Với tóm tắt lý thuyết Toán lớp 5 Bài 43: Hình tam giác sách Chân trời sáng tạo hay, chi tiết cùng với bài tập tự luyện chọn lọc, có đáp án giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Toán 5.

Lý thuyết Toán lớp 5 Bài 43: Hình tam giác

A. Lý thuyết Hình tam giác

1. Khái niệm hình tam giác:

* Hình tam giác ABC có:

- Ba đỉnh là: đỉnh A, đỉnh B, đỉnh C.

- Ba cạnh là: cạnh AB, cạnh AC, cạnh BC.

- Ba góc là: + Góc đỉnh A, cạnh AB và AC (gọi tắt là góc A)

+ Góc đỉnh B, cạnh BA và BC (gọi tắt là góc B)

+ Góc đỉnh C, cạnh CA và CB (gọi tắt là góc C)

Chú ý: Ta có thể gọi tắt hình tam giác ABC là tam giác ABC.

Ví dụ:

Hình tam giác MNP có:

- Ba đỉnh là: đỉnh M, đỉnh N, đỉnh P

- Ba cạnh là: cạnh MN, cạnh NP, cạnh PN

- Ba góc là: + Góc đỉnh M, cạnh MP và MN

+ Góc đỉnh N, cạnh NM và NP

+ Góc đỉnh P, cạnh PN và PM

2. Các loại hình tam giác:

- Tam giác nhọn: là hình tam tam giác có 3 góc nhọn.

Chú ý: Góc nhọn có số đo bé hơn 90^o

- Tam giác vuông: là hình tam giác có 1 góc vuông.

Chú ý: Góc vuông có số đo bằng 90^o

- Tam giác tù: là hình tam giác có 1 góc tù.

Chú ý: Góc tù có số đo lớn hơn 90^o

- Tam giác đều: là hình tam giác có 3 cạnh bằng nhau và 3 góc bằng 60^o

3. Đáy và đường cao của hình tam giác:

Trong tam giác ABC, đoạn thẳng AH vuông góc với cạnh BC.

Ta nói:

- BC là đáy

- AH là đường cao ứng với đáy BC

- Độ dài AH là chiều cao của hình tam giác ABC

Ví dụ:

Trong tam giác ABC có:

- BH là đường cao ứng với đáy AC

- CK là đường cao ứng với đáy AB

4. Cách vẽ đường cao của hình tam giác:

- Trong hình tam giác, độ dài đoạn thẳng kẻ từ đỉnh vuông góc với đáy tương ứng gọi là chiều cao của hình tam giác.

- Mỗi tam giác có 3 đường cao ứng với mỗi cạnh của tam giác.

a) Vẽ đường cao AH ứng với đáy BC của tam giác nhọn ABC

Bước 1: Đặt ê-ke

Bước 2: Vẽ

Từ đỉnh A, vẽ đoạn thẳng vuông góc với BC

Bước 3: Ghi tên đường cao

Đoạn thẳng vuông góc với BC cắt BC tại điểm H

b) Vẽ đường cao AK ứng với đáy CD của tam giác tù ACD

Bước 1: Kéo dài cạnh CD

Bước 2: Đặt ê-ke và vẽ

Từ đỉnh A, vẽ đoạn thẳng vuông góc với CD

Bước 3: Ghi tên đường cao

Đoạn thẳng vuông góc với CD cắt CD tại điểm K

B. Bài tập Hình tam giác

I. Bài tập minh họa (giải chi tiết)

Bài 1. Dùng ê-ke, thước thẳng để vẽ các đường cao của tam giác ABC

Hướng dẫn giải:

- Vẽ đường cao AH ứng với cạnh đáy BC.

- Vẽ đường cao BK ứng với cạnh đáy AC

- Vẽ đường cao CD ứng với cạnh đáy AB

Vậy: Tam giác ABC có 3 đường cao AH, BK, CD

Chú ý: Mỗi tam giác có 3 đường cao ứng với mỗi cạnh của tam giác

Bài 2. Dùng ê-ke, thước thẳng để vẽ đường cao ứng với cạnh CD

Hướng dẫn giải:

- Bước 1: Kéo dài CD

- Bước 2: Sử dụng ê-ke, thước thẳng để vẽ đoạn thẳng vuông góc

- Bước 3: Ghi tên đường cao. Đoạn thẳng vuông góc cắt đoạn thẳng CD tại H

Bài 3. Mỗi đồ vật dưới đây có dạng hình tam giác gì?

Hướng dẫn giải:

Có dạng hình tam giác đều

Có dạng hình tam giác nhọn

Có dạng hình tam giác vuông

Bài 4. Nêu tên các hình tam giác, các cạnh, các góc của mỗi tam giác dưới đây và cho biết tam giác đó là loại hình tam giác gì?

Hướng dẫn giải:

	Tam giác ABC có: - Ba cạnh là: cạnh AB, cạnh BC, cạnh CA - Ba góc là: góc A, góc B, góc C Tam giác ABC là tam giác đều
	Tam giác MNP có: - Ba cạnh là: cạnh MN, cạnh NP, cạnh PM - Ba góc là: góc M, góc N, góc P Tam giác MNP là tam giác tù
	Tam giác EFG có: - Ba cạnh là: cạnh EF, cạnh FG, cạnh GE - Ba góc là: góc E, góc F, góc G Tam giác EFG là tam giác nhọn
	Tam giác IHK có: - Ba cạnh là: cạnh IH, cạnh HK, cạnh KI - Ba góc là: góc I, góc H, góc K Tam giác IHK là tam giác vuông

Bài 5. Nêu đường cao và đáy tương ứng được vẽ trong mỗi hình tam giác dưới đây.

Hướng dẫn giải:

Tam giác ABC có: đường cao AH ứng với đáy BC.

Tam giác MNP có: đường cao MS ứng với đáy NP.

Tam giác EFG có: đường cao FT ứng với đáy EG;

        đường cao GJ ứng với đáy EF.

Tam giác IHK có: đường cao IK ứng với cạnh đáy HK.

        đường cao HK ứng với đáy IK.

II. Bài tập vận dụng

Bài 1. Chọn ý đúng. Một tam giác có bao nhiêu đường cao?

A. 3    B. 2    C. 1    D. 4

Bài 2. Chọn ý đúng. Đồ vật dưới đây có dạng hình tam giác gì?

A. Tam giác đều  B. Tam giác tù  C. Tam giác vuông  D. Tam giác nhọn

Bài 3. Chọn ý đúng.

Đường cao AK ứng với cạnh đáy nào?

A. Cạnh đáy AB

B. Cạnh đáy BC

C. Cạnh đáy AC

Bài 4. Chọn ý đúng.

Các cạnh của tam giác IJK là:

A. cạnh IK, cạnh KL, cạnh IL

B. cạnh IJ, cạnh JK, cạnh IL

C. cạnh JK, cạnh KI, cạnh KK

D. cạnh IJ, cạnh IK, cạnh IK

Bài 5. Nêu tên các hình tam giác, các cạnh, các góc của mỗi tam giác dưới đây.

Bài 6. Nêu đường cao và đáy tương ứng được vẽ trong mỗi hình tam giác dưới đây.

Bài 7. Dùng ê-ke, thước thẳng để vẽ đường cao ứng với cạnh đáy XY của tam giác XYZ.

Bài 8. Dùng ê-ke, thước thẳng để vẽ đường cao ứng với cạnh đáy AB của tam giác ABC.

Bài 9. Dùng ê-ke, thước thẳng để vẽ các đường cao của tam giác IJK.

Bài 10. Dùng ê-ke, thước thẳng để vẽ các đường cao của tam giác STU.

Xem thêm các bài tóm tắt Lý thuyết Toán lớp 5 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác: