Yêu cầu cần đạt:

• Thực hiện được các thí nghiệm chứng minh sự hút nước ở rễ, vận chuyển nước ở thân và thoát hơi nước ở lá. Thực hành tưới nước chăm sóc cây
• Thực hiện được các bước trồng cây thủy canh, khí canh

• Thực hành quan sát được cấu tạo khí khổng ở lá

Chuẩn bị:

• Dụng cụ, thiết bị: lam kính, ống nghiệm, cốc thủy tinh 100mL, chậu trồng cây, kim mũi mác, kẹp, giấy thấm, dao lam, giá ống nghiệm, kính hiển vi, video về quy trình trồng cây thủy canh, khí canh
• Hóa chất: dung dịch màu thực phẩm, xanh methylen, dung dịch cobalt chloride,...
• Mẫu vật: cành có hoa màu trắng, cây cảnh, cây có hệ rễ chùm hoàn chỉnh,...

Thí nghiệm trao đổi nước ở thực vật:

• Nguyên lí: dựa vào sự thay đổi lượng nước cung cấp cho rễ cây trước và sau thời gian thí nghiệm để chứng minh có hoạt động hấp thụ nước ở hệ rễ.

Chứng minh quá trình vận chuyển nước ở thân:

• Nguyên lí: sử dụng dung dịch màu để đánh dấu và quan sát đường đi của nước trong hệ mạch của thực vật, qua đó chứng minh quá trình vận chuyển nước ở thân.

Chứng minh quá trình thoát hơi nước ở lá:

• Nguyên lí: dựa vào sự chuyển màu của giấy tẩm cobalt chloride để chứng minh có quá trình thoát hơi nước ở lá.

Thực hành quan sát cấu tạo khí khổng của lá

Thực hành tưới nước chăm sóc cây

• Nguyên lí: tưới nước hợp lí sẽ đảm bảo trạng thái cân bằng nước trong cây. Khi tưới nước không đủ hoặc thừa so với nhu cầu sinh lí của cây, cây mất cân bằng nước, biểu hiện thành triệu chứng héo, thối, có thể dẫn đến chết cây.

Thực hành trồng cây thủy canh, khí canh

• Nguyên lí: Thuỷ canh và khí canh là hai phương pháp trồng cây không cần đất, dinh dưỡng được cung cấp cho cây dưới dạng các chất khoáng hoà tan trong dung dịch trồng cây. Điều chỉnh hàm lượng và thành phần các nguyên tố khoáng trong dung dịch sẽ cho năng suất và chất lượng sản phẩm khác nhau. Trong hệ thống thuỷ canh, cây được trồng vào các giá thể trơ (xơ dừa, đất sét nung,...) chứa trong các rọ trồng cây và đặt trong dung dịch dinh dưỡng. Trong hệ thống khí canh, dung dịch dinh dưỡng được cung cấp cho cây dưới dạng sương nhờ máy bơm.
• Quy trình thực hành: Học sinh xem video về quy trình trồng cây theo phương pháp thuỷ canh và khí canh, thực hiện các nhiệm vụ sau:
• Nêu các dụng cụ, hoá chất được sử dụng để trồng cây thuỷ canh, khí canh.
• Vẽ sơ đồ các bước tiến hành trồng cây thuỷ canh và khí canh.
• So sánh, rút ra nhận xét về ưu điểm và hạn chế của hai phương pháp này so với phương pháp trồng cây trên đất.
• Tuỳ từng điều kiện, học sinh có thể tham quan các mô hình trồng cây thuỷ canh, khí canh tại địa phương (nếu có), tham gia thực hiện một số bước trong quy trình sản xuất cây thủy canh theo quy trình được hướng dẫn bởi cơ sở sản xuất.

Trắc nghiệm Bài 3: Thực hành: Trao đổi nước và khoáng ở thực vật

Câu 1: Nguyên lí của thí nghiệm chứng minh quá trình hấp thụ nước ở rễ là dựa vào

A. sự thay đổi chiều cao của cây trước và sau thời gian thí nghiệm.

B. sự thay đổi màu sắc của giấy cobalt chloride trước và sau thời gian thí nghiệm.

C. sự thay đổi màu của nước trong ống nghiệm trước và sau thời gian thí nghiệm.

D. sự thay đổi lượng nước cung cấp cho cây trước và sau thời gian thí nghiệm.

Câu 2: Trong thí nghiệm chứng minh quá trình vận chuyển nước ở thân, có thể sử dụng hóa chất nào dưới đây?

