Tài liệu tác giả tác phẩm Bầy chim chìa vôi Ngữ văn lớp 7 Kết nối tri thức gồm đầy đủ những nét chính về văn bản như: tóm tắt, nội dung chính, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm, dàn ý từ đó giúp học sinh dễ dàng nắm được nội dung bài Bầy chim chìa vôi lớp 7.
Bầy chim chìa vôi - Ngữ văn lớp 7
I. Tác giả Nguyễn Quang Thiều
1. Tiểu sử
- Nguyễn Quang Thiều (1957)
- Quê quán: thôn Hoàng Dương (Làng Chùa), xã Sơn Công, huyện Ứng Hòa, tỉnh Hà Tây (nay thuộc thành phố Hà Nội)
2. Sự nghiệp
- Là một nhà thơ, nhà văn
- Làm việc tại báo Văn nghệ từ năm 1992 và rời khỏi năm 2007
- Ông sáng tác thơ, viết truyện, vẽ tranh,... và từng được trao tặng hơn 20 giải thưởng văn học trong nước và quốc tế
- Các tác phẩm chính: Ngôi nhà tuổi 17 (1990), Thơ Nguyễn Quang Thiều (1996), Mùa hoa cải bên sông (1989), Người, chân dung văn học (2008)...
3. Phong cách sáng tác
- Những tác phẩm viết cho thiếu nhi của Nguyễn Quang Thiều rất chân thực, gần gũi với cuộc sống đời thường, thể hiện được vẻ đẹp của tâm hồng trẻ thơ nhạy cảm, trong sáng, tràn đầy niềm yêu thương vạn vật.
- Không chỉ là nhà thơ tiên phong với trào lưu hiện đại mà còn là cây viết văn xuôi giàu cảm xúc. Trong ông không chỉ có con người bay bổng, ưu tư với những phiền muộn thi ca, mà còn có một nhà báo linh hoạt và nhạy bén.
Sơ đồ tư duy tác giả Nguyễn Quang Thiều
II. Tìm hiểu về tác phẩm Bầy chim chìa vôi
1. Tìm hiểu chung
a. Xuất xứ
- Bầy chim chìa vôi được trích Mùa hoa cải bên sông,
b. Bố cục Bầy chim chìa vôi
Văn bản Bầy chim chìa vôi được chia thành 3 phần:
- Phần 1 (từ Khoảng hai giờ sáng … mùa sinh nở của chúng):
- Phần 2 (từ Mùa mưa năm nay … ông Hảo mà đi):
- Phần 3 (từ Trôi đến đoạn sông … Không em ứ chơi với anh nữa):
c. Thể loại:
- Văn bản Bầy chim chìa vôi thuộc thể loại truyện ngắn.
d. Phương thức biểu đạt:
- Phương thức biểu đạt của văn bản Bầy chim chìa vôi là tự sự.
2. Giá trị nội dung, nghệ thuật
a. Giá trị nội dung của văn bản Bầy chim chìa vôi
Câu chuyện về hai cậu bé giàu lòng nhân hậu, tình yêu thương bầy chim nhỏ bé nhưng kiên cường, dũng cảm
b. Giá trị nghệ thuật của văn bản Bầy chim chìa vôi
- Cách kể chuyện hấp dẫn, tình tiết bất ngờ, xen lẫn miêu tả, biểu cảm
- Phép nhân hóa, so sánh
Sơ đồ tư duy vản bản Bầy chim chìa vôi
III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Bầy chim chìa vôi
1. Nhân vật em Mon
a. Trước khi quyết định đi cứu tổ chim chìa vôi
* Lời nói:
- Lễ phép với anh trai: Xưng hô với anh: “Anh ơi…”, “Em bảo”
- Tò mò: Liên tục hỏi anh trai về tổ chim chìa vôi:
+ “Thế bãi cát giữa sông đã ngập chưa?”;
+ “Thế anh bảo chúng có bơi được không?”;
+ “Sao nó lại không làm tổ trên bờ hả anh?”;
+ “Thế làm thế nào bây giờ?”
- Chi tiết lặp lại: “Anh bảo…”, câu hỏi của em Mon.
* Suy nghĩ:
- Lo lắng: Lo cho tổ chim chìa vôi ở bãi cát giữa sông. “Những con chim chìa vôi non bị chết đuối mất”.
- Thắc mắc: Chim chìa vôi làm tổ trên bãi cát giữa sông.
* Cử chỉ, hành động:
- Tỉnh giấc lúc hai giờ sáng: Xoay mình gọi anh Mên
- Thì thầm nói chuyện với anh trai
- Nằm im suy nghĩ không ngủ.
→ Tấm lòng nhân hậu của Mon, trằn trọc không ngủ được vì lo lắng cho những chú chim chìa vôi
b. Quyết định đi cứu tổ chim chìa vôi
* Lời nói:
- Tiếp tục thì thào với anh: Lo lắng tổ chim sẽ chìm
- Đề xuất: “Hay mình mang chúng nó vào bờ?”
- Nghĩ sang chuyện khác: Bố kéo chũm được một con cá măng
- Hào hứng kể cho anh về việc ăn trộm con cá bống.
- Không ngừng lo lắng về tổ chim chìa vôi: Ngập ngừng gọi “Anh ơi…”
- Quả quyết: “Mình phải đem chúng nó vào bờ, anh ạ”
* Cử chỉ, hành động:
- Nằm im lặng suy nghĩ không ngủ.
- Quyết định lấy đò đi cứu tổ chim trong đêm
→ Mon là một cậu bé mạnh mẽ, quá quyết, không thể bỏ rơi tổ chim chìa vôi trong đêm nước sông đang lên, từ những lo lắng đã biến thành quyết định.
- Quyết định đi cứu những chú chim non không đến từ anh Mên mà lại đến từ chính Mon → Sự dũng cảm, nhân hậu và lòng quyết tâm của Mon.
2. Nhân vật người anh trai - Mên
a. Khi em Mon nói đến tổ chim và bãi cát giữa sông
- Tỏ ra cục cằn:
+ Đáp lại em trai: “Gì đấy? Mày không ngủ à?...”
+ Gắt gỏng: “Bảo cái gì mà lắm thế?”
+ Thoảng thốt khi nhớ ra tổ chim chìa vôi có thể sẽ bị nhấn chìm: “Ừ nhỉ”; “Tao cũng sợ”
+ “Tao không biết”: Cục cằn, gắt gỏng nhưng bên trong cậu bé lại suy nghĩ, thầm lo lắng cho những chú chim chìa vôi non đến mức nằm im những không ngủ.
b. Khi em trai muốn đi cứu tổ chim chìa vôi:
- Khi em Mon nhắc lại một lần nữa: “Tổ chim sẽ bị chìm mất”, Mên im lặng nhưng một lúc sau hỏi lại: Thế làm thế nào bây giờ?
→ Mên là một cậu bé có một trái tim ấm áp ẩn sâu bên trong những lời nói có phần cục cằn, cáu kỉnh.
- Cười khoái chí “hi hi” khi nghe em trai kể trò nghịch ngợm
- Im lặng một phút sau khi em trai đưa ra quyết định đi cứu tổ chim, đưa ra câu hỏi “Đi bây giờ à?”
→ Đây không phải một câu hỏi thể hiện sự chần chừ của Mên mà chỉ là một lời nói giúp em trai Mon chắc chắn về quyết định của mình, chắc chắn hai anh em sẽ đi cùng nhau.
→ Mên là một người anh cọc cằn, hay tỏ ra gắt gỏng với em trai nhưng cũng có một tấm lòng ấm áp, nhân hậu, sự quan tâm của cậu bé thể hiện qua suy nghĩ và hành động chứ không qua lời nói.
