ, chất diệt cỏ,…

- Phenol còn được sử dụng trong y học: làm chất khử trùng, tẩy uế, thuốc chữa đau họng.

2. Điều chế

- Trong công nghiệp phenol được sản xuất theo sơ đồ sau:

- Phenol cũng được tách ra từ nhựa than đá trong quá trình luyện cốc.

Sơ đồ tư duy Phenol

B. Trắc nghiệm Phenol

Câu 1. Nhỏ vài giọt nước bromine vào ống nghiệm dựng 2 mL dung dịch chất X, lắc nhẹ, thấy có kết tủa trắng. Chất X là

A. glyxerol.                   

B. acetic acid.                

C. ethanol.                    

D. phenol.

Câu 2. Trong nghiệp, phenol được điều chế chủ yếu từ chất nào sau đây?

A. Benzene.                   

B. Cumene.                   

C. Chlorobenzene.        

D. Khí đồng hành.

Câu 3. Số đồng phân chứa vòng benzene, có công thức phân tử C₇H₈O, phản ứng được với Na là

A. 3.                             

B. 5.                             

C. 4.                             

D. 2.

Câu 4. Số đồng phân cấu tạo có công thức phân tử C₈H₁₀O, chứa vòng benzene, tác dụng được với Na, không tác dụng với dung dịch NaOH là

A. 3.                             

B. 5.                             

C. 6.                             

D. 4.

Câu 5. Nguyên nhân phản ứng thế bromine vào vòng thơm của phenol xảy ra dễ dàng hơn so với benzene là do

A. phenol tan một phần trong nước.

B. phenol có tính acid yếu.

C. ảnh hưởng của nhóm –OH đến vòng benzene trong phân tử phenol.

D. ảnh hưởng của vòng benzene đến nhóm –OH trong phân tử phenol.

Câu 11. Trong đặc điểm cấu tạo của phenol, cặp electron trên nguyên tử oxygen bị hút một phần vào hệ thống vòng benzene, làm giàu mật độ electron ở các vị trí

A. ortho, meta

B. meta, para.

C. ortho, meta, para. 

D. ortho, para.

Câu 12. Phát biểu nào sau đây không đúng khi nói về phenol?

A. Phenol là chất rắn không màu hoặc màu hồng nhạt.

B. Phenol gây bỏng khi tiếp xúc với da, gây ngộ độc qua đường miệng.

C. Phenol không tan trong nước nhưng tan trong ethanol.

D. Phenol có tính acid mạnh hơn ethanol.

Câu 13. Catechin là một chất kháng oxi hóa mạnh, ức chế hoạt động của các gốc tự do nên có khả năng phòng chống bệnh ung thư, nhồi máu cơ tim. Trong lá chè tươi, catechin chiếm khoảng 25 – 35% tổng trọng lượng khô. Ngoài ra, catechin còn có trong táo, lê, nho… Công thức cấu tạo của catechin cho như hình bên:

Phát biểu nào sau đây là không đúng?

A. Công thức phân tử của catechin là C₁₅H₁₄O₆.

B. Phân tử catechin có 5 nhóm OH phenol.

C. Catechin phản ứng được với dung dịch NaOH.                              

D. Catechin thuộc loại hợp chất thơm.

Câu 14. Cho dãy các dung dịch sau: NaOH, NaHCO₃, HCl, NaNO₃, Br₂. Số dung dịch trong dãy phản ứng được với phenol là

A. 2.                             

B. 3.                             

C. 4.                             

D. 1.

Câu 15. Cho các phát biểu sau về phenol:

(1) Phenol tan một phần trong nước ở điều kiện thường.

(2) Phenol tan vô hạn trong nước ở điều kiện thường.

(3) Phenol tan tốt trong nước khi đun nóng.

(4) Nhiệt độ nóng chảy của phenol cao hơn ethanol.

(5) Phenol có tính độc và có thể gây bỏng khi tiếp xúc với da nên cần phải cẩn thận khi sử dụng.

Số phát biểu đúng là

A. 2.                             

B. 3.                             

C. 4.                             

D. 5.

Xem thêm các bài tóm tắt Hóa học lớp 11 Cánh Diều hay, chi tiết khác: 

Lý thuyết Bài 15: Dẫn xuất halogen

Lý thuyết Bài 16: Alcohol

Lý thuyết Bài 17: Phenol