Tiết 03

HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG: ( 2 phút)

1. Mục đích: HS vẽ  hai đường thẳng vuông góc.

2. Phương pháp: Hoạt động cá nhân.

HƯỚNG DẪN GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG HỌC SINH

NỘI DUNG

*GV: Hai đường thẳng xx’ và yy’ là hai đường thẳng vông góc. Để nghiên cứu về  hai đường thẳng vuông góc ta vào bài học hôm nay.

*HS: Vẽ hai góc theo yêu cầu.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC: (20 phút)

1. Mục đích: HS biết thế nào là hai đường thẳng vuông góc, cách vẽ hai đường thẳng vuông góc, thế nào là trung trực của đoạn thẳng…

2. Phương pháp: Quan sát, suy luận,thực hành vẽ hình, vấn đáp.

*GV: Yêu cầu HS đọc đề bài ?1.

- Gấp mẫu cho HS quan sát.

- Yêu cầu HS làm theo.

- Em hãy quan sát và nêu nhận xét về các nếp gấp và các góc tạo thành bởi các nếp gấp đó?

- Vẽ h.4 lên bảng, yêu cầu HS làm ?2.

*GV: Hai đường thẳng xx' và yy' được gọi là 2 đường thẳng vuông góc. Vậy thế nào là hai đường thẳng vuông góc ?

*GV: Giới thiệu cách ký hiệu và các cách diễn đạt 2 đường thẳng vuông góc.

*HS: Đọc đề bài ?1 và thực hành gấp giấy (đã chuẩn bị sẵn) như SGK đã hướng dẫn.

*HS: Quan sát và rút ra nhận xét:

- Các nếp gấp tạo thành 2 đường thẳng cắt nhau.

- Các góc tạo thành bởi các nếp gấp là 4 góc vuông.

*HS: Đọc đề bài và vẽ hình ?2 vào vở.

- HS dựa vào bài 9 nêu cách suy luận, chứng tỏ các góc xOy’, x’Oy, x’Oy’ đều là các góc vuông.

Ta có:  =90⁰

Và = =90⁰ (đối đỉnh)

Mặt khác

 + =180⁰ (kề bù)

Mà = = 90⁰ (đối đỉnh).

Vậy các góc xOy’, x’Oy, x’Oy’ là các góc vuông

*HS: Phát biểu định nghĩa hai đường thẳng vuông góc.

*HS: Nghe giảng, ghi bài

1. Thế nào là 2 đường thẳng vuông góc:

*Định nghĩa:   SGK

Ký hiệu: x x’ ^ yy’

*GV: Muốn vẽ hai đường thằng vuông góc ta làm như thế nào?

*GV: Cho HS làm ?3 gọi 1 HS lên bảng vẽ.

*GV: Cho HS hoạt động nhóm làm ?4, yêu cầu HS nêu vị trí có thể xảy ra giữa điểm O và đường thẳng a rồi vẽ hình theo các TH đó.

- Có mấy đường thẳng qua O và vuông góc với a?

*GV: Đó là nội dung tính chất ta thừa nhận. Cho HS nhắc lại nội dung t/c.

*HS: Nêu các cách vẽ hai đường thẳng vuông góc.

*HS: Cả lớp làm ?3, một HS lên bảng vẽ hình.

*HS: Hoạt động nhóm làm ?4, xét 2 trường hợp:

+) O Î a.             

+) O Ï a.

*HS: Trả lời câu hỏi.

2. Vẽ hai đường thẳng vuông góc:

?3

*Tính chất:   SGK-85

*GV: Đưa bài toán: Cho đoạn thẳng AB. Vẽ I là trung điểm của AB. Qua I vẽ đường thẳng d ^ AB.

- Gọi 2 HS lên bảng vẽ.

*GV: Giới thiệu d là đường trung trực của đoạn thẳng AB.

*GV: Vậy d là đường trung trực của đoạn thẳng AB khi nào? Đó là nội dung ĐN.

*GV: Giới thiệu chú ý.

- Muốn vẽ đường trung trực của một đoạn thẳng ta làm ntn?

*GV: Giới thiệu cách gấp giấy của bài 13/86 SGK.

*GV:  Nhấn mạnh 2 điều kiện để 1 đt là trung trực của 1 đoạn thẳng:

+) Vuông góc với đoạn thẳng.

+) Đi qua trung điểm của đoạn thẳng.

*HS: Làm vào vở. Hai HS lên bảng vẽ hình.

- HS dưới lớp nhận xét, góp ý.

*HS: Khi d đi qua trung điểm của AB và vuông góc với AB.

*HS: Nhắc lại nội dung chú ý.

*HS: Nêu cách vẽ.

*GV: Giới thiệu cách gấp giấy của bài 13/86 SGK.

*HS: Ghi nhớ.

3. Đường trung trực của đoạn thẳng.

Ta có: d là đường trung trực của đoạn thẳng AB.

*Định nghĩa:  SGK-85

Chú ý: Khi d là đường trung trực của đoạn AB ta nói A, B đối xứng nhau qua d.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP - VẬN DỤNG: (12 phút)

1. Mục đích: hs vận dụng kiến thức để trả lời các câu hỏi, bài tập.

2. Phương pháp: Hoạt động cá nhân, vấn đáp giải quyết vấn đề.

*GV: Thế nào là hai đường thẳng vuông góc? Thế nào là đường trung trực của một đoạn thẳng?

*GV: Dùng bảng phụ nêu bài 11/86 SGK yêu cầu HS điền vào chỗ trống.

*GV: Yêu cầu HS làm tiếp bài 12/86 SGK, yêu cầu HS vẽ hình biểu diễn trường hợp sai.

*GV: Cho HS làm bài 14/86 SGK. Gọi 1 HS lên bảng vẽ (GV qui ước 1cm trong vở ứng với bao nhiêu cm trên bảng).

*HS: Trả lời.

*HS: Đọc kỹ đề bài, điền từ thích hợp vào chỗ trống, cử đại diện đứng tại chỗ trả lời.

*HS: Đọc kỹ đề bài, nhận xét đúng sai, có vẽ hình minh hoạ.

*HS: Làm bài. 1 HS lên bảng.

4. Luyện tập.

Bài 11/86 SGK.

a)...cắt nhau tạo thành bốn góc vuông (hoặc trong các góc tạo thành có 1 góc vuông).

Bài 12/86 SGK.

a) Đúng.

b) Sai.

Bài 14 /86 SGK.

- Vẽ CD = 3 cm

- Xác định H Î CD sao cho DH = CH = 1,5 cm

- Qua H vẽ đường thẳng d sao cho d ^ CD

=> d là đường trung trực của CD

D. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG (3')

1. Mục đích: Tìm hiểm kĩ hơn điều kiện cần và đủ để đường thẳng là trung trực của một đoạn thẳng.

2. Phương pháp: Hoạt động cá nhân,nhóm, vấn đáp giải quyết vấn đề...

*GV: Treo bảng phụ:

Trong các hình vẽ sau hình nào vẽ đường trung trực của đoạn thẳng? Vì sao?

*HS: Thảo luận nhóm,đ ại diện trả lời.

- Hình a: đường thẳng a không là trung trực của AB vì a không vuông góc với AB.

- Hình b: đường thẳng b không là trung trực của EF vì b không đi qua trung điểm của EF.

- Hình c: d là trung trực của CD vì:

+) d CD.                     +) CI = DI.

E. HOẠT ĐỘNG HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: ( 2 phút)

- Học thuộc định nghĩa 2 đường thẳng vuông góc, đường trung trực của một đoạn thẳng.

- Luyện vẽ 2 đường thẳng vuông góc, vẽ đường trung trực của một đoạn thẳng.

- BTVN: 15; 16; 17; 18  (SGK)   và  10; 11  (SBT).

- Chuẩn bị giấy trong để gấp hình.

- Hướng dẫn vẽ hai đường thẳng vuông góc bằng eeke (bài 16/87 SGK) và bằng thước thẳng có chia khoảng.

Tiết 04

LUYỆN TẬP