Trả lời Câu 1 trang 20 Ngữ văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo chi tiết trong bài Thực hành tiếng Việt lớp 9 trang 20 Tập 1 giúp học sinh dễ dàng chuẩn bị bài và soạn văn 9. Mời các bạn đón xem:

Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 9 trang 20 Tập 1

Câu 1 trang 20 Ngữ văn 9 Tập 1: Xác định biện pháp tu từ chơi chữ trong các trường hợp sau và nêu tác dụng của biện pháp này:

a. Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc,

Thương nhà mỏi miệng cái gia gia.

( Bà Huyện Thanh Quan, Qua Đèo Ngang)

b.

Con cá đối nằm trong cối đá

Mèo đuôi cụt nằm mút đuôi kèo

Anh mà đối đặng, dẫu anh nghèo em cũng ưng.

( Ca dao)

c. Tiệm bánh mì chả nóng ế khách vì bán bánh mì chả nóng

Lời giải:

Cách 1:

a. BPTT chơi chữ đồng âm – đồng nghĩa

- Tiếng kêu của hai loài chim được liên tưởng đồng âm với hai danh từ “quốc” và “gia” nên thành loài chim “quốc quốc” và “gia gia”

- “quốc” có nghĩa là “nước” và “gia” có nghĩa là “nhà” vậy nên có sự tương ứng giữa nỗi buồn đau được nhân hóa của mỗi loài vật với tên gọi và tiếng kêu của chúng: con quốc đau lòng nhớ nước, con gia gia mỏi miệng thương nhà.

=> Nhà thơ đã sử dụng tiếng kêu "quốc quốc" và "gia gia" để thể hiện sự nhớ thương đối với đất nước và quê hương của mình, qua đó thể hiện tâm trạng đậm đà của Bà Huyện Thanh Quan.

b. BPTT chơi chữ nói lái

- “ cá đối” nói lái thành “cối đá”

- “Mèo đuôi cụt”” nói lái thành “mút đuôi mèo”

=> Nhằm diễn tả sự hẩm hiu, nghèo nàn của chàng trai

c. BPTT chơi chữ đồng âm – khác nghĩa

- Chả nóng1: thực phẩm làm từ thịt

- Chả nóng2: chả không nóng, chả bị nguội

=> Nhằm tạo tiếng cười gợi sự chú ý của người nghe.

Cách 2:

a. Chơi chữ dùng từ đồng âm, đồng nghĩa: “quốc quốc” và “gia gia”. quốc = nước, gia = nhà.

→ Tác dụng: Nhấn mạnh nỗi nhớ về một quá khứ vàng son của đất nước đi qua của tác giả

b. Chơi chữ dùng cách nói lái: “Cá đối” – “cối đá”, “mèo đuôi cụt” – “mút đuôi kèo”.

→ Tác dụng: tạo sắc thái dí dỏm, hài hước,…. làm câu ca dao hấp dẫn và thú vị.

c. Chơi chữ dùng từ đồng âm: “chả nóng₁” (danh từ, tên một loại món ăn) , “chả nóng₂” (tính từ, không nóng)

→ Tác dụng: tạo sắc thái dí dỏm, hài hước,….