- Các sinh vật sản xuất trong hệ sinh thái đó?

- Những sinh vật nào đóng vai trò quan trọng trong việc truyền năng lượng từ môi trường vô sinh vào chu trình dinh dưỡng?

- Nêu vai trò của vi khuẩn và nấm trong việc truyền năng lượng ở hệ sinh thái đó?

- Nêu tóm tắt con đường truyền năng lượng trong hệ sinh thái đó?

- Sinh vật sản xuất: Cây dẻ, cây thông

- Những sinh vật quan trọng trong việc truyền năng lượng từ môi trường vào chu trình sinh dưỡng là sinh vật sản xuất.

- Vi khuẩn và nấm đóng vai trò là sinh vật phân giải, phân giải các xác chết, chất thải của sinh vật thành các chất vô cơ.

- Năng lượng từ ánh sáng mặt trời đi vào hệ sinh thái qua hoạt động quang hợp của sinh vật sản xuất (cây dẻ, cây thông) qua các chuỗi thức ăn, 10% năng lượng được truyền lên các bậc dinh dưỡng cao hơn, 90% năng lượng bị thất thoát, nhờ hoạt động của sinh vật phân giải năng lượng được truyền trở lại môi trường.

Câu hỏi và bài tập (trang 203 SGK Sinh học lớp 12)

Những nguyên nhân chính gây ra thất thoát năng lượng trong hệ sinh thái:

- Năng lượng tiêu hao qua hô hấp, tạo nhiệt ở mỗi bậc dinh dưỡng.

- Năng lượng mất qua chất thải (thải qua bài tiết, phân, thức ăn thừa... hoặc năng lượng mất qua rơi rụng như rụng lá ở thực vật, rụng lông, lột xác của động vật...) ở mỗi bậc dinh dưỡng.

+ Năng lượng mất qua hô hấp, tạo nhiệt ở mỗi bậc dinh dưỡng.

+ Năng lượng mất qua chất thải (thải qua bài tiết, phân, thức ăn thừa,... hoặc năng lượng mất qua rơi rụng như rụng lá ở thực vật, rụng lông, lột xác của động vật,...) ở mỗi bậc dinh dưỡng.

- Chuỗi thức ăn (hoặc bậc dinh dưỡng) càng lên cao năng lượng tích luỹ càng ít dần và đến mức nào đó không còn đủ duy trì của một mắt xích (của một bậc dinh dưỡng). Khi một mắt xích (thực chất là một loài, hoặc nhóm cá thể cùa một loài) có số lượng cá thể quá ít (nhỏ hơn kích thước tối thiểu của quần thể) sẽ không thể tồn tại. 

Năng lượng chủ yếu cung cấp cho Trái Đất là ánh sáng mặt trời. Các hệ sinh thái được nuôi sống bằng nguồn năng lượng vô tận của mặt trời.

Năng lượng được truyền từ bậc dinh dưỡng thấp lên bậc dinh dưỡng cao.

Trả lời:

Dòng năng lượng trong hệ sinh thái, minh họa trong hình 45.4 SGK:

- Sinh vật sản xuất (một phần năng lượng tiêu hao qua hố hấp, rụng lá cây).

- Động vật ăn cỏ (một phần năng lượng tiêu hao qua hô hấp của động vật, bài tiết, thải qua phân...)

- Động vật ăn thịt bậc 1 (một phần năng lượng tiêu hao qua hô hấp của động vật, bài tiết, thải qua phân...).

- Động vật ăn thịt bậc 2 (một phần năng lượng tiêu hao qua hô hấp cùa động vật, bài tiết, thải qua phân...).

Ở tất cả các bậc dinh dưỡng, các sản phẩm hữu cơ như xác sinh vật chết, lá cây rụng và phân - được sinh vật phân giải chuyển thành các chất vô cơ.

Quan hệ dinh dưỡng giữa các loài trong quần xã cho chúng ta biết

A. Sự phụ thuộc về thức ăn của động vật vào thực vật.

B. Sinh khối của mỗi bậc dinh dưỡng và của quần xã.

C. Mức độ gần gũi giữa các loài trong quần xã.

D. Dòng năng lượng trong quần xã.

Trả lời:

I. Dòng năng lượng trong hệ sinh thái

1. Phân bố năng lượng trên trái đất

- Mặt trời cung cấp năng lượng cho sự sống trên trái đất nhưng phân bố không đồng đều. Năng lượng ánh sáng còn phụ thuộc vào thành phần tia sáng (sinh vật chỉ sử dụng được những tia sáng nhìn thấy cho quá trình quang hợp → tổng hợp chất hữu cơ)

2. Dòng năng lượng trong hệ sinh thái

- Bắt nguồn từ môi trường, được sinh vật sản xuất hấp thụ và biến đổi thành năng lượng hóa học qua quá trình quang hợp. Sau đó năng lượng được truyền qua các bậc dinh dưỡng và cuối cùng năng lượng truyền trở lại môi trường.

II. Hiệu suất sinh thái

- Là tỉ lệ % chuyển hóa năng lượng giữa các bậc dinh dưỡng trong hệ sinh thái. Phần lớn năng lượng truyền trong hệ sinh thái bị tiêu hao qua quá trình hô hấp, tạo nhiệt …chỉ có khoảng 10 % năng lượng truyền lên bậc dinh dưỡng cao nhất.

Sơ đồ tư duy Dòng năng lượng trong hệ sinh thái và hiệu suất sinh thái: