Với giải sách bài tập Khoa học tự nhiên 7 Bài 32: Cảm ứng ở sinh vật sách Chân trời sáng tạo hay, chi tiết giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập trong SBT Khoa học tự nhiên 7. Mời các bạn đón xem:
Giải SBT Khoa học tự nhiên lớp 7 Bài 32: Cảm ứng ở sinh vật
Bài 32.1 trang 79 SBT Khoa học tự nhiên 7: Cảm ứng ở sinh vật là
A. khả năng tiếp nhận kích thích và phản ứng lại các kích thích từ môi trường bên trong và bên ngoài cơ thể.
B. khả năng tiếp nhận kích thích từ môi trường bên trong cơ thể.
C. khả năng phản ứng lại các kích thích từ môi trường bên ngoài cơ thể.
D. khả năng tiếp nhận kích thích và phản ứng lại các kích thích từ môi trường bên ngoài cơ thể.
Lời giải:
Đáp án đúng là: A
Cảm ứng ở sinh vật là khả năng tiếp nhận kích thích và phản ứng lại các kích thích từ môi trường bên trong và bên ngoài cơ thể. Cảm ứng là một đặc trưng cơ bản của cơ thể sống, giúp sinh vật tồn tại và phát triển.
A. Lá cây bàng rụng vào mùa hè.
B. Lá cây xoan rụng khi có gió thổi mạnh.
C. Hoa hướng dương hướng về phía Mặt Trời.
D. Cây nắp ấm bắt mồi.
Lời giải:
Đáp án đúng là: B
“Lá cây xoan rụng khi có gió thổi mạnh” không phải là phản ứng của cây trước tác nhân kích thích của môi trường để giúp cây tồn tại và phát triển mà là tác động của môi trường làm tổn hại đến cây → “Lá cây xoan rụng khi có gió thổi mạnh” không phải là cảm ứng ở thực vật.
A. Tính hướng đất dương của rễ, hướng sáng dương của thân.
B. Tính hướng tiếp xúc.
C. Tính hướng hoá.
D. Tính hướng nước.
Lời giải:
Đáp án đúng là: A
Quan sát hình ảnh ta thấy, dù đặt cây ở tư thế nào thì rễ cây vẫn hướng về phía dưới và ngọn cây luôn hướng lên phía trên → Rễ có tính hướng đất dương còn chồi cây có tính hướng sáng dương.
A. Cây ngô.
B. Cây lúa.
C. Cây mướp.
D. Cây lạc.
Lời giải:
Đáp án đúng là: C
- Mẫu vật trong thí nghiệm chứng minh tính hướng tiếp xúc của thực vật thường là các loại cây thân leo như mướp, bí, bầu,…
- Cây ngô, cây lúa, cây lạc không có tính hướng tiếp xúc nên không được sử dụng làm mẫu vật trong thí nghiệm chứng minh tính hướng tiếp xúc của thực vật.
A. tính hướng tiếp xúc.
B. tính hướng sáng.
C. tính hướng hoá.
D. tính hướng nước.
Lời giải:
Đáp án đúng là: C
Hiện tượng cây phát triển về phía có nguồn dinh dưỡng gọi là tính hướng hóa dương còn hiện tượng cây phát triển tránh xa nguồn chất hóa học có hại gọi là tính hướng hóa âm.
Lời giải:
Hiện tượng cảm ứng ở thực vật |
Tác nhân |
Ý nghĩa đối với thực vật |
Cây me khép lá về sáng sớm và chiều tối |
Nhiệt độ ánh sáng |
Giảm sự thoát hơi nước để cây thích nghi với sự thay đổi nhiệt độ, ánh sáng. |
Cây nắp ấm bắt mồi |
Con mồi |
Cung cấp nguồn dinh dưỡng cho cây. |
Cây mướp hình thành tua cuốn leo trên giàn |
Giá thể |
Giúp cây có nhiều không gian sống, tận dụng tối đa nguồn ánh sáng để quang hợp. |
Bài 32.7 trang 80 SBT Khoa học tự nhiên 7: Một bạn học sinh tiến hành thí nghiệm như sau:
Bước 1: Trồng vài hạt đỗ/ lạc/ ngô đang nảy mầm vào cốc chứa đất ẩm.
Bước 2: Cắt bỏ hai đầu vỏ chai nhựa (lưu ý sử dụng vỏ chai có kích thước lớn hơn cốc trồng cây).
Bước 3: Cắt ba hình tròn bằng giấy bìa cứng có đường kính bằng đường kính vỏ chai, khoét trên mỗi miếng bìa một lỗ nhỏ có kích thước như nhau (lưu ý lỗ tròn đủ cho cây chui qua), sau đó đặt ba miếng bìa vào vỏ chai sao cho các lỗ nằm so le nhau.
Bước 4: Dùng giấy màu tối quấn quanh phần vỏ chai để ánh sáng không lọt vào.
Bước 5: Úp phần vỏ chai vào cốc trồng cây. Đặt cốc trồng cây ở nơi có ánh sáng và tưới nước thường xuyên.
Bước 6: Theo dõi và ghi chép lại hiện tượng xảy ra sau 1 tuần.
a) Hãy cho biết mục đích tiến hành thí nghiệm của bạn học sinh là gì.
b) Tại sao phải sử dụng giấy màu tối ở bước 4 của thí nghiệm?
c) Hãy dự đoán kết quả thí nghiệm và giải thích.
Lời giải:
a) Bạn học sinh tiến hành thí nghiệm để chứng minh tính hướng sáng ở thực vật.
b) Phải sử dụng giấy màu tối ở bước 4 của thí nghiệm nhằm điều khiển ánh sáng theo các khe hở của miếng bìa để chứng minh cây phát triển về phía nguồn ánh sáng.
c) Kết quả thí nghiệm: Cây phát triển về phía các khe hở có ánh sáng lọt qua vì ngọn cây có tính hướng sáng.
Lời giải:
- Hướng sáng dương của ngọn giúp cây tìm đến nguồn ánh sáng để quang hợp.
- Hướng sáng âm của rễ tạo điều kiện để rễ đâm sâu, giúp cây đứng vững trong đất, ngoài ra, hướng sáng âm còn làm cho rễ hút được nhiều nước và muối khoáng, giúp cây sinh trưởng và phát triển tốt.
Cảm ứng ở sinh vật là khả năng (1) ... kích thích và (2) ... lại các kích thích từ (3) ... bên trong và bên ngoài (4) ..., đảm bảo cho sinh vật tồn tại và phát triển.
Cảm ứng là một đặc trưng cơ bản của cơ thể sống, giúp sinh vật (5) ... với điều kiện sống. Cảm ứng ở (6) ... thường diễn ra chậm, khó nhận thấy, hình thức phản ứng kém đa dạng; cảm ứng ở (7) ... thường diễn ra nhanh, dễ nhận thấy, hình thức đa dạng.
Lời giải:
(1) tiếp nhận
(2) phản ứng
(3) môi trường
(4) cơ thể
(5) thích nghi
(6) thực vật
(7) động vật.
Lời giải:
Biện pháp tăng năng suất cây trồng |
Dựa trên cơ sở hiện tượng cảm ứng |
Làm đất tơi xốp, thoáng khí. |
Tính hướng đất của rễ cây. |
Tưới nước thường xuyên, giữ ẩm cho đất. |
Tính hướng đất của rễ cây. |
Trồng xen canh nhiều loại cây trồng. |
Tính hướng sáng. |
Làm giàn, cọc cho các cây thân leo. |
Tính hướng tiếp xúc. |
Tăng cường ánh áng nhân tạo. |
Sinh trưởng và phát triển theo chu kì ngày đêm. |
Xem thêm các bài giải SBT Khoa học tự nhiên lớp 7 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:
Bài 31: Thực hành: Chứng minh thân vận chuyển nước và lá thoát hơi nước
Bài 34: Sinh trưởng và phát triển ở sinh vật
Bài 35: Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của sinh vật
Lý thuyết KHTN 7 Bài 32: Cảm ứng ở sinh vật
1. Khái quát về cảm ứng ở sinh vật
- Khái niệm: Cảm ứng ở sinh vật là khả năng tiếp nhận kích thích và phản ứng lại các kích thích từ môi trường bên trong và bên ngoài cơ thể.
- Ví dụ:
+ Khi chạm tay vào lá cây xấu hổ, lá cây có hiện tượng khép lại.
Lá cây xấu hổ khép lại khi chạm tay vào
+ Khi chạm tay vào cốc nước nóng thì tay rụt lại.
Tay rụt lại khi chạm vào cốc nước nóng
- Đặc điểm: Cảm ứng có thể biểu hiện khác nhau ở từng loài, từng cá thể.
+ Cảm ứng ở thực vật được thực hiện thông qua vận động của các cơ quan và thường diễn ra chậm hơn.
+ Cảm ứng ở động vật được biểu hiện đa dạng hơn và thường diễn ra nhanh hơn.
- Vai trò: Cảm ứng là đặc trưng của cơ thể sống, giúp sinh vật thích nghi với môi trường để tồn tại và phát triển.
