Với tóm tắt lý thuyết Hóa học lớp 11 Bài 8: Hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ sách Cánh diều hay, chi tiết cùng với bài tập trắc nghiệm chọn lọc có đáp án giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Hóa học 11.

Lý thuyết Hóa học lớp 11 Bài 8: Hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ

A. Lý thuyết Hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ

I. Hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ

-Hợp chất hữu cơ là hợp chất của carbon trừ một số hợp chất như CO, CO2, muối carbonate, các cyanide, carbide,..

-Ngành hóa học nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ được gọi là hóa học hữu cơ.

II. Đặc điểm chung của các hợp chất hữu cơ

1.Thành phần nguyên tố

-Ngoài carbon, trong thành phần của hợp chất hữu cơ thường có thêm các nguyên tố khác như: hydrogen, oxygen, nitrogen, phosphorus, các nguyên tố halogen,…

2. Đặc điểm cấu tạo

-Các nguyên tử trong phân tử hợp chất hữu cơ chủ yếu liên kết bằng liên kết cộng hóa trị.

3. Tính chất vật lý

-Đa số hợp chất hữu cơ ít tan trong nước nhưng tan tốt trong dung môi hữu cơ.

-Các hợp chất hữu cơ thường có nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi thấp (dễ bay hơi).

4. Tính chất hóa học

-Phản ứng của hợp chất hữu cơ thường xảy ra chậm và theo nhiều hướng kahcs nhau, tạo thành hỗn hợp các sản phẩm.

-Các hợp chất hữu cơ thường kém bền nhiệt và dễ cháy.

III. Phân loại

-Các hợp chất hữu cơ thường được chia thành 2 nhóm lớn: hydrocarbon và dẫn xuất của hydrocarbon.

-Hydrocarbon: những hợp chất hữu cơ trong phân tử chỉ chứa carbon và hydrogen.

-Dẫn xuất hydrocarbon: thay thế nguyên tử hydrogen trong phân tử hydrocarbon bằng nguyên tử hay nhóm nguyên tử khác.

IV. Nhóm chức

1. Khái niệm

-Nhóm chức là nguyên tử hay nhóm nguyên tử gây ra những tính chất hóa học đặc trưng của hợp chất hữu cơ.

-Một số loại nhóm chức:-OH; -CHO; -COOH; C=O;…

2. Xác định nhóm chức bằng phổ hồng ngoại

-Có thể xác định được nhóm chức trong phân tử hợp chất hữu cơ dựa vào tín hiệu hấp thụ đặc trưng trên phổ hồng ngoại của nó.

Sơ đồ tư duy Hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ

B. Trắc nghiệm Hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ

Câu 1. Phản ứng hóa học của các chất hữu cơ thường

A. cần đun nóng và có xúc tác.                        

B. có hiệu suất cao.

C. xảy ra rất nhanh.                                         

D. tự xảy ra được.

Câu 2. Nhóm chức – COOH là của hợp chất nào sau đây?

A. Carboxylic acid.       

B. Aldehyde.                

C. Alcohol.                   

D. Ketone.

Câu 3. Cho dãy chất: CH₄; C₆H₆; C₆H₅OH; C₂H₅ZnI; C₂H₅PH₂. Nhận xét nào sau đây là đúng?

A. Các chất trong dãy đều là hydrocarbon.

B. Các chất trong dãy đều là dẫn xuất của hydrocarbon.

C. Các chất trong dãy đều là hợp chất hữu cơ.

D. Có cả chất vô cơ và hữu cơ nhưng đều là hợp chất của carbon.

Câu 4. Dựa vào các số sóng hấp thụ đặc trưng trên phổ IR ta có thể dự đoán được?

A. thành phần cấu tạo nên hợp chất hữu cơ.      

B. màu sắc của các hợp chất hữu cơ.

C. nhóm chức trong phân tử hợp chất hữu cơ.  

D. tính chất của các hợp chất hữu cơ.

Câu 5. Dựa vào phổ IR của hợp chất X có công thức CH₃CH(OH)CH₃ dưới đây, hãy chỉ ra peak nào giúp dự đoán X có nhóm -OH?

A. A                              

B. B                              

C. C                              

D. D

Câu 11. Cho các hợp chất: CO₂, CCl₄, NaHCO₃, NaCN, CH₄, CH₃OH, HCOOH, CS₂, Al₄C₃. Số hợp chất hữu cơ trong các hợp chất trên là

A. 3.                             

B. 4.                             

C. 5.                             

D. 6.

Câu 12. Cho các hợp chất hữu cơ: CH₄, CCl₄, CH₃OH, HCOOH, C₂H₂, C₈H₁₈, CH₃NH₂. Số hợp chất hữu cơ thuộc loại dẫn xuất của hydrocarbon là

A. 3.                             

B. 4.                             

C. 5.                             

D. 6.

Câu 13. Cho sơ đồ phổ khối IR của chất X như sau

X là chất nào sau đây ?

A. CH₃CH₂CH₂OH.                                        

B. CH₃CH₂CH₂CH₂CH₂COOH.                      

C. CH₃CH₂CH₂CHO.                                      

D. CH₃CH₂CH₂COOCH₂CH₂CH₃.

Câu 14. Cho các phát biểu về đặc điểm chung của các phân tử hợp chất hữu cơ:

(1) Thành phần nguyên tố chủ yếu là C và H.

(2) Có thể chứa nguyên tố khác như Cl, N, P, O.

(3) Liên kết hóa học chủ yếu là liên kết cộng hoá trị.

(4) Liên kết hoá học chủ yếu là liên kết ion.

(5) Dễ bay hơi, khó cháy.

(6) Phản ứng hoá học xảy ra nhanh.

Các phát biểu đúng là

A. (4), (5), (6).              

B. (1), (2), (3).               

C. (1), (3), (5).              

D. (2), (4), (6).

Câu 15. Cặp hợp chất nào sau đây là hợp chất hữu cơ?

A. CO₂, CaCO₃.            

B. CH₃Cl, C₆H₅Br.        

C. NaHCO₃, NaCN.      

D. CO, CaC₂.

Xem thêm các bài tóm tắt Hóa học lớp 11 Cánh Diều hay, chi tiết khác: