Với tóm tắt lý thuyết Hóa học lớp 9 Chất béo hay, chi tiết cùng với 17 câu hỏi trắc nghiệm chọn lọc có đáp án giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Hóa học lớp 9.
Hóa học 9 Bài 47: Chất béo
A. Lý thuyết Chất béo
Chất béo có trong động vật và thực vật.
- Trong cơ thể động vật, chất béo tập trung nhiều ở mô mỡ.
- Trong thực vật, chất béo tập trung ở quả và hạt.
Hình 1: Thực phẩm chứa chất béo.
Chất béo nhẹ hơn nước, không tan trong nước, tan được trong benzen, dầu hỏa, xăng…
Chất béo là hỗn hợp nhiều este của glixerol với các axit béo
Công thức chung của chất béo là: (R-COO)3C3H5.
- Glixerol (hay còn gọi là glixerin) có công thức cấu tạo sau: 
, viết gọn C3H5(OH)3.
- Một số axit béo:
C17H35COOH : axit stearic;
C17H33COOH : axit oleic;
C15H31COOH : axit panmitic;…
- Đun nóng chất béo với nước, có axit làm xúc tác, chất béo tác dụng với nước tạo ra glixerol và các axit béo:
PTHH tổng quát:
Phản ứng trên gọi là phản ứng thủy phân.
- Khi đun chất béo với dung dịch kiềm, chất béo bị thủy phân tạo ra muối của các axit béo và glixerol.
Phản ứng này còn được gọi là phản ứng xà phòng hóa.
Xà phòng là hỗn hợp muối natri (hoặc kali) của axit béo.
- Chất béo là thành phần cơ bản trong thức ăn của người và động vật.
- Trong công nghiệp, chất béo chủ yếu dùng để sản xuất xà phòng, glixerol.
B. Trắc nghiệm Chất béo
Bài 1: Xà phòng được điều chế bằng cách nào?
A. Phân hủy chất béo.
B. Thủy phân chất béo trong môi trường axit.
C. Hòa tan chất béo trong dung môi hữu cơ.
D. Thủy phân chất béo trong môi trường kiềm.
Lời giải
Xà phòng được điều chế bằng cách: Thủy phân chất béo trong môi trường kiềm.
Đáp án: D
Bài 2: Để thủy phân hoàn toàn 8,58 kg một loại chất béo cần dùng vừa đủ 1,2 kg NaOH, thu được 0,92 kg glixerol và m kg hỗn hợp muối của axit béo. Giá trị của m là
A. 6,88 kg
B. 8,86 kg
C. 6,86 kg
D. 8,68 kg
Lời giải
Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng:
mchấtbéo + mNaOH = mRCOONa + mglixerol
=> mRCOONa = mchấtbéo + mNaOH - mglixerol = 8,58 + 1,2 – 0,92 = 8,86 kg
Đáp án: B
Bài 3: Thủy phân hoàn toàn 17,16 kg một loại chất béo cần dùng vừa đủ 2,4 kg NaOH, sau phản ứng thu được 0,736 kg glixerol. Khối lượng muối thu được là
A. 18,824 kg
B. 12,884 kg
C. 14,348 kg
D. 14,688 kg
Lời giải
a) PTTQ: chất béo + NaOH → muối + glixerol
Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng cho phản ứng, ta có:
mchấtbéo + mNaOH = mmuối + mglixerol
=> mmuối = mchất béo + mNaOH - mglixerol = 17,16 + 2,4 – 0,736 = 18,824 kg
Đáp án: A
Bài 4: Chất béo là
A. một este
B. este của glixerol
C. este của glixerol và axit béo
D. hỗn hợp nhiều este của glixerol và axit béo
Lời giải
- Chất béo là hỗn hợp nhiều este của glixerol với các axit béo và có công thức chung là (RCOO)3C3H5
Đáp án: D
Bài 5: Có thể làm sạch dầu ăn dính vào quần áo bằng cách
A. giặt bằng nước
B. tẩy bằng xăng
C. tẩy bằng giấm
D. giặt bằng nước có pha thêm ít muối
Lời giải
Có thể làm sạch dầu ăn dính vào quần áo bằng cách tẩy bằng xăng vì xăng có thể hòa tan được dầu ăn
Đáp án: B
Bài 6: Thủy phân chất béo trong môi trường axit ta thu được:
A. Thủy phân chất béo trong môi trường axit ta thu được:este và nước
B. glixerol và hỗn hợp muối của axit béo với natri
C. glixerol và các axit béo
D. hỗn hợp nhiều axit béo
Lời giải
- Khi đun nóng chất béo với nước có axit xúc tác, chất béo tác dụng với nước tạo ra các axit béo và glixerol.
(RCOO)3C3H5 + 3H2O 
C3H5(OH)3 + 3RCOOH
Đáp án: C
Bài 7: Chất nào sau đây không phải là chất béo?
A. Dầu dừa
B. Dầu vừng (dầu mè)
C. Dầu lạc (đậu phộng)
D. Dầu mỏ
Lời giải
Chất không phải chất béo là dầu mỏ vì dầu mỏ là ankan (Xem lại bài Dầu mỏ và khí thiên nhiên)
Đáp án: D
Bài 8: Khi để lâu trong không khí, chất béo sẽ
A. từ thể lỏng chuyển sang thể rắn.
B. thăng hoa.
C. bay hơi.
D. có mùi ôi.
Đáp án: D.
Bài 9: Để làm sạch vết dầu ăn dính vào quần áo cần
A. Giặt quần áo bằng nước lạnh.
B. Giặt kỹ quần áo bằng xà phòng.
C. Dùng axit mạnh để tẩy.
D. Giặt quần áo bằng nước muối.
Đáp án: B
Bài 10: Thủy phân hoàn toàn 17,16 kg một loại chất béo cần vừa đủ 2,4 kg NaOH, sản phẩm thu được gồm 1,84 kg glixerol và hỗn hợp muối của các axit béo. Khối lượng hỗn hợp các muối là
A. 17,72 kg.
B. 19,44 kg.
C. 11,92 kg.
D. 12,77 kg.
Đáp án: A
PTHH tổng quát:
Bảo toàn khối lượng có:
mchất béo + mNaOH = mglixerol + mmuối → mmuối = 17,16 + 2,4 – 1,84 = 17,72 kg.
Bài 11: Phát biểu nào dưới đây không đúng?
A. Chất béo không tan trong nước.
B. Các axit béo là axit hữu cơ, có công thức chung là RCOOH.
C. Dầu ăn và dầu mỏ có cùng thành phần nguyên tố.
D. Chất béo tan được trong xăng, benzen…
Đáp án: D
Dầu ăn là chất béo thành phần nguyên tố trong dầu ăn gồm C, H, O.
Dầu mỏ là hỗn hợp tự nhiên của nhiều loại hiđro cacbon nên thành phần nguyên tố trong dầu mỏ là C và H.
Bài 12: Thủy phân chất béo trong môi trường kiềm thu được
A. glixerol và muối của một axit béo.
B. glixerol và axit béo.
C. glixerol và axit hữu cơ.
D. glixerol và muối của các axit béo
Đáp án: D
Bài 13: Chất nào sau đây không phải là axit béo?
A. C17H35COOH.
B. C17H33COOH.
C. C15H31COOH.
D. C2H5COOH.
Đáp án: D
Bài 14: Chất nào sau đây không phải là chất béo ?
A. (C17H35COO)3C3H5.
B. (C15H31COO)3C3H5.
C. (C17H33COO)3C3H5.
D. (CH3COO)3C3H5.
Đáp án: D
Bài 15: Một chất béo có công thức (C17H35COO)3C3H5 có phân tử khối là
A. 890 đvC.
B. 422 đvC.
C. 372 đvC.
D. 980 đvC.
Đáp án: A
M = (12.17 + 35 + 44).3 + 12.3 + 5 = 890 đvC.
Bài 16: Hợp chất không tan trong nước là
A. axit axetic.
B. rượu etylic.
C. đường glucozơ.
D. dầu vừng.
Đáp án: D
Dầu vừng là chất béo, không tan trong nước.
Bài 17: Đun 26,7 kg chất béo (C17H35COO)3C3H5 với dung dịch NaOH dư (hiệu suất 100%), khối lượng glixerol thu được là
A. 1,2 kg.
B. 2,76 kg.
C. 3,6 kg.
D. 4,8 kg.
Đáp án: B
CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ VÀ DỊCH VỤ GIÁO DỤC VIETJACK
- Người đại diện: Nguyễn Thanh Tuyền
- Số giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh: 0108307822, ngày cấp: 04/06/2018, nơi cấp: Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội.
© 2021 Vietjack. All Rights Reserved.
