Hai phương pháp cơ bản của Sử học

Nguyễn Ngọc Thúy Vy Ngày: 19-08-2024 Lớp 10

2.2 K

Với giải Câu hỏi trang 8 Lịch sử lớp 10 Chân trời sáng tạo chi tiết trong Bài 1: Hiện thực lịch sử và nhận thức lịch sử giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập Lịch sử 10. Mời các bạn đón xem:

Giải bài tập Lịch sử lớp 10 Bài 1: Hiện thực lịch sử và nhận thức lịch sử

Câu hỏi trang 8 Lịch sử 10: Hai phương pháp cơ bản của Sử học (phương pháp lịch sử và phương pháp logic) giống và khác nhau như thế nào?

Phương pháp giải:

B1: Đọc mục II-6 trang 8 SGK.

B2: Các từ khóa cần chú ý: phương pháp lịch sử, xem xét, trình bày, giai đoạn phát triển, phương pháp logic, nghiên cứu, bản chất.

Trả lời:

Giống nhau:

- Là hai phương pháp chủ yếu trong nghiên cứu lịch sử. Kết quả và chất lượng của các công trình nghiên cứu phụ thuộc rất nhiều vào việc kết hợp 2 phương hướng này.

- Có chung đối tượng nghiên cứu.

- Có chung mục tiêu là tái hiện, khắc họa bức tranh chân thực của quá khứ.

Khác nhau

Phương pháp lịch sử

Phương pháp logic

- Giai đoạn lịch sử của sự vật, hiện tượng: ra đời, phát triển, kết thúc.

- Quá trình phát triển từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp của sự vật, hiện tượng

- Mối quan hệ tác động qua lại của sự vật đối với các nhân tố khác

- Nguyên tắc: tính biên niên, tính toàn diện, tính chi tiết

- Tính trừu tượng

- Tính bản chất

- Tính quy luật

- Hướng vận động và phát triển

- Nguyên tắc: Tránh máy móc, áp đặt; Không tách rời lịch sử

Lý thuyết Sử học

1. Khái niệm Sử học

- Sử học là khoa học nghiên cứu lịch sử của xã hội loài người nói chung hoặc của một quốc gia, dân tộc, địa phương, con người nói riêng.

2. Đối tượng nghiên cứu của Sử học

- Đối tượng của Sử học là quá trình phát sinh, phát triển của xã hội loài người trong quá khứ.

- Đối tượng của Sử học mang tính toàn diện.

3. Chức năng, nhiệm vụ của Sử học

- Chức năng

+ Chức năng khoa học: cung cấp tri thức khoa học nhằm khôi phục, miêu tả, giải thích hiện tượng lịch sử một cách chính xác, khách quan.

+ Chức năng xã hội: giúp con người tìm hiểu các quy luật phát triển của xã hội loài người trong quá khứ, từ đó nhận thức hiện tại và dự đoán tương lai.

+ Chức năng giáo dục: thông qua những tấm gương lịch sử, bài học lịch sử.

- Nhiệm vụ

+ Rút ra bài học kinh nghiệm phục vụ cuộc sống hiện tại.

+ Góp phần bồi dưỡng nhân sinh quan và thế giới quan khoa học, nâng cao trình độ nhận thức của con người.

+ Góp phần giáo dục tư tưởng, tình cảm, đạo đức và phát triển nhân cách con người.

4. Nguyên tắc cơ bản của Sử học

- Khách quan: trình bày lịch sử một cách khách quan, không định kiến, không thiên vị.

- Trung thực: tôn trọng sự thật lịch sử.

- Tiến bộ: góp phần xây dựng những giá trị tốt đẹp.

- Toàn diện và cụ thể: phản ánh đầy đủ, gắn với không gian, thời gian cụ thể.

5. Khái quát về các nguồn sử liệu

- Sử liệu là những tài liệu để nghiên cứu và tái hiện lịch sử.

- Căn cứ vào mối liên hệ với sự vật, hiện tượng được nghiên cứu và giá trị thông tin, có thể chia thành hai loại sử liệu:

+ Sử liệu trực tiếp: nguồn sử liệu ra đời cùng thời điểm diễn ra sự kiện, hiện tượng được nghiên cứu, còn gọi là sử liệu gốc.