Tailieumoi.vn xin giới thiệu đến các quý thầy cô Giáo án Sinh học 8 Bài 51: Cơ quan phân tích thính giác mới, chuẩn nhất. Hi vọng tài liệu này sẽ giúp thầy cô dễ dàng biên soạn chi tiết Giáo án môn Sinh học lớp 8. Chúng tôi rất mong sẽ được thầy/cô đón nhận và đóng góp những ý kiến quý báu của mình.
Mời quý thầy cô cùng tham khảo và tải về chi tiết tài liệu dưới đây.
Giáo án Sinh học 8 Bài 51: Cơ quan phân tích thính giác
1. Kiến thức:
+ Nắm được thành phần của cơ quan phân tích thính giác.
+ Mô tả được các bộ phận của tai trên tranh.
+ Trình bày được quá trình thu nhận cảm giác âm thanh.
2. Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng quan sát, nhận xét, liên hệ thực tế.
3.Thái độ: Có ý thức giữ gìn vệ sinh tai thường xuyên.
II. Đồ dùng dạy học:
1. Giáo viên: Hình 51.1, mô hình cấu tạo của tai.
2.Học sinh: Đọc và chuẩn bị trước bài ở nhà.
III. Hoạt động dạy - học.
1.Ổn định tổ chức, kiểm tra sĩ số:
2.Kiểm tra bài cũ
* Câu 1: Mắt có những tật nào? Nguyên nhân và cách khác phục?
* Đặt vấn đề: Chúng ta có thể nghe được một bản nhạc, một bài hát là nhơ cơ quan phân tích thính giác. Vậy cơ quan phân tích thính giác có cấu tạo và hoạt động như thế nào?
3.Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS |
GHI BẢNG |
- Cơ quan phân tích thính giác gồm những bộ phận nào? -HS trình bày, lớp trao đổi, bổ sung, hoàn thiện.
- GV hướng dẫn HS quan sát H 51.1 và hoàn thành bài tập SGK – Tr 162. - HS quan sát kĩ sơ đồ cấu tạo tai, cá nhân làm bài tập.
- Gọi 1-2 HS nêu kết quả. 1 HS khác nhận xét, bổ sung. Đáp án:1- Vành tai 2- Ống tai 3- Màng nhĩ 4- Chuỗi xương tai ? Nêu cấu tạo của tai? - GV cho HS minh hoạ trên H 51.1 ? Vì sao bác sĩ chữa được cả tai, mũi họng? (Vì tai, mũi, họng thông với nhau.) ? Vì sao khi máy bay lên cao hoặc xuống thấp, hành khách cảm thấy đau trong tai? (Vì áp suất giữa không khí bên ngoài và trong tai giữa chênh lệch quá lớn làm cho áp suất tác động vào vòi nhĩ lớn gây nên đau tai giữa) Yêu cầu HS nghiên cứu thông tin SGK trình bày: Cơ chế truyền và thu nhận cảm giác âm thanh + Sóng âm sẽ truyền vào cơ quan coocti như thế nào? - HS trình bày, GV ghi lại các ý chính lên bảng. Lớp trao đổi, hoàn thiện kiến thức.
GV nêu câu hỏi: + Để tai hoạt động tốt cần lưu ý điều gì? Vì sao? + Hãy nêu các biện pháp giữ vệ sinh và bảo vệ tai?
Gọi 1 - 3 HS đọc kết luận chung |
Cơ quan phân tích thính giác gồm 3 bộ phận: + Cơ quan thụ cảm: Các tế bào thụ cảm thính giác trong cơ quan coocti. + Dây thần kinh tính giác (dây VIII) + Vùng thính giác trên vỏ não ở thuỳ thái dương. I. Cấu tạo của tai: * Kết luận: Cấu tạo tai: - Tai ngoài: + Vành tai: hứng sóng âm. + ống tai: hướng sóng âm. + Màng nhĩ: Khuếch đại âm. - Tai giữa: + Chuổi xương tai: truyền sóng âm + Vòi nhĩ: cân bằng áp suất 2 bên màng nhĩ. - Tai trong: + Bộ phân tiền đình và các ống bán khuyên: thu nhận cảm giác về vị trí và sự chuyển động của cơ thể trong không gian + Ốc tai: thu nhận kích thích sóng âm. Trên ốc tai có cơ quan Coocti chứa tế bào thụ cảm thính giác.
II. Chức năng thu nhân sóng âm Cơ chế truyền và thu nhận cảm giác âm thanh. Sóng âm từ ngoài làm rung màng nhĩ, qua chuổi xương tai truyền vào ốc tai. Tại đây, sóng âm làm chuyển động ngoại dịch và nội dịch gây ra sự rung động của màng cơ sở,tuỳ vào tần số sóng âm mà gây hưng phấn tế bào thụ cảm thính giác tương ứng, làm xuất hiện xung thần kinh theo dây số VIII về vùng thính giác ở thùy Thái Dương cho ta nhận biết về âm thanh. III. Vệ sinh tai - Giữ vệ sinh tai thường xuyên. - Bảo vệ tai: + Không dùng vật nhọn chọc vào tai. + Vệ sinh mũi họng. + Chống, giảm tiếng ồn ở nơi ở, làm việc và học tập. * Kết luận chung: SGK |
4/ Luyện tập, củng cố:
- Bài tập trắc nghiệm:
Chọn phương án đúng trong các phương án sau:
Để đỡ ù tai khi đi máy bay lúc lên cao hoặc xuống thấp có thể:
+ Ngậm miệng, nín thở.
+ Nuốt nước bọt nhiều lần hoặc bịt mũi, há miệng để thở.
+ Đọc sách báo cho quên đi.
5/ Hướng dẫn HS tự học ở nhà:
- Học bài và trả lời các câu hỏi 1, 2,3 SGK.
- Làm bài tập 3 vào vở.
- Câu hỏi 1 trang 155 không yêu cầu làm.
Câu 3 và 4: Xác định được nguồn phát âm ở phía nào( phải hay trái) là nhờ nghe bằng 2 tai: Nếu ở bên phải thì sóng âm truyền đến tai phải trước tai trái và ngược lại.
Qua thí nghiệm 2 ống cao su dài ngắn khác nhau dù phễu ở phía nào thì ta cũng có cảnm giác âm phát ra từ phía tương ứng với ống cao su ngắn.
- Đọc mục “Em có biết”.
- Đọc bài 52, tìm hiểu hoạt động của các loài vật nuôi trong gia đình.
*** Thông tin bổ sung
Các TB thụ cảm thính giác = TB nón , TB que có trong màng lưới của cầu mắt là các TB có tiêm mao nằm xen kẽ giữa các TB đệm tạo thành cơ quan cooc ti. Các TB thụ cảm thính giác gồm 4-5 dãy : 1 dãy trong và 3-4 dãy ngoài , chạy suốt dọc màng cơ sở ,tuỳ theo âm thanh cao, thấp ,hay to, nhỏ mà các TB thụ cảm thính giác ở các vùng khác nhau trên cơ quan coocti hưng phấn
Các âm thanh cao gây hưng phấn ở đoạn gần cửa bầu, các âm thanh thấp gây hưng phấn mạnh các Tb thụ cảm thính giác ở gần ốc tai
Đối với các âm thanh nhỏ yếu chỉ gây hưng phấn các TB thụ cảm thính giác ở phía ngoài cùng , trong khicác TB ở các dãy trong lại chỉ hưng phấn với các âm to. Ngưỡng kích thích cao nhất là thuộc dãy trong cùng gần trụ ốc