Với giải Câu hỏi 4 trang 195 Khoa học tự nhiên lớp 8 Cánh diều chi tiết trong Bài 42: Cân bằng tự nhiên và bảo vệ môi trường giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập KHTN 8. Mời các bạn đón xem:

Giải bài tập KHTN lớp 8 Bài 42: Cân bằng tự nhiên và bảo vệ môi trường

Câu hỏi 4 trang 195 KHTN lớp 8: Quan sát hình 42.3 và cho biết con người đã tác động đến môi trường bằng những cách nào qua các thời kì.

Trả lời:

Con người tác động đến môi trường qua các thời kì:

- Thời kì nguyên thủy: Con người chủ yếu khai thác thiên nhiên thông qua hình thức hái lượm và săn bắn. Tác động đáng kể của con người đối với môi trường là con người biết dùng lửa để nấu nướng thức ăn, sưởi ấm và xua đuổi thú dữ,… làm cho nhiều cánh rừng rộng lớn bị đốt cháy.

- Thời kì xã hội nông nghiệp: Hoạt động trồng trọt và chăn nuôi ở thời kì này đã dẫn tới việc chặt phá và đốt rừng lấy đất canh tác, chăn thả gia súc và định cư. Hoạt động cày xới đất canh tác góp phần làm thay đổi đất và tầng nước mặt, dẫn tới nhiều vùng đất bị khô cằn và suy giảm độ màu mỡ.

- Thời kì xã hội công nghiệp: Máy móc ra đời đã tác động mạnh mẽ đến môi trường sống; nền nông nghiệp cơ giới hóa tạo ra nhiều vùng trồng trọt lớn; công nghiệp khai khoáng phát triển đã phá đi rất nhiều diện tích rừng trên Trái Đất. Đô thị hóa ngày càng tăng đã lấy đi nhiều vùng đất rừng tự nhiên và đất trồng trọt. Bên cạnh đó, một số hoạt động của con người cũng góp phần cải tạo môi trường.

LÝ THUYẾT BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

1. Tác động của con người đối với môi trường

a. Tác động của con người đối với môi trường qua các thời kì phát triển xã hội

Tác động của con người tới môi trường qua các thời kì phát triển xã hội

- Thời kì nguyên thủy: Con người chủ yếu khai thác thiên nhiên thông qua hình thức hái lượm và săn bắn. Tác động đáng kể của con người đối với môi trường là con người biết dùng lửa để nấu nướng thức ăn, sưởi ấm và xua đuổi thú dữ,… làm cho nhiều cánh rừng rộng lớn bị đốt cháy.

Một số hoạt động của con người trong thời kì nguyên thủy

- Thời kì xã hội nông nghiệp: Con người bắt đầu biết trồng cây lương thực như lúa nước, lúa mì, ngô,… và chăn nuôi trâu, bò, dê, cừu,… Hoạt động trồng trọt và chăn nuôi ở thời kì này đã dẫn tới việc chặt phá và đốt rừng lấy đất canh tác, chăn thả gia súc và định cư. Hoạt động cày xới đất canh tác góp phần làm thay đổi đất và tầng nước mặt, dẫn tới nhiều vùng đất bị khô cằn và suy giảm độ màu mỡ. Tuy nhiên, hoạt động sản xuất nông nghiệp cũng giúp tích lũy nhiều giống cây trồng và vật nuôi, hình thành các hệ sinh thái nhân tạo.

Hoạt động trồng trọt và chăn nuôi trong thời kì xã hội nông nghiệp

- Thời kì xã hội công nghiệp: Máy móc ra đời đã tác động mạnh mẽ đến môi trường sống; nền nông nghiệp cơ giới hóa tạo ra nhiều vùng trồng trọt lớn; công nghiệp khai khoáng phát triển đã phá đi rất nhiều diện tích rừng trên Trái Đất. Đô thị hóa ngày càng tăng đã lấy đi nhiều vùng đất rừng tự nhiên và đất trồng trọt. Bên cạnh đó, một số hoạt động của con người cũng góp phần cải tạo môi trường.

Xây dựng các nhà máy và đô thị hóa trong thời kì xã hội công nghiệp

b. Tác động của con người làm suy thoái môi trường tự nhiên

- Một số tác động của con người tới môi trường tự nhiên: đốt nương làm rẫy, khai thác khoáng sản, phá rừng phát triển các khu dân cư, xả thải gây ô nhiễm,… làm phá hủy và suy thoái hệ sinh thái tự nhiên, làm mất đa dạng sinh học, gây ra lũ lụt, hạn hán,…

c. Vai trò của con người trong bảo vệ và cải tạo môi trường tự nhiên

- Con người có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và cải tạo môi trường.

- Một số biện pháp bảo vệ và cải tạo môi trường tự nhiên của con người:

+ Bảo vệ các loài sinh vật, trồng cây gây rừng, sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên, hạn chế gây ô nhiễm môi trường, sử dụng năng lượng tái tạo (ví dụ năng lượng mặt trời, điện gió,… thay thế cho than đá, dầu lửa,…) nhằm góp phần duy trì cân bằng tự nhiên, bảo vệ và phục hồi môi trường đang bị suy thoái.

+ Đồng thời, việc thực hiện hiệu quả các chính sách về dân số đã góp phần làm giảm sức ép lên môi trường.

Bảo vệ các loài sinh vật	Trồng cây gây rừng		Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
Hạn chế gây ô nhiễm môi trường		Sử dụng năng lượng tái tạo

Một số biện pháp nhằm bảo vệ và cải tạo môi trường

2. Ô nhiễm môi trường

- Khái niệm: Ô nhiễm môi trường là hiện tượng khi các tính chất vật lí, hóa học, sinh học của môi trường bị thay đổi, gây tác hại tới đời sống con người và các sinh vật khác.

- Để bảo vệ môi trường, các biện pháp được đưa ra dựa trên nguyên nhân gây ô nhiễm:

Ô nhiễm do khí thải	Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật	Ô nhiễm do các chất phóng xạ
Ô nhiễm do vi sinh vật gây bệnh	Ô nhiễm do chất thải rắn	Ô nhiễm do nước thải

3. Biến đổi khí hậu

- Khái niệm: Biến đổi khí hậu là những thay đổi của các yếu tố khí hậu như nhiệt độ, lượng mưa,… vượt ra khỏi trạng thái trung bình đã được duy trì trong một khoảng thời gian dài, thường là vài thập kỉ hoặc dài hơn.

Nhiệt độ toàn cầu giai đoạn 1880 - 2011

- Hậu quả: Hậu quả của biến đổi khí hậu là làm nhiệt độ tăng, giảm thất thường, Trái Đất nóng lên, băng ở hai cực tan ra, nước biển dâng gây ngập lụt, xâm nhập mặn, nhấn chìm nhiều vùng dân cư, nhiệt độ và lượng mưa thay đổi gây ảnh hưởng tới các sinh vật và sản xuất nông nghiệp,…

Những tác động nghiêm trọng do biến đổi khí hậu

- Một số biện pháp chủ yếu nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu: hạn chế sử dụng nhiên liệu hóa thạch, bảo vệ và phục hồi rừng, hạn chế sự gia tăng dân số, sử dụng năng lượng tái tạo, ứng dụng công nghệ trong sản xuất công nghiệp, nông nghiệp,…

Giảm nhẹ biến đổi khí hậu

Thích ứng biến đổi khí hậu

Các giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu