Phương pháp giải:

Đọc thông tin mục 1 (Phân hóa tự nhiên theo chiều đông - tây) và quan sát hình 16.1.

Trả lời:

Sự phân hóa tự nhiên theo chiều đông – tây ở Trung và Nam Mỹ:

* Ở Trung Mỹ

- Sườn phía đông eo đất Trung Mỹ và các quần đảo: mưa nhiều, rừng rậm nhiệt đới bao phủ. 

- Sườn phía Tây eo đất Trung Mỹ: mưa ít nên phát triển xavan và rừng thưa, cây bụi.

 * Ở Nam Mỹ

Sự phân hóa tự nhiên theo chiều đông – tây thể hiện rõ nét ở các khu vực địa hình: 

- Phía đông là các sơn nguyên:

+ Sơn nguyên Guy-a-na hình thành từ lâu đời và bị bào mòn mạnh, trở thành một miền đồi và núi thấp; khí hậu nóng ẩm, rừng rậm rạp.

+ Sơn nguyên Bra-xin có bề mặt bị cắt xẻ, cảnh quan rừng thưa và xa van là chủ yếu.

- Ở giữa là các đồng bằng rộng và bằng phẳng (La-nốt, A-ma-dôn, La Pla-ta và Pam-pa).

+ Đồng bằng A-ma-dôn: đồng bằng rộng và bằng phẳng nhất thế giới, nằm trong khu vực khí hậu xích đạo nóng ẩm, mưa nhiều quanh năm nên toàn bộ đồng bằng được rừng rậm bao phủ.

+ Các đồng bằng còn lại có mưa ít nên thảm thực vật chủ yếu là xa van, cây bụi.

- Phía tây là miền núi An-đét:cao trung bình 3 000 – 5 000 m, gồm nhiều dãy núi, xen giữa là các thung lũng và cao nguyên. Thiên nhiên có sự khác biệt rõ rệt giữa sườn đông và sườn tây.

2. Phân hóa tự nhiên theo chiều bắc - nam

Giải Địa lí 7 trang 154

Câu hỏi trang 154 Địa Lí 7: Quan sát hình 16.2 và đọc thông tin trong bài, em hãy trình bày sự  phân hóa tự nhiên của khu vực Trung và Nam Mỹ theo chiều bắc - nam.

Phương pháp giải:

Đọc thông tin mục 2 (Phân hóa thiên nhiên theo chiều bắc - nam) và quan sát các hình 16.2.

Trả lời:

Sự phân hóa tự nhiên của khu vực Trung và Nam Mỹ theo chiều bắc - nam thể hiện rõ nét về khí hậu và cảnh quan:

- Đới khí hậu xích đạo cận xích đạo:

+ Phân bố: quần đảo Ăng-ti, sơn nguyên Guy-a-na,  đồng bằng La-nốt và đồng bằng A-ma-dôn.

+ Nóng ẩm quanh năm, lượng mưa tăng dần từ tây sang đông; cảnh quan phổ biến là rừng nhiệt đới ẩm và xa van.

- Đới khí hậu nhiệt đới:

+ Phần lớn: Phần lớn eo đất Trung Mỹ và khu vực chí tuyến Nam ở lục địa Nam Mỹ.

+ Nóng quanh năm, lượng mưa tăng dần từ tây sang đông; cảnh quan cũng thay đổi từ hoang mạc, cây bụi đến xavan và rừng nhiệt đới ẩm.

- Đới khí hậu cận nhiệt:

+ Chiếm diện tích nhỏ phía Nam lục địa Nam Mỹ.

+ Mùa hạ nóng, mùa đông ấm; ven biển phía đông có mưa nhiều hơn, thảm thực vật điển hình là rừng cận nhiệt và thảo nguyên rừng, ven biển phía tây mưa rất ít, cảnh quan hoang mạc và bán hoang mạc

- Đới khí hậu ôn đới:

+ Phân bố: phần cực Nam lục địa Nam Mỹ.

+ Mùa hạ mát, mùa đông không quá lạnh. Cảnh quan điển hình là rừng hỗn hợp và bán hoang mạc.

3. Phân hóa tự nhiên theo chiều cao

Giải Địa lí 7 trang 156

Câu hỏi trang 156 Địa Lí 7: Quan sát hình 16.3 và thông tin trong bài, em hãy trình bày sự phân hóa tự nhiên theo chiều cao dãy núi An-đét.

Phương pháp giải:

Đọc thông tin mục 3 (Sự phân hóa tự nhiên theo chiều cao) và quan sát hình 16.3.

Trả lời:

Sự phân hóa tự nhiên theo chiều cao dãy núi An đét.

- Do địa hình núi cao nhiều đỉnh núi vượt qua 6000m nên thiên nhiên miền núi An-đét có sự thay đỏi theo chiều cao.

- Ở dưới thấp, vùng Bắc và Trung An-đét thuộc khí hậu nóng và ẩm nên cảnh quan phổ biến là rừng xích đạo xanh quanh năm rậm rạp. Vùng nam An-đét thuộc khí hậu ôn hòa, rừng cận nhiệt và ôn đới phát triển.

- Càng lên cao, nhiệt độ và độ ẩm thay đổi, các cảnh quan tự nhiên cũng thay đổi theo, trên các đỉnh núi cao có băng tuyết.

- Các đai thực vật theo chiều cao của sườn đông đông An-đét qua lãnh thổ Pê-ru:

+ Rừng nhiệt đới: từ 0 - 1000 m.

+ Rừng lá rộng: 1000 - 1300 m.

+ Rừng lá kim: 1300 - 3000 m.

+ Đồng cỏ: 3000 - 4000 m.

+ Đồng cỏ núi cao: 4000 - 5000 m.

+ Băng tuyết vĩnh cửu: 6000 - 6500 m.

- Các đai thực vật theo chiều cao của sườn tây An-đét qua lãnh thổ Pê-ru:

+ Thực vật nửa hoang mạc: từ 0 - 1000 m.

+ Cây bụi xương rồng: 1000 - 2000 m.

+ Đồng cỏ cây bụi: 2000 - 3000 m.

+ Đồng cỏ núi cao: 4000 - 6000 m.

+ Băng tuyết vĩnh cửu: 6000 - 6500 m.

Luyện tập - Vận dụng

Luyện tập 1 trang 156 Địa Lí 7: Dựa vào nội dung bài học, em hãy hệ thống hóa một số đặc điểm tự nhiên của khu vực Trung và Nam Mỹ vào bảng theo mẫu sau:

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức đã học về đặc điểm tự nhiên Trung và Nam Mỹ và hiểu biết của bản thân.

Trả lời:

Vận dụng 2 trang 156 Địa Lí 7: Dựa vào kiến thức đã học em hãy sưu tầm những hình ảnh nổi bật về rừng nhiệt đới ở Nam Mỹ.

Phương pháp giải:

Sưu tầm thông tin rừng nhiệt đới Internet, sách báo,...

Trả lời:

Những hình ảnh nổi bật về rừng nhiệt đới ở Nam Mỹ:

Lý thuyết Địa lí 7 Bài 16: Thiên nhiên Trung và Nam Mỹ

- Khu vực Trung và Nam Mỹ bao gồm eo đất Trung Mỹ, các đảo và quần đảo trong biển Ca- ri-bê và toàn bộ lục địa Nam Mỹ. Do lãnh thổ rộng lớn trải dài trên nhiều vĩ độ nên tự nhiên phân hóa theo chiều đông-tây, bắc-nam, và theo độ cao.

Lược đồ tự nhiên khu vực Trung và Nam Mĩ

1. Phân hóa tự nhiên theo chiều đông-tây

- Ở Trung Mỹ, các sườn phía đông eo đất và các quần đảo có mưa nhiều, rừng nhiệt đới bao phủ. Sườn núi phía tây eo đất mưa ít nên phát triển xavan, rừng thưa và cây bụi.

- Ở Nam Mỹ phân hóa theo chiều đông-tây theo các khu vực địa hình rất rõ nét: các sơn nguyên ở phía đông, đồng bằng ở giữa và núi ở phía tây.

+ Phía Tây:Hệ thống núi An-đét cao trung bình 3000-5000m gồm nhiều dãy núi song song và so le nhau, xen kẽ là các thung lũng và cao nguyên. Cảnh quan có sự khác biệt giữa sườn đông và tây.

+ Ở giữa :đồng bằng La-nốt,  A-ma-dôn, Laplata, Pampa. Đồng bằng A-ma-dôn là đồng bằng rộng, bằng phẳng nhất thế giới có khí hậu xích đạo ẩm, mưa quanh năm nên đồng bằng được rừng rậm bao phủ. Các đồng bằng còn lại mưa ít nên thực vật chủ yếu là xavan và cây bụi.

+ Phía Đông: Các sơn nguyên Guyana được hỉnh thành lâu đời và bị bào mòn mạnh thành miền đồi núi thấp có khí hậu nóng ẩm, rừng rậm rạp. Sơn nguyên Braxin có bề mặt bị cắt xẻ, rìa đông có núi thấp xen các cao nguyên núi lửa, đất tốt nhưng khí hậu khô hạn nên cảnh quan chủ yếu là rừng thưa và xavan.

Xa van ở Nam Mĩ

2. Phân hóa tự nhiên theo chiều bắc-nam

- Thiên nhiên Trung và Nam Mỹ phân hóa theo chiều bắc-nam thể hiện rõ nét nhất ở khí hậu và cảnh quan.

+ Đới khí hậu xích đạo và cận xích đạo: ở quần đảo Ăng-ti, đồng bằng La-nốt, sơn nguyên Guy-a-na, đồng bằng A- ma-dôn với đặc điểm nóng ẩm quanh năm, lượng mưa tăng dần từ tây sang đông. Cảnh quan là rừng nhiệt đới ẩm và xavan.

+ Đới khí hậu nhiệt đới: phần lớn eo đất trung mỹ và khu vực chí tuyến nam lục địa nam mỹ với đặc điểm nóng quanh năm, lượng mưa tăng dần từ tây sang đông. Cảnh quan thay đổi từ hoang mạc, cây bụi đến xava và rừng nhiệt đới ẩm.

+ Đới khí hậu cận nhiệt: chiếm diện tích nhỏ ở phía nam lục địa nam mỹ có mùa hạ nóng và mùa đông ấm ven biển phía đông có mưa nhiều hơn thảm thực vật điển hình là rừng cận nhiệt và thảo nguyên rừng, ven biển phía tây mưa rất ít cảnh quan chủ yếu là hoang mạc và bán hoang mạc.

+ Đới khí hậu ôn đới: ở phần cực nam lục địa nam mỹ, mùa hạ mát, mùa đông không quá lạnh. Nơi mua nhiều cảnh quan là rừng hỗn hợp, nơi mưa ít là cảnh quan hoang mạc và bán hoang mạc.

3. Phân hóa tự nhiên theo chiều cao

- Thiên nhiên miền núi An-đét có sự thay đổi theo chiều cao rõ rệt.

+ Ở dưới thấp, vùng bắc và trung An-đét thuộc khí hậu nóng và ẩm ướt nên cảnh quan nên cảnh quan chủ yếu là rừng xích đạo xanh quanh năm rậm rạp, vùng nam An-đét thuộc khí hậu ôn hòa rừng cận nhiệt và ôn đới phát triển.

+ Càng lên cao, nhiệt độ và độ ẩm thay đổi, các cảnh quan tự nhiên cũng thay đổi theo, trên các đỉnh núi cao có băng tuyết.

Xem thêm các bài giải SGK Địa lí lớp 7 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Bài 15: Phương thức con người khai thác tự nhiên bền vững, một số trung tâm kinh tế của Bắc Mỹ

Bài 17: Đặc điểm dân cư Trung và Nam Mỹ, vấn đề đô thị hóa, văn hóa Mỹ Latinh

Bài 18: Vấn đề khai thác, sử dụng và bảo vệ rừng A-ma-dôn