Tài liệu tác giả tác phẩm Đi trong hương tràm Ngữ văn lớp 10 Cánh diều gồm đầy đủ những nét chính về văn bản như: tóm tắt, nội dung chính, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm, dàn ý từ đó giúp học sinh dễ dàng nắm được nội dung bài Đi trong hương tràm lớp 10.
Tác giả tác phẩm: Đi trong hương tràm - Ngữ văn 10
I. Tác giả Hoài Vũ
- Hoài Vũ, 1935
- Quê quán: Quảng Ngãi
- Phong cách nghệ thuật: Nhẹ nhàng, trong sáng, thiết tha
- Tác phẩm chính: Tiếng sáo trúc, Rừng dừa xào xạc…
II. Tìm hiêu tác phẩm Đi trong hương tràm
1. Thể loại: Thơ tự do
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: in trong “Tuyển tập thơ Việt Nam”.
3. Phương thức biểu đạt: Biểu cảm
4. Bố cục tác phẩm Đi trong hương tràm
Khổ 1: Khung cảnh thiên nhiên
Khổ 2: Hương tràm trong niềm thương nỗi nhớ của những người yêu nhau
Khổ 3: Thiên nhiên, cảnh vật trong mùa hoa tràm
Khổ 4: Hương tràm trong tâm trí con người
5. Giá trị nội dung tác phẩm Đi trong hương tràm
- Bức tranh Đồng bằng sông Cửu Long đầy sắc hương
- Khung cảnh sinh hoạt nơi sông nước
- Tình cảm nhớ thương của người đi xa khi nhớ về nhà
6. Giá trị nghệ thuật tác phẩm Đi trong hương tràm
- Biện pháp so sánh, nhân hóa, điệp từ điệp ngữ được sử dụng hiệu quả
- Ngôn ngữ thơ trong sáng thiết tha
III, Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Đi trong hương tràm
1. Khung cảnh thiên nhiên
- Khung cảnh đẹp đẽ, thơ mộng
+ Gió mây
+ Hoa tràm e ấp – vòm lá
=> Khung cảnh nên thơ trữ tình
- Nhân hóa “mây trời tỏa bay”
=> Ước mơ khát vọng của con người sông nước
2. Hương tràm trong niềm thương nỗi nhớ của những người yêu nhau
- Không gian , thời gian
+ Xa cách bao lâu
+ Gió mây đổi hướng thay màu
+ Trái tim em không trao a nữa
- Tình cảm: hương tràm – ta bên nhau
=> Hương tràm kết nối, nâng đỡ tâm hồn, cảm xúc của những người yêu nhau
3. Thiên nhiên, cảnh vật trong mùa hoa tràm
- Thiên nhiên mang đậm hương vị Đồng bằng sông Cửu Long
+ Gió thổi
+ Trời cao
+ Cánh đồng rộng
- Tâm trạng con người
- Nỗi nhớ thương hương tràm còn mà người không còn
=> Biện pháp liệt kê nhấn mạnh vào nỗi nhớ thương da diết của nhân vật trữ tình
4. Hương tràm trong tâm trí con người
- Điệp từ: “Anh vẫn” 3 lần
- Liệt kê: Bóng tràm, lá tràm, hương tràm
=> Hương tràm đã ăn sâu vào tâm trí của con người nơi đây, dù có cách xa thì “em” cùng hương tràm vẫn mãi luôn gắn bó và trở thành nỗi nhớ trong “anh”
IV. Đọc tác phẩm: Đi trong hương tràm
Em gởi gì trong gió trong mây
Để sáng nay lên Vàm Cỏ Tây
Hoa tràm e ấp trong vòm lá
Mà khắp trời mây hương toả bay!
Dù đi đâu và xa cách bao lâu
Dù gió mây kia đổi hướng thay màu
Dù trái tim em không trao anh nữa
Một thoảng hương tràm cho ta bên nhau
Gió Tháp Mười đã thổi, thổi rất sâu
Có nỗi thương đau có niềm hi vọng
Bầu trời thì cao, cánh đồng thì rộng
Hương tràm bên anh, mà em đi đâu
Dù đi đâu và xa cách bao lâu
Anh vẫn có bóng em, giữa bóng tràm bát ngát
Anh vẫn thấy mắt em trên lá tràm xanh ngát
Anh vẫn nghe tình em trong hương tràm xôn xao.
(Tuyển tập thơ Việt Nam (giai đoạn chống Mỹ cứu nước), NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 1999)
V. Văn mẫu
Đề bài: Vì sao hình tượng “tràm” (hương tràm, họa tràm, lá tràm, bóng tràm) luôn gắn bó với nỗi nhớ em"? Từ đó, hãy viết một đoạn văn (khoảng 8 - 10 dòng) nói về vẻ đẹp của tình yêu luôn gắn với hình ảnh quê hương, đất nước trong bài thơ.
Lời ca của những người lính đảo xa cất lên sao mà mê đắm! Giữa mây trời lồng lộng, giữa gió và cát mang theo hơi mặn của biển khơi, giữa những tảng đá san hô, một sân khấu nhỏ được dựng lên. Đó là sân khấu của những ca sĩ vô cùng đặc biệt – mệnh danh là những ông sư của biển cả. Họ cất lên tiếng hát giữa những khó khăn, ác liệt nơi đây. Điệu hát của họ, khi thì dịu dàng say đắm, lúc lại tự hào, hào hùng cất lên, khiến người nghe không khỏi thổn thức. Bài hát của họ lãng mạn, hào hoa là thế, nhưng chất lính, sự kiên cường và dấn thân của người lính mới chính là vẻ đẹp cao cả về lòng yêu nước. Hát tình ca để khẳng định tình yêu thủy chung, khẳng định chủ quyền đất nước với biết bao khát vọng bình thường mà tạo hóa ban cho. Nhà thơ không nói hết, nhưng đó là tiếng nói phản kháng chiến tranh, là tiếng nói nhân văn sâu sắc. Cao hơn, hình tượng người lính đứng giữa trời nước bao la bảo vệ chủ quyền thiêng liêng cho Tổ quốc chính là trách nhiệm lớn lao, thiêng liêng không gì sánh được.
Xem thêm các bài tóm tắt tác giả, tác phẩm Ngữ văn lớp 10 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Tác giả - tác phẩm: Lính đảo hát tình ca trên đảo (Trần Đăng Khoa)
Tác giả - tác phẩm: Đi trong hương tràm
Tác giả - tác phẩm: Mùa hoa mận (Chu Thùy Liên)
Tác giả - tác phẩm: Bản sắc là hành trang
Tác giả - tác phẩm: Gió thanh lay động cành cô trúc (Chu Văn Sơn)