Tailieumoi.vn xin giới thiệu đến các quý thầy cô GIÁO ÁN SINH HỌC 12 BÀI 22: BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI VÀ MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC MỚI NHẤT - CV5555. Hi vọng tài liệu này sẽ giúp thầy cô dễ dàng biên soạn chi tiết giáo án sinh học 12. Chúng tôi rất mong sẽ được thầy/cô đón nhận và đóng góp những ý kiến quý báu của mình.
Mời quý thầy cô cùng tham khảo và tải về chi tiết tài liệu dưới đây.
Bài giảng Sinh học 12 Bài 22: Bảo vệ vốn gen của loài người và một số vấn đề xã hội của di truyền học
BÀI 22: BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI VÀ MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Trình bày được các biện pháp bảo vệ vốn gen của loài người.
- Nêu được một số vấn đề xã hội của di truyền học.
2. Kĩ năng:
- Sưu tầm tư liệu về tật, bệnh DT và thành tựu trong việc hạn chế, đtrị bệnh, tật
DT.
- Biết phân tích sơ đồ phả hệ để tìm ra quy luật DT và tật, bệnh trong sơ đồ ấy.
3. Thái độ:
- Có ý thức bảo vệ môi trường, hạn chế t/đ xấu, tránh các đb phát sinh, giảm
thiểu gánh nặng Dt cho loài người.
II. CHUẨN BỊ
1. GV: Hình 22.1 sách giáo khoa, tư liệu về di truyền, HIV.
2. HS: Học bài cũ và chuẩn bị bài mới.
III. NỘI DUNG TÍCH HỢP GIÁO DỤC
- Thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp
- Kĩ năng lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ/ ý tưởng
- Kĩ năng tìm kiếm và xử lý thông tin về bảo vệ vốn gen của loài người và 1
số vấn đề XH của DTH.
- Kĩ năng quản lý thời gian, đảm nhận trách nhiệm, hợp tác trong hoạt động
nhóm
IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra 15 phút
Câu 1: Em hãy nêu nguyên nhân gây bệnh và dùng sơ đồ tóm tắt cơ chế gây bệnh
pheninketo niệu ở người?
Câu 2: Bệnh ung thư là gì? Nêu cơ chế gây bệnh? Hiện nay chúng ta phải làm gì
để phòng ngừa bệnh ung thư?
ĐÁP ÁN, THANG ĐIỂM
Câu | Đáp án | Thang điểm |
Câu 1 | + NN: Là bệnh do ĐB ở gen mã hóa enzim xt phản ứng chuyển hoá phêninalanin→ tirôzin trong cơ thể. |
1đ |
+ Cơ chế gây bệnh: gen bị ĐB ko tổng hợp được enzim này nên phêninalanin tích tụ trong máu đi lên não → đầu độc tế bào Tk nên người bệnh mất trí. |
2đ | |
Câu 2 | * Khái niệm: Ung thư là 1 nhóm lớn các bệnh đặc trưng bởi sự tăng sinh không kiểm soát được của 1 số loại tế bào cơ thể dẫn đến hình thành các khối u chèn ép các cơ quan trong cơ thể. + Khối u được gọi là ác tính khi các tế bào của nó có khả năng tách khỏi mô đi máu → tạo các khối u ở nhiều nơi → gây chết cho bệnh nhân. + Khối u là lành tính nếu tb khối u ko có k/n di chuyển vào máu để đi tới các vị trí khác nhau của có thể. |
3đ |
* Nguyên nhân, cơ chế: đột biến gen, đột biến NST + Đặc biệt là đột biến xảy ra ở 2 loại gen : - Gen quy đinh yếu tố sinh trưởng - Gen ức chế các khối u |
2đ | |
Phương pháp phòng ngừa bệnh: - Môi trường sống ko ô nhiễm - Thức ăn phải an toàn - khám bệnh định kì |
2đ |
3.Giảng bài mới: Đvđ (sgv/94) →
Hoạt động của thầy và trò | Nội dung |
*Hoạ tđộng1: Tìm hiểu vấn đề bảo vệ vốn gen của loài người. |
I. BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI |
Gv(đvđ): thế nào là gánh nặng DT cho loài người -Gv: Nêu các bp nhằm bv vốn gen của loài người? -hs: 3 bp -Gv: Việc sử dụng thuốc trừ sâu, chất diệt cỏ chất khích thích sinh trưởng tác động đến môi trường như thế nào? + Nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm MT đất, nước, không khí? → bp bv mt? -Hs: Do sự pt mạnh mẽ của KHCN → dẫn đến ô nhiễm mt... -Gv: Thế nào là di truyền y học tư vấn? Nhiệm vụ của DT y học tư vấn? -Gv(bs): Tư vấn dt y học là sự trao đổi ý kiến cung cấp tt tiên đoán và cho lời khuyên về khả năng mắc 1 bệnh dt nào đó ở đời con của các cặp vợ chồng mà bản thân họ hay 1 số người trong dòng họ đã mắc bệnh ấy. Để tư vấn dt có kq, cần chuẩn đoán đúng bệnh dt, xd đc phả hệ của người bệnh, từ đó chuẩn đoán sác xuất xh trẻ mắc bệnh ở đời sau để có thể cho ngưng thai kì giúp giảm thiểu các bệnh dt cho gđ và xh. -Gv: đưa ra 1 vd về 1 bệnh cụ thể để h/s hiểu đc p2 tư vấn dt.(bệnh loạn dưỡng cơ Đuxen). -Gv: treo tranh hình 22 y/c hs qsát rồi mô tả từng bước của pp chọc dò dịch ối và sinh thiết tua nhau thai. → pp chọc dò dịch ối: t/h lúc thai 16-18 tuần |