3. Cảnh bầy chim chìa vôi đập cánh bay lên.
* Khung cảnh bãi sông trong buổi bình minh:
- Hai cậu bé đưa con đò về vị trí cũ, trời đã “tang tảng sáng”
→ Từ láy chỉ thời gian rạng sáng, mặt trời chưa lên hẳn
- Hai đứa trẻ chạy ngược lên đoạn bờ sông dối diện với dải cát:
+ Mon: Tò mò về dải cát đã bị nhấn chìm hay chưa
+ Mên: Ngồi thụp xuống, căng mắt nhìn sát mặt sông
- Trời đã sáng:
+ Hai đứa trẻ reo lên khi thấy bãi cát vẫn chưa bị ngập nước hết: “Anh ơi, kia kìa, bãi cát”
+ Bình minh đủ sáng để soi rõ những hạt mưa trên mặt sông
+ Nước sông bắt đầu nuốt chửng phần còn lại của dải cát.
* Cảnh những chú chim non vỗ cánh bay lên:
+ Trong mắt hai anh em: “Một cảnh tượng như huyền thoại hiện ra”
+ Những cánh chim đột ngột và ướt át đột ngột bứt khỏi dòng nước khổng lồ bay lên.
→ Cảnh tượng như huyền thoại trong mắt hai đứa trẻ.
- “Những những cánh chim bé bỏng và ướt át đột ngột bứt khỏi dòng nước khổng lồ bay lên”:
+ Từ láy: bé bỏng, ướt át, đột ngột… → Tác dụng gợi hình cao, tạo nên khung cảnh vừa kì diệu, vừa ngoạn mục.
+ Dòng nước khổng lồ: Hình ảnh đối lập với sự “bé bỏng, ướt át” của những cánh chim non
→ Hình ảnh đẹp đẽ, có ý nghĩa bứt phá đối với những chú chim non và trong lòng hai đứa trẻ.
+ Những chú chim non đập cánh suốt đêm, chim bố và mẹ biết chính xác khi nào đàn con có thể cất cánh bay lên.
+ Chỉ nhanh hoặc chậm hơn một chút, chìa vôi non cũng có thể sẽ không thể vào được bờ.
→ Thời điểm chín muồi, chim non đủ cứng cáp và ý thức được sự nguy hiểm của dòng nước sắp nuốt chửng chúng.
→ Chuyến đi quan trọng, đầu tiên và kì vĩ nhất của bầy chim chìa vôi non.
- Khung cảnh khi chim non bay lên:
+ Mặt trời lên nhanh hơn mọi ngày
+ Mưa đột ngột tạnh hẳn
+ Hai đứa trẻ im lặng, chỉ có tiếng đập cánh của bầy chim non
* Tâm trạng của hai anh em:
- Hai anh em đứng không nhúc nhích
- Gương mặt tái nhợt vì nước mưa: hửng lên ánh ngày
→ Gương mặt ửng hồng vì ánh mặt trời, sự ấm áp, hạnh phúc.
- Thằng Mên: lặng lẽ quay lại nhìn em nó
- Hai đứa bé nhận ra chúng đã khóc từ lúc nào: Lần lượt thắc mắc vì sao lại khóc
→ Cả hai anh em đều không lí giải được sự cảm động khó tả dâng lên trong lòng
- Bật cười ngượng nghịu → Sự ngây thơ, trong sáng, đáng yêu của hai anh em.
→ Hai anh em Mon và Mên đều là những cậu bé dũng cảm, nhân hậu nhưng cũng vô cùng trong sáng, đáng yêu. Khung cảnh bầy chim chìa vôi bay lên từ bãi cát giữa sông đã tác động đến cảm xúc của hai đứa trẻ, đó là một cảnh đẹp, kì diệu và gỡ bỏ bao nhiêu lo lắng, chằn chọc của hai anh em.
IV. Đọc tác phẩm: Bầy chim chìa vôi
Khoảng hai giờ sáng Mon tỉnh giấc. Nó xoay mình sang phía anh nó thì thào:
- Anh Mên ơi, anh Mên!
- Gì đấy? Mày không ngủ à? - Thằng Mên hỏi lại, giọng nó ráo hoảnh như đã thức dậy từ lâu lắm rồi.
- Anh bảo mưa có to không?
- Lị chẳng to. Thế mày không nghe thấy gì à?
- Nhưng anh bảo nước sông lên có to không?
- Bây giờ phải ngập đến cánh bãi dưới rồi.
- Thế anh bảo...
- Bảo cái gì mà bảo lắm thế - Mên gắt em nó.
- Em bảo - Mon ngập ngừng - Thế cái bãi cát giữa sông đã ngập chưa?
- Ừ nhỉ - Giọng thằng Mên chợt thảng thốt - Có lẽ sắp ngập mất bãi cát rồi.
- Em sợ những con chim chìa vôi non bị chết đuối mất.
- Tao cũng sợ.
- Thế anh bảo chúng nó có bơi được không?
- Chim thì bơi làm sao được. Mày làm chim chìa vôi cứ như vịt ấy.
Hai đứa bé nằm trong chiếc chăn dạ đã rách nhiều chỗ thì thầm nói chuyện. Bên ngoài mưa vẫn to. Trong tiếng mưa hình như có tiếng nước sông dâng cao xiên xiết chảy.
- Chiều hôm qua em theo bố đi kéo chũm ở bờ sông.
- Thế thì sao?
- Bố bảo chỉ ở sông làng mình chim chìa vôi mới làm tổ như thế. Sao nó lại không làm tổ ở trên bờ hả anh?
- Tao không biết.
Mưa càng to và gió càng mạnh. Cánh cửa liếp bị gió thổi đập cành cạch. Có tiếng người đi qua đầu ngõ nhà hai đứa bé gọi nhau. Một ai đó nói: "Mẹ kiếp. Năm nay nước sông to phải biết."
- Ai đi đâu đấy hả anh? Mon hỏi.
- Người trong làng đi kéo chũm sông về.
- Nhỡ nước ngập bãi cát thì sao, hả anh?
- Mày đừng hỏi nữa, ngủ đi.
Mên gắt và xoay lưng về phía em nó. Hai đứa bé nằm im, nhưng không ngủ.
Có lẽ bố chúng nó nói đúng. Chỉ ở khúc sông làng chúng, những con chim chìa vôi mới làm tổ như thế. Hàng năm vào mùa nước cạn, giữa sông làng nổi lên một dải cát. Sau một thời gian, những đám rong sông tốt bời bời héo dần làm thành một lớp đệm êm trên cát. Vào lúc đó, những con chim chìa vôi mảnh khảnh và ít lời từ hai bờ sông bay ra bãi cát. Chúng tìm những đám rong khô và dày để đẻ trứng. Khi những con chim chìa vôi non đã đủ lông cánh cũng là lúc có những đám mây lạ từ dãy núi đá vôi Hòa Bình bay về báo hiệu mùa mưa. Những tiếng sấm sau mỗi đêm lại chuyển dần từ một chân trời xa về bên kia sông. Và bất chợt một đêm nào gần sáng, sấm nổ vang trên nóc nhà và mưa ném xuống. Con sông Ðáy cựa mình lớn lên. Chỉ sau dăm đêm, dải cát nổi giữa sông chìm đến phần cuối cùng thì những con chim chìa vôi non lần đầu tiên trong đời đập cánh bay lên. Những con chim bé bỏng bứt khỏi dòng nước khổng lồ bay vào bờ. Và đến mùa khô sang năm chúng lại ra dải cát nổi bắt đầu mùa sinh nở của chúng.
Mươi ngày trước, hai anh em thằng Mên đã trốn bố mẹ lội ra dải cát nổi giữa sông. Chỉ có lũ trẻ con mới biết con đường đi an toàn nhất chạy ngoằn ngoèo dưới đáy sông. Chúng tránh được những hố sâu do người làng lấy cát tạo ra. Hai anh em thằng Mên tìm đến cái ổ chim chìa vôi. Thấy động, những con chim chìa vôi non kêu líu ríu. Hai đứa bé ý tứ quỳ xuống bên cạnh.
- Anh bảo bao giờ thì chúng nó bay được? - Thằng Mon hỏi.
- Mấy ngày nữa.
- Thế mẹ chúng đi kiếm ăn à?
- Ừ.
- Chim chìa vôi có ăn được hến không?
- Tao không biết, nhưng bố mẹ nó vẫn lội kiếm ăn ở ven sông.
- Mình bắt hến bỏ vào tổ cho chúng ăn anh nhé?
- Ừ thì đi.
Hai đứa bé đi ra mép nước. Chúng tìm những cái lỗ hang nhỏ. Trong những cái hang nhỏ ấy luôn luôn có một con hến hoặc một con trùng trục. Chỉ một loáng hai đứa đã bắt được một nắm hến. Chúng xếp những con hến dính đầy đất cát bên tổ chim. Trước khi rời dải cát, Mên nói với em nó:
- Mày không được nói cho đứa nào biết cái tổ chim này nhé. Mày mà nói tao không cho mày ra đây nữa.
- Thế bao giờ mình lại ra thăm chúng nó?
- Ba ngày nữa. Này, nếu bố hỏi đi đâu thì bảo là xuống bãi ổi nhé.
Nhưng hai đứa trẻ không thực hiện được dự định của chúng. Mùa mưa năm nay như về sớm hơn. Mấy ngày mưa liên miên, nước sông lên rất nhanh.
- Anh ơi! - Thằng Mon lại thì thầm gọi.
- Gì?
- Anh đã nhìn thấy chim chìa vôi nó bay từ bãi cát vào bờ bao giờ chưa?
- Chưa.
- Tổ chim sẽ bị chìm mất.
Thằng Mên nằm im lặng không trả lời em nó.
Lâu sau nó hỏi:
- Thế làm thế nào bây giờ?
- Hay mình... mang chúng nó vào bờ.
- Bây giờ nước to lắm, làm sao mà lội ra đấy được.
- Em không biết.
Hai đứa bé lại nằm im lặng. Mưa vẫn đổ xuống mái nhà và gió vẫn thổi vào phên cửa liếp cành cạch.
- Chiều qua bố kéo chũm được một con cá măng.
- Thế mà cũng khoe, ai mà chẳng biết.
- Cả một con cá bống rất to và đẹp. Em lấy trộm con cá bống.
- Thế để đâu rồi? - Thằng Mên quay sang phía em nó hỏi.
- Em thả vào chỗ cống sông rồi. Anh bảo đấy có phải là con bống ở hốc cắm sào đò dưới bến không?
- Mày có nhìn thấy cái chấm đen to to ở vây nó không?
- Em không mnhìn. Chiều về đổ giỏ cá ra chậu, bố kêu mất con bống. Bố bảo có khi con cá măng ăn con bống rồi. Bố bảo mẹ mổ con măng xem có con bống trong bụng nó không.
- Hi hi - Thằng Mên bật cười khoái trí.
- Cái hốc cắm sào đò ngập bủm rồi anh nhỉ?
- Ngập từ chiều hôm kia rồi. Ngập đến mái nhà con bống cũng chẳng sợ.
- Anh ơi...
- Gì?
- Tổ chim ngập mất anh ạ. Mình phải mang chúng vào bờ, anh ạ.
- Đi bây giờ à? - Thằng Mên hỏi sau một phút im lặng.
- Vâng, cứ lấy đò của ông Hảo mà đi.
Lần này thằng Mên im lặng lâu hơn. Cuối cùng nó quay lại phía em nó.
- Đi. Nhưng phải khẽ thôi. Bố tỉnh dậy bố đánh chết.
Hai anh em thằng Mên bò khe khẽ ra khỏi chăn và tụt khỏi giường. Chúng ngồi im ở mép giường rất lâu.
- Đi không? - Mên hỏi.
- Có anh ạ - Mon run run.
Hai đứa lần mò trong ngôi nhà tối om ra đến cửa. Khi cánh cửa liếp mở hé gió ùa vào. Hai đứa bé khẽ rùng mình và lách ra ngoài.
- Để tao xem bố để áo mưa ở đâu.
Thằng Mên nói và lần theo hiên nhà xuống bếp. Một lát sau nó mang lên hai tấm áo mưa và hai chiếc mũ lá chúng thường dùng để đi chăn trâu. Chúng khoác áo mưa và đội mũ rồi bước xuống sân. Một tiếng sấm nổ vang trên đầu. Chớp loé sáng. Thằng Mon vội ôm lấy cánh tay anh nó:
- Anh ơi, có ai đứng ở đầu ngõ...
- Đâu? Làm gì có ai? Đâu?...
- Lúc chớp em nhìn thấy.
Hai đứa bé đứng lặng giữa sân. Người chúng run lên. Mưa rào rào ném vào chúng.
- Đấy, người đấy. Anh thấy không? - Thằng Mon kêu lên sau ánh chớp vừa loé sáng.
-- Mày ngu lắm - Giọng thằng Mên như thở phào - Đấy là cây cuối tao chặt lúc chiều cho lợn. Thôi đi.
Hai anh em thằng Mên lần ra khỏi ngõ đi xuống bến sông. Trong ánh chớp, hai đứa bé nhìn thấy dòng sông rộng lớn lạ thường.
- Anh có nhìn thấy dải cát không?
- Tối lắm.
Khi xuống đến giữa bãi sông, hai đứa trẻ như dạt vào nhau vì gió. Một tiếng sấm nổ chói tai như ở ngay trên chóp mũ chúng. Hai đứa bé như bật lên khỏi mặt đất.
- Anh ơi - Thằng Mon kêu lên và ôm choàng lấy anh nó.
- Cái gì? - Thằng Mên hoảng hốt.
- Ai đội nón đứng ở kia kìa.
- Mày đừng nói nữa.
- Đấy anh - Giọng thằng Mon như khóc.
Một tia chớp phóng ra từ đâu đó và chạy lan trên trời như một cái rễ cây khổng lồ.
- Thế mà cũng nhìn - Thằng Mên bực tức - Cái bù nhìn đuổi chim chứ người đâu mà người.
- À đúng rồi.
Thằng Mon kêu lên. Bây giờ nó mới nhớ ra cái bù nhìn của ai đó dựng lên từ đầu vụ ngô bãi. Sau này bọn trẻ trâu vẫn dựng lại để chơi. Hình như sau lần này, hai đứa bé đỡ sợ hơn. Chúng đi nhanh xuống bến đò, thằng Mên hì hục cởi cái dây buộc đò, tay nó run bần bật. Thỉnh thoảng nó lại ngoái nhìn về phía nhà ông lái đò ở sát chân đê.
- Ðược rồi. Lên đi.
Thằng Mon hấp tấp trèo lên. Hai đứa bé cùng ôm cây sào chống đò dài và nặng quá sức của chúng mà đẩy mạnh.
Con đò nặng nề trườn ra khỏi bờ. Nhưng khi vừa gặp dòng nước thì con đò quay mũi và cứ thế trôi xuôi dòng. Hai đứa bé luống cuống với chiếc sào. Nhưng con đò như không để ý đến chúng cứ thế trôi đi. Thằng Mên kéo cây sào, đi lên phía mũi đò và rối rít gọi em nó:
- Lên đây, nhanh lên.
Thằng Mom loạng choạng bước trong lòng đò lên phía mũi. Khi nó vừa đặt chân lên tấm sạp gỗ ở mũi đò thì một cơn gió mạnh ùa đến thổi hất tung chiếc mũ lá ra khỏi đầu nó. Thằng Mon vội huơ tay với theo và ngã xuống mạn đò.
- Anh ơi.
Thằng Mên hoảng hốt buông cây sào lao đến ôm lấy em nó. Nó nghe thấy trái tim hai anh em nó đập đến váng đầu.
- Mũ rơi xuống sông rồi.
- Cả cái sáo chống đò nữa.
Một tiếng sấm nổ như muốn tung con đò lên. Hai đứa bé ôm chặt lấy nhau.
- Mất... mất sào đò rồi hả anh?
- Ờ - Thằng Mên hổn hển. Nếu không có em nó ở đó chắc nó đã òa khóc. Nó tháo chiếc mũ lá của mình đội cho đứa em và nói:
- Phải thả cái mái chèo mà chèo, không đò trôi mất.
Hai đứa trẻ nắm tay nhau lảo đảo đi trên những tấm ván cập kênh trong lòng đò xuống phía mái chèo. Phải rất vất vả chúng mới hạ được cái mái chèo gỗ to và nặng xuống nước. Mái chèo gặp nước xiết trở nên nặng khủng khiếp. Hai đứa bé không sao quậy nổi mái chèo. Mưa vẫn rầm rập. Dòng sông dâng lên nghiêng ngả.
- Giữ chèo như thế này thì đò mới vào bờ được.
Hai đứa bé mang hết sức lực giữ mái chèo.
Ðầu chúng chúi vào nhau.
- Mày khóc đấy à? - Thằng Mên hỏi khi nghe em nó sụt sịt.
- Khô... ô... ông.
Trôi đến đoạn sông cách bến đò làng hai đứa bé chừng gần hai cây số con đò mới dạt được vào bờ.
- Vào bờ rồi anh ơi - Thằng Mom kêu lên sung sướng.
- Chứ còn sao - Lúc này giọng thằng Mên tỏ vẻ rất người lớn - Nào xuống đò được rồi đấy.
Hai anh em thằng Mên lập cập tụt khỏi đò.
- Mình để đò lại đây hả anh?
- Phải kéo về bến chứ, không thì chết. Bây giờ tao kéo còn mày đẩy. - Thằng Mên quấn cái dây buộc đò vào người nó và gò lưng kéo. Phía sau, thằng Mom lội bì bõm đẩy đò.
- Cái dải cát chưa chìm đâu anh nhỉ?
- Chắc là chưa.
Khi hai đứa bé đưa được con đò trở về chỗ cũ thì trời đã tang tảng sáng. Chúng vội vã buộc đò vào bến, rồi ngay sau đó cùng chạy ngược lên đoạn bờ sông trông ra dải cát.
- Anh có nhìn thấy gì không?
- Tao chưa nhìn thấy.
- Thế anh bảo đã ngập hết chưa?
- Ðể tao cố nhìn xem... - Thằng Mên nói và ngồi thụp xuống. Nó căng mắt nhìn sát mặt sông.
- Ướt cánh chim nó có bay được không>
- Mày lội ra đấy mà hỏi.
- Anh ơi, có khi bố dậy rồi đấy.
Sau câu nói của thằng Mên, hai đứa trẻ bắt đầu thấy sợ, nhưng vẫn đứng ngồi căng mắt nhìn ra giữa dòng sông. Trời đã sáng.
- Anh ơi, kia kìa, dải cát. - Thằng Mon chợt kêu lên.
- Ừ, đúng rồi. Vẫn chưa ngập hết.
- Anh bảo bầy chim còn ở đó không?
- Không biết. Nhưng bố bảo khi nước vừa ngập hết thì chim mới bay lên.
- Sao chúng lại không bay trước?
- Làm sao mà tao biết được.
Khi ánh bình minh đã đủ sáng để soi rõ những hạt (?) trên mặt sông thì cũng là lúc dòng nước khổng lồ nuốt chửng phần còn lại của dải cát. Và trước mắt hai đứa trẻ, một cảnh tượng như trong huyền thoại hiện ra. Từ mặt sông, những cánh chim bé bỏng và ướt át đột ngột bứt khỏi dòng nước mênh mông mà bay lên. Hai đứa bé không kêu lên được một tiếng nào. Người chúng như đang ngùn ngụt tỏa hơi nóng.
Từ chiều hôm qua, nước bắt đầu dâng nhanh hơn. Nước dâng lên đến đâu, hai con chim bố và chim mẹ lại dẫn bầy chim non đi tránh nước đến đó. Cứ như thế chúng tiến dần đến chỗ cao nhất của dải cát. Và cứ thế suốt đêm bầy chim non vừa nhảy lò cò trên những đôi chân mảnh dẻ chưa thật cứng cáp vừa đập cánh. Chim bố và chim mẹ cũng đập cánh như để dạy và khuyến khích. Hẳn chúng sốt ruột mong đàn con chóng có đủ sức tự nâng mình lên khỏi mặt đất một cách chắc chắn. Nếu cất cánh sớm, bầy chim non sẽ bị rơi xuống nước trên đường bay từ dải cát vào bờ. Nhưng nếu cất cánh chậm, chúng sẽ bị dòng nước cuốn chìm...
Và bây giờ bầy chim đã bay lên. Mặt trời như lên nhanh hơn mọi ngày và mưa đã đột ngột tạnh hẳn. Chợt một con chim như đuối sức. Ðôi cánh của nó chợt như dừng lại. Nó rơi xuống như một chiếc lá. Con chim mẹ xòe rộng đôi cánh lượn quanh đứa con và kêu lên. Nhưng khi đôi chân mảnh dẻ và run rẩy của con chim non chạm vào mặt sông thì đôi cánh của nó đập một nhịp quyết định. Tấm thân bé bỏng vụt bứt ra khỏi dòng nước và bay lên cao hơn lần cất cánh đầu tiên ở bãi cát.
Quanh hai đứa bé tất cả vụt im lặng, chỉ có tiếng đập cánh quyết liệt của bầy chim non. Hình như chúng nghe thấy trong ngực mình nhịp đập của những trái tim chim hối hả nhưng đều đặn. Cuối cùng toàn thể bầy chim non đã thực hiện được tốt đẹp chuyến bay đầu tiên kỳ vĩ và quan trọng nhất trong đời. Những đôi cánh yếu ớt đã hạ xuống bên một lùm dứa dại bờ sông.
Hai anh em thằng Mên vẫn đứng không nhúc nhích. Trên gương mặt tái nhợt vì nước mưa của chúng hừng lên ánh ngày. Thằng Mên lặng lẽ quay lại nhìn em nó. Và cả hai đứa bé nhận ra chúng đã khóc từ lúc nào.
- Tại sao mày lại khóc? - Thằng Mên hỏi.
- Em không biết, thế anh?
Hai anh em thằng Mên nhìn nhau và cùng bật cười ngượng nghịu. Rồi bỗng cả hai đứa cùng quay người và rướn mình chạy về phía ngôi nhà của chúng. Ðược một đoạn, thằng Mon đứng lại thở và gọi:
- Anh Mên, anh Mên. Ðợi em với. Không em ứ chơi với anh nữa.
V. Bài văn mẫu: Đoạn văn kể lại sự việc bầy chim chìa vôi bay lên khỏi bãi sông
Đoạn văn kể lại sự việc bầy chim chìa vôi bay lên khỏi bãi sông - mẫu 1
Tôi cùng anh Mên đứng một bên để quan sát quá trình những con chim chìa vôi non bay lên cao. Khi bình minh lên soi sáng những hạt cát ven sông thì những cánh chim chìa vôi non bé bỏng, ướt át bứt ra khỏi mặt nước, dương cao đôi cánh bay lên trời cao. Chúng đến phần cao nhất của dải cát, nhảy lò cò trên những đôi chân mảnh dẻ chưa thật sự cứng cáp. Sau một quá trình đó thì cuối cùng những chú chim chìa vôi non đã bay lên trên bầu trời. Đột nhiên, một chú chim chìa vôi non đã mất đà do đuối sức, đôi cánh của nó dừng lại, rơi như một chiếc lá, thế nhưng nó vẫn kiên cường dùng sức lực của chính bản thân mình để bay lên hòa mình với bầy đàn. Cuối cùng bầy chim non đã thực hiện xong chuyến bay quan trọng đầu tiên trong cuộc đời mình.
Đoạn văn kể lại sự việc bầy chim chìa vôi bay lên khỏi bãi sông - mẫu 2
Khi bình mình le lói trên mặt sông, cũng là lúc tôi và anh Mên được chứng kiến một cảnh tượng như huyền thoại hiện lên: từ mặt sông những cánh chim bé bỏng à ướt át đột ngột bứt khỏi dòng nước ướt át bay lên. Lúc này tôi và anh im lặng như nín thở cầu mong cho những cánh chim yếu ớt cất lên. Những chú chim non cũng đã hoàn thành chuyến đi đầu tiên của mình, tôi và anh nín thở và không biết chúng tôi đã khóc từ bao giờ. Chứng kiến sự bứt phá mạnh mẽ của chú chim non, tôi thầm nghĩ mình cũng phải mạnh mẽ bứt phá trong chặng đường đời còn lại.