Tailieumoi.vn giới thiệu Giải bài tập Hóa học lớp 11 Bài 45: Axit cacboxylic chính xác, chi tiết nhất giúp học sinh dễ dàng làm bài tập Axit cacboxylic lớp 11.

Giải bài tập Hóa học lớp 11 Bài 45: Axit cacboxylic

Câu hỏi và bài tập ( trang 210 SGK Hóa học 11)

Bài 1 trang 210 SGK Hóa học 11: Thế nào là axit cacboxylic? Viết công thức cấu tạo, gọi tên các axit có công thức phân tử C₄H₈O_2.

Lời giải:

- Axit cacboxylic: là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm cacboxyl (-COOH) liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon hoặc nguyên tử hiđro.

- CTCT của các axit có CTPT C₄H₈O₂ là:

CH3-CH2-CH2-COOH :axit butiric

CH3-CH(CH3)-COOH :axit isobutiric ( 2-metylpropanoic)

Bài 2 trang 210 SGK Hóa học 11: Từ công thức cấu tạo, hãy giải thích tại sao axit fomic có tính chất của một anđehit.

Lời giải:

Bài 3 trang 210 SGK Hóa học 11: Từ metan và các chất vô cơ cần thiết khác có thể điều chế được axit fomic, axit axetic. Viết phương trình hóa học của các phản ứng xảy ra.

Lời giải:

Bài 4 trang 210 SGK Hóa học 11: Chất Y có công thức phân tử C₄H₈O₂ tác dụng với NaOH tạo thành chất Z (C₄H₇O₂Na).  Vậy Y thuộc loại hợp chất nào sau đây?

A. Anđehit.                             B. Axit.

C. Ancol.                                D. Xeton.

Lời giải :

PTHH:

$C{H}_{3}C{H}_{2}C{H}_{2}COOH+NaOH\to C{H}_{3}C{H}_{2}C{H}_{2}COON\mathrm{a}+H_{2}O$

Đáp án B

Bài 5 trang 210 SGK Hóa học 11: Để trung hòa 150,0 gam dung dịch 7,40% của axit no, mạch hở, đơn chức X cần dùng 100,0 ml dung dịch NaOH 1,50M. Viết công thức cấu tạo và gọi tên của chất X.

Tính khối lượng axit ${\mathrm{m}}_{axit}={\displaystyle \frac{m_{dd}.C\mathrm{\%}}{100\mathrm{\%}}}=?(gam)$

Gọi CTCT của axit no, mạch hở, đơn chức là C_nH_2n+1COOH ( n ≥ 0)

C_nH_2n+1COOH + NaOH → C_nH_2n+1COONa + H₂O

n_CnH2n+1COOH = n_NaOH =  ? (mol)

=> M_CnH2n+1COOH = m_axit : n_CnH2n+1COOH = ?

=> CTPT và CTCT của axit

Lời giải:

${\mathrm{m}}_{axit}={\displaystyle \frac{150.7,4\mathrm{\%}}{100\mathrm{\%}}}=11,1(gam)$; n_NaOH = 0,1.1,5 = 0,15 (mol)

Gọi CTCT của axit no, mạch hở, đơn chức là C_nH_2n+1COOH ( n ≥ 0)

C_nH_2n+1COOH + NaOH → C_nH_2n+1COONa + H₂O

n_CnH2n+1COOH = n_NaOH =  0,15 (mol)

=> M_CnH2n+1COOH = m_axit : n_CnH2n+1COOH = 11,1 : 0,15 = 74 (g/mol)

=> 14n + 46 = 74

=> n =2

Vậy CTCT của axit là C₂H₅COOH : axit propionic

Bài 6 trang 210 SGK Hóa học 11: Trung hòa 16,60gam hỗn hợp gồm axit axetic và axit fomic bằng dung dịch natri hiđroxit thu được 23,20 gam hỗn hợp hai muối.

a) Viết phương trình hóa học của các phản ứng ở dạng phân tử và ion rút gọn.

b) Xác định thành phần phần trăm khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp trước và sau phản ứng.

a)  PTHH dạng  phân tử:

CH₃COOH + NaOH →  CH₃COONa + H₂O

HCOOH + NaOH → HCOONa + H₂O

PTHH dạng ion rút gọn:

CH₃COOH + OH^- →  CH₃COO^- + H₂O

HCOOH + OH^- → HCOO^- + H₂O   

b) Đặt x là số mol CH₃COOH ; y là số mol HCOOH

CH₃COOH + NaOH →  CH₃COONa + H₂O

x                                →   x                              (mol)

HCOOH + NaOH → HCOONa + H₂O

y                            →  y                                  (mol)

Ta có hệ phương trình:

$\{\begin{array}{c}\sum m{}_{hhaxit}=60x+46y=16,6\\ \sum m{}_{muoi}=82x+68y=23,2\end{array}=>\{\begin{array}{c}x=?(mol)\\ y=?(mol)\end{array}$

=> phần trăm khối lượng của các chất trước và sau phản ứng

Lời giải :

a)  PTHH dạng  phân tử:

CH₃COOH + NaOH →  CH₃COONa + H₂O

HCOOH + NaOH → HCOONa + H₂O

PTHH dạng ion rút gọn:

CH₃COOH + OH^- →  CH₃COO^- + H₂O

HCOOH + OH^- → HCOO^- + H₂O   

b) Đặt x là số mol CH₃COOH ; y là số mol HCOOH

CH₃COOH + NaOH →  CH₃COONa + H₂O

x                                →   x                              (mol)

HCOOH + NaOH → HCOONa + H₂O

y                            →  y                                  (mol)

Ta có hệ phương trình:

$$\begin{gathered} \{\begin{array}{c}\sum m{}_{hhaxit}=60x+46y=16,6\\ \sum m{}_{muoi}=82x+68y=23,2\end{array} \\ =>\{\begin{array}{c}x=0,2(mol)\\ y=0,1(mol)\end{array} \end{gathered}$$

$m_{C{H}_{3}COOH}=0,2.60=12gam\to \mathrm{\%}{m}_{C{H}_{3}COOH}={\displaystyle \frac{12}{16,6}}.100\mathrm{\%}=72,3\mathrm{\%}$

$\to \mathrm{\%}{m}_{HCOOH}=100\mathrm{\%}-72,3\mathrm{\%}=27,7\mathrm{\%}$

$m_{C{H}_{3}COON\mathrm{a}}=0,2.82=16,4gam\to \mathrm{\%}{m}_{C{H}_{3}COON\mathrm{a}}={\displaystyle \frac{16,4}{23,2}}.100\mathrm{\%}=70,7\mathrm{\%}$

$\to \mathrm{\%}{m}_{HCOON\mathrm{a}}=100\mathrm{\%}-70,7\mathrm{\%}=29,3\mathrm{\%}$

Bài 7 trang 210 SGK Hóa học 11: Đun 12,0 gam axit axetic với một lượng dư ancol etylic ( có axit H₂SO₄ đặc làm xúc tác ). Đến khi dừng thí nghiệm thu được 12,3 gam este.

a) Viết phương trình hóa học của phản ứng.

b) Tính phần trăm khối lượng của axit đã tham gia phản ứng este hóa.

a) PTHH: CH₃COOH + C₂H₅OH <=> CH₃COOC₂H₅ + H₂O

b) 

Đổi số mol CH₃COOC₂H₅ =?

Tính được n_CH3COOH pư = n_CH3COOC2H5 =?

$\mathrm{\%}C{H}_{3}COOHthamgia\text{es}tehoa=\frac{m_{C{H}_{3}COOHpu}}{m_{C{H}_{3}COOHbd}}.100\mathrm{\%}$

Lời giải :

a) n_{CH3COOH bđ} = 12: 60 = 0,2 (mol) ; số mol CH₃COOC₂H₅ = 12,3 : 88 = 0,14 (mol)

PTHH: CH₃COOH + C₂H₅OH <=> CH₃COOC₂H₅ + H₂O

b) n_CH3COOH pư = n_CH3COOC2H5 = 0,14 (mol)

$\mathrm{\%}C{H}_{3}COOH\text{es}tehoa=\frac{m_{C{H}_{3}COOHpu}}{m_{C{H}_{3}COOHbd}}.100\mathrm{\%}$

                                          $=\frac{0,14}{0,2}.100\mathrm{\%}=70\mathrm{\%}$

Lý thuyết Bài 45: axit cacboxylic