Để hạn chế bớt gánh nặng DT và để bv vốn gen của loài người cần tiến hành 1 số P2 : 1. Tạo MT sạch nhằm hạn chế các tác nhân gây đột biến → Trồng cây, bảo vệ rừng 2. Tư vấn DT và việc sàng lọc trước sinh * Tư vấn dt y học - DT y học tư vấn là 1 lĩnh vực chuẩn đoán Dt y học hình thành trên cơ sở những thành tựu về DT người và dt y học.. - DT y học tư vấn có nhiệm vụ: chuẩn đoán, cung cấp thông tin về khả năng mắc các loại bệnh DT ở dời con của các gđ đã có bệnh này, từ đó cho lời khuyên trong việc kết hôn, sinh đẻ, đề phòng và hạn chế hậu quả xấu ở đời sau. * Kỹ thuật xét nghiệm trước khi sinh - Xét nghiệm trước sinh: Là xét nghiệm phân tích NST, ADN xem thai nhi có bị bệnh di truyền hay ko. - Phương pháp : + chọc dò dịch ối. + sinh thiết tua nhau thai. |
+ Dùng bơm tiêm đưa kim vào vùng dịch ối, hút ra 10-20 ml dịch (trong đó có các tb phôi) vào ống nghiệm → li tâm để tách riêng tế bào phôi → Nuôi cấy các tế bào phôi → làm tiêu bản phân tích NST và ADN xem thai có bị bệnh di truyền ko. → PP sinh thiết tua nhau thai: phôi 6 – 8 tuần. + Dùng ống nhỏ vào tua nhau thai để tách tb thai + Làm tiêu bản phân tích NST và ADN. -GV: kiểm tra kiến thức bài 20 nhắc lại các bước của công nghệ gen, đọc mục I.3 → Quy trình liệu pháp gen gồm mấy bước? *GDMT: Hiểu đc do sự phát triển mạnh mẽ của KHCN có thể dẫn đến ô nhiễm đất, nc không khí, từ đó có ý thức bv môi trường. Hạn chế tđ xấu, tránh các Đb p/sinh, giảm thiểu gánh nặng DT cho loài người. *Hoạtđộng2:Tìm hiểu 1 số vđề XH của DTH -Gv nêu vđ: những thành tựu của di truyền học có mang đến những lo ngại nào cho con người ko? -Hs: đọc mục II sgk nêu ý kiến về vấn đề này -Gv: có thể nêu ví dụ về cách đo chỉ số IQ -Gv: kiểm tra lại kiến thức đã học ở lớp 10 về HIV/AIDS → cách nhân lên của vr trong tb vật chủ. → Di truyền học có biện pháp gì để ngăn chặn đại dịch AIDS? |
3. Liệu pháp gen: - kỹ thuật của tương lai. - Là kỹ thuật chữa bệnh bằng thay thế gen bệnh bằng gen lành. - Về nguyên tắc là kỹ thuật chuyển gen. - Quy trình : SGK - Một số khó khăn gặp phải : vi rut có thể gây hư hỏng các gen khác( ko chèn gen lành vào vị trí của gen vốn có trên NST ). II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DTH 1. Tác động xã hội của việc giải mã bộ gen người Việc giải mã bộ gen người ngoài những tích cực mà nó đem lại cũng làm xuất hiện nhiều vấn đề tâm lý xã hội 2. Vấn đề phát sinh do công nghệ gen và công nghệ tế bào - Phát tán gen kháng thuốc sang vi sinh vật gây bệnh -An toàn sức khoẻ cho con người khi sử dụng thực phẩm biến đổi gen |
3. Vấn đề di truyền khả năng trí tuệ a) Hệ số thông minh (IQ) - Được xác định bằng các trắc nghiệm với các bài tập tích hợp có độ khó tăng dần b) Khả năng trí tuệ và sự di truyền - Tập tính di truyền có ảnh hưởng nhất định tới khả năng trí tuệ 4. Di truyền học với bệnh AIDS - Để làm chậm sự tiến triển của bệnh người ta sử dụng biện pháp di truyền nhằm hạn chế sự phát triển của virut HIV |
4. Củng cố:
- thế nào là gánh nặng DT cho loài người (sự tồn tại trong vốn gen của QT
người các đb gây chết, nửa gây chết... mà khi chúng chuyển sang trạng thái đồng
hợp tử sẽ làm chết cá thể hay làm giảm sức sống của họ.
5. Bài tập về nhà :