Tài liệu tác giả tác phẩm Bài học từ cây cau Ngữ văn lớp 7 Chân trời sáng tạo gồm đầy đủ những nét chính về văn bản như: tóm tắt, nội dung chính, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm, dàn ý từ đó giúp học sinh dễ dàng nắm được nội dung bài Bài học từ cây cau lớp 7.
Bài học từ cây cau - Ngữ văn lớp 7
I. Tác giả Nguyễn Văn Học
1. Tiểu sử
- Nguyễn Văn Học
- Quê quán: huyện Phú Xuyên, Hà Tây cũ (nay là Hà Nội)
- Thuở nhỏ vì hoàn cảnh gia đình khó khăn nên anh phải làm lụng giúp đỡ bố mẹ buôn bán ngoài chợ. Cuộc sống vất vả đã thôi thúc khát vọng văn chương trong anh
2. Sự nghiệp
- Năm 1996 anh được tiếp xúc với báo chí, được thầy giáo khích lệ anh đã sáng tác, viết bài nhiều hơn
- Năm lớp 12 anh đạt giải Nhất trong cuộc thi văn thơ cấp trường
II. Tác phẩm Bài học từ cây cau
1. Tìm hiểu chung
a. Xuất xứ
- Trích Trò chuyện với hàng cau, Báo Quân đội nhân dân, 09/04/2020
b. Thể loại
c. Phương thức biểu đạt
Phương thức biểu đạt của văn bản Bài học từ cây cau là tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm
2. Giá trị nội dung, nghệ thuật
a. Giá trị nội dung của văn bản Bài học từ cây cau
- Qua văn bản Bài học từ cây cau ta thấy được sự trân trọng, yêu mến cây cau của nhân vật “tôi”. Cây cau để lại cho tác giả nhiều kỉ niệm tuổi thơ, cây cau cùng những câu hỏi của ông nội cũng giúp tác giả có những bài học trong cuộc sống.
b. Giá trị nghệ thuật của văn bản Bài học từ cây cau
- Giọng văn tha thiết, nhẹ nhàng, sâu lắng
- Tác giả thành công khi thể hiện cái “tôi” trữ tình
- Hình ảnh gợi cảm, gợi tình
III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Bài học từ cây cau
1. Mối quan hệ giữa cây cau và gia đình nhân vật “tôi”
* Những cuộc hỏi – đáp giữa các nhân vật với nhau và với cau:
- Giữa ông với bố:
+ Ông hỏi: “Nhìn lên cây cau con thấy gì?”
+ Bố đáp: “Con thấy bầu trời xanh”
- Giữa ông với cháu:
+ Ông hỏi: “Nhìn lên cây cau cháu thấy gì?”
+ Cháu đáp: “Cháu thấy bài học làm người ngay thẳng. Đó là triết lí của ông phải không ạ?”
- Giữa cháu với ông:
+ Cháu hỏi: “Vậy nhìn lên cây cau ông đã thấy gì ạ?”
+ Ông đáp: “Ông thấy tương lai tươi đẹp của dòng họ ta.”
- Nhân vật “tôi” và những người trong gia đình đều gắn bó với cau một cách tự nhiên.
- Ngày nào, cau cũng hiện diện trước nhà, gắn bó trong “đời sống và sinh hoạt văn hóa”.
→ Ông của nhân vật “tôi” chính là người đã gieo lòng yêu cây cau, yêu quê nhà cho bố, chú và nhân vật “tôi” qua những câu hỏi của ông.
2. Tình cảm yêu mến và bài học từ cây cau của nhân vật “tôi”
- Nhân vật “tôi” nhận định: Mỗi người một cách nghĩ, một “sự thấy khác nhau.
→ Qua những câu hỏi của ông, mỗi người trong gia đình nhân vật “tôi” đều có một cách sống và làm việc sáng tạo, có ý nghĩa.
- Nhân vật “tôi” trò chuyện với cau, cũng như đang trò chuyện với chính mình:
+ Nhân vật “tôi” hỏi: “Ở trên đó cau có gì vui?”
+ Cau: “một đàn chim xòe cánh bay ra”
+ Nhân vật “tôi” hỏi: “Cau có thấy bầu trời cao rộng?”
+ Cau: “những tàu cau đung đưa, tạo ra âm thanh xạc xào”
- Nhân vật “tôi” lại nhớ về tuổi thơ:
+ Nhớ trò “kéo xe bằng mo cau”
→ Qua việc mượn cau để trò chuyện với chính mình, ta thấy nhận nhân vật “tôi” là một người sống tình cảm, yêu quê hương, yêu những hàng cau quê hương, luôn nhớ về quê hương, gia đình và những kỉ niệm tuổi thơ. Nhờ có cây cau và những câu hỏi của ông nội đã thôi thúc trong nhân vật “tôi” những suy nghĩ về bài học làm người: sống ngay thẳng như cau, biết nhìn về tương lai tươi sáng và không ngừng cố gắng, hoàn thiện bản thân.
