A. Sóng là dao động và phương trình sóng là phương trình dao động.

B. Sóng là dao động và phương trình sóng khác phương trình dao động.

C. Sóng là sự lan truyền của dao động, nên phương trình sóng cũng là phương trình dao động.

D. Sóng là sự lan truyền của dao động và phương trình sóng khác phương trình dao động.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về sóng cơ

Lời giải:

Sóng là sự lan truyền của dao động và phương trình sóng khác phương trình dao động.

Chọn D

Bài 7.2 trang 18 SBT Vật Lí 12:  Sóng cơ ngang không truyền được trong các chất

A. rắn, lỏng và khí.

B. rắn và lỏng.

C. rắn và khí.

D. lỏng và khí.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về đặc điểm sóng ngang

Lời giải:

Sóng ngang truyền được trong chất rắn và bề mặt chất lỏng

Chọn D

Bài 7.3 trang 18 SBT Vật Lí 12:  Sóng dọc không truyền được trong

A. Kim loại.

B. Nước.

C. Không khí.

D. Chân không.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về đặc điểm sóng dọc

Lời giải:

Sóng dọc truyền được trong môi trường rắn, lỏng, khí

Chọn D

A. $\lambda ={\displaystyle \frac{v}{T}}=vf$             B. $\lambda T=vf$

C. $\lambda =vT={\displaystyle \frac{v}{f}}$             D. $v=\lambda T={\displaystyle \frac{\lambda }{f}}$

Phương pháp giải:

Sử dụng công thức liên hệ giữa $\lambda ,v,f,T$

Lời giải:

Ta có

$\begin{array}{l}\lambda =vT\\ T={\displaystyle \frac{1}{f}}\\ \Rightarrow \lambda =vT={\displaystyle \frac{v}{f}}\end{array}$

Chọn C

Bài 7.5 trang 18 SBT Vật Lí 12: Một sóng có tần số $120Hz$ truyền trong một môi trường với tốc độ $60m/s$, thì bước sóng của nó là

A. $1,0m$                             B. $2,0m$

C. $0,5m$                             D. $0,25m$

Phương pháp giải:

Sử dụng công thức tính bước sóng $\lambda ={\displaystyle \frac{v}{f}}$

Lời giải:

Ta có bước sóng $\lambda ={\displaystyle \frac{v}{f}}={\displaystyle \frac{60}{120}}=0,5m$

Chọn C

A. Bước sóng là khoảng cách giữa hai điểm gần nhau nhất trên cùng một phương truyền sóng mà dao động tại hai điểm đó ngược pha nhau.

B. Sóng trong đó các phần tử của môi trường dao động theo phương trùng với phương truyền sóng gọi là sóng dọc.

C. Tại mỗi điểm của môi trường có sóng truyền qua, biên độ của sóng là biên độ dao động của phần tử của môi trường.

D. Sóng trong đó các phần tử của môi trường dao động theo phương vuông góc với phương truyền sóng gọi là sóng ngang.

Phương pháp giải:

Vận dụng lí thuyết về sóng cơ

Lời giải:

A – sai vì: Bước sóng là khoảng cách giữa hai điểm gần nhau nhất trên cùng một phương truyền sóng mà dao động tại hai điểm đó cùng pha nhau.

Chọn A

Bài 7.7 trang 19 SBT Vật Lí 12: Một sóng hình sin lan truyền trên trục $Ox$. Trên phương truyền sóng, khoảng cách ngắn nhất giữa hai điểm mà các phần tử của môi trường tại hai điểm đó dao động ngược pha nhau là $0,4m$. Bước sóng của sóng này là

A. $0,4m$                                B. $0,8m$

C. $0,4cm$                              D. $0,8cm$

Phương pháp giải:

Sử dụng biểu thức điều kiện ngược pha $d=(k+{\displaystyle \frac{1}{2}})\lambda$

Lời giải:

Từ điều kiện hai điểm ngược pha cách nhau đoạn $d=(k+{\displaystyle \frac{1}{2}})\lambda$, ta thấy. hai điểm gần nhau nhất trên phương truyền sóng mà ngược pha cách nhau ${\displaystyle \frac{\lambda }{2}}\Rightarrow {\displaystyle \frac{\lambda }{2}}=0,4m\Rightarrow \lambda =0,8m$

Chọn B

A. Hai phần tử của môi trường cách nhau một nửa bước sóng thì dao động ngược pha.

B. Những phần tử của môi trường trên cùng một hướng truyền sóng và cách nhau một số nguyên lần bước sóng thì dao động cùng pha.

C. Những phần tử của môi trường cách nhau một số nguyên lần bước sóng thì dao động cùng pha.

D. Hai phần tử của môi trường cách nhau một phần tư bước sóng thì dao động lệch pha nhau ${90}^0$.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về sóng cơ

Lời giải:

B – đúng: Những phần tử của môi trường trên cùng một hướng truyền sóng và cách nhau một số nguyên lần bước sóng thì dao động cùng pha.

A, C, D - sai vì: nếu các phần tử của môi trường có thể ở các phương truyền sóng khác nhau thì các kết luận đó đều không đúng.

Chọn B

Bài 7.9 trang 19 SBT Vật Lí 12: Một sóng hình sin truyền theo phương $Ox$từ nguồn $O$ với tần số $20Hz$, có tốc độ truyền sóng nằm trong khoảng từ $0,7m/s$đến $1m/s$. Gọi $A$ và $B$  là hai điểm nằm trên $Ox$, ở cùng một phía với $O$ và cách nhau $10cm$. Hai phần tử của môi trường tại $A$ và $B$ luôn dao động ngược pha nhau. Tốc độ truyền sóng là

A. $90cm/s$                          B. $80cm/s$

C. $85cm/s$                          D. $100cm/s$

Phương pháp giải:

Sử dụng biểu thức điều kiện ngược pha $d=(k+{\displaystyle \frac{1}{2}})\lambda$

Lời giải:

Do $A$ và $B$ dao động ngược pha, khoảng cách bằng $d=10cm$ nên thỏa mãn điều kiện ngược pha: $d=(k+{\displaystyle \frac{1}{2}})\lambda$

$$\begin{gathered} \Rightarrow 10=(k+{\displaystyle \frac{1}{2}})\lambda \\ \Rightarrow \lambda ={\displaystyle \frac{10}{k+{\displaystyle \frac{1}{2}}}}(cm) \\ \Rightarrow v=\lambda f={\displaystyle \frac{10}{k+{\displaystyle \frac{1}{2}}}}.20(cm/s) \end{gathered}$$

Ta có:

$\begin{array}{l}0,7\le v\le 1(m/s)\\ \iff 70\le v\le 100(cm/s)\\ \iff 70\le {\displaystyle \frac{10}{k+{\displaystyle \frac{1}{2}}}}.20\le 100\\ \iff 1,5\le k\le 2,3\end{array}$

$k$ nguyên nên $k=2\Rightarrow v=80(cm/s)$

Chọn B

A.  Biên độ của sóng là $25cm$.

B. Tốc độ truyền sóng là $0,2m/s$.

C. Chu kì của sóng là ${\displaystyle \frac{\pi }{10}}(s)$.

D. Tần số của sóng là ${\displaystyle \frac{10}{\pi }}(Hz)$.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về phương trình truyền sóng

Lời giải:

Từ phương trình truyền sóng: $u=0,25cos(20t-5\mathrm{x})(m;s)$

Biên độ sóng $A=0,25m=25cm$

Tần số góc$$\begin{gathered} \omega =20(rad/s) \\ \Rightarrow T={\displaystyle \frac{2\pi }{\omega }}={\displaystyle \frac{2\pi }{20}}={\displaystyle \frac{\pi }{10}}s; \\ f={\displaystyle \frac{1}{T}}={\displaystyle \frac{1}{{\displaystyle \frac{\pi }{10}}}}={\displaystyle \frac{10}{\pi }}Hz \end{gathered}$$

Độ lệch pha$$\begin{gathered} \mathrm{\Delta }\phi ={\displaystyle \frac{2\pi x}{\lambda }}=5x \\ \Rightarrow \lambda ={\displaystyle \frac{2\pi }{5}}m \\ \Rightarrow v=\lambda f={\displaystyle \frac{2\pi }{5}}.{\displaystyle \frac{10}{\pi }}=4m/s \end{gathered}$$

Ta suy ra các phương án:

A, C, D - đúng

B - sai

Chọn B

Bài 7.11 trang 20 SBT Vật Lí 12: Một nguồn sóng $O$ dao động theo phương trình $u_0(t)=Acos100\pi t$. Sóng truyền từ $O$ đến $M$ cách nó $30cm$ với tốc độ $10m/s$. Phương trình dao động của M là

A. $u_M(t)=Acos(100\pi t+{\displaystyle \frac{3\pi }{2}})$$$

B. $u_M(t)=Acos100\pi t$

C. $u_M(t)=Acos(100\pi t-3\pi )$

D. $u_M(t)=Acos(100\pi t+\pi )$

Phương pháp giải:

Sử dụng phương trình sóng tại một điểm cách nguồn sóng đoạn $d$: $u=a\cos (\omega t+\phi -{\displaystyle \frac{2\pi d}{\lambda }})$

Lời giải:

Tần số $f={\displaystyle \frac{\omega }{2\pi }}={\displaystyle \frac{100\pi }{2\pi }}=50Hz$

Bước sóng $\lambda ={\displaystyle \frac{v}{f}}={\displaystyle \frac{10}{50}}=0,2m$

Phương trình sóng tại $M$ cách $O$ đoạn $d-30cm$: $\begin{array}{l}{u}_M(t)=A\cos (100\pi t-{\displaystyle \frac{2\pi d}{\lambda }})\\ =A\cos (100\pi t-{\displaystyle \frac{2\pi .0,3}{0,2}})\\ =A\cos (100\pi t-3\pi )\end{array}$

Chọn C

Bài 7.12 trang 20 SBT Vật Lí 12: Chỉ ra phát biểu không chính xác.

A. Bước sóng là khoảng cách ngắn nhất giữa hai mặt đồng pha cạnh nhau.

B. Bước sóng là khoảng cách ngắn nhất giữa hai điểm dao động đồng pha trên cùng một phương truyền sóng.

C. Bước sóng là quãng đường mà sóng truyền được trong một chu kì.

D. Bước sóng là khoảng cách ngắn nhất giữa hai điểm trên cùng một mặt đồng pha.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về bước sóng

x

A, B, C - đúng

D- sai vì: Bước sóng là khoảng cách ngắn nhất giữa hai mặt đồng pha cạnh nhau.

Chọn D

Phương pháp giải:

Sử dụng công thức tính tốc độ sóng $v=\lambda f$