Tailieumoi sưu tầm và biên soạn giải vở bài tập Toán lớp 5 Bài 5: Ôn tập và bổ sung và các phép tính với phân số  chi tiết trong Cánh diều. Mời các bạn đón xem:

Giải vở bài tập Toán lớp 5 Bài 5: Ôn tập và bổ sung và các phép tính với phân số

Vở bài tập Toán lớp 5 Tập 1 trang 17

Vở bài tập Toán lớp 5 trang 17 Luyện tập, thực hành 1: Nói cho bạn nghe cách thực hiện cộng, trừ hai phân số cùng mẫu số. Viết ví dụ minh hoạ.

Ví dụ: ......................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

Lời giải

- Cách thực hiện cộng, trừ hai phân số cùng mẫu số:

Muốn cộng (hoặc trừ) hai phân số có cùng mẫu số ta cộng (hoặc trừ) hai tử số với nhau và giữ nguyên mẫu số.

- Ví dụ:

$\frac{1}{2}+\frac{5}{2}=\frac{6}{2}$

$\frac{4}{3}-\frac{2}{3}=\frac{2}{3}$

Vở bài tập Toán lớp 5 trang 17 Luyện tập, thực hành 2: Tính:

Lời giải

Vở bài tập Toán lớp 5 trang 17 Luyện tập, thực hành 3: Tính (theo mẫu):

Lời giải

a) Quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{4}{5}$ và $\frac{1}{2}$ ta được $\frac{8}{10}$ và $\frac{5}{10}$

Vậy $\frac{4}{5}+\frac{1}{2}$ = $\frac{8}{10}+\frac{5}{10}$ = $\frac{13}{10}$

b) Quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{3}{5}$ và $\frac{2}{7}$ ta được $\frac{21}{35}$ và $\frac{10}{35}$

Vậy $\frac{3}{5}+\frac{2}{7}$ = $\frac{21}{35}+\frac{10}{35}$ = $\frac{31}{35}$

c) Quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{4}{9}$ và $\frac{1}{7}$ ta được $\frac{28}{63}$ và $\frac{9}{63}$

Vậy $\frac{4}{9}-\frac{1}{7}$ = $\frac{28}{63}-\frac{9}{63}$ = $\frac{19}{63}$

d) Quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{7}{8}$ và $\frac{2}{9}$ ta được $\frac{63}{72}$ và $\frac{16}{72}$

Vậy $\frac{7}{8}-\frac{2}{9}= \frac{63}{72}-\frac{16}{72}=\frac{47}{72}$

Vở bài tập Toán lớp 5 Tập 1 trang 18

Vở bài tập Toán lớp 5 trang 18 Luyện tập, thực hành 4: Lan Anh làm một hỗn hợp từ gừng, tỏi, ớt để pha chế thành thuốc phun cho rau tránh sâu bệnh. Biết rằng $\frac{2}{5}$ hỗn hợp là gừng, $\frac{1}{6}$ hỗn hợp là tỏi. Hỏi phân số nào chỉ số phần hỗn hợp là gừng và tỏi?

Bài giải

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

Lời giải

Bài giải

Phân số chỉ số phần hỗn hợp là gừng và tỏi là:

$\frac{2}{5}+\frac{1}{6}=\frac{17}{30}$ (hỗn hợp)

Đáp số: $\frac{17}{30}$ hỗn hợp

Vở bài tập Toán lớp 5 trang 18 Luyện tập, thực hành 5: Tính:

Lời giải

Vở bài tập Toán lớp 5 Tập 1 trang 19

Vở bài tập Toán lớp 5 trang 19 Luyện tập, thực hành 6: Tính (theo mẫu):

Lời giải

Vở bài tập Toán lớp 5 trang 19 Luyện tập, thực hành 7: Viết tiếp vào chỗ chấm cho thích hợp:

Lời giải

a) $\frac{4}{5}$ của 70 m² là $70\times \frac{4}{5}=56$ (m²)

b) $\frac{3}{10}$ của 250 kg là $250\times \frac{3}{10}=75$ (kg)

c) $\frac{1}{4}$ của 52 tuần là $52\times \frac{1}{4}=13$(tuần)

Vở bài tập Toán lớp 5 trang 19 Vận dụng 8: Một nhà máy sản xuất nước khoáng đã sử dụng máy dò tự động để phát hiện lỗi của sản phẩm. Cứ $\frac{1}{25}$ giây thì máy kiểm tra được 1 chai nước khoảng. Hỏi trong 1 phút máy dò đó kiểm tra được bao nhiêu chai nước khoáng?

Bài giải

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

Lời giải

Đổi: 1 phút = 60 giây

Trong 1 phút máy dò kiểm tra được số chai nước khoáng là:

60 : $\frac{1}{25}$= 1 500 (chai)

Đáp số: 1 500 chai nước khoáng

Lý thuyết Ôn tập và bổ sung và các phép tính với phân số

1. Ôn tập các phép tính với phân số (các kiến thức đã học của lớp 4).

1.1. Quy đồng mẫu số các phân số (Một mẫu chia hết cho mẫu còn lại)

Ví dụ: Quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{3}{2}$ và $\frac{5}{16}$.

• Chọn mẫu số chung:

Vì 16 chia hết cho 2 (16 : 2 = 8) nên ta chọn mẫu số chung là: 16

Thực hiện quy đồng mẫu số:

$\frac{3}{2}=\frac{3\times 8}{2\times 8}=\frac{24}{16}$ và giữ nguyên phân số $\frac{5}{16}$

Vậy quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{3}{2}$ và $\frac{5}{16}$ ta được hai phân số $\frac{24}{16}$ và $\frac{5}{16}$.

