I. Tác giả văn bản Đàn ghi-ta phím lõm trong dàn nhạc cải lương

- Theo Nguyễn Thị Minh Ngọc, Đỗ Hương.

II. Tìm hiểu tác phẩm Đàn ghi-ta phím lõm trong dàn nhạc cải lương

1. Thể loại: Báo chí

2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: Trích từ tập “Sân khấu cải lương ở thành phố Hồ Chí Minh”

3. Phương thức biểu đạt: Thuyết minh

4. Tóm tắt

Văn bản giới thiệu về đàn Ghi ta phím lõm, vị trí của đàn ghi ta phím lõm trong cuộc sống ngày nay, tầm quan trọng của đàn ghi ta phím lõm. Từ đó tác giả ca ngợi âm thanh của đàn ghi ta phím lõm và vị trí không thể thay thế được của loại đàn này cho tới ngày nay.

5. Bố cục

- Phần 1 (từ đầu...son,la,si): lịch sử ra đời của đàn ghi ta phím lõm

- Phần 2 ( còn lại): âm thanh và vị trí của đàn ghi ta phím lõm cho tới ngày nay

6. Giá trị nội dung

- Giới thiệu về đàn ghi ta phím lõm

7. Giá trị nghệ thuật

- Ngôn ngữ báo chí khoa học, chyên sâu

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Đàn ghi-ta phím lõm trong dàn nhạc cải lương

1. Mục đích viết

- Giới thiệu về đàn ghi ta phím lõm

2. Nội dung viết

- Tầm quan trọng của ghi-ta phím lõm

+ Nhạc cụ chính

+ Giữ song loan và bao sân cho cả dàn nhạc

- Lịch sử ra đời của đàn ghi ta phím lõm

+ Có lịch sử lâu đời với nhiều thiết kế khác nhau

+ Được người Tây ban nha chế tác ra hình dáng ngày nay

- Âm điệu của đàn ghi ta phím lõm

+ Âm sắc phong phú, âm nhấn sâu và đan dạng

+ Ở thể loại nào cũng có thể biểu hiện một cách phong phú

- Giá trị của đàn ghi-ta phím lõm trong dàn nhạc cải lương hiện nay

+ Có mặt ở hầu hết các dàn nhạc ở nhiều thể loại

+ Đặc biệt trong dàn nhạc cải lương không thể thiếu ghi ta phím lõm

3. Thái độ của tác giả

- Hiểu biết sâu sắc về loại nhạc cụ này.

IV. Đọc tác phẩm: Đàn ghi-ta phím lõm trong dàn nhạc cải lương

Trong dàn nhạc tài tử, hay dàn nhạc cải lương ngàu nay, cây ghi-ta phím lõm có một vị trí đặc biệt quan trọng. Đó là nhạc cụ chính, giữ song loan và "bao sân" cho cả dàn nhac. Ghi-ta phím lõm là hiện thân của sự kết hợp tinh hoa âm nhạc phương Tây và Việt Nam, để tạo nên một yếu tố nghệ thuật không thể thiếu của cải lương.

Đàn ghi-ta có lịch sử lâu đời với nhiều thiết kế khác nhau, nhưng đã được người

Tây Ban Nha cải tiến lại để có hình dáng và cấu trúc như ngày nay (vì thế đàn còn có tên là Tây Ban cầm). Người Việt Nam biết đến nó vào đầu thế kỉ XX. Cảm nhận được âm vực rộng và âm sắc phong phú của cây ghi-ta, các nghệ nhân Việt Nam đã khai thác và cải tiến cây đàn, khoét lõm các cung đàn trên cần để tạo nên hiệu ứng ngân rung đặc biệt, phù hợp với thang âm của âm nhạc Việt. Đàn mang tên là ghi-ta phím lõm, nhưng thực sự là cung lõm phím lồi, khác với ghi-ta thường phím không lõm. Trở thành cây ghi-ta phím lõm, nghĩa là cây ghi-ta Việt Nam đã xuống lên bằng ngôn ngữ âm nhạc Việt (hò, sự, xang, xê, cống') mà không còn là ngôn ngữ âm nhạc Tây phương (đô, rê, mi, pha, son, la, si).

Ghi-ta phím lõm đảm bảo được âm độ rộng, từ thấp, trung đến cao, âm sắc phong phú, phím cung sâu nhấn nhá rất đa dạng. Ở loại hơi và thể điệu nào, đàn cũng thể hiện một cách xuất sắc, điều này không phải nhạc cụ nào cũng làm được. Nó còn có thể thay thế các nhạc cụ khác, dù hiệu quả có thể không bằng khi “ngũ giọng” nhạc cụ cùng phối hợp.

Khoảng những năm 1934 – 1935, ghi-ta phím lõm đã nhanh chóng có mặt trong dàn nhạc cải lương của nhiều đại ban như Phụng Hảo, Phước Cương, Trần Đắc,... Thành công của những danh cầm, những giọng ca vàng cải lương Sài Gòn hầu như luôn gắn với sự hỗ trợ của cây đàn ghi-ta phím lõm, như danh cầm Văn Vĩ đàn cho nghệ sĩ Út Trà Ôn, danh cầm Năm Cơ, rồi sau đó là Văn Giỏi, Bảy Du, Hoàng Thành, Văn Mách,...

Trước 1975 đã có một thời kì cây đàn kìm được coi là nhạc cụ chính và giữ song loan, song có thể nói từ ngày được Việt Nam hoá đến nay, cây ghi-ta phím lõm vẫn luôn luôn đóng vai trò chủ chốt. Suốt một thế kỉ tồn tại, cây ghi-ta phím lõm từ chỗ là nhạc cụ bổ sung ban đầu nay đã trở thành nhạc cụ trụ cột không thể thay thế của dàn nhạc tài tử và cải lương.

Xem thêm các bài tóm tắt tác giả, tác phẩm Ngữ văn lớp 10 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Tác giả - tác phẩm: Huyện Trìa xử án

Tác giả - tác phẩm: Đàn ghi-ta phím lõm trong dàn nhạc cải lương

Tác giả - tác phẩm: Xã trường – Mẹ Đốp

Tác giả - tác phẩm: Huyện Trìa, Đề Hầu, Thầy Nghêu mắc lỡm Thị Hến

Tác giả - tác phẩm: Chiếc lá đầu tiên