Tailieumoi.vn xin giới thiệu đến các quý thầy cô, các em học sinh đang trong quá trình ôn tập tài liệu Soạn văn lớp 11: Thao tác lập luận bình luận mới nhất, tài liệu bao gồm 4 trang, trả lời đầy đủ các câu hỏi lý thuyết chuẩn bị bài trong sách giáo khoa Ngữ văn 11, giúp các em học sinh có thêm tài liệu tham khảo trong quá trình ôn tập, củng cố kiến thức và chuẩn bị cho kì thi  môn Văn sắp tới. Chúc các em học sinh ôn tập thật hiệu quả và đạt được kết quả như mong đợi.

Mời các quý thầy cô và các em học sinh cùng tham khảo và tải về chi tiết tài liệu dưới đây:

 Soạn bài: Thao tác lập luận bình luận

1. Soạn bài Thao tác lập luận bình luận mẫu 1
I. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU CỦA THAO TÁC LẬP LUẬN BÌNH LUẬN:
1. Mục đích:
Đánh giá, bàn luậnà xác định phải trái, dở hay, đúng sai, phải có sự trao đổi ý kiến với
người đối thoại.
2. Yêu cầu:
– Bàn luận và đánh giá với những ai biết và quan tâm về điều cần bình luận.
– Chỉ bình luận khi có ý kiến riêng về điều được nêu ra và thật lòng muốn thuyết phục
mọi người nghe theo sự đánh giá bàn luận của mình.
II. CÁCH BÌNH LUẬN:
1. Bước thứ nhất: Nêu hiện tượng cần bình luận.
– Đảm bảo yêu cầu trung thực, khách quan, nhưng chỉ nêu ngắn gọn, rõ ràng những điều
cơ bản theo yêu cầu bình luận
2. Bước thứ hai: Đánh giá hiện tượng cần bình luận.
– Đề xuất chứng tỏ được ý kiến nhận định đánh giá của mình là xác đáng.
3. Bước thứ 3: Bàn về hiện tượng cần bình luận.
– Có những lời bàn sâu rộng về chủ đề bình luận.
III. LUYỆN TẬP:
1. Bài tập 1:
– Bình luận không phải là sự -kết hợp của hai kiểu lập luận giải thích và chứng minh . Vì
mục đích của bình luận là giúp người đọc, người nghe đáng giá hiện tượng được chính
xác, toàn diệncông bằng và bình luận cùng họ về những ý kiến sâu rộng bằng ý sắc sảo
chặt chẽ của riêng mình.
– Bình luận chỉ dành cho những người đã biết đã có những ý kiến của họ khác với ý kiến
của người bình luận.
– Yêu cầu bình luận: trôi chày, hấp dẫn, giùa nhiệt tình thuyết phục.
2. Bài tập 2:
* Đây là đọan bình về vấn đề tai nạn giao thông hiện nay vì:
– Người viết nêu rõ chủ kiến của mình trước vấn đề tai nạn giao thông hiện nay.
– Nội dung bình luận được triển khai:
+ Phân tích đúng sai, đánh giá, tìm nguyên nhân (đoạn 1,2,3)
+ Mở rộng vấn đề (tác hại sâu xa đối với đất nước và hội nhập quốc tế) đoạn 4,5.
– Đề xuất giải pháp (đoạn 6).
LUYỆN TẬP THAO TÁC LẬP LUẬN BÌNH LUẬN
Bài tập 1:
1. Xác định những vấn đề cần thiết:
– Bài viết nên là một bài bình luận vì tham gia diễn đàn tức là phát biểu ý kiến riêng của
mình. Mà ý kiến riêng thì phải có nhận xét, đánh giá đúng sai, đề xuất cách giải
quyết…và bàn luận về vấn đặt ra.
– Chọn vấn đề cho bài viết: chọn vấn đề mà mình tâm đắc, am hiểu nhất. Nên chọn chủ
đề đang được tranh luận.
– Dàn ý của bài viết nên theo ba phần:
+ Nêu vấn đề cần bình luận.
+ Đánh giá vấn đề cần bình luận.
+ Bàn về vấn đề cần bình luận.
2. Diễn đạt một luận điểm trong phần thân bài cho dàn ý vừa lập.
– Xây dựng tiến trình lập luận theo gợi ý SGK .
– Tìm cách diễn đạt.
3. Tham gia bài viết có chủ đề tương tự.
4. Trình bày trước lớp.
Bài tập 2:
1. Trình bày một luận điểm trong dàn bài mà các em vừa xây dựng trên lóp.
2. Bàn về một hiệnn tượng đang được dư luận xã hội quan tâm.
– Vệ sinh an toàn thực phẩm.
– Bảo vệ môi trường.
– Phòng chống thiên tai.
2. Soạn bài Thao tác lập luận bình luận mẫu 2
2.1. Mục đích, yêu cầu của thao tác bình luận
1. Bình luận là hiện tượng phổ biến trong đời sống. Đó là bàn bạc, đánh giá về sự đúng
sai, tốt xấu, lợi hại, thật giả của sự vật, hiện tượng.
Ví dụ: Bình luận về thời tiết, về lớp học, về cuốn sách mới đọc, bộ phim mới xem, về
diễn viên điện ảnh, về cầu thủ bóng đá...
2. Tìm hiểu một lần nữa đoạn trích Xin lập khoa luật của Nguyễn Trường Tộ (Ngữ văn 11,
tập một).
a. Trong đoạn trích đó, tác giả bàn bạc về sự cần thiết của luật pháp đối với xã hội. Ông
có nhận định, đánh giá đúng sai hay dở và bàn bạc sâu rộng vấn đề được nói đến với đích
cuối cùng của các lời, nhận định, đánh giá bàn bạc đó là thuyết phục triều đình cho mở
khoa luật.
b. Nếu lúc bấy giờ, ai nấy đều đã thống nhất rằng muốn trị nước thì phải dựa vào luật chứ
không phải vào những lời nói suông trên giấy về trung hiếu và lễ nghĩa, rằng luật pháp là
công bằng và cũng là đạo đức thì Nguyễn Trường Tộ không có lí do gì để viết Xin mở
khoa luật.
c. Như vậy, Xin mở khoa luật là một đoạn trích có tính bình luận vì tác giả đã bàn bạc,
đánh giá dở hay, lợi hại của vấn đề nhằm làm cho xã hội ngày càng tiến bộ.
3. Muốn làm cho ý kiến bình luận có sức thuyết phục người đọc, người nghe thì phải nắm
vững kĩ năng bình luận. Vì có nắm vững kĩ năng bình luận thì người bình luận mới nắm
vững cách tổ chức luận cứ, luận điểm nhằm đạt tới mục đích mà mình đã đặt ra.
Nói rằng con người hôm nay rất cần thiết bình luận, dám bình luận và do đó phải nắm
vững kĩ năng bình luận bởi vì chúng ta đang sống trong một thời đại văn minh dân chủ. Ở
đây mọi người đều có quyền và có trách nhiệm tham gia giải quyết các vấn đề xã hội; các
quan điểm, ý kiến có tinh thần xây dựng đều được trân trọng, khuyến khích.
2.2. Cách bình luận
1. Bước thứ nhất: nêu hiện tượng (vấn đề) cần bình luận.
a. Bình luận: Yêu cầu phải nêu rõ được thái độ và sự đánh giá của người bình luận trước
vấn đề đưa ra bình luận, nhưng không nên nêu thái độ và sự đánh giá đó khi chưa trình
bày rõ về hiện tượng (vấn đề) cần bình luận. Vì người đọc, người nghe không thế tiếp
nhận và càng không thể tiếp nhận một cách hứng thú những lời bình luận về một hiện
tượng (vấn đề) một khi họ còn mơ hồ chưa rõ về chính cái hiện tượng (vấn đề) được đưa
ra bình luận đó.
b. Nên trình bày hiện tượng (vấn đề) cần bình luận rõ ràng, trung thực.
2. Bước thứ hai: đánh giá hiện tượng (vấn đề) cần bình luận.
Đối với người bình luận, điều quan trọng hơn cả là đề xuất và bảo vệ được nhận xét, đánh
giá của bản thân mình.
Người bình luận sẽ nêu ra và bảo vệ quan điểm của riêng mình theo một trong các cách:
(1) đứng hẳn về một phía, ủng hộ phía mình cho là đúng và bác bỏ phía mà mình chắc
chắn là sai; (2) kết hợp những phần đúng và loại bỏ phần còn hạn chế của mỗi phía, để đi
tới một sự đánh giá mà mình tin là thực sự công bằng, hợp lí; (3) đưa ra một cách đánh
giá của riêng mình, sau khi đã phân tích các quan điểm, ý kiến khác nhau về đề tài cần
bình luận.
Việc lựa chọn cách làm nào trong ba cách kể trên phải xuất phát từ một, và chỉ một cơ sở
duy nhất: cơ sở chân lí. Sau khi đã lựa chọn được một cách thức phù hợp với chân lí rồi
thì nhiệm vụ của người bình luận là tìm cách thuyết phục người đọc (người nghe) đặt
niềm tin vào sự đánh giá của mình.
3. Bước thứ ba: bàn về hiện tượng (vấn đề) cần bình luận.
Không chỉ nhận xét, đánh giá, người bình luận còn cần bàn bạc. Khi tiếp tục luận bàn sâu
rộng hơn, người bình luận có thể đề cập tới thái độ, hành động, cách giải quyết cần có
trước hiện tượng vừa được nhận xét, đánh giá; cũng có thể bày tỏ những cảm nhận, nghĩ
suy mà mình đã rút ra khi liên hệ với thời đại, hoàn cảnh sống, lứa tuổi của mình và của
người đang lắng nghe mình bình luận. Nhưng sự bàn luận còn có tầm vóc lớn hơn, có giá
trị cao hơn nữa nếu người bình luận có thể bàn thêm về những ý nghĩa xa rộng, sâu sắc,
và bất ngờ nữa, mà hiện tượng đời sống được bình luận có thể gợi ra (như lời bàn được
nêu trong mục II.3-SGK).
2.3. Luyện tập
Bài tập 1
Có người cho rằng bình luận chẳng qua là sự kết hợp của hai kiểu lập luận giải thích và
chứng minh. Nhận xét ấy không đúng. Bình luận không phải là giải thích mà cũng không
phải là chứng minh. Bởi vì mục đích của giải thích là giúp người nghe, người đọc hiểu
được nhận định đã nêu còn chứng minh là nhằm giúp họ tin rằng nhận định ấy có căn cứ
trong sự thật (hay lẽ phải). Như thế giải thích là hướng về người chưa biết, chưa hiểu.
Còn chứng minh hướng về người chưa rõ, chưa tin. Trong khi mục đích của bình luận
giúp người đọc, người nghe đánh giá hiện tượng (vấn đề) được chính xác, đầy đủ khách
quan và bàn luận cùng họ về ý nghĩa sâu xa rút ra được từ hiện tượng (vấn đề) đó bằng
những ý kiến mới mẻ, sắc sảo của riêng mình. Như thế xét về bản chất, bình luận là dành
cho người đã thông hiểu, đã có ý kiến về hiện tượng vấn đề đó, có điều ý kiến của họ
không giông với ý kiến người bình luận. Cũng có thế nói, yêu cầu cao nhất của giải thích
là dễ hiểu, của chứng minh là đáng tin cậy thì yêu cầu của bình luận là giàu tính đấu tranh
cho quan điểm, ý kiến đúng đắn, xác đáng, giàu sức thuyết phục đối với người đọc, người
nghe.
Bài tập 2, 3
Đọc kĩ bài tập 1, học sinh tự làm bài tập 2 và 3 còn lại.