1.2. Phép cộng phân số

a) Cộng hai phân số cùng mẫu.

Ví dụ: $\frac{5}{9}+\frac{2}{9}=\frac{5+2}{9}=\frac{7}{9}$

b) Cộng hai phân số khác mẫu.

Ví dụ: $\frac{3}{5}+\frac{9}{20}=\frac{12}{20}+\frac{9}{20}=\frac{12+9}{20}=\frac{21}{20}$

c) Các tính chất của phép cộng phân số:

• Phép cộng phân số có tính chất giao hoán

• Phép cộng phân số có tính chất kết hợp

• Một phân số cộng với 0 bằng chính phân số đó.

$\frac{a}{b}+0=0+\frac{a}{b}=\frac{a}{b}$

Ví dụ:

$\frac{3}{7}+\frac{2}{5}+\frac{4}{7}$ = $\frac{3}{7}+\frac{4}{7}+\frac{2}{5}$ = $\left(\frac{3}{7}+\frac{4}{7}\right)+\frac{2}{5}$ = $1+\frac{2}{5}=\frac{7}{5}$

$\frac{2}{3}+0=\frac{2}{3}$

1.2. Phép trừ phân số

a) Trừ hai phân số cùng mẫu.

Ví dụ:

$\frac{5}{7}-\frac{3}{7}=\frac{5-3}{7}=\frac{2}{7}$

b) Trừ hai phân số khác mẫu.

Ví dụ:

$\frac{3}{4}-\frac{5}{8}=\frac{6}{8}-\frac{5}{8}=\frac{6-5}{8}=\frac{1}{8}$

1.3. Phép nhân phân số

Ví dụ:

$\frac{2}{3}\times \frac{5}{7}=\frac{2\times 5}{3\times 7}=\frac{10}{21}$

Nhận xét:

• Phép nhân các phân số có tính chất giao hoán.

• Phép nhân các phân số có tính chất kết hợp.

• Một phân số nhân với 1 bằng chính phân số đó.

$\frac{a}{b}\times 1=1\times \frac{a}{b}=\frac{a}{b}$

• Tính chất nhân một số với một tổng được áp dụng với các phân số.

1.3. Phép chia phân số

a) Phân số đảo ngược:

Ví dụ: Phân số đảo ngược của phân số $\frac{5}{6}$ là phân số $\frac{6}{5}$

b) Phép chia phân số

Ví dụ:

$\frac{2}{3}:\frac{5}{7}=\frac{2}{3}\times \text{\hspace{0.17em}}\frac{7}{5}=\frac{14}{15}$

2. Bổ sung các phép tính với phân số.

2.1. Quy đồng mẫu số các phân số (Trường hợp không có mẫu số chung)

Ví dụ: Quy đồng mẫu số các phân số $\frac{2}{3}$ và $\frac{4}{5}$

Vì 3 × 5 = 15 nên ta chọn 15 làm mẫu số chung.

$\frac{2}{3}=\frac{2\times 5}{3\times 5}=\frac{10}{15}$

$\frac{4}{5}=\frac{4\times 3}{5\times 3}=\frac{12}{15}$

Vậy quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{2}{3}$ và $\frac{4}{5}$ ta được hai phân số $\frac{10}{15}$ và $\frac{12}{15}$

Lưu ý: Khi quy đồng mẫu số hai phân số khác mẫu số, ta nên chọn số bé nhất (lớn hơn 0) chia hết cho cả hai mẫu số làm mẫu số chung.

Ví dụ: Quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{5}{8}$ và $\frac{7}{12}$

Vì 24 là số bé nhất lớn hơn 0 chia hết cho 8 và 12 nên ta chọn 24 làm mẫu số chung.

Ta có:

$\frac{5}{8}=\frac{5\times 3}{8\times 3}=\frac{15}{24}$

$\frac{7}{12}=\frac{7\times 2}{12\times 2}=\frac{14}{24}$

Vậy quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{5}{8}$ và $\frac{7}{12}$ ta được hai phân số $\frac{15}{24}$ và $\frac{14}{24}$

2.2. Phép cộng phân số

Ví dụ:

$\frac{3}{5}+\frac{2}{7}=\frac{21}{35}+\frac{10}{35}=\frac{31}{35}$

2.3. Phép trừ phân số

Ví dụ:

$\frac{3}{5}-\frac{2}{7}=\frac{21}{35}-\frac{10}{35}=\frac{11}{35}$

Chú ý: Khi thực hiện phép cộng, trừ hai phân số cần lưu ý

- Xác định xem các phân số cùng mẫu hay khác mẫu số.

- Nếu cùng mẫu số, cộng, trừ tử số với tử số, dưới gạch ngang chỉ viết một mẫu số chung.

- Nếu khác mẫu số ⟶ Quy đồng mẫu số ⟶ Cộng, trừ hai phân số cùng mẫu số.

- Kết quả cuối cùng là phân số tối giản.

2.4. Phép nhân phân số

Ví dụ:

Xem thêm các bài giải Vở bài tập Toán lớp 5 Cánh diều hay, chi tiết khác:

Bài 4: Ôn tập và bổ sung về phân số

Bài 5: Ôn tập và bổ sung và các phép tính với phân số

Bài 6: Giới thiệu về tỉ số

Bài 7: Tìm hai số khi biết tổng và tỉ số của hai số đó

Bài 8: Tìm hai số khi biết hiệu và tỉ số của hai số đó

Bài 9: Bài toán liên quan đến quan hệ phụ thuộc