Với tóm tắt lý thuyết Hóa học lớp 11 Bài 14: Arene (Hydrocarbon thơm) sách Cánh diều hay, chi tiết cùng với bài tập trắc nghiệm chọn lọc có đáp án giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Hóa học 11.

Lý thuyết Hóa học lớp 11 Bài 14: Arene (Hydrocarbon thơm)

A. Lý thuyết Arene (Hydrocarbon thơm)

I. Khái niệm và danh pháp

1. Khái niệm

- Benzene là một hydrocarbon thơm có công thức phân tử C₆H₆. Mô hình phân tử benzene.

-Những hydrocarbon trong phân tử chứa vòng benzene được gọi là các hydrocarbon thơm hay arene, có công thức chung là C_nH_2n-6 (n≥6).

2. Danh pháp

-Nhiều hợp chất thơm dược gọi theo tên thông thường (toluene, xylene,…).

II. Tính chất vật lý

-Nhẹ hơn nước, kém tan trong nước và thường được dùng làm dung môi để hào tan các chất hữu cơ.

-Thường có mùi đặc trưng, một số chất độc.

III. Tính chất hóa học

-Thể hiện tính chất hóa học của vòng thơm và tính chất của mạch nhánh alkyl.

1. Các phản ứng ở vòng benzene

a) Phản ứng thế

- Phản ứng thế halide

- Phản ứng nitro hóa

- Quy tắc chung: Khi vòng benzene có gắn nhóm thế alkyl (-CH₃;-C₂H₅,…) các phản ứng thế nguyên tử H ở vòng benzene xảy ra dễ dàng hơn so với benzene và ưu tiên thế vào vị trí ortho hoặc para so với nhóm alkyl.

b) Phản ứng cộng

- Cộng hydrogen

- Cộng chlorine

2. Các phản ứng khác

a) Phản ứng oxi hóa mạch nhánh alkyl

b) Phản ứng cháy

-Phản ứng oxi hóa hoàn toàn hydrocarbon thơm (phản ứng cháy) tỏa ra nhiều nhiệt

IV. Điều chế và ứng dụng

1. Điều chế

Hydrocarbon thơm hầu hết đều được điều chế từ dầu mỏ hoặc qua quá trình reforming.

2. Ứng dụng

- Dùng làm nhiên liệu.

- Làm dung môi để sản xuất sơn, cao su, mực in, dược mỹ phẩm,…

- Làm nguyên liệu sản xuất LAS,…

Sơ đồ tư duy Arene (Hydrocarbon thơm)

B. Trắc nghiệm Arene (Hydrocarbon thơm)

Câu 1. Styrene là một hydrocarbon thơm có công thức phân tử C₈H₈. Công thức cấu tạo của styrene là

Câu 2. Chất nào sau đây có thể làm nhạt màu dung dịch Br₂ trong CCl₄ ở điều kiện thường?

A. Benzene.                  

B. Toluene.                   

C. Styrene.                   

D. Naphthalene.

Câu 3. Tính chất nào không phải của benzene?

A. Tác dụng với Br₂ (t^o, FeBr₃).                       

B. Tác dụng với HNO₃ (đ) /H₂SO₄(đ).

C. Tác dụng với dung dịch KMnO₄.                 

D. Tác dụng với Cl₂, askt.

Câu 4. Số đồng phân hydrocarbon thơm ứng với công thức phân tử C₈H₁₀ là

A. 2.                             

B. 4.                             

C. 3.                             

D. 5.

Câu 5. A là đồng đẳng của benzene có công thức nguyên là: (C₃H₄)_n. Công thức phân tử của A là

A. C₃H₄.                        

B. C₆H₈.                        

C. C₉H₁₂.                       

D. C₁₂H₁₆.

Câu 11. Chất X tác dụng với benzene (xt, t°) tạo thành ethylbenzene. Chất X là

A. C₂H₄.                       

B. C₂H₂.                        

C. CH₄.                         

D. C₂H₆.

Câu 12. Sản phẩm chính trong hỗn hợp thu được khi cho toluene phản ứng với bromine theo tỉ lệ số mol 1:1 (có mặt FeBr₃) là

A. p-bromotoluene và m-bromotoluene.           

B. benzyl bromide.

C. o-bromotoluene và p-bromotoluene.            

D. o-bromotoluene và m-bromotoluene.

Câu 13. Cho sơ đồ phản ứng sau:

C₆H₅-CH(CH₃)₂ $\underset{t^o}{\overset{ddKMn{O}_4}{\to }}\text{ X }\underset{}{\overset{HCl}{\to }}\text{ Y}$

X và Y đều là các sản phẩm hữu cơ. Công thức cấu tạo thu gọn của X là

A. C₆H₅-CH(COOH)₂.                                    

B. C₆H₅-COOH.

C. C₆H₅-COOK.                                            

D. C₆H₅- CH(COOK)₂.

Câu 14. Có thể dùng chất nào sau đây để phân biệt ethylbenzene và styrene?

A. H₂/Ni, t^o.                  

B. KMnO₄, t^o.               

C. Dung dịch Br₂.         

D. Cl₂/FeCl₃, t^o.

Câu 15. Nhận xét nào sau đây về tính chất hoá học của benzene là không đúng?

A. Benzene khó tham gia phản ứng cộng hơn ethylene.

B. Benzene dễ tham gia phản ứng thế hơn so với phản ứng cộng.

C. Benzene không bị oxi hoá bởi tác nhân oxi hoá thông thường.

D. Benzene làm mất màu dung dịch nước bromine ở điều kiện thường.

Xem thêm các bài tóm tắt Hóa học lớp 11 Cánh Diều hay, chi tiết khác: