Công thức Lewis của CO2 theo chương trình mới, đầy đủ nhất

8.8 K

Tailieumoi.vn xin giới thiệu bài viết Công thức Lewis của CO2 (carbon dioxide) theo chương trình mới, và một số bài tập kèm theo giúp bạn nắm vững kiến thức, học tốt môn Hóa hơn.

Công thức Lewis của CO2 theo chương trình mới, đầy đủ nhất

1. Công thức Lewis của CO2

a) Cách 1: Viết công thức Lewis dựa vào công thức electron

Từ công thức electron, thay 1 cặp electron dùng chung bằng 1 gạch nối giữa hai nguyên tử ta được công thức Lewis

Từ công thức electron của CO2 ta thấy mỗi nguyên tử O liên kết với nguyên tử C bằng 2 cặp electron, ta thay 2 cặp electron này bằng hai gạch nối “=”. Ta được công thức Lewis của CO2 là:

 

Công thức Lewis của CO2 (carbon dioxide) theo chương trình mới (ảnh 1)

b) Cách 2: Viết công thức Lewis dựa vào quy tắc

Bước 1: Tính tổng số electron hóa trị trong phân tử

Carbon có 4 electron hóa trị, oxygen có 6 electron hóa trị. Trong phân tử CO2 có 1 nguyên tử carbon và 2 nguyên tử oxygen.

Vậy tổng số electron hóa trị = 4 + 6.2 = 16 electron.

Bước 2: Xác định nguyên tử trung tâm và vẽ sơ đồ khung biểu diễn liên kết giữa nguyên tử trung tâm với các nguyên tử xung quanh qua các liên kết đơn.

Trong phân tử CO2, C có độ âm điện nhỏ hơn (mặt khác nguyên tử C cần 4 electron để đạt octet, nguyên tử O cần 2 electron hóa trị để đạt octet). Vì vậy, C là nguyên tử trung tâm, còn các nguyên tử O được xếp xung quanh:

O – C – O   (1)

Bước 3: Tính số electron hóa trị chưa tham gia liên kết bằng cách lấy tổng số electron trừ số electron tham gia tạo liên kết.

Số electron hóa trị chưa tham gia liên kết trong sơ đồ là: 16 – 2.2 = 12

Hoàn thiện octet cho các nguyên tử có độ âm điện lớn hơn trong sơ đồ.

Trong công thức (1), xung quanh mỗi nguyên tử O mới có 2 electron nên cần phải bổ sung 6 electron vào mỗi nguyên tử này. Ta được công thức (2)

Công thức Lewis của CO2 (carbon dioxide) theo chương trình mới (ảnh 1) 

Số electron hóa trị còn lại: 12 – 6.2 = 0

Nguyên tử trung tâm C có 4 electron hóa trị, chưa đạt octet.

Bước 4: Chuyển cặp electron chưa liên kết trên nguyên tử xung quanh thành electron liên kết sao cho nguyên tử trung tâm thỏa mãn quy tắc octet.

- Vì C chưa đạt octet, cần chuyển một cặp electron của mỗi nguyên tử oxygen thành cặp electron chung giữa C và O để C đạt octet.

- Công thức Lewis của phân tử CO2 thu được là:

Công thức Lewis của CO2 (carbon dioxide) theo chương trình mới (ảnh 1)

- Nhận xét:

+ Liên kết C=O phân cực về phía nguyên tử O.

+ Phân tử CO2 không có cực, mặc dù liên kết C=O trong phân tử là liên kết có cực. Do phân tử này có dạng thẳng, hai liên kết C=O lại có chiều ngược nhau nên triệt tiêu lẫn nhau khi xét cho cả phân tử.

2. Công thức cấu tạo của CO2

Từ công thức Lewis, ta loại bỏ đi các electron tự do (electron không tham gia liên kết) thu được công thức cấu tạo.

- Công thức cấu tạo của CO2 là:

Công thức Lewis của CO2 (carbon dioxide) theo chương trình mới (ảnh 1)

- Nhận xét:

+ Trong phân tử COcó 2 liên kết đôi (trong mỗi liên kết đôi có một liên kết σ và một liên kết π).

+ Phân tử CO2 có cấu tạo thẳng.

Công thức Lewis của CO2 (carbon dioxide) theo chương trình mới (ảnh 1)

3. Công thức electron của CO2

- Sự tạo thành phân tử CO2:

Nguyên tử carbon (C) có cấu hình electron là 1s22s22p2, nguyên tử oxygen (O) có cấu hình electron là 1s22s22p4. Để đạt được cấu hình electron bền vững của khí hiếm gần nhất, nguyên tử C cần 4 electron, nguyên tử O cần 2 electron. Trong phân tử CO2, mỗi nguyên tử O góp chung 2 electron với nguyên tử C tạo thành 2 cặp electron dùng chung.

- Công thức electron của CO2 là:

Công thức Lewis của CO2 (carbon dioxide) theo chương trình mới (ảnh 1)

- Nhận xét: Từ công thức electron ta thấy:

+ Phân tử COcó 4 cặp electron dùng chung. Cặp electron chung lệch về phía nguyên tử O (nguyên tử có độ âm điện lớn hơn).

+ Trong phân tử CO2 có 4 cặp electron riêng của nguyên tử O.

4. Bài tập mở rộng về CO2

Câu 1. Trong phân tử CO2, giữa nguyên tử carbon và mỗi nguyên tử oxygen có bao nhiêu cặp electron dùng chung?

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Công thức electron của CO2 là

Công thức Lewis của CO2 (carbon dioxide) theo chương trình mới (ảnh 1)

⇒ Trong phân tử CO2, giữa nguyên tử carbon và mỗi nguyên tử oxygen có 4 cặp electron dùng chung.

Câu 2: Phân tử CO2 có cấu trúc?

A. Thẳng

B. Góc

C. Tứ diện đều

D. Tam giác phẳng

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Phân tử COcó cấu trúc thẳng do hai liên kết đôi C=O phân bố thẳng hàng với nguyên tử C.

Câu 3. CO2 không phản ứng với chất nào dưới đây?

 A. C.

 B. CO.

 C. NaOH.

 D. CaO.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Câu 4. Sục khí CO2 đến dư vào dung dịch nước vôi trong thu được hiện tượng là

 A. Xuất hiện kết tủa trắng.

 B. Xuất hiện kết tủa trắng, sau đó kết tủa tan dần tạo dung dịch trong suốt.

 C. Xuất hiện kết tủa trắng xanh.

 D. Không xảy ra hiện tượng gì.

Đáp án B

CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3↓ + H2O

CaCO3 ↓ + CO2 + H2O → Ca(HCO3)2.

  • Câu 5: Nguyên tử carbon trong phân tử CO2 ở trạng thái lai hóa nào? Giải thích liên kết hóa học tạo thành trong phân tử CO2 theo thuyết lai hóa.

    Hướng dẫn giải:

    Công thức Lewis của CO2

    Nguyên tử carbon trong phân tử CO2 ở trạng thái lai hóa nào

    Công thức VSEPR của CO2 có dạng AX2

    Từ công thức Lewis của CO2 ta xác định được phân tử này có dạng đường thẳng theo mô hình VSEPR.

    Cấu hình electron của C (Z = 6) là 1s22s22p2.

    1 AO 2s tổ hợp với 1 AO 2p, tạo 2 AO lai hóa sp

    Nguyên tử carbon trong phân tử CO2 ở trạng thái lai hóa nào

    2 AO lai hóa này xen phủ trục với 2 AO 2p chứa electron độc thân của 2 nguyên tử O tạo thành liên kết σ.

    Hai AO 2p không lai hóa của nguyên tử C có chứa electron độc thân xen phủ bên với 2AO 2p chứa electron độc thân còn lại của 2 nguyên tử O, tạo nên 2 liên kết π.

Câu 6: Theo em, dạng hình học nào sau đây của hai phân tử carbon dioxide và nước là đúng?

Theo em, dạng hình học nào sau đây của hai phân tử carbon dioxide và nước là đúng?

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Đối với phân tử CO2

Công thức Lewis của CO2 là

Theo em, dạng hình học nào sau đây của hai phân tử carbon dioxide và nước là đúng?

Nguyên tử trung tâm C có 2 liên kết (đôi) xung quanh tương ứng với 2 đám mây electron hóa trị. Công thức VSEPR của CO2 là AE2

Do 2 đám mây electron (liên kết đôi nối với O) phân bố thẳng hàng với nguyên tử C nên phân tử CO2 có dạng thẳng.

Đối với phân tử H2O

Công thức Lewis của H2O là

Theo em, dạng hình học nào sau đây của hai phân tử carbon dioxide và nước là đúng?

Xung quanh nguyên tử trung tâm O có 4 đám mây E (hai cặp electron chưa liên kết và hai cặp electron chung). Chiếm 4 khu vực điện tích âm đẩy nhau để góc hóa trị lớn nhất là 109,5o.

Tuy nhiên, do cặp electron chưa liên kết chiếm khoảng không gian lớn hơn so với các cặp electron liên kết, tương tác đẩy giữa các cặp electron chưa liên kết lớn hơn tương tác đẩy giữa các cặp electron liên kết, nên góc liên kết  thực tế bằng 104,5o, nhỏ hơn góc hóa trị theo lí thuyết (109,5o). Phân tử có dạng góc.

Câu 7: Dự đoán dạng hình học của một số phân tử sau: CO2, CS2

Hướng dẫn giải:

Công thức Lewis của CO2

Chuyên đề Hóa 10 Bài 1: Liên kết hóa học - Kết nối tri thức (ảnh 1)

 Phân tử CO2 theo mô hình VSEPR có dạng AX2 nên phân tử có cấu trúc thẳng.

Công thức Lewis của CS2 là

Chuyên đề Hóa 10 Bài 1: Liên kết hóa học - Kết nối tri thức (ảnh 1)

Phân tử CS2 theo mô hình VSEPR có dạng AX2 nên phân tử có cấu trúc thẳng.

Câu 8: Viết công thức của một số phân tử sau theo mô hình VSEPR: CO2 và PH3. Nêu số cặp electron hóa trị liên kết và chưa liên kết trong mỗi phân tử.

Hướng dẫn giải:

Công thức Lewis của CO2 là:

Chuyên đề Hóa 10 Bài 1: Liên kết hóa học - Kết nối tri thức (ảnh 1)

Phân tử CO2có 2 nguyên tử O liên kết với nguyên tử trung tâm C và nguyên tử C không còn cặp electron hóa trị chưa liên kết

⇒ Công thức theo mô hình VSEPR: AX2.

⇒ Số cặp electron hóa trị liên kết là 4.

Công thức Lewis của PH3 là:

Chuyên đề Hóa 10 Bài 1: Liên kết hóa học - Kết nối tri thức (ảnh 1)

Phân tử PH3có 3 nguyên tử H liên kết với nguyên tử trung tâm P và nguyên tử P còn 1 cặp electron hóa trị chưa tham gia liên kết

⇒ Công thức theo mô hình VSEPR: AX3E.

⇒ Số cặp electron hóa trị liên kết là 3.

Xem thêm công thức Lewis của một số chất thường gặp hay, chi tiết khác:

Công thức Lewis của Cl2 (chương trình mới)

Công thức Lewis của H2 (chương trình mới)

Công thức Lewis của O2 (chương trình mới)

Công thức Lewis của F2 (chương trình mới)

Công thức Lewis của N2 (chương trình mới)

Đánh giá

0

0 đánh giá