Tailieumoi.vn xin giới thiệu phương trình NaOH + NaHCO₃ → Na₂CO₃ + H₂O gồm điều kiện phản ứng, cách thực hiện, hiện tượng phản ứng và một số bài tập liên quan giúp các em củng cố toàn bộ kiến thức và rèn luyện kĩ năng làm bài tập về phương trình phản ứng hóa học của Natri. Mời các bạn đón xem:

Phương trình NaOH + NaHCO₃ → Na₂CO₃ + H₂O

1. Phương trình phản ứng hóa học:

    NaOH + NaHCO₃ → Na₂CO₃ + H₂O

2. Hiện tượng nhận biết phản ứng

Nhỏ BaCl₂ vào sản phẩm tạo thành thấy thu được kết tủa.

3. Điều kiện phản ứng

- Phản ứng xảy ra ngay điều kiện thường.

4. Viết phương trình ion rút gọn NaHCO₃+ NaOH

Phương trình ion:

Na⁺ + HCO₃⁻+ Na+ + OH⁻ → 2Na⁺ + CO₃²⁻ + H₂O

Phương trình ion thu gọn:

HCO₃⁻ + OH⁻ → CO₃²⁻ + H₂O

5. Mở rộng kiến thức về natri hiđroxit, NaOH

5.1. Tính chất vật lí

+ NaOH là chất rắn, không màu, dễ nóng chảy, hút ẩm mạnh (dễ chảy rữa).

+ NaOH tan nhiều trong nước và tỏa ra một lượng nhiệt lớn nên cần tuyệt đối cẩn thận khi hòa tan NaOH trong nước.

5.2. Tính chất hóa học

- Khi tan trong nước, NaOH phân li hoàn toàn thành ion:

NaOH → Na⁺ + OH^-

- NaOH là bazơ mạnh, mang đầy đủ tính chất của một bazơ tan:

+ Dung dịch NaOH làm quỳ tím chuyển sang màu xanh, phenolphtalein chuyển sang màu hồng.

+ Tác dụng với axit, oxit axit tạo thành muối và nước:

NaOH + HCl → NaCl + H₂O

Chú ý: Khi tác dụng với axit và oxit axit trung bình, yếu thì tùy theo tỉ lệ mol các chất tham gia mà muối thu được có thể là muối axit, muối trung hòa hay cả hai loại muối.

2NaOH + CO₂ → Na₂CO₃ + H₂O

NaOH + CO₂ → NaHCO₃

+ Tác dụng với dung dịch muối tạo thành muối mới và bazơ mới:

CuSO₄ + 2NaOH → Cu(OH)₂↓ + Na₂SO₄

5.3. Ứng dụng

NaOH là hóa chất quan trọng, đứng hàng thứ hai sau H₂SO₄.

NaOH được dùng để nấu xà phòng, chế phẩm nhuộm, tơ nhân tạo, tinh chế quặng nhôm trong công nghiệp luyện nhôm và dùng trong công nghiệp chế biến dầu mỏ.

6. Mở rộng kiến thức về natri hiđrocacbonat (NaHCO₃)

6.1. Tính chất

- NaHCO₃ là chất rắn, màu trắng, dễ tan trong nước.

- NaHCO₃ dễ bị nhiệt phân hủy tạo thành Na₂CO₃ và khí CO₂:

2NaHCO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ Na₂CO₃ + CO₂ + H₂O

- NaHCO₃ có tính lưỡng tính (vừa tác dụng với dung dịch axit, vừa tác dụng với dung dịch bazơ)

NaHCO₃ + HCl → NaCl + CO₂ ↑ + H₂O

NaHCO₃ + NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

6.2. Ứng dụng

NaHCO₃ được dùng trong công nghiệp dược phẩm (chế tạo thuốc đau dạ dày …) và công nghiệp thực phẩm (làm bột nở …).

7. Bản chất của các chất tham gia phản ứng

a. Bản chất của NaHCO₃ (Natri hidrocacbonat)

NaHCO₃ là một muối axit nhưng thể hiện tính axit yếu. NaHCO₃ khi tác dụng với NaOH sẽ tạo thành muối trung hoà và nước.

b. Bản chất của NaOH (Natri hidroxit)

NaOH là một bazo mạnh phản ứng với axit tạo thành muối và nước.

8. Cách thực hiện phản ứng

- Nhỏ từ từ dung dịch NaOH vào ống nghiệm chứa NaHCO₃

9. Bạn có biết

NaOH có thể phản ứng với các muối hiđrocacbonat để thu được muối cacbonat.

10. Bài tập liên quan

Ví dụ 1: NaOH không thể phản ứng với dung dịch muối nào sau?

A. KHCO₃.   

B. NaHSO₃.  

C. CuCl₂.   

D. KCl.

Hướng dẫn giải

NaOH không thể phản ứng với dung dịch KCl.

Đáp án D.

Ví dụ 2: NaOH phản ứng với chất nào sau không thu được kết tủa?

A. CuCl₂.   

B. FeCl₂.   

C. NaHCO₃.   

D. MgCl₂.

Hướng dẫn giải

NaOH + NaHCO₃ → Na₂CO_{3 (dd)} + H₂O

Đáp án C.

Ví dụ 3: Số mol NaOH cần dung để phản ứng hoàn toàn với 0.84g NaHCO₃ là

A. 0,001.   

B. 0,01.  

C. 0,1.   

D. 1.

Hướng dẫn giải

Đáp án B.

Ví dụ 4. Chọn phát biểu đúng:

A. Dung dịch Na₂CO₃ có tính kiềm mạnh.

B. Dung dịch Na₂CO₃ có môi trường trung tính có Na₂CO₃ là muối trung hòa.

C. Dung dịch chứa Na₂CO₃ có môi trường axit do Na₂CO₃ là muối của axit yếu.

D. Na₂CO₃ dễ bị phân hủy khi đung nóng.

Ví dụ 5. Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về 2 muối NaHCO₃ và Na₂CO₃?

A. Cả 2 muối đều dễ bị nhiệt phân.

B. Cả 2 muối đều tác dụng với axit mạnh giải phóng khí CO₂.

C. Cả 2 muối đều bị thủy phân tạo mỗi trường kiềm yếu.

D. Cả 2 muối đều có thể tác dụng với dung dịch Ca(OH)₂ tạo kết tủa.

Ví dụ 6. Cho các dãy chắc hóa chất sau: Na, Na₂O, NaCl, NaHCO₃, Na₂CO₃. Số chất có thể tạo ra NaOH trực tiếp từ một phản ứng là:

A. 2

B. 3

C. 4.

D. 5.

Ví dụ 7. Hỗn hợp X chứa K₂O, NH₄Cl, KHCO₃ và CaCl₂ với số mol các chất bằng nhau. Cho hỗn hợp X vào nước dư và đun nóng. Các chất tan trong dung dịch thu được là:

A. KCl, NaOH, CaCl₂.

B. KCl, KOH.

C. KCl, KHCO₃, NH₄Cl, CaCl₂.

D. KCl.

Ví dụ 8. Trung hòa 50 gam dung dịch A chứa hỗn hợp HCl và H₂SO₄ cần vừa đủ 100 ml dung dịch B chứa NaOH 0,4M và Ba(OH)₂ 0,3M thu được 5,825 gam kết tủa. Nồng độ phần trăm của HCl trong dung dịch A là

A. 7,30%

B. 5,84%

C. 3,65%

D. 5,00%

Ví dụ 9. Cho 3,9 gam hỗn hợp 2 muối Na₂CO₃ và K₂SO₃ tác dụng với 200 ml dung dịch HCl, ta thu được một hỗn hợp khí A có tỉ khối hơi so với metan là 3,583 và dung dịch B. Để trung hòa lượng axit còn dư trong dung dịch B ta phải dùng hết 100 ml dung dịch Ba(OH)₂ 0,2M. Vậy % Na₂CO₃ và K₂SO₃ trong hỗn hợp ban đầu là:

A. 60,5% và 39,5%

B. 64% và 36%

C. 64,6% và 35,4%

D. 25,14% và 74,86%

Ví dụ 10. Có 4 chất rắn đựng trong 4 lọ riêng biệt không nhãn: Na₂CO₃, CaCO₃, Na₂SO₄ và CaSO₄.H₂O. Chỉ dùng cặp hóa chất nào sau đây có thể nhận được cả 4 chất trên?

A. H₂O và Na₂CO₃.

B. H₂O và HCl.

C. H₂SO₄ và BaCl₂.

D. H₂O và KCl.

Ví dụ 11. Cho các dung dịch đựng trong các lọ mất nhãn sau: NaCl, Na₂CO₃, Na₂SO₃, Na₂S, HCl. Chỉ dùng một chất nào sau đây có thể nhận biết được cả 5 chất trên?

A. Quì tím

B. H₂SO₄

C. Pb(NO₃)₂

D. BaCl₂

Ví dụ 12. Kim loại kiềm có mạng tinh thể lập phương tâm khối,mật độ electron tự do thấp,điện tích ion nhỏ nên liên kết kim loại kém bền vững.Điều đó giúp giải thích tính chất nào sau này của kim loại kiềm?

A. Nhiệt độ nóng chảy thấp.

B. Mềm.

C. Nhiệt độ nóng chảy thấp và mềm

D. Khối lượng riêng nhỏ.

Ví dụ 13. Khi cho một miếng natri có hình dạng bất kì vào chậu nước có pha thêm vài giọt phenolphtanein. Hiện tượng nào không xảy ra trong thí nghiệm này?

A. Miếng natri trở nên có dạng hình cầu.

B. Dung dịch thu được làm quỳ tím hoá hồng.

C. Trong quá trình phản ứng, miếng natri chạy trên mặt nước.

D. Viên natri bị nóng chảy và nổi trên mặt nước.

Ví dụ 14. Nhỏ từ từ cho đến dư dung dịch NaOH vào dung dịch AlCl₃ hiện tượng xảy ra là

A. Có kết tủa keo trắng, sau đó kết tủa tan.

B. Chỉ có kết tủa keo trắng.

C. Có kết tủa keo trắng và khí bay lên.

D. Không có kết tủa, có khí bay lên.

Ví dụ 15. Khi cho từ từ dung dịch HCl đến dư vào dung dịch NaAlO₂ thì hiện tượng xảy ra là

A. xuất hiện kết tủa keo trắng

B. ban đầu không có hiện tượng gì, sau một thời gian xuất hiện kết tủa keo trắng

C. không có hiện tượng gì xảy ra

D. ban đầu xuất hiện kết tủa keo trắng, sau một thời gian kết tủa tan dần

Ví dụ 16. Khi cho từ từ khí CO₂ đến dư vào dung dịch NaAlO₂. Hiên tượng quan sát được là

A. xuất hiện kết tủa keo trắng

B. lúc đầu xuất hiện kết tủa keo trắng sau đó kết tủa tan hết.

C. không có hiện tượng gì xảy ra

D. xuất hiện kết tủa keo trắng, sau đó kết tủa bị hoà tan một phần

Hướng dẫn giải

CO₂ + 2NaAlO₂ + 3H₂O → 2Al(OH)₃ + Na₂CO₃

Khi sục khí CO₂ đến dư vào dung dịch NaAlO₂ sau phản ứng thấy xuất hiện kết tủa keo trắng, phản ứng CO₂ không phản ứng tiếp với Al(OH)₃ vì oxit axit không phản ứng với bazơ không tan.

Đáp án A.

Ví dụ 17. Cho V lít dung dịch NaOH 1M vào 200 ml dung dịch Al₂(SO₄)₃ 0,25M thì thu được kết tủa X và dung dịch Y. Sục khí CO₂tới dư vào dung dịch Y lại thu được 2,34 gam kết tủa. Giá trị của V là

A. 0,06

B. 0,23

C. 0,33

D. 0,43

Hướng dẫn giải

n_Al2(SO4)3 = 0,2. 0,25 = 0,05 mol => n _Al3+ = 0,05.2 = 0,1 mol

n↓ _Al(OH)3 = 2,34: 78 = 0,03 mol

=> ↓ thực tế là : 0,1 – 0,03 = 0,07 mol Al(OH)₃

Vậy dung dịch gồm: NaAlO₂: 0,03 mol và Na₂SO₄ : 0,05. 3 = 0,15 mol

=> ∑ n_Na = 0,03 + 0,15.2 = 0,33 mol

=> V = 0,33 : 1 = 0,33 lít

Đáp án C.