Tailieumoi.vn xin giới thiệu bài viết Công thức Lewis của F₂O (Fluorine monoxide) theo chương trình mới, và một số bài tập kèm theo giúp bạn nắm vững kiến thức, học tốt môn Hóa hơn.

Công thức Lewis của F₂O theo chương trình mới, đầy đủ nhất

1. Công thức Lewis của F₂O

a) Cách 1: Viết công thức Lewis dựa vào công thức electron

Từ công thức electron, thay 1 cặp electron dùng chung bằng 1 gạch nối “–” giữa hai nguyên tử ta được công thức Lewis

Từ công thức Lewis của F₂O, thay mỗi cặp electron bằng một gạch nối. Ta được công thức Lewis của F₂O là:

b) Cách 2: Viết công thức Lewis dựa theo các bước sau:

Bước 1: Tính tổng số electron hóa trị trong phân tử

O có 6 electron hóa trị, F có 7 electron hóa trị. Trong phân tử F₂O có 1 nguyên tử O và 2 nguyên tử F.

Vậy tổng số electron hóa trị = 6.1 + 7.2 = 20 electron

Bước 2. Xác định nguyên tử trung tâm và vẽ sơ đồ khung biểu diễn liên kết giữa nguyên tử trung tâm với các nguyên tử xung quanh qua các liên kết đơn.

Vẽ một gạch (một liên kết) từ nguyên tử trung tâm tới mỗi nguyên tử xung quanh.

Trong phân tử F₂O, O cần nhiều electron nhất để đạt octet (O cần 2 electron để đạt octet, F cần 1 electron để đạt octet). Vì vậy O là nguyên tử trung tâm, còn các nguyên tử F được xếp xung quanh:

 (1)

Bước 3. Tính số electron hóa trị chưa tham gia liên kết bằng cách lấy tổng số electron trừ số electron tham gia tạo liên kết.

Số electron hóa trị chưa tham gia liên kết trong sơ đồ là:

20 – 2.2 = 16 electron.

Hoàn thiện octet cho các nguyên tử có độ âm điện lớn hơn (trừ hydrogen) trong sơ đồ.

Từ công thức (1), xung quanh mỗi nguyên tử F mới có 2 electron nên cần phải bổ sung 6 electron vào mỗi nguyên tử này. Ta được công thức (2):

Nếu electron hóa trị còn dư, đặt số electron hóa trị dư trên nguyên tử trung tâm. Kiểm tra nguyên tử trung tâm đã đạt quy tắc octet chưa.

Nếu số electron hóa trị không còn dư mà nguyên tử trung tâm chưa đạt quy tắc octet, chuyển sang Bước 4.

Số electron hóa trị còn lại: 16 – 6.2 = 4 electron.

Nguyên tử trung tâm O có 4 electron hóa trị, chưa đạt octet.

Đặt 4 electron hóa trị còn lại lên nguyên tử trung tâm.

Ta được công thức Lewis của F₂O là:

- Nhận xét:

+ Hiệu độ âm điện giữa hai nguyên tử O và F = |3,44 – 3,98| = 0,54 ⇒ liên kết O – F trong phân tử F₂O thuộc loại liên kết cộng hóa trị phân cực. Liên kết phân cực về phía nguyên tử F.

2. Công thức cấu tạo của F₂O

Từ công thức Lewis, ta loại bỏ đi các electron tự do (electron không tham gia liên kết) thu được công thức cấu tạo.

- Công thức cấu tạo của F₂O là:

- Nhận xét:

+ Phân tử F₂O có hai liên kết đơn O – F.

+ Phân tử F₂O có cấu tạo góc

3. Công thức electron của F₂O

- Sự tạo thành phân tử F₂O:

Nguyên tử F có 7 electron hóa trị, cần thêm 1 electron để đạt octet.

Nguyên tử O có 6 electron hóa trị, cần thêm 2 electron để đạt octet.

Trong phân tử F₂O, nguyên tử O góp chung với mỗi nguyên tử F một electron để tạo thành một cặp electron dùng chung.

- Vậy công thức electron của F₂O là:

- Nhận xét:

+ Phân tử F₂O có 2 cặp electron chung trong đó nguyên tử O dùng chung 1 cặp electron với mỗi nguyên tử F.

+ Mỗi nguyên tử F có 3 cặp electron tự do, nguyên tử O có 2 cặp electron tự do.

4. Bài tập mở rộng về F₂O

Câu 1. Số cặp electron dùng chung trong phân tử F₂O là

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Công thức electron của phân tử F₂O được viết như sau:

Vậy phân tử F₂O có 2 cặp electron chung trong đó nguyên tử O dùng chung 1 cặp electron với mỗi nguyên tử F.

Câu 2. Liên kết O – F trong phân tử F₂O là liên kết?

A. Ion

B. Cộng hóa trị phân cực

C. Cộng hóa trị không phân cực

D. Cho – nhận.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Hiệu độ âm điện (O – F) = |3,44 – 3,98| = 0,54 ⇒ liên kết O – F trong phân tử F₂O thuộc loại liên kết cộng hóa trị phân cực. Liên kết phân cực về phía nguyên tử F.

Câu 3. Viết công thức Lewis của SO₃ và F₂O.

Hướng dẫn giải

- Viết công thức Lewis của SO₃

Bước 1: S có 6 electron hóa trị, O có 6 electron hóa trị. Trong phân tử SO₃, có 1 nguyên tử S và 3 nguyên tử O

⇒ Tổng số electron hóa trị N₁ = 1.6 + 3.6 = 24 electron

Bước 2: Vẽ khung tạo bởi các nguyên tử liên kết với nhau:

Số electron hóa trị đã dùng để xây dựng khung là N₂ = 3.2 = 6 electron

Số electron hóa trị còn lại là N₃ = N₁ – N₂ = 24 – 6 = 18 electron

Bước 3: Sử dụng N₃ = 18 electron để tạo octet cho O trước

Bước 4: Đã sử dụng hết 18 electron để tạo octet cho O. Tuy nhiên S chưa đủ octet nên ta chuyển 1 cặp electron của nguyên tử O bên trái tạo thành cặp electron dùng chung.

- Công thức Lewis của F₂O

Bước 1: F có 7 electron hóa trị, O có 6 electron hóa trị. Trong phân tử F₂O có hai nguyên tử F và 1 nguyên tử O nên

⇒ Tổng số electron hóa trị N₁= 2.7 + 1.6 = 20 elctron

Bước 2: Vẽ khung tạo bởi các nguyên tử liên kết với nhau:

Số electron hóa trị đã dùng để xây dựng khung là N₂ = 2.2 = 4 electron

Số electron hóa trị còn lại là N₃ = 20 – 4 = 16 electron

Bước 3: Sử dụng N₃ = 16 electron để tạo octet cho F trước, sau đó tạo octet cho O.

Vậy công thức Lewis của F₂O là

Câu 4. Viết công thức theo mô hình VSEPR và cho biết dạng hình học của phân tử OF₂. Phân tử này có phân cực không?

Hướng dẫn giải

Công thức Lewis của OF₂ là:

- Trong phân tử OF₂ có 2 nguyên tử F liên kết với nguyên tử trung tâm O và xung quanh nguyên tử trung tâm O có 2 cặp electron chưa liên kết

⇒ Công thức theo mô hình VSEPR: AX₂E₂.

- Do cặp electron chưa tham gia liên kết chiếm khoảng không gian lớn hơn so với cặp electron liên kết, tương tác đẩy giữa cặp electron chưa liên kết lớn hơn tương tác đẩy giữa cặp electron liên kết, nên góc liên kết FOF thực tế bằng 104,5^o, nhỏ hơn góc hóa trị theo lí thuyết (109,5^o)

⇒ Phân tử có dạng góc.

⇒ Phân tử OF₂ phân cực do phân tử dạng góc và liên kết O – F phân cực.

Xem thêm công thức Lewis của một số chất thường gặp hay, chi tiết khác:

Công thức Lewis của C₂H₆ (chương trình mới)

Công thức Lewis của CHCl₃ (chương trình mới)

Công thức Lewis của PCl₃ (chương trình mới)

Công thức Lewis của NCl₃ (chương trình mới)

Công thức Lewis của CCl₄ (chương trình mới)