Tài liệu Soạn bài Bài học đường đời đầu tiên môn Ngữ văn lớp 6 ngắn gọn, chi tiết gồm 4 trang trả lời các câu hỏi theo tiến trình bài học: trước khi đọc, trong khi đọc và sau khi đọc trong sách giáo khoa Ngữ văn lớp 6 Tập 1 bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống.
Mời quí bạn đọc tải xuống để xem đầy đủ tài liệu Soạn bài Bài học đường đời đầu tiên ngắn nhất:
Bài học đường đời đầu tiên
Bài giảng: Bài học đường đời đầu tiên - Kết nối tri thức
Trước khi đọc
1 (trang 12 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
-Khi đọc một truyện kể hay xem một bộ phim nói về một niềm vui hay nỗi buồn mà nhân vật đã trải qua, em đã có suy nghĩ đồng cảm với nhân vật, phân tích điều gì làm nhân vật vui hoặc buồn.
2 (trang 12 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
- Những điều em thấy hài lòng khi nghĩ về bản thân: Đã có ý thức tự giác học bài mỗi tối, biết dọn cơm giúp mẹ,…
- Những điều em thấy chưa hài lòng khi nghĩ về bản thân: Đi ngủ muộn, chưa tự giác đi đánh răng trước khi đi ngủ,…
Đọc văn bản
Theo dõi (trang 12 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Các chi tiết miêu tả hình dáng, cử chỉ, hành động của nhân vật Dế Mèn:
- Một chàng dế thanh niên cường tráng, đôi càng mẫm bóng, vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt.
- Co cẳng đạp phanh phách, cánh thành áo dài kín đuôi.
- Bách bộ thì cả người rung tinh màu nâu mỡ.
- Đầu to nổi từng tảng, hai răng đen nhánh nhai ngoàm ngoạp.
- Sợi râu dài và uốn cong.
- Đi đứng oai vệ, cho ra kiểu cách con nhà võ.
Dự đoán (trang 14 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Vì Dế Mèn hung hăng, hống hách, có những hành động cử chỉ ngu dại thế nên em dự đoán thế nào về sự việc sắp kể là một tai họa ập đến với Dế Mèn.
Theo dõi (trang 14 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Những lời đối thoại giữa Dế Mèn và Dế Choắt:
- Dế Mèn thì huênh hoang, lên mặt dạy đời Dế Choắt về cách xây tổ.
- Dế Choắt vin vào việc mình ốm đau nhờ Dế Mèn xây tổ thông qua nhà Dế Mèn để lỡ khi có chuyện thì chạy sang đó.
- Nhưng với điệu bộ khinh khỉnh, Dế Mèn từ chối thẳng thừng không bận tâm.
Theo dõi (trang 16 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Lúc rủ Dế Choắt trêu chị Cốc, Dế Mèn không nghĩa đến hậu quả.
Theo dõi (trang 18 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
- Dế Choắt bị chị Cốc mổ trúng hai mỏ, quẹo xương sống lăn ra kêu váng.
- Dế Mèn đã núp kĩ đáy đất, nằm im thít.
Theo dõi (trang 18 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Những từ ngữ miêu tả cảm xúc của Dế Mèn: hối hận, biết làm thế nào bây giờ, vừa thương vừa ăn năn tội mình,…
Sau khi đọc
Trả lời câu hỏi:
Câu 1 trang 19 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
Câu chuyện được kể bằng lời của nhân vật Dế Mèn theo ngôi thứ nhất.
Câu 2 trang 19 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
- Một số chi tiết miêu tả Dế Mèn khiến em liên tưởng tới đặc điểm của con người:
+ Chàng dế thanh niên cường tráng.
+ Cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi.
+ Đi bách bộ.
+ Đi đứng oai vệ.
+ Khi tôi to tiếng thì ai cũng nhịn, không ai đáp lại.
+ Quát chị Cào Cào, ngứa chân đá anh Gọng Vó.
+ Tôi càng tưởng tôi là tay ghê gớm, có thể sắp đứng đầu thiên hạ.
- Lối miêu tả này thường được sử dụng ở loại truyện đồng thoại.
Câu 3 trang 19 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
Cách Dế Mèn tự miêu tả và đánh giá về bản thân ở phần một rất tự tin nhưng em không thích vì anh ta cũng rất kiêu ngạo. Em thấy tính cách của Dế Mèn rất hiếu thắng hay bắt nạt kẻ yếu.
Câu 4 trang 19 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
- Dế Mèn đã lên mặt dạy đời Dế Choắt về cách xây tổ.
- Nhưng khi Dế Choắt nhờ giúp đỡ thì Dế Mèn từ chối thẳng thừng không bận tâm.
- Những lời nói đó thể hiện thái độ ngạo mạn, kiêu căng, coi thường người khác, chỉ biết nghĩ cho mình.
Câu 5 trang 19 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
- Chứng kiến cái chết của Dế Choắt, Dế Mèn đã có những cảm xúc, suy nghĩ: Hốt hoảng → Hối hận → Thương Dế Choắt, ăn năn tội mình.
- Những cảm xúc, suy nghĩ đó cho thấy Dế Mèn bắt đầu nhìn nhận lại hành động của bản thân, chỉnh đốn lại lối cư xử của mình.
Câu 6 trang 19 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
Theo em, từ những trải nghiệm đáng nhớ, Dế Mèn đã rút ra bài học lối cư xử ngạo mạn, thói quen hay bắt nạt kẻ yếu, lối sống ích kỉ; biết quan tâm đến mọi người hơn, cử xử đúng đắn có chừng mực,…
Câu 7 trang 19 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
- Nhân vật Dế Choắt là một người yếu đuối, chậm chạp, luôn đau ốm, gầy gò, nhút nhát, thể hình có nhiều khuyết điểm.
- Nếu gặp một người bạn có đặc điểm giống như Dế Choắt, em sẽ quan tâm, hỏi hạn, giúp đỡ bạn những gì mà bạn không làm được, không dè bỉu chê bai bạn,…
Viết kết nối với đọc
Đề bài (trang 19 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Tôi là Dế Choắt, hàng xóm sống bên cạnh nhà Dế Mèn. Tôi sinh ra đã ốm yếu nên có nhờ anh Dế Mèn xây một lối sang nhà anh ý để chay khi có chuyện nhưng bị từ chối. Trái ngược với tôi, Dế Mèn vô cùng khỏe khoắn, cao lớn thế nhưng tính tình kiêu ngạo, ích kỉ. Một hôm anh trêu chị Cốc và tôi chịu đòn thay anh ý. Sau sự kiện đó, Dế Mèn đã vô cùng ăn năn hối lỗi.
Tóm tắt bài Bài học đường đời đầu tiên
Dế Mèn là một chàng dế thanh niên cường tráng nhưng có tính tình kiêu căng, tự phụ luôn nghĩ mình “là tay ghê gớm, có thể sắp đứng đầu thiên hạ”. Dế Mèn có người bạn hàng xóm tên là Dế Choắt với vẻ ngoài ốm yếu, gầy gò như gã nghiện thuốc phiện bởi vậy Dế Mèn rất xem thường và hay bắt nạt Dế Choắt. Một lần, Dế Mèn trêu chọc chị Cốc khiến Dế Choắt chết oan. Trước khi chết, Choắt khuyên Mèn nên chừa thói hung hăng và làm gì cũng phải biết suy nghĩ. Sau khi chôn cất Dế Choắt, Dế Mèn vô cùng ân hận và suy nghĩ về bài học đường đời đầu tiên của mình.