Tài liệu tác giả tác phẩm Nắng đã hanh rồi Ngữ văn lớp 10 Chân trời sáng tạo gồm đầy đủ những nét chính về văn bản như: tóm tắt, nội dung chính, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm, dàn ý từ đó giúp học sinh dễ dàng nắm được nội dung bài Nắng đã hanh rồi lớp 10.

Nắng đã hanh rồi - Ngữ văn lớp 10

I. Tác giả Vũ Quần Phương

- Vũ Quần Phương (sinh năm 1940)

- Quê quán: Nam Định

- Phong cách nghệ thuật : Trong trẻo, gần gũi

- Tác phẩm chính: Cỏ mùa xuân, Hoa trong cây, Đợi,..

II. Tìm hiểu tác phẩm Nắng đã hanh rồi

1. Xuất xứ

- In trong Hoa trong cây, Những điều cùng đến, Vết thời gian, NXB Hội Nhà Văn, Hà Nội. 2014, trang 33

2. Bố cục Nắng đã hanh rồi

Văn bản Nắng đã hanh rồi được chia làm 2 phần:

Phần 1: 2 khổ đầu: Khung cảnh thiên nhiên ở vùng quê vào một chiều đông có nắng

Phần 2: 2 khổ sau: Lời thì thầm, nhắn gửi, tâm sự của “anh” đối với “em” và tâm trạng bồi hồi, xao xuyến khi sắp sang xuân

3. Giá trị nội dung của Nắng đã hanh rồi

- Bài thơ miêu tả bức tranh thiên nhiên vào một buổi chiều đông tươi vui, hừng sáng, ấm áp và đầy sức sống

- Bộc lộ tâm trạng vui tươi, yêu đời, yêu người, yêu thiên nhiên, những rung cảm của nhân vật trữ tình trước khung cảnh lãng mạn, nên thơ. Đồng thời cũng cho thấy nỗi nhớ, cảm xúc của “anh” đối với “em”

4. Giá trị nghệ thuật của Nắng đã hanh rồi

- Thể thơ bảy chữ, gieo vần cuối câu

- Giọng thơ lúc tươi vui, lúc thủ thỉ tâm tình, réo rắt đi vào lòng người

- Ngôn từ thuần Việt, giàu cảm xúc

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Nắng đã hanh rồi

1. Khung cảnh thiên nhiên mùa đông ở trước sân

- Nắng hanh: vừa nắng vừa lạnh.

=> Đây là một kiểu thời tiết đặc trưng của mùa đông ''Nắng đã vàng hanh như phấn bay'

- Tiếng sếu vọng sông ngày: theo như dân gian. Khi nghe tiếng sếu kêu nghĩa là báo hiệu mùa đông

=> Khung cảnh thiên nhiên trước sân nhà tiêu điều, hiu hắt. Tác giả sử dụng láy vần “ay” mở rộng không gian trước sân nhà vào mùa đông. Nhà thơ nhắc đến nhân vật “em xa nhà” thể hiện những nỗi niềm nhớ nhung với cô gái ở xa.

2. Khung cảnh thiên nhiên mùa đông ở trên những mái tranh

- Khung cảnh nắng hanh mùa đông thay bằng “nắng lên khói ủ”

=> Khói ở đây có thể là sương sớm nhưng cũng có thể là khói bếp chiều. Tác giả muốn miêu tả không gian trở thân thuộc, gần gũi.

- Nghệ thuật nhân hóa vườn mía “xôn xao” lá gợi không gian vui vẻ, phấn khởi với sự hiện diện thấp thoáng bóng con người

3. Khung cảnh thiên nhiên mùa đông ở trên núi

- Dòng cảm xúc của nhân vật trữ tình tràn ngập nỗi nhớ mong

+ Câu hỏi tu từ “em có muốn...” Bộc lộ những cảm xúc khát khao được ở gần người con gái đang ở phương xa.

+ Cảnh nắng chiều luôn là một cảnh gợi nhớ đến nỗi niềm nhớ mong vì buổi chiều là lúc con người sum họp sau một ngày dài, cũng là lúc ngôi nhà chợt thấy thiếu vắng vì một người con gái đang ở xa.

4. Những hy vọng tương lai của nhân vật trữ tình

- Điệp từ “xuân sắp sang” lặp lại hai lần

=> Nhân vật trữ tình như đang reo vui, phân khởi chờ mong mùa xuân tới cũng là chờ mong được sum họp, được gần gũi với người em ở phương xa.

IV. Đọc tác phẩm: Nắng đã hanh rồi

Nắng đã vàng hanh như phấn bay
Đã nghe tiếng sếu vọng sông gày
Trước sân mây trắng về đông lắm
Em ở xa nhà em có hay

Em có hình dung những mái tranh
Nắng lên khói ủ mộng yên lành
Vườn sau tre mía xôn xao lá
Anh chẳng là cây cũng trĩu cành

Em có cùng anh lên núi không
Có nghe thầm thĩ tiếng rừng thông
Nắng chiều ngả bóng thông in đất
Anh ngả vào đâu nỗi nhớ mong

Xuân sắp sang rồi xuân sắp qua
Một năm năm mới lại năm qua
Mà sao nắng cứ như tơ ấy
Rung tự trời cao xuống ngõ xa.

Xem thêm các bài tóm tắt tác giả, tác phẩm Ngữ văn lớp 10 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Tác giả - tác phẩm: Lời má năm xưa

Tác giả - tác phẩm: Nắng đã hanh rồi

Tác giả - tác phẩm: Tranh Đông Hồ - nét tinh hoa của văn hóa dân gian Việt Nam

Tác giả - tác phẩm: Nhà hát cải lương Trần Hữu Trang khánh thành phòng truyền thống

Tác giả - tác phẩm: Thêm một bản dịch “Truyện Kiều” sang tiếng Nhật