Với giải Bài 9 trang 82 SBT Kinh tế Pháp luật 12 Cánh diều chi tiết trong Bài 13: Quyền và nghĩa vụ của công dân về bảo vệ di sản văn hoá giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập trong SBT Kinh tế Pháp luật 12. Mời các bạn đón xem:

Giải SBT Kinh tế Pháp luật 12 Bài 13: Quyền và nghĩa vụ của công dân về bảo vệ di sản văn hoá

Bài 9 trang 82 SBT Kinh tế Pháp luật 12: Đọc câu chuyện, thông tin

GIỮ ĐIỆU KHÈN NƠI BIÊN CƯƠNG XỨ THANH

Vượt quãng đường xa, chúng tôi cũng đến được bản Xắng, xã Yên Khương, huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hoá, là nơi cư ngụ của phần lớn người dân tộc Thái (chiếm 98%), nơi sinh sống của nghệ nhân Lương Văn Thêm.

Năm nghệ nhân Lương Văn Thêm 16 tuổi, với lòng đam mê văn hoá dân tộc, ông được bố truyền cho nghề làm khèn bè. Sau đó một năm, ông Thêm xung phong đi bộ đội. Đến năm 1977 xuất ngũ, ông trở về quê hương công tác trong nhiều vai trò khác nhau, nhưng vẫn gắn bó với nghề làm khèn bè đến tận bây giờ. Chiếc khèn của người Thái có nhiều nét khác biệt so với những cây khèn của các dân tộc khác. Làm khèn bè đòi hỏi sự khéo léo, tỉ mỉ, kì công, hiểu rõ từng ống nửa, lá khèn cũng như sự tỉnh tưởng trong thẩm âm. “Chiếc khèn bè được sử dụng làm nhạc cụ đệm, có thể diễn tả được hầu hết các điệu dân ca, làm nền cho các điệu dân vũ của người Thái trong những ngày lễ truyền thống, ngày Tết, lễ mừng thọ, mừng nhà mới, cưới xin... tạo âm hưởng đưa đẩy những điệu xoè, điệu khắp của đồng bào Thái. Bởi vậy, khèn bè luôn có vị trí quan trọng trong đời sống nghệ thuật của người Thái”.

Với tinh yêu văn hoá dân tộc Thái, nghệ nhân Lương Văn Thêm vẫn miệt mài gin giữ nghệ thuật biểu diễn và chế tác khèn bè của người Thái, mong muốn truyền nghề cho lớp con, cháu để tiếng khèn luôn vang lên trên bản Thái nơi biên cương xứ Thanh.

(Theo baodantoc.vn)

a) Em hãy phân tích và làm rõ việc thực hiện các quy định của pháp luật quyền và nghĩa vụ của công dân về bảo vệ di sản văn hoá được nói đến trong câu chuyện.

b) Hãy rút ra bài học cho bản thân về thực hiện quyền và nghĩa vụ bảo vệ di sản văn hoa từ câu chuyện.

KHƠI DẬY TÌNH YÊU DI SẢN VĂN HOÁ TRONG TRƯỜNG HỌC

Ở tỉnh Đồng Nai, nghệ nhân Phạm Lơ – Chủ nhiệm câu lạc bộ Đờn ca tài tử, sau nhiều năm âm thầm truyền dạy bài bản tài tử miễn phí cho thế hệ trẻ trên địa bản tỉnh, trong các buổi lưu diễn, phát sóng trên mạng xã hội cá nhân. Hiện nay, ông đã được nhiều trường học tìm đến và kết nối, mời tới chia sẻ về bộ môn nghệ thuật này. Từ đó, có không ít học sinh, sinh viên đang trong độ tuổi đôi mươi tìm đến riêng ông để nhờ truyền dạy Đờn ca tải tử, để tiếp nối thế hệ cha anh.

Không chỉ dành tình yêu, tâm huyết để tìm tòi thêm về các di sản văn hoá phi vật thể, các em học sinh hiện nay còn có những đề tài nghiên cứu nhằm bảo vệ di sản. Trường Trung học phổ thông Chuyên Nguyễn Thiện Chánh, tỉnh Trà Vinh, nhóm học sinh Nguyễn Thị Diễm Hồng và Lê Tăng Bảo Ngọc đã thực hiện đề tài nghiên cứu “Bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử – văn hoá địa phương bằng mô hình Trường học gắn với di sản”. Đề tài này được các em thực hiện trong vòng 8 tháng, hai nữ sinh chia sẻ, qua tìm hiểu, tỉnh Trà Vinh có nhiều di tích được xếp hạng cấp quốc gia và cấp tỉnh. Điểm nổi bật trong hệ thống di tích lịch sử – văn hoá địa phương ở Trà Vinh là các công trình kiến trúc liên quan đến các thiết chế văn hoá tôn giáo của đồng bào Khmer. Trong đó có chùa Pysey Vararam (chùa Ba Si, ấp Giồng Chùa, xã Phương Thạnh, huyện Càng Long), được công nhận và xếp hạng di tích cấp quốc gia năm 2012. Tuy nhiên, ngôi chùa đang có dấu hiệu xuống cấp và bị mọi người lãng quên, nên các em đã thực hiện để tài nghiên cứu nhằm lưu giữ và phát triển giá trị văn hoá của ngôi chùa. Đề tài của hai em đã đoạt giải Nhất Cuộc thi nghiên cứu khoa học – kĩ thuật cấp tỉnh dành cho học sinh học, năm học 2022 – 2023.

(Theo baophapluat.vn)

a) Các nhân vật trong thông tin đã thực hiện quyền và nghĩa vụ về bảo vệ di sản văn hoá như thế nào?

b) Em hãy sử dụng các quy định của pháp luật để chứng minh các bạn học sinh trong thông tin trên đã thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ về bảo vệ di sản văn hóa

Lời giải:

Bài 1

a) Phân tích:

Nghệ nhân Lương Văn Thêm gìn giữ và truyền dạy nghề làm khèn bè:

- Quy định pháp luật: Theo Luật Di sản văn hóa, một trong những quyền và nghĩa vụ của công dân là bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể của cộng đồng.

- Thực hiện: Nghệ nhân Lương Văn Thêm đã duy trì và phát triển nghệ thuật làm khèn bè của người Thái, một di sản văn hóa phi vật thể. Ông không chỉ giữ nghề mà còn truyền dạy cho thế hệ sau, đảm bảo sự tiếp nối và bảo tồn của nghệ thuật này.

Sử dụng và bảo tồn khèn bè trong đời sống văn hóa cộng đồng:

- Quy định pháp luật: Pháp luật cho phép và khuyến khích việc sử dụng các di sản văn hóa trong đời sống cộng đồng nhằm bảo tồn và phát huy giá trị của chúng.

- Thực hiện: Khèn bè được sử dụng làm nhạc cụ đệm trong các dịp lễ hội, tạo nền cho các điệu dân vũ và dân ca của người Thái, giữ cho âm hưởng và giá trị văn hóa của nó luôn hiện diện trong đời sống người dân.

Kết luận:

Nghệ nhân Lương Văn Thêm đã thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của mình trong việc bảo vệ di sản văn hóa bằng cách bảo tồn, phát triển và truyền dạy nghệ thuật làm khèn bè. Ông đã góp phần gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa của cộng đồng người Thái.

 b) Rút ra bài học cho bản thân về thực hiện quyền và nghĩa vụ bảo vệ di sản văn hóa từ câu chuyện:

- Tình yêu và đam mê với văn hóa dân tộc:

Hãy nuôi dưỡng tình yêu và niềm đam mê với các di sản văn hóa của dân tộc, như nghệ nhân Lương Văn Thêm đã làm. Điều này sẽ là động lực quan trọng để bạn duy trì và bảo tồn các giá trị văn hóa.

- Truyền dạy và chia sẻ kiến thức:

Việc truyền dạy và chia sẻ kiến thức về di sản văn hóa với thế hệ sau là cách hiệu quả để bảo tồn di sản văn hóa. Hãy cố gắng học hỏi và truyền lại những gì mình biết cho người khác, giống như cách nghệ nhân Lương Văn Thêm đã truyền nghề làm khèn bè.

- Gắn bó với cộng đồng:

Di sản văn hóa không chỉ là của riêng một cá nhân mà là của cả cộng đồng. Hãy tích cực tham gia các hoạt động cộng đồng để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, đảm bảo di sản văn hóa luôn sống động và có ý nghĩa trong cuộc sống hàng ngày.

Bài 2

a) Phân tích: Nghệ nhân Phạm Lơ:

- Thực hiện: Nghệ nhân Phạm Lơ đã âm thầm truyền dạy Đờn ca tài tử miễn phí cho thế hệ trẻ, chia sẻ qua các buổi lưu diễn và phát sóng trên mạng xã hội. Ông còn kết nối với các trường học để chia sẻ bộ môn nghệ thuật này, thu hút sự quan tâm của học sinh, sinh viên.

- Ý nghĩa: Việc truyền dạy và chia sẻ miễn phí Đờn ca tài tử giúp bảo tồn và phát triển nghệ thuật này, đảm bảo nó không bị mai một theo thời gian.

Nhóm học sinh Nguyễn Thị Diễm Hồng và Lê Tăng Bảo Ngọc:

- Thực hiện: Nhóm học sinh này đã nghiên cứu về bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa địa phương bằng mô hình "Trường học gắn với di sản", tập trung vào các công trình kiến trúc văn hóa tôn giáo của đồng bào Khmer.

- Ý nghĩa: Nghiên cứu của họ giúp nâng cao nhận thức về bảo tồn di sản văn hóa, đồng thời đưa ra các giải pháp cụ thể để bảo vệ và phát triển các di tích lịch sử - văn hóa.

b) Chứng minh:

- Theo Luật Di sản văn hóa:

Điều 4: Nhà nước khuyến khích và tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân tham gia vào việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa.

Điều 7: Công dân có quyền và nghĩa vụ tham gia bảo vệ di sản văn hóa, phát hiện, báo cáo, ngăn chặn và đề xuất các biện pháp bảo vệ di sản văn hóa.

- Thực hiện của các bạn học sinh:

Nghiên cứu và đề xuất giải pháp: Nhóm học sinh Nguyễn Thị Diễm Hồng và Lê Tăng Bảo Ngọc đã thực hiện nghiên cứu nhằm bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa địa phương, cụ thể là ngôi chùa Pysey Vararam. Điều này phù hợp với quy định về quyền và nghĩa vụ của công dân trong việc tham gia bảo vệ di sản văn hóa.

Giải pháp cụ thể: Đề tài của các em không chỉ dừng lại ở việc nghiên cứu mà còn đưa ra các giải pháp cụ thể để bảo vệ và phát triển di tích, điều này đáp ứng yêu cầu của pháp luật về việc bảo vệ di sản văn hóa.

Kết luận:

Nhóm học sinh Nguyễn Thị Diễm Hồng và Lê Tăng Bảo Ngọc đã thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ bảo vệ di sản văn hóa theo quy định của pháp luật bằng cách nghiên cứu và đề xuất các giải pháp cụ thể để bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa địa phương.