IV. Đọc tác phẩm: Bài học từ cây cau
Trước và sau ngôi nhà tổ của tôi đều có cau. Phía trước nhà, cau được trồng khi ông bà mới sinh bố tôi. Hàng cau sau nhà được trồng cùng năm bố tôi lập gia đình. Ông tôi rất yêu những nét đẹp bình dị. Ông luôn chăm chút cho không gian quanh nhà. Nhà phải năm gian, hai chái, lợp ngói mũi hài cổ. Ông bảo, ngôi nhà nông thôn chỉ đẹp khi có sự hài hòa bởi khoảng xanh. Hàng cau trước và sau nhà, hoa trong khuôn viên chính là những khoảng trữ tình mướt mát để làm nên sự hài hòa này.
Sau này, ông tội dựng nhà riêng cho bố tôi ở mé phải ngôi nhà chính. Ông cũng bố trí những khoảng có thể trồng được cây xanh, vừa lấy bóng mát, vừa tạo kiến trúc cho ngôi nhà thi vị. Bây giờ thì cả hai ngôi nhà với những hàng cau cùng thân cau các gia đình hàng xóm trở thành nơi neo giữ hồn quê. Điều đó làm tôi thấy tự hào.
Mỗi người trong gia đình tôi đều gắn bó với cây cau một cách tự nhiên. Tự nhiên và thân thuộc như tình thân. Thân thuộc bởi vì ngày nào cau cũng hiện diện trước nhà, là thực thể trong đời sống và trong nhiều sinh hoạt văn hóa. Vì yêu cau nên yêu cả dáng thẳng của cau, yêu những tàu lám chiếc mo, yêu hương hoa thơm ngát, yêu những tổ chim trú ngụ bình yên ở đó. Ông tôi chính là người đã gieo vào lòng bố tôi và các chú, rồi lại gieo vào lòng tôi tình yêu nhà, yêu những ngõ cau mộc mạc, những sân phơi có bóng cau nghiêm trang. Có lần ông nội hỏi bố: “Nhìn lên cây cau con thấy điều gì?”. Bố tôi trả lời: “Con thấy bầu trời xanh”. Ông lại hỏi tôi: “Nhìn lên cây cau cháu thấy gì?”. Tôi thưa: “Cháu thấy bài học làm người ngay thẳng. Đó là triết lí của ông phải không ạ?”. Ông tôi gật đầu, cười. Tôi liền hỏi lại ông: “Vậy nhìn lên cây cau, ông đã thấy gì ạ?”. Ông điềm nhiên trả lời: “Ông thấy tương lai tươi đẹp của dòng họ ta”.
Thế đó, mỗi người một cách nghĩ, một “sự thấy” khác nhau. Điều đó làm nên sự đa tính cách, khác biệt trong mỗi thành viên, để người này không lặp lại người khác. Mỗi người đều có một cách sáng tạo, cách sống và làm việc, dù là nhổ cỏ, bắt sau hay chỉ là dắt trâu ra đồng cày ruộng.
Một ngày bình an, tôi ngước lên hàng cau và hỏi: “Ở trên đó cau có gì vui?”. Tức thì từ trên những tàu cau một đàn chim xòe cánh bay ra. Tôi lại hỏi: “Cau có thấy bầu trời cao rộng?”. Những tàu cau đung đưa, tạo ra âm thanh xạc xào. Vậy cau có gì cho tuổi thơ tôi? Phấn hoa cau rụng xuống. Chiếc mo cau rơi như thả một nốt nhạc. Tôi chợt nhớ tới trò kéo xe bằng mo cau. Ngày xưa, mỗi khi có chiếc mo cau là cái tàu lá khô rụng, hai chị em tôi thường dùng chơi cùng nhau. Tôi và chị thay nhau ngồi ở phần bẹ, rồi lại thay nhau cầm phần đầu của lá để kéo, rồi reo hò cười nói giòn tan.
Xem thêm các bài tóm tắt tác giả, tác phẩm Ngữ văn lớp 7 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:
Tác giả - tác phẩm: Cách ghi chép để nắm chắc nội dung bài học
Tác giả - tác phẩm: Bài học từ cây cau
Tác giả - tác phẩm: Phòng tránh đuối nước
CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ VÀ DỊCH VỤ GIÁO DỤC VIETJACK
- Người đại diện: Nguyễn Thanh Tuyền
- Số giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh: 0108307822, ngày cấp: 04/06/2018, nơi cấp: Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội.
© 2021 Vietjack. All Rights Reserved.
