Với giải sách bài tập Khoa học tự nhiên 9 Bài 24: Ethylic alcohol sách Chân trời sáng tạo hay, chi tiết giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập trong SBT Khoa học tự nhiên 9. Mời các bạn đón xem:

Giải SBT Khoa học tự nhiên 9 Bài 24: Ethylic alcohol

Câu 24.1 trang 64 Sách bài tập KHTN 9: Sản phẩm nào sau đây không chứa ethylic alcohol?

A. Xăng sinh học E10.

B. Nước rửa tay khử khuẩn.

C. Dung môi pha sơn.

D. Nước tẩy sơn móng tay.

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Nước tẩy sơn móng tay có thành phần chủ yếu là acetone (CH₃ - CO - CH₃).

Câu 24.2 trang 64 Sách bài tập KHTN 9: Sản phẩm nào sau đây có hàm lượng ethylic alcohol cao nhất?

A. Xăng E5

B. Cồn y tế

C. Bia

D. Nước uống có gas

Lời giải:

Đáp án đúng là: B

Cồn y tế thường là cồn 70^o hoặc 90^o nên có hàm lượng ethylic alcohol cao nhất.

Chú ý: Độ cồn (hay độ rượu) là số mL ethylic alcohol nguyên chất có trong 100 mL hỗn hợp ethylic alcohol với nước ở 20 độ C.

Câu 24.3 trang 64 Sách bài tập KHTN 9: Phát biểu nào sau đây không đúng về ethylic alcohol?

A. Nhẹ hơn nước và có nhiệt độ sôi cao hơn nước.

B. Tan vô hạn trong nước tạo thành dung dịch rượu.

C. Là chất lỏng không màu, có mùi thơm nhẹ.

D. Hoà tan được nhiều chất nên được dùng làm dung môi.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

Ethylic alcohol có nhiệt độ sôi khoảng 78,3^oC (thấp hơn nhiệt độ sôi của nước).

Câu 24.4 trang 64 Sách bài tập KHTN 9: Cồn 90^ocó dung tích 60 mL thường được dùng trong y tế. Phát biểu nào sau đây là đúng vể loại cồn này?

A. Có 51 ml nước.

B. Cho hết lượng cồn này vào lọ có chứa 100 mL nước sẽ được cồn 40^o.

C. Gồm 6 g nước và ethylic alcohol.

D. Gồm 6 g nước và 54 g ethylic alcohol.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

Trong 60 mL cồn có:

${\text{V}}_{{\text{C}}_2{\text{H}}_5\text{OH}}=\frac{60\times 90}{100}=54\left(\text{ mL}\right).$

${\text{V}}_{{\text{H}}_2\text{O}}=60-54=6\left(\text{ mL}\right)$

Do khối lượng riêng của nước bằng 1 g / mL và của ethylic alcohol là 0,789 g / mL , nên:

$m_{H_{\text{H}}\text{O}}=6\times 1=6\left(\text{ g}\right).$

$m_{\text{ethylic alcohol }}=54\times 0,789=42,6\left(\text{ g}\right).$

Vậy trong 60 mL cồn 90^o có 6 mL (6g) nước và 54 mL (42,6g) ethylic alcohol.

Câu 24.5 trang 64 Sách bài tập KHTN 9: Độ cồn là

A. số mL ethylic alcohol nguyên chất có trong 100 mL nước ở 20^oC

B. số gam ethylic alcohol nguyên chất có trong 100 mL hỗn hợp alcohol với nước.

C. số gam nước có trong 100 g dung dịch ở 20^oC.

D. số mL ethylic alcohol nguyên chất có trong 100 mL dung dịch ở 20^oC.

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Độ cồn là số mL ethylic alcohol nguyên chất có trong 100 mL dung dịch ở 20^oC.

Câu 24.6 trang 65 Sách bài tập KHTN 9: Ethylic alcohol tác dụng được với sodium là do

A. trong phân tử có nguyên tử oxygen.

B. trong phân tử có nguyên tử carbon, hydrogen và oxygen.

C. trong phân tử có nhóm -OH.

D. trong phân tử có nguyên tử hydrogen và oxygen.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

Ethylic alcohol tác dụng được với sodium là dotrong phân tử có nhóm -OH.

Câu 24.7 trang 65 Sách bài tập KHTN 9: Cho các phát biểu sau. Số phát biểu đúng là

(a) Trong 1 lít xăng E5 có 50 mL ethylic alcohol.

(b) Để giảm lượng khí thải có hại, một số xe đã chuyển sang sử dụng nhiên liệu ethylic alcohol thay cho xăng.

(c) Xăng E85 là loại xăng sinh học có chứa thể tích ethylic alcohol, loại xăng này thường được sử dụng cho một số loại xe thể thao để giảm lượng khí thải có hại.

(d) Cồn khô dùng trong đun nấu thức ăn chỉ chứa ethylic alcohol.

(e) Trong các loại đồ uống có gas đều có chứa một lượng ethylic alcohol thích hợp.

A. 2

B. 3

C. 4

D. 5

Lời giải:

Đáp án đúng là: B

(a) đúng vì xăng E5 có chứa ethylic alcohol (theo thể tích).

(b) đúng vì nhiên liệu ethylic alcohol thải khí ít độc hại hơn so với xăng.

(c) đúng vì có một số loại xe thể thao đã dùng xăng E85 là loại xăng sinh học chứa thể tích ethylic alcohol để giảm lượng khí thải có hại cho môi trường.

(d) sai vì cồn khô dùng trong đun nấu thức ăn có thể chứa ethylic alcohol hoặc methylic alcohol.

(e) sai vì trong các loại đồ uống có gas có thể không chứa ethylic alcohol (ví dụ coca cola, pepsi …)

Câu 24.8 trang 65 Sách bài tập KHTN 9: Hãy cho biết nhận định nào đúng, nhận định nào sai trong các nhận định sau đây:

(a) Ethylic alcohol còn có tên gọi khác là ethyl alcohol hay ethanol.

(b) Ethylic alcohol có thể được điều chế từ phản ứng của ethylene với nước.

(c) Cồn có tính sát khuẩn vì có khả năng làm tê liệt thần kinh của vi khuẩn.

(d) Cồn 98^o có tính sát khuẩn cao hơn cồn 70^o.

Lời giải:

a) đúng.

b) đúng vì có phản ứng:

c) sai vì cồn có khả năng thẩm thấu cao, có thể xuyên qua màng tế bào đi sâu vào bên trong gây đông tụ protein làm cho tế bào bị bất hoạt nên cồn có tính sát khuẩn.

d) sai vì cồn 70^o có tính sát khuẩn cao hơn cồn 98^o. Trong thực tế, đối với những loại cồn có độ cồn lớn hơn 75^o (nồng độ cồn quá cao) sẽ làm cho protein trên bề mặt vi khuẩn đông cứng nhanh, hình thành lớp vỏ ngăn không cho cồn thấm vào bên trong nên vi khuẩn không chết.

Câu 24.9 trang 65 Sách bài tập KHTN 9: Hãy cho biết phát biểu nào đúng, phát biểu nào sai trong các phát biểu sau đây:

(a) Trong thực tế, hydrogen được điều chế từ phản ứng giữa ethylic alcohol với sodium.

(b) Người ta thường dùng rượu để ướp thịt (thịt bò, thịt cừu, ...) trong chế biến một số món ăn vì rượu giúp cho thịt nhanh chín khi nấu.

(c) Cồn khô dùng trong một số bếp nấu có thành phẩn chủ yếu là ethylic alcohol.

(d) Một số nước trên thế giới ban hành quy định cấm sử dụng rượu vì đây là chất gây nghiện, rất có hại cho sức khoẻ.

Lời giải:

a) sai vì trong thực tế hydrogen được điều chế từ nước, từ khí thiên nhiên. Phản ứng giữa ethylic alcohol với sodium dùng để sản xuất sodium ethoxide $\left({\text{C}}_2{\text{H}}_5\text{ONa}\right)$ có nhiều ứng dụng trong đời sống.

b) sai vì dùng rượu để ướp thịt nhằm giúp cho thịt nhanh mềm khi nấu (rượu thẩm thấu vào thịt, giúp cho các enzyme trong thịt hoạt động làm phân huỷ protein), làm tăng hương vị đặc biệt cho món ăn, khử được mùi tanh của thịt, giúp thịt chín đều, ...

c) đúng vì loại cồn khô này có thành phần chủ yếu là ethylic alcohol, được sản xuất từ các nguyên liệu sinh học (phôi bào, mùn cưa, ...) hay từ một số sản phẩm phế thải trong sản xuất tinh bột, đường mía, ...

d) sai vì các nước trên thế giới không cấm uống rượu, chỉ không cho phép hoặc hạn chế uống rượu khi lái xe. Bia rượu là chất có thể gây nghiện, rất có hại cho sức khoẻ nếu uống nhiều và uống thường xuyên.

Câu 24.10 trang 65 Sách bài tập KHTN 9: Nối thông tin ở cột A với thông tin ở cột B để được kết quả đúng về ethylic alcohol.

Lời giải:

Câu 24.11 trang 66 Sách bài tập KHTN 9: Theo em, nên dùng cồn 70^o hay cồn 90^ođể sát khuẩn cho tay? Giải thích.

Lời giải:

Ta nên dùng cồn 70^o để sát khuẩn tay vì độ cồn này đủ để sát khuẩn cho tay. Ngoài ra, loại cồn này còn giúp cung cấp độ ẩm cho da, ngăn da bị khô hoặc tổn thương do sử dụng cồn thường xuyên. Với cồn 90^o có thể gây khô da và gây kích ứng da nếu sử dụng thường xuyên. Da khô và tổn thương có thể dẫn đến việc dễ bị nhiễm trùng.

Câu 24.12 trang 66 Sách bài tập KHTN 9: Có các yếu tố sau: Khối lượng phân tử bằng 46 amu, thể lỏng, tan vô hạn trong nước, không màu, không mùi, không vị, nặng hơn nước, hoà tan được xăng và một số chất khác. Hãy liệt kê những yếu tố (nêu trên) không phải của ethylic alcohol.

Lời giải:

Những yếu tố không phải của ethylic alcohol là: không mùi, không vị, nặng hơn nước.

Ghi nhớ: Ethylic alcohol có mùi thơm đặc trưng, vị cay nồng, nhẹ hơn nước.

Câu 24.13 trang 66 Sách bài tập KHTN 9: Ethylic alcohol được dùng làm nhiên liệu cho động cơ hay đun nấu, ... Biết nhiệt lượng toả ra khi đốt 1 mol ethylic alcohol là 1367 kJ. Tính nhiệt lượng toả ra và thể tích CO₂ (đkc) thải ra không khí khi đốt 1,15 kg ethylic alcohol.

Lời giải:

Phương trình hoá học của phản ứng:

${\text{C}}_2{\text{H}}_5\text{OH}+3{\text{O}}_2\stackrel{t_0}{\to }2{\text{CO}}_2+3{\text{H}}_2\text{O}$

Ta có: ${\text{n}}_{{\text{C}}_2{\text{H}}_5\text{OH}}=\frac{1,15\times {10}^3}{46}=25\left(\text{ mol}\right).$

$\Rightarrow$ Nhiệt lượng toả ra khi đốt 1,15 kg ethylic alcohol là:

$\text{Q}=25\times 1367=34175\left(\text{ kJ}\right).$

Theo phương trình hoá học, ta có:

${\text{n}}_{{\text{CO}}_2}=2{\text{n}}_{{\text{C}}_2{\text{H}}_5\text{OH}}=2\times 25=50\left(\text{ mol}\right).$

$\Rightarrow {\text{V}}_{{\text{CO}}_2}=50\times 24,79=1239,5\left(\text{ L}\right).$

Vậy khi đốt 1,15 kg ethylic alcohol, nhiệt lượng toả ra và thể tích CO₂ (đkc) thải ra không khí lần lượt là 34175 kJ và 1239,5 L.

Câu 24.14 trang 66 Sách bài tập KHTN 9: Rượu vang là một loại đồ uống có chứa ethylic alcohol được lên men từ quả, trái cây chín, chủ yếu là từ quả nho chín. Rượu vang là một phần quan trọng của ẩm thực trong nhiều nền văn hoá của các quốc gia trên thế giới. Người ta thường kết hợp rượu vang với các món ăn để tạo nên trải nghiệm ẩm thực tinh tế. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống rượu vang đúng cách sẽ có lợi cho sức khoẻ và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

a) Quả nho chín (dùng để lên men rượu)

b) Rượu thu được từ lên men quả nho.

Theo em, có bao nhiêu gam ethylic alcohol trong một chai rượu vang 750 mL , độ rượu là 11,5^o. Biết khối lượng riêng của ethylic alcohol là 0,789 g/mL.

Lời giải:

Theo đề bài, ta có:

${\text{n}}_{{\text{C}}_2{\text{H}}_5\text{OH}}=\frac{{\text{V}}_{\text{cón }}\times {\text{d}}_{{\text{C}}_2{\text{H}}_5\text{OH}}\times \text{ (Do\hspace{0.17em}}ruou{\text{) }}_{}}{100\times {\text{M}}_{{\text{C}}_2{\text{H}}_5\text{OH}}}=\frac{750\times 0,789\times 11,5}{100\times 46}\approx 1,48\left(\text{ mol}\right).$

                                    $\Rightarrow m_{{\text{C}}_2{\text{H}}_5\text{OH}}=1,48\times 46=68,08\left(\text{ g}\right).$

Vậy khối lượng ethylic alcohol có trong 750 mL rượu vang là 68,08 g.

Câu 24.15 trang 66 Sách bài tập KHTN 9: Hằng năm, nước ta sản xuất và tiêu thụ một lượng lớn cồn thực phẩm.

a) Hãy cho biết cồn thực phẩm được sản xuất từ những nguyên liệu nào.

b) Một cơ sở sản xuất cổn thực phẩm 98^o từ 1,62 tấn hạt ngô chứa 40% tinh bột. Biết hiệu suất của quá trình sản xuất đạt 80%. Hãy tính thể tích cồn thu được.

Lời giải:

a) Cồn thực phẩm được sản xuất từ những nguyên liệu nông nghiệp như khoai mì, ngũ cốc, mía, ...

b) Theo đề bài, ta có khối lượng tinh bột có trong 1,62 tấn hạt ngô:

$m_{\text{tb }}=\frac{1,62\times {10}^6\times 40}{100}=0,648\times {10}^6\left(\text{ g}\right).$

$\Rightarrow n_{\text{tb }}=\frac{0,648\times {10}^6}{162\text{n}}=\frac{1}{\text{n}}\times 0,4\times {10}^4\left(\text{ mol}\right).$

Phương trình hoá học của phản ứng:

$\begin{array}{c}{\left({\text{C}}_6{\text{H}}_{10}{\text{O}}_5\right)}_n+{\text{nH}}_{2}O\to {\text{nC}}_6{\text{H}}_{12}{\text{O}}_6\left(1\right)\\ {\text{C}}_6{\text{H}}_{12}{\text{O}}_6\stackrel{\text{ enzyme }}{\to }2{\text{C}}_2{\text{H}}_{5}OH+2{\text{CO}}_2\left(2\right)\end{array}$

Theo các phương trình hoá học (1) và (2), ta có:

${\text{n}}_{{\text{C}}_2{\text{H}}_5\text{OH}}=2\text{n}\times {\text{n}}_{\text{tb }}=2\text{n}\times \frac{1}{\text{n}}\times 0,4\times {10}^4=0,8\times {10}^4\left(\text{ mol}\right)$

Vì hiệu suất phản ứng đạt 80%, nên ta có:

${\text{n}}_{{\text{C}}_2{\text{H}}_{\text{s}}\text{OH (thuc te) }}=0,8\times {10}^4\times \frac{80}{100}=0,64\times {10}^4\left(\text{ mol}\right)$

$\Rightarrow V_{\text{cồn }{98}^{\circ }}=\frac{0,64\times {10}^4\times 100\times 46}{0,789\times 98}=380,745\times {10}^3\left(\text{ mL}\right)=380,745\left(\text{ L}\right)$

Vậy thể tích cồn thu được là 380,745 L.

Lý thuyết Ethylic alcohol

1. Công thức phân tử, công thức cấu tạo của ethylic alcohol

Ethylic alcohol có:

- Công thức phân tử C₂H₆O

- Công thức cấu tạo thu gọn C₂H₅OH.

Đặc điểm công thức cấu tạo: có chứa một nhóm – OH.

2. Tính chất vật lí của ethylic alcohol – Độ cồn

- Ethylic alcohol là chất lỏng, không màu, sôi ở 78,3^oC, nhẹ hơn nước, tan vô hạn trong nước, hòa tan được một số chất như xăng, dầu mỏ,…

- Độ cồn (độ rượu) là số mililit ethylic alcohol nguyên chất có trong 100ml dung dịch ở 20^oC

3. Tính chất hóa học của ethylic alcohol

- Phản ứng cháy sản phẩm gồm khí carbon dioxide và nước, tỏa nhiều nhiệt

- Phản ứng của ethylic alcohol với natri

- Ethylic alcohol tác dụng với Na tạo ra H₂ theo phương trình hóa học:

2C₂H₅OH + 2Na $\to$ 2C₂H₅ONa + H₂

Trong phản ứng trên, nguyên tử H trong nhóm – OH đã được thay thế bởi nguyên tử Na.

4. Điều chế và ứng dụng của ethylic alcohol

- Ethylic alcohol được điều chế từ tinh bột hoặc ethylene

1. Điều chế từ tinh bột

2. Điều chế từ C₂H₄

- Ethylic alcohol được dùng làm nhiên liệu, nguyên liệu và dung môi

- Làm dụng rượu, bia sẽ làm tổn hại đến sức khỏe, gây mất an toàn khi tham gia giao thông, gây mất trật tự xã hội.

Sơ đồ tư duy Ethylic alcohol

Xem thêm các bài giải SBT Khoa học tự nhiên 9 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác: