Lời giải bài tập Khoa học tự nhiên lớp 7 Bài 15: Ánh sáng, tia sáng sách Chân trời sáng tạo hay, ngắn gọn sẽ giúp học sinh dễ dàng trả lời câu hỏi KHTN 7 Bài 15 từ đó học tốt môn Khoa học tự nhiên 7.

Giải bài tập KHTN lớp 7 Bài 15: Ánh sáng, tia sáng

1. Năng lượng ánh sáng

Câu hỏi thảo luận 1 trang 78 KHTN lớp 7: Mô tả và giải thích hiện tượng xảy ra với đèn LED khi:

- Chưa bật nguồn sáng.

- Bật nguồn sáng.

Phương pháp giải:

Thực hiện thí nghiệm và quan sát

Trả lời:

Khi chưa bật nguồn sáng, đèn LED không có hiện tượng gì xảy ra

Khi bật nguồn sáng, sau một khoảng thời gian ngắn, đèn LED sáng lên

Giải thích:

Pin mặt trời có thể coi như một nguồn điện, nguồn điện được nối với một bóng đèn, khi nguồn điện chưa được cung cấp điện thì đèn không sáng. Khi bật nguồn sáng lên, ánh sáng chiếu vào tấm pin mặt trời, quang năng chuyển hóa thành điện năng và điện năng này cung cấp cho đèn LED và làm cho đèn sáng lên.

Câu hỏi thảo luận 2 trang 78 KHTN lớp 7: Trong thí nghiệm 1, nếu thay đèn LED bằng một mô tơ nhỏ (loại 3 W hoặc 6 W) gắn cánh quạt thì có hiện tượng gì xảy ra?

Phương pháp giải:

Thực hiện thí nghiệm và quan sát

Trả lời:

Nếu thay đèn LED bằng một mô tơ nhỏ gắn cánh quạt thì cánh quạt sẽ quay. Cũng tương tự như đèn LED, mô tơ gắn cánh quạt được cung cấp một nguồn điện và làm cho mô tơ cánh quạt quay.

Luyện tập trang 78 KHTN lớp 7:

- Trong hình dưới đây, năng lượng ánh sáng mặt trời đã chuyển hóa thành dạng năng lượng nào?

- Nêu ví dụ cho thấy rằng năng lượng ánh sáng mặt trời còn có thể chuyển hóa thành các dạng năng lượng khác.

Phương pháp giải:

Quan sát hình, vận dụng kiến thức đã học

Trả lời:

- Trong hình tạo lửa bằng kính lúp, năng lượng ánh sáng mặt trời (quang năng) đã chuyển hóa thành nhiệt năng đốt cháy tờ giấy.

- Ví dụ ánh sáng mặt trời còn chuyển hóa thành các dạng năng lượng khác:

+ Nối tấm pin mặt trời với máy phát điện, và đặt tấm pin mặt trời ngoài trời. Ta thấy quang năng chuyển hóa thành điện năng.

2. Chùm sáng và tia sáng

Câu hỏi thảo luận 3 trang 79 KHTN lớp 7: Mô tả các chùm sáng trong Hình 15.2b và 15.2c.

Phương pháp giải:

Quan sát hình vẽ

Trả lời:

Hình 15.2b: chùm sáng rộng

Hình 15.2c: chùm sáng hẹp và song song nhau.

Câu hỏi thảo luận 4 trang 79 KHTN lớp 7: Quan sát đường truyền của ánh sáng trong Hình 15.3 và mô tả chùm sáng trên mặt giấy.

Phương pháp giải:

Quan sát hình vẽ và mô tả

Trả lời:

Chùm sáng hẹp song song đi sát mặt tờ giấy tạo ra một vết sáng trên tờ giấy.

3. Vùng tối và vùng nửa tối

Câu hỏi thảo luận 5 trang 80 KHTN lớp 7: Mô tả vùng không gian phía sau vật cản trong Hình 15.5a. Bóng tối của quả bóng trên màn chắn có hình dạng thế nào?

Phương pháp giải:

Quan sát hình và mô tả

Trả lời:

Vùng không gian phía sau vật cản có màu đen, lớn hơn vật cản rất nhiều

Bóng tối của quả bóng trên màn chắn có hình tròn

Luyện tập trang 80 KHTN lớp 7: Cho tia sáng 1 như trên hình, hãy vẽ các tia sáng khác để giải thích sự tạo thành bóng của chiếc hộp trên mặt đất.

Trả lời:

Câu hỏi thảo luận 6 trang 81 KHTN lớp 7: Quan sát các vùng được kí hiệu (a), (b) và (c) trên Hình 15.6b để chỉ ra đâu là vùng tối, đâu là vùng nửa tối.

Phương pháp giải:

Vùng tối là vùng hoàn toàn không nhận được ánh sáng

Vùng nửa tối là vùng chỉ nhận được một phần ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới.

Trả lời:

- Vùng tối: (b)

- Vùng nửa tối: (a), (c)

Vận dụng trang 81 KHTN lớp 7: Đặt một đèn bàn chiếu sáng vào tường.

a) Đưa bàn tay của em chắn chùm ánh sáng. Điều gì sẽ xảy ra khi em thay đổi khoảng cách giữa bàn tay và tường?

b) Thực hiện trò chơi tạo bóng trên tường theo những gợi ý trong hình bên và giải thích vì sao có thể tạo bóng trên tường như thế.

Phương pháp giải:

Thực hiện theo yêu cầu đề bài và quan sát hiện tượng

Trả lời:

a) Bàn tay càng xa bức tường thì bóng đen càng lớn và ngược lại.

b) Các em tự thực hiện trò chơi

Khi đưa bàn tay của em chắn chùm sáng, trên bức tường xuất hiện bóng đen, vì phần này không nhận được ánh sáng từ bóng đèn chiếu tới.

Bài tập (trang 81)

Bài 1 trang 81 KHTN lớp 7: Nêu một số ví dụ cho thấy năng lượng ánh sáng được chuyển hóa thành:

a) Điện năng

b) Nhiệt năng

c) Động năng

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức đã học và liên hệ thực tế

Trả lời:

a) Pin năng lượng mặt trời, điện năng lượng mặt trời

b) Năng lượng mặt trời chiếu xuống nguồn nước làm nước nóng lên

c) Năng lượng ánh sáng mặt trời chiếu xuống tấm pin năng lượng, quang năng chuyển hóa thành điện năng. Tấm pin được nối với mô tơ có gắn cánh quạt, cánh quạt quay, điện năng chuyển hóa thành động năng.

Bài 2 trang 81 KHTN lớp 7: Hãy vẽ các tia sáng phát ra từ bóng đèn pin để biểu diễn bóng tối của quả bóng trên màn chắn trong hình bên.

Trả lời:

Lý thuyết KHTN 7 Bài 15: Ánh sáng, tia sáng

1. Năng lượng ánh sáng

- Ánh sáng là một dạng của năng lượng. Ta có thể thu năng lượng ánh sáng bằng nhiều cách khác nhau.

Ví dụ: Sử dụng một số tấm gương để tập trung ánh sáng mặt trời vào một khu vực nhỏ. Ánh sáng tập trung được sử dụng để làm nóng chất lỏng (nước, dầu hoặc muối nóng chảy) đến nhiệt độ rất cao. Nhiệt này sau đó có thể được sử dụng để sưởi ấm, lưu trữ cho sau này, hoặc được chuyển hóa thành điện bằng cách làm bay hơi nước và tạo ra hơi nước, thứ được sử dụng để làm quay tuabin.

2. Chùm sáng và tia sáng

- Chùm sáng hẹp song song đi sát mặt tờ giấy tạo ra một vết sáng trên tờ giấy được coi là tia sáng.

- Người ta quy ước biểu diễn tia sáng bằng một đường thẳng có mũi tên chỉ hướng truyền của ánh sáng.

- Trong thực tế, chúng ta không thể nhìn thấy một tia sáng mà chỉ nhìn thấy chùm sáng. Có 3 loại chùm sáng:

3. Vùng tối và vùng nửa tối

- Vùng tối tạo bởi nguồn sáng hẹp, là vùng không gian phía sau vật cản, không nhận được ánh sáng trực tiếp từ nguồn sáng chiếu tới.

- Vùng tối tạo bởi nguồn sáng rộng bao gồm vùng tối và vùng nửa tối. Vùng nửa tối là vùng không gian phía sau vật cản, nhận được một phần ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới.

Xem thêm các bài giải SGK Khoa học tự nhiên lớp 7 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Bài 14: Phản xạ âm

Bài 16: Sự phản xạ ánh sáng

Bài 17: Ảnh của vật tạo bởi gương phẳng

Bài 18: Nam châm