2. Cảm ứng ở thực vật
- Một số hình thức cảm ứng ở thực vật bao gồm tính hướng sáng, tính hướng nước, tính hướng tiếp xúc, tính hướng hóa,…
Ngọn cây có tính hướng sáng
Rễ cây có tính hướng nước
Tua quấn của cây thân leocó tính hướng tiếp xúc
Rễ cây hướng đất dương và chồi cây hướng đất âm
- Một số thí nghiệm chứng minh tính cảm ứng của thực vật:
2.1. Thí nghiệm 1. Chứng minh tính hướng sáng
Chuẩn bị:
- Dụng cụ: Cốc để trồng cây, hộp bìa carton có đục lỗ và có nắp mở để quan sát.
-Hóa chất: Nước.
- Mẫu vật: Hạt đỗ/ ngô (bắp)/ lạc (đậu phộng) nảy mầm, đất ẩm.
Cách tiến hành:
- Bước 1: Trồng vài hạt đỗ/ lạc/ ngô đang nảy mầm vào hai cốc chứa đất ẩm A, B.
Minh họa bước 1
- Bước 2: Đặt cốc A vào hộp bìa carton có khoét lỗ để ánh sáng lọt qua, cốc B để bên ngoài trong điều kiện thường.
Minh họa bước 2
- Bước 3: Đặt cả hộp giấy bìa carton chứa cốc trồng cây và cốc còn lại ở nơi có ánh sáng, tưới nước để giữ ẩm cho đất.
- Bước 4: Theo dõi và ghi chép lại hiện tượng thay đổi tư thế phát triển của cây trong hai cốc sau 1 tuần.
2.2. Thí nghiệm 2. Chứng minh tính hướng nước
Chuẩn bị:
-Dụng cụ: Khay đục lỗ nhỏ, giấy ăn.
- Hóa chất: Nước.
- Mẫu vật: Hạt đỗ/ ngô/ lạc nảy mầm, mùn cưa.
Cách tiến hành:
- Bước 1: Trải đều một lớp giấy ăn mỏng vào trong hai khay có đục lỗ.
- Bước 2: Rải mùn cưa ẩm đều khắp mặt các khay thành một lớp khoảng 1 cm.
- Bước 3:
+ Khay 1: Trồng một số hạt đỗ đang nảy mầm vào một phía của khay và tưới nước phía đối diện.
+ Khay 2: Trồng một số hạt đỗ đang nảy mầm vào đều mặt khay và tưới nước.
-Bước 4:
+ Khay 1: Treo khay nghiêng một góc 45o, sao cho các hạt đỗ ở phía trên.
+ Khay 2: Để khay theo mặt phẳng nằm ngang và tưới nước đều hằng ngày.
-Bước 5: Theo dõi và ghi chép lại sự khác nhau về chiều phát triển của rễ giữa các cây trong khay 1 và khay 2 sau 1 tuần.
2.3. Thí nghiệm 3: Chứng minh tính hướng tiếp xúc
Chuẩn bị:
-Dụng cụ: Chậu để trồng cây, giá thể (cành cây khô, cọc gỗ, lưới thép,…)
- Hóa chất: Nước.
- Mẫu vật: Cây thân leo (đậu cô ve, bầu, bí, mướp) đang sinh trưởng, đất ẩm.
Cách tiến hành:
- Bước 1: Trồng ba cây thân leo (mướp/ bí/ bầu) vào ba chậu chứa đất ẩm.
- Bước 2: Cắm sát bên mỗi cây một giá thể (cành cây khô, cọc gỗ, lưới thép,…).
- Bước 3: Đặt chậu cây nơi có đủ ánh sáng và tưới nước hằng ngày.
- Bước 4: Theo dõi và ghi chép hiện tượng xảy ra của các cây này sau 1 tuần, 2 tuần, 3 tuần.
Các bước thực hiện thí nghiệm chứng minh tính hướng tiếp xúc của cây
3. Ứng dụng cảm ứng của thực vật trong thực tiễn
Con người đã vận dụng hiện tượng cảm ứng của thực vật vào thực tiễn giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm cây trồng:
- Ứng dụng tính hướng sáng: tạo hình cây bon sai, trồng xen canh các cây ưa sáng và ưa bóng để tận dụng triệt để nguồn ánh sáng,…
Ứng dụng tính hướng sáng
- Ứng dụng tính hướng nước: trồng cây thủy sinh, cây gần bờ ao, mương nước,…
Ứng dụng tính hướng nước
+ Ứng dụng tính hướng tiếp xúc: làm giàn cho các cây leo như bầu, bí, mướp,…
Ứng dụng tính hướng tiếp xúc
+ Ứng dụng tính hướng hóa: một số loài cây cần bón phân sát bề mặt đất, một số khác khi bón phân cần đào hố sâu dưới đất,…
Ứng dụng tính hướng hóa