Giải SGK Lịch Sử 7 Bài 15 (Cánh diều): Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075-1077)

6.8 K

Lời giải bài tập Lịch Sử lớp 7 Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075-1077) sách Cánh diều hay, ngắn gọn sẽ giúp học sinh dễ dàng trả lời câu hỏi Lịch Sử 7 Bài 15 từ đó học tốt môn Sử 7.

Giải bài tập Lịch sử lớp 7 Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075-1077)

Video giải Lịch sử 7 Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075-1077) - Cánh diều

1. Chủ động tiến công để tự vệ (1075)

Câu hỏi trang 54 Lịch sử 7: Đọc thông tin và quan sát hình 15, lược đồ 15.1, hãy làm sáng tỏ nét độc đáo trong kế sách của nhà Lý khi tấn công sang đất Tống.

Lịch Sử 7 Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075-1077) | Cánh diều (ảnh 1)

Lịch Sử 7 Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075-1077) | Cánh diều (ảnh 2)

Phương pháp giải:

Đọc lại nội dung mục 1 SGK và quan sát lược đồ 15.1

Trả lời:

* Nét độc đáo trong kế sách của nhà Lý khi tấn công sang đất Tống:

- Thực hiện chủ trương “Tiên chế phát nhân” (tiến công trước để chế ngự kẻ địch).

- Kết hợp với tù trưởng Thân Cảnh Phúc, Tông Đản chỉ huy dân binh miền núi đánh vào châu Ung. 

- Tiêu hủy kho lương dự trữ của địch rồi chủ động rút quân về nước.

2. Xây dựng phòng tuyến chuẩn bị kháng chiến (1076-1077)

Câu hỏi trang 55 Lịch sử 7: Đọc thông tin và quan sát lược đồ 15.2, hãy làm rõ nét độc đáo của nhà Lý trong việc chuẩn bị kháng chiến.

Lịch Sử 7 Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075-1077) | Cánh diều (ảnh 3)

Phương pháp giải:

Đọc lại nội dung mục 2 SGK và lược đồ 15.2 

Trả lời:

Nét độc đáo của Lý Thường Kiệt trong việc chuẩn bị kháng chiến:

- Ở biên giới, bố trí quân mai phục tại những vị trí chiến lược.

- Lý Kế Nguyên chặn đánh thủy binh nhà Tống ở vùng Đông Kênh. 

- Phòng tuyến sông Như Nguyệt được xây dựng.

- Lý Thường Kiệt chỉ huy chặn đánh đạo quân bộ của nhà Tống.

3. Tổ chức phản công và kết thúc chiến tranh

Câu hỏi trang 56 Lịch sử 7: Đọc thông tin và quan sát lược đồ 15.3, hãy đánh giá nét độc đáo trong tổ chức phản công và chủ trương kết thúc chiến tranh của nhà Lý.

Lịch Sử 7 Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075-1077) | Cánh diều (ảnh 4)

Phương pháp giải:

Đọc lại nội dung mục 3 SGK và quan sát lược đồ 15.3

Trả lời:

Nét độc đáo trong tổ chức phản công và chủ trương kết thúc chiến tranh của nhà Lý:

- Trên bộ, Lý Thường kiệt tổ chức chặn đánh quân Tống tại phòng tuyến sông Như Nguyệt. 

- Quân thủy của nhà Tống bị Lý Kế Nguyên chặn đánh nên không thể tiến sâu hỗ trợ đạo quân bộ. 

- Năm 1077, Lý Thường Kiệt bất ngờ cho quân vượt sông Như Nguyệt đánh thẳng vào doanh trại địch. Quân Tống thua to.

- Lý Thường Kiệt chủ động kết thúc chiến tranh bằng thương lượng, đề nghị giảng hòa.

Luyện tập – Vận dụng

Luyện tập 1 trang 56 Lịch sử 7: Hãy đánh giá nét độc đáo trong cuộc kháng chiến của nhà Lý chống quân Tống xâm lược và vai trò của Lý Thường Kiệt đối với cuộc kháng chiến. 

Phương pháp giải:

B1: Đọc lại nội dung mục 1-2-3 SGK

B2: Khi xem xét vai trò của Lý Thường Kiệt cần chú ý đến chức vụ, cách đối phó với quân Tống xâm lược của ông.

Trả lời:

* Nét độc đáo trong cuộc kháng chiến của nhà Lý chống quân Tống xâm lược:

- Chủ động tiến công địch, đẩy địch vào thế bị động.

- Lựa chọn và xây dựng phòng tuyến phòng ngự vững chắc trên sông Như Nguyệt.

- Đánh vào tâm lí của địch bằng bài thơ thần “Nam quốc sơn hà”

- Chủ động tấn công quy mô lớn vào trận tuyến của địch khi thấy địch yếu.

- Chủ động kết thúc chiến sự, đề nghị “giảng hòa” để hạn chế tổn thất.

* Vai trò của Lý Thường Kiệt trong cuộc kháng chiến chống Tống (1075-1077):

+ Tiêu diệt thủy quân của địch, không cho thủy quân tiến sâu vào hỗ trợ cánh quân đường bộ. 

+ Nhận thấy quân địch đã suy yếu, hoang mang Lý Thường Kiệt mở cuộc tấn công quy mô lớn vào trận tuyến của địch.

+ Là người chỉ huy cuộc kháng chiến, giữ chức vụ chủ chốt trong quân đội 

+ Đưa ra đường lối kháng chiến đúng đắn, dẹp tan quân Tống

Vận dụng 2 trang 56 Lịch sử 7: Sưu tầm tư liệu về đóng góp của Lý Thường Kiệt đối với nhà Lý và dân tộc.

Phương pháp giải:

B1: Tìm kiếm, thông tin về Lý Thường Kiệt qua tư liệu qua sách báo, internet.

B2: Trên các mặt quân sự, chính trị, ngoại giao (tham khảo “Lý Thường Kiệt - Lịch sử ngoại giao và tông giáo triều Lý”)

Trả lời:

Đóng góp của Lý Thường Kiệt đối với nhà Lý và dân tộc:

- Giúp vua Lý Nhân Tông (khi vua còn nhỏ) và phi Ỷ Lan trong việc trị quốc, ổn định triều chính.

- Lý Thường Kiệt giúp nhà Lý đánh đuổi giặc Tống xâm lược.

- Giúp nhà Lý đòi lại những vùng đất đã mất khi bị nhà Tống xâm lược.

- Chỉ huy đạo quân thời Lý khai mở phương Nam đưa vùng đất Quảng Bình sáp nhập vào quốc gia Đại Việt.

- Năm 1104, Lý Thường Kiệt đem quân đi bình Chiêm Thành và thu được thắng lợi.

- Đối với đạo Phật, Lý Thường Kiệt có thái độ che chở cho các danh sư, xây dựng, sửa chữa chùa chiền…

Vận dụng 3 trang 56 Lịch sử 7: Nghệ thuật kết thúc chiến tranh của nhà Lý để lại bài học gì cho sự nghiệp bảo vệ đất nước hiện nay?

Phương pháp giải:

Liên hệ ý nghĩa của cuộc kháng chiến chống Tống.

Trả lời:

Nghệ thuật kết thúc chiến tranh của nhà Lý để lại bài học cho sự nghiệp bảo vệ đất nước hiện nay:

- Kiên trì, quyết tâm chống giặc. 

- Linh hoạt, mềm dẻo trong đối sách để tránh kéo dài cuộc chiến, hao tổn sức mạnh quốc gia. 

- Ngoài chiến tranh quân sự cần áp dụng chiến thuật "tâm lý chiến" trong chiến tranh.

Lý thuyết Lịch sử 7 Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075-1077)

1. Chủ động tiến công để tự vệ (1075)

* Âm mưu xâm lược Đại Việt của nhà Tống

- Giữa thế kỉ XI, nhà Tống có ý đồ xâm lược nước ta giải quyết khủng hoảng trong nước.

- Để đánh chiếm Đại Việt nhà Tống đã:

+ Xúi giục vua Cham-pa tấn công Đại Việt.

+ Ngăn cản việc đi lại buôn bán của nhân dân hai nước.

+ Dụ dỗ tù trường các dân tộc ít người.

*  Sự chuẩn bị của nhà Lý:

- Nhà Lý chủ động chuẩn bị đối phó với âm mưu xâm lược của nhà Tống.

+ Đối với Cham-pa: Lí Thường Kiệt đem quân trấn áp, đập tan ý đồ phối hợp với quân Tống của Chăm-a.

+ Đối với nhà Tống: Thái úy Lý Thường Kiệt thực hiện chủ trương “ Tiên phát chế nhân”  (chủ động tiến công trước để chặn thế mạnh của giặc).

Lý thuyết Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075-1077) - Cánh diều (ảnh 1)

Diễn biến:

- Tháng 10-1075, Lý Thường Kiệt chỉ huy quân 10 vạn quân chia làm 2 đạo tấn công vào đất Tống.

+ Quân bộ tấn công Ung Châu.

+ Quân thủy do Lý Thường Kiệt chỉ huy tấn công vào châu Khâm, châu Liêm, tiêu diệt các căn cứ tập kết quân, phá hủy kho tàng của giặc.

- Quân Lý Thường Kiệt tiến về bao vây thành Ung Châu.

Lý thuyết Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075-1077) - Cánh diều (ảnh 1)

Kết quả: quân nhà Lý hạ thành Ung Châu, chủ động rút quân, chuẩn bị phòng tuyến chặn địch.

* Ý nghĩa:

- Giáng đòn phủ đầu làm quân Tống hoang mang.

- Phá thế chủ động của quân Tống.

2. Xây dựng phòng tuyến chuẩn bị kháng chiến (1076 -1077)

- Lệnh cho các địa phương chuẩn bị bố phòng.

- Các tù trưởng miền núi cho quân mai phục ở những vị trí quan trọng.

- Bố trí thủy binh đóng ở Đông Kênh để chặn thủy binh địch.

- Bố trí bộ binh dọc chiến tuyến sông Như Nguyệt.

3. Tổ chức phản công và kết thúc chiến tranh (1077)

* Diễn biến

- Cuối năm 1076, quân Tống đem quân tiến đánh Đại Việt theo hai đường thủy – bộ:

+ Quân bộ do Quách Quỳ , Triệu Tiết chỉ huy.

+ Quân thủy do Hòa Mâu dẫn đầu theo đường biển vào tiếp ứng.

- Tháng 1-1077, quân Tống vượt cửa ải Nam Quan qua Lạng Sơn tiến vào nước ta, nhà Lý đánh nhiều trận nhỏ để cản bước tiến của địch.

- Quân Tống đến bờ Bắc sông Như Nguyệt thì bị phòng tuyến trên sông chặn lại phải đóng quân bên bở chờ thủy quân đến.

- Thủy quân của địch đã bị quân của Lý Kế Nguyên chặn đánh nên không thể tiến vào hộ trợ quân bộ.

- Chờ không thấy thủy quân đến, quân Tống tìm cách vượt qua sông đánh vào phòng tuyến của ta.

- Quân nhà Lý kịp thời phản công, đẩy lùi quân Tống về phía Bắc.

- Quân Tống phải chuyển sang phòng ngự.

- Đầu năm 1077, Lý Thường Kiệt mở cuộc tấn công vào trận tuyến của địch, bị bất ngờ quân Tống thua to, lâm vào tình thế khó khăn.

Lý thuyết Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075-1077) - Cánh diều (ảnh 1)

Lược đồ: Trận chiến tại phòng tuyến sông Như Nguyệt

- Lý Thường Kiệt chủ động kết thúc chiến tranh,đề nghị giảng hòa, Quách Quỳ chấp nhận rút quân về nước.

Lý thuyết Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075-1077) - Cánh diều (ảnh 1)

* Ý nghĩa:

- Quân Tống phải từ bỏ ý định xâm lược Đại Việt.

- Bảo vệ nền độc lập, tự chủ của đất nước.

- Là một trong những trận đánh tiêu biểu trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta.

* Nguyên nhân thắng lợi

- Sức mạnh đoàn kết của nhân dân Đại Việt

- Nghệ thuật quân sự độc đáo, sáng tạo của chỉ huy tài giởi – Lí Thường Kiệt

Bài giảng Lịch sử 7 Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075-1077) - Cánh diều

Xem thêm các bài giải SGK Lịch sử lớp 7 Cánh diều hay, chi tiết:

Bài 14: Công cuộc xây dựng đất nước thời Lý (1009-1225)

Bài 16: Công cuộc xây dựng đất nước thời Trần (1226-1400)

Bài 17: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông-Nguyên của nhà Trần (thế kỉ XIII)

Bài 18: Nhà Hồ và cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược (1400-1407)

Đánh giá

0

0 đánh giá