Khởi động

Câu hỏi trang 14 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Chia sẻ với bạn về một chương trình truyền hình mà em thích.

Lời giải:

       Chương trình TV ưa thích của tôi là về thế giới động vật. Nó được trình chiếu trên kênh VTV2 vào tối thứ Sáu hàng tuần. Chương trình này tạo ra nhiều kiến thức hấp dẫn về tên gọi của động vật và cách sống của chúng. Lý do tôi yêu thích xem chương trình này là vì tôi rất yêu động vật và muốn tìm hiểu thêm về cuộc sống của chúng.

Khám phá và luyện tập

Quà tặng mùa hè

       Từ ngày 01 đến ngày 10 tháng 6 năm 2021, "Tuần phim hoạt hình Việt" trên VTV Go chính thức công chiếu. Đây là món quà mùa hè đặc biệt mà Đài Truyền hình Việt Nam phối hợp cùng Hãng phim Hoạt hình Việt Nam thực hiện để dành tặng cho các em nhỏ.

       Tuần phim gồm 50 bộ phim thuộc các thể loại 2D, 3D, cắt giấy vi tính với thời lượng phim ngắn 10 phút, phim dài 20 đến 30 phút, phim nhiều tập.

Chương trình được phát sóng vào các khung giờ:

       Sáng từ 10 giờ đến 10 giờ 40 phút.

       Tối từ 20 giờ đến 20 giờ 40 phút.

       Chủ đề phim đa dạng, thay đổi mỗi ngày.

Lời giải:

Đài Truyền hình Việt Nam phối hợp cùng Hãng phim Hoạt hình Việt Nam dành tặng cho các em nhỏ "Tuần phim hoạt hình Việt" trên VTV Go vào mùa hè.

Câu 2 trang 16 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Kể tên các thể loại phim hoạt hình được công chiếu.

Lời giải:

Các thể loại phim hoạt hình được công chiếu: 2D, 3D, cắt giấy vi tính.

Câu 3 trang 16 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Ghi lại chủ đề và lịch chiếu của 2 – 3 phim em thích.

Lời giải:

Câu 4 trang 16 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Nói về ý nghĩa của một bộ phim hoạt hình dành cho thiếu nhi mà em thích.

Lời giải:

Đi tìm Nemo: Bộ phim đề cao tình cảm gia đình. Đặc biệt, thông qua bộ phim, em học được nhiều hơn về thế giới đại dương, tên của các loại cá.

Câu 1 trang 16 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Chia sẻ với bạn về một kỉ niệm đáng nhớ của em với người thân hoặc bạn bè, thầy cô,... dựa vào gợi ý:

a. Em chọn chia sẻ về kỉ niệm nào?

b. Em nhớ những gì về kỉ niệm đó?

Lời giải:

          Trong gia đình, mẹ là người mà em yêu thương nhất. Em đã có rất nhiều kỉ niệm đẹp đẽ cùng với mẹ. Nhưng kỉ niệm về ngày đầu tiên đi học khiến em cảm thấy nhớ nhất. Tối hôm trước, mẹ đã giúp em chuẩn bị sách vở, quần áo. Còn em chỉ cần đi ngủ thật sớm. Sáng hôm sau, em thức dậy từ lúc sáu giờ ba mươi phút sáng. Sau đó, em đánh răng rửa mặt, ăn sáng rồi mặc bộ đồng phục mới. Đúng bảy giờ, mẹ đưa em đến trường bằng xe máy. Trên đường đi, em cảm thầy vừa hân hoan vừa lo lắng. Hôm nay, ngôi trường Tiểu học thật đẹp đẽ. Mẹ đưa em vào lớp học. Cô giáo đứng ở cửa lớp để đón chúng em. Em lo lắng nép sau lưng của mẹ. Nhưng mẹ đã nắm tay, mỉm cười động viên. Em còn nhớ như in câu nói của mẹ: “Mạnh mẽ lên bé con của mẹ. Chỉ một lát nữa thôi, con sẽ bước vào một thế giới mới”. Nhờ có vậy, em đã can đảm bước vào lớp học cùng cô giáo. Buổi chiều, mẹ đến đón em về nhà. Em đã kể cho mẹ nghe về buổi học hôm đó. Mẹ đã khen ngợi em là cô bé mạnh mẽ, giỏi giang. Em cảm thấy sung sướng và tự hào lắm.

Câu 2 trang 16 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Cùng bạn bình chọn bài nói:

- Nội dung sâu sắc

- Hình thức hấp dẫn.

- Giọng kể truyền cảm.

Lời giải:

Em lắng nghe bài nói của bạn và bình chọn phù hợp.

Câu 1 trang 17 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Đọc bài văn sau và thực hiện yêu cầu:

Trăng lên

       Ngày chưa tắt hẳn, trăng đã lên rồi. Mặt trăng tròn, to và đỏ, từ từ lên ở chân trời, sau rặng tre đen của làng xa. Mấy sợi mây còn vắt ngang qua, mỗi lúc mảnh dần, rồi đứt hẳn. Trên quãng đồng rộng, cơn gió nhẹ hiu hiu đưa lại, thoang thoảng những hương thơm ngát.

       Sau tiếng chuông của ngôi chùa cổ một lúc lâu, thật là sáng trăng hẳn: trời bây giờ trong vắt, thăm thẳm và cao, mặt trăng nhỏ lại, sáng vằng vặc ở trên không. Ánh trăng trong chảy khắp cành cây, kẽ lá, tràn ngập trên con đường trắng xoá.

       Bức tường hoa giữa vườn sáng trắng lên, lá lựu dày và nhỏ, lấp lánh như thuỷ tinh. Một cành cây cong xuống rồi vụt lên, lá rung động lấp lánh ánh trăng như ánh nước.

Theo Thạch Lam

a. Bài văn tả cảnh gì?

b. Khi mới lên và khi lên cao, trăng được tả như thế nào?

c. Dưới ánh trăng tác giả quan sát được những sự vật nào? Mỗi sự vật ấy được tả bằng những từ ngữ, hình ảnh nào?

d. Tác giả sử dụng những giác quan nào để quan sát?

e. Tìm hình ảnh so sánh trong bài văn và nêu tác dụng của những hình ảnh đó.

Lời giải:

a. Bài văn tả cảnh trăng lên.

b. 

- Khi mới lên: Mặt trăng tròn, to và đỏ, từ từ lên ở chân trời, sau rặng tre đen của làng xa. Mấy sợi mây còn vắt ngang qua, mỗi lúc mảnh dần, rồi đứt hẳn. 

- Khi lên cao: Mặt trăng nhỏ lại, sáng vằng vặc ở trên không. Ánh trăng trong chảy khắp cành cây, kẽ lá, tràn ngập trên con đường trắng xoá.

c. 

d. Tác giả sử dụng các giác quan: thị giác, khứu giác, thính giác.

e. Hình ảnh so sánh: 

- Bức tường hoa giữa vườn sáng trắng lên, lá lựu dày và nhỏ, lấp lánh như thuỷ tinh. 

- Một cành cây cong xuống rồi vụt lên, lá rung động lấp lánh ánh trăng như ánh nước.

=> Tác dụng: miêu tả vẻ đẹp của cây cối.

Câu 2 trang 18 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Nhớ lại một cảnh đẹp ở quê hương em hoặc nơi em ở và ghi lại những điều em đã quan sát được.

Gợi ý:

a. Em đã quan sát cảnh đẹp nào?

- Đường phố

- Công viên

- Dòng sông

- Cánh đồng

- ?

b. Em đã quan sát cảnh đẹp đó vào lúc nào?

– Một thời điểm trong ngày.

– Các thời điểm khác nhau.

- ?

c. Em đã quan sát theo trình tự nào?

– Từ xa đến gần.

– Từ ngoài vào trong.

– Từ trên xuống dưới.

- ?

d. Em đã sử dụng những giác quan nào để quan sát?

e. Ở mỗi vị trí hoặc thời điểm quan sát, cảnh vật có những đặc điểm gì nổi bật?

Lời giải:

       Giữa làng em có một hồ nước rất rộng và đẹp. Đó là khung cảnh mà em yêu thích nhất trong làng.

       Hồ nước ấy được tạo nên từ một lần giặc Mỹ đánh bom mà tạo thành. Hồ rất sâu, giữa lòng hồ phải sâu đến 6m. Nước hồ rất trong, nhưng nhìn vào thì lúc nào cũng thấy một màu xanh sẫm huyền bí. Đó là do dưới đáy bùn của lòng hồ, là cả một thế giới rong rêu. Họ nhà rong ở đó đông đúc lắm, rong ông rong bố, rong mẹ rong chị chen chúc nhau, nhuộm xanh cả đáy hồ. Do vậy mà nhìn từ trên xuống, hồ nước có vẻ khá đáng sợ. Ven bờ hồ là lớp cỏ trâu rất dày. Cỏ mọc như một tấm thảm xanh, êm ái và tươi mát. Từ ngày người ta không dẫn trâu vào ăn, cỏ mọc càng thêm tươi tốt. Từ ven bờ xuống lòng hồ, mực nước ngày càng sâu thêm. Phần gần bờ có rất nhiều cỏ nước mọc lên. Giữa đám cỏ đó, có mấy cái tổ chim chẳng biết của loài nào. Vào sâu hơn trong hồ, trên mặt nước nổi đầy những chiếc lá to, tròn như cái nón. Đó là bụi hoa súng. Lá súng rất nhiều, nhưng hoa thì chẳng có bao nhiêu. Bởi vậy, mỗi lần một nụ súng trồi lên, em và các bạn lại xuýt xoa, ra hồ liên tục để chờ ngắm hoa nở. Hồ nước này được thả rất nhiều loại cá từ hồi mới xây làng. Giờ đây cá mẹ đẻ cá con, tạo thành cả một quần thể đông đúc. Vì vậy, hình ảnh các bác, các chú vác cần câu hay thả lưới ven hồ đã trở thành một hình ảnh vô cùng quen thuộc.

       Đối với em, hồ nước là một khung cảnh thiên nhiên vừa đẹp lại bình dị, mộc mạc. Nơi đây gắn liền với những buổi chiều rong chơi cùng bè bạn, với những ngày đến trường ở cuối làng. Em yêu lắm hồ nước của quê mình.

Vận dụng

Câu hỏi trang 18 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Nói 2 – 3 câu thể hiện tình cảm, cảm xúc của em về một nhân vật trong phim hoạt hình đã xem.

Lời giải:

       Bộ phim hoạt hình về chú mèo máy Đô-rê-mon đã rất nổi tiếng. Trong phim, em rất yêu mến nhân vật Xu-ka. Một cô bé duyên dáng và dễ thương. Xu-ka là bạn cùng lớp của Nô-bi-ta. Cô bạn vừa học giỏi lại xinh xắn. Các bạn trong lớp đều yêu mến Xu-ka. Đặc biệt, Xu-ka còn yêu thích nấu ăn. Những món ăn của cô được bạn bè khen ngợi. Em đã học được nhiều tính cách tốt đẹp của Xu-ka.