A. Dung dịch H₂SO₄.

B. Dung dịch màu thực phẩm.

C. Dung dịch KOH.

D. Dung dịch NaOH.

Câu 3: Vì sao trong thí nghiệm chứng minh quá trình vận chuyển nước ở thân nên lựa chọn hoa có màu trắng?

A. Vì hoa có màu trắng sẽ giúp dễ dàng quan sát kết quả hơn các loại hoa màu khác.

B. Vì hoa có màu trắng có tốc độ thoát hơi nước cao hơn các loại hoa màu khác.

C. Vì hoa có màu trắng có tốc độ vận chuyển nước cao hơn các loại hoa màu khác.

D. Vì hoa có màu trắng có tốc độ hấp thụ nước cao hơn các loại hoa màu khác.

Câu 4: Trong thí nghiệm chứng minh thân vận chuyển nước, nếu cắm cành hoa hồng trắng vào dung dịch màu tím thì

A. lá cây sẽ chuyển sang màu đỏ.

B. cánh hoa sẽ chuyển sang màu tím.

C. kích thước cánh hoa sẽ tăng lên.

D. kích thước lá cây sẽ tăng lên.

Câu 5: Từ kết quả thí nghiệm chứng minh quá trình thoát hơi nước ở lá, ta thấy giấy cobalt chloride chuyển

A. từ màu xanh thành màu hồng.

B. từ màu xanh thành màu cam.

C. từ màu xanh thành màu vàng.

D. từ màu hồng thành màu xanh

Câu 6: Ở thí nghiệm chứng minh quá trình thoát hơi nước ở lá, vì sao mặt dưới của lá có sự chuyển màu nhanh và đậm hơn mặt trên?

A. Do mặt dưới có ít khí khổng hơn mặt trên.

B. Do mặt dưới có lớp cutin dày.

C. Do mặt dưới có nhiều khí khổng hơn mặt trên.

D. Do mặt trên có nhiều khí khổng hơn mặt dưới.

Câu 7: Khi quan sát tiêu bản tế bào biểu bì mặt dưới của lá thài lài tía, thấy xuất hiện các cấu trúc gồm hai tế bào hình hạt đậu úp vào nhau. Các cấu trúc này là loại tế bào nào của lá?

A. Tế bào mô giậu.

B. Tế bào biểu bì.

C. Tế bào mạch gỗ.

D. Tế bào khí khổng.

Câu 8: Để quan sát rõ tế bào khí khổng, cần phải lưu ý điều gì khi tách lớp biểu bì?

A.Cần phải tách lớp biểu bì thật ngắn.

B. Cần phải tách lớp biểu bì thật dài.

C. Cần phải tách lớp biểu bì thật dày.

D. Cần phải tách lớp biểu bì thật mỏng.

Câu 9: Khi tưới nước chăm sóc cây, tưới nước hợp lí sẽ

A. làm cây mất cân bằng nước.

B. giúp cây ra hoa trái mùa vụ.

C. đảm bảo trạng thái cân bằng nước trong cây.

D. giúp cây sinh trưởng tốt mà không cần bổ sung chất dinh dưỡng.

Câu 10: Biểu hiện của cây khi bị mất cân bằng nước là

A. gân lá và lá chuyển màu nâu.

B. cây bị còi cọc, chóp lá hóa vàng.

C. lá có vết hoại tử.

D. cây héo, lá rụng dần, thậm chí là chết.

Xem thêm các bài tóm tắt Lý thuyết Sinh học lớp 11 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:

Lý thuyết Bài 2: Trao đổi nước và khoáng ở thực vật

Lý thuyết Bài 3: Thực hành: Trao đổi nước và khoáng ở thực vật

Lý thuyết Bài 4: Quang hợp ở thực vật

Lý thuyết Bài 6: Hô hấp ở thực vật

Lý thuyết Bài 8: Dinh dưỡng và tiêu hóa ở động vật