Tailieumoi.vn xin giới thiệu phương trình NaOH + SO₂ → NaHSO₃ gồm điều kiện phản ứng, cách thực hiện, hiện tượng phản ứng và một số bài tập liên quan giúp các em củng cố toàn bộ kiến thức và rèn luyện kĩ năng làm bài tập về phương trình phản ứng hóa học của Natri. Mời các bạn đón xem:

Phương trình NaOH + SO₂ → NaHSO₃

1. Phương trình phản ứng hóa học:

    NaOH + SO₂ → NaHSO₃

2. Hiện tượng nhận biết phản ứng

- Quan sát sự chuyển màu của chỉ thị phù hợp trước và sau phản ứng.

3. Điều kiện phản ứng

- Phản ứng xảy ra ngay điều kiện thường.

4. Tính chất hóa học

4.1. Tính chất hóa học của NaOH

NaOH Là một bazơ mạnh nó sẽ làm quỳ tím chuyển màu xanh, còn dung dịch phenolphtalein thành màu hồng. Một số phản ứng đặc trưng của Natri Hidroxit được liệt kê ngay dưới đây.

Phản ứng với axit tạo thành muối + nước:

NaOH_dd + HCl_dd→ NaCl_dd + H₂O

Phản ứng với oxit axit: SO2, CO2…

2 NaOH + SO₂→ Na₂SO₃ + H₂O

NaOH + SO₂→ NaHSO₃

Phản ứng với muối tạo bazo mới + muối mới (điều kiện: sau phản ứng phải tạo thành chất kết tủa hoặc bay hơi):

2 NaOH + CuCl₂→ 2NaCl + Cu(OH)_2↓

Tác dụng với kim loại lưỡng tính:

2 NaOH + 2Al + 2H2O→ 2NaAlO₂ + 3H₂↑

2NaOH + Zn → Na₂ZnO₂ + H₂↑

Tác dụng với hợp chất lưỡng tính:

NaOH + Al(OH)₃ → NaAl(OH)₄

2NaOH + Al₂O₃ → 2NaAlO₂ + H₂O

4.2. Tính chất vật lí của SO₂

- Là không màu, mùi hắc, nặng hơn không khí (d = $\frac{64}{29}\approx \mathrm{2,2}$)

- Tan nhiều trong nước (ở 20^oC, một thể tích nước có thể hòa tan được 40 thể tích SO₂).

- Hóa lỏng ở -10^oC.

- Là khí độc, hít thở phải không khí có khí này sẽ gây viêm đường hô hấp.

4.3. Tính chất hóa học của SO₂

Lưu huỳnh đioxit mang đầy đủ tính chất hóa học của một oxit axit.

- Tác dụng với nước tạo thành dung dịch axit.

 SO₂ + H₂O → H₂SO₃

- Tác dụng với dung dịch bazơ tạo thành muối và nước.

SO₂ + 2NaOH → Na₂SO₃ + H₂O

- Tác dụng với oxit bazơ tạo thành muối.

SO₂ + Na₂O → Na₂SO₃

- Vừa là chất oxy hóa, vừa là chất khử

- Chất khử: phản ứng với chất oxy hóa mạnh

2SO₂ + O₂ → 2SO₃ (V₂O₅, 450 ^oC)

Cl₂ +SO₂ + 2H₂O → H₂SO₄ + 2HCl

- Làm mất màu nước Brom

SO₂ + Br₂ + 2H₂O → 2HBr + H₂SO₄

- Làm mất màu dung dịch thuốc tím

5SO₂ + 2KMnO₄ + 2H₂O → K₂SO₄ + 2MnSO₄ + 2H₂SO₄

- Chất oxy hoá mạnh: tác dụng với chất khử mạnh

SO₂ + 2H₂S → 3S + 2H₂O

SO₂ + 2Mg → S + 2MgO

4.4. Ứng dụng và điều chế lưu huỳnh đioxit

a. Ứng dụng

- Sản xuất axit sunfuric trong công nghiệp

- Tấy trắng giấy, bột giấy.

- Chống nấm mốc cho lương thực, thực phẩm …

b. Điều chế

- Trong phòng thí nghiệm:Đun nóng dd H₂SO₄ với muối Na₂SO₃, sau đó thu SO₂ bằng cách đẩy không khí. Phương trình hóa học:

Na₂SO₃ + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + H₂O + SO₂

- Trong công nghiệp

Đốt cháy S hoặc đốt cháy quặng pirit sắt:

4FeS₂ + 11O₂ $\stackrel{t^o}{\to }$2Fe₂O₃ + 8SO₂

5. Cách thực hiện phản ứng

- Dẫn khí SO₂ từ từ đến dư vào ống nghiệm chứa NaOH và vài giọt chất chỉ thị.

6. Bạn có biết

- NaOH phản ứng với SO₂ tùy theo tỉ lệ về số mol mà sản phẩm thu được có thể là muối sunfit trung hòa hoặc muối axit hoặc hỗn hợp cả hai muối.

- NaOH phản ứng với SO₂ chỉ thu được muối NaHSO₃ khi T =  .

7. Bài tập liên quan

Ví dụ 1: Cho 0,1 mol NaOH phản ứng với lượng dư SO₂ ở đktc thu được dung dịch X. Khối lượng muối tan có trong X là

A. 13,8 gam.   

B. 12,8 gam.   

C. 10,4 gam.   

D. 12,0 gam.

Hướng dẫn giải

Do SO₂ dư nên có phản ứng

Đáp án C.

Ví dụ 2: Dẫn khí SO₂ từ từ đến dư vào dung dịch NaOH thu được dung dịch X. Muối tan có trong dung dịch X là

A. Na₂SO₃.   

B. Na₂SO₃ và NaHSO₃.   

C. NaHSO₃.   

D. Na₂SO₃ và NaOH.

Hướng dẫn giải

Do SO₂ dư nên có phản ứng NaOH + SO₂ → NaHSO₃

Muối tan có trong dung dịch X là NaHSO₃.

Đáp án C.

Ví dụ 3: Cho 2,24 lít khí SO₂ ở đktc phản ứng với dung dịch chứa 0,05 mol NaOH. Khối lượng muối tan có trong dung dịch sau phản ứng là

A. 5,2 gam.   

B. 12,8 gam.   

C. 10 gam.   

D. 5 gam.

Hướng dẫn giải

Có T =  nên có phản ứng

Đáp án A.

Ví dụ 4: Cho V lít SO₂ (đktc) tác dụng hết với dung dịch Br₂ dư. Thêm tiếp vào dung dịch sau phản ứng BaCl­₂ dư thu được 2,33 gam kết tủa. Thể tích V là:

A. 0,112 lít

B. 1,12 lít

C. 0,224 lít

D. 2,24 lít

Hướng dẫn giải:

Đáp án C

$n_{BaS{O}_4}=\mathrm{0,01}mol$$\to n_{S{O}_2}=\mathrm{0,01}mol$

$\to V_{S{O}_2}=\mathrm{0,224}\left(l\right)$

Ví dụ 5: Sục một lượng khí SO₂ vào dung dịch Ba(OH)₂, thu được dung dịch B kết tủa C. Đun nóng dung dịch B lại thấy xuất hiện kết tủa. Dung dịch B tác dụng với Ba(OH)₂ sinh ra được kết tủa. Thành phần của dung dịch B là:

A. BaSO₃ và Ba(OH)₂ dư

B. Ba(HSO₃)₂

C. Ba(OH)₂

D. BaHSO₃ và Ba(HSO₃)₂

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

SO₂ + Ba(OH)₂ → BaSO₃ ↓ + H₂O

2SO₂ + Ba(OH)₂ → Ba(HSO₃)₂

Ba(HSO₃)₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ BaSO₃↓ + SO₂ + H₂O

Ba(HSO₃)₂ + Ba(OH)₂ → 2BaSO₃↓ + 2H₂O

Ví dụ 6: Cho sơ đồ phản ứng hóa học: H₂S + O₂ (dư) $\stackrel{t^o}{\to }$ X + H₂O. Chất X có thể là

A. SO₂

B. S

C. SO₃

D. S hoặc SO₂

Hướng dẫn giải:

Đáp án A

Do O₂ dư nên X là SO₂, phương trình hóa học:

H₂S + 3O₂ (dư) $\stackrel{t^o}{\to }$2SO₂ + 2H₂O

8. Một số phương trình phản ứng hóa học khác của Natri và hợp chất:

NaOH + HCl → NaCl + H₂O

NaOH + HNO₃ → NaNO₃ + H₂O

2NaOH + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2H₂O

2NaOH + CuSO₄ → Na₂SO₄ + Cu(OH)₂↓

2NaOH + FeSO₄ → Na₂SO₄ + Fe(OH)₂↓

3NaOH + FeCl₃ → 3NaCl + Fe(OH)₃↓

2NaOH + Mg(NO₃)₂ → 2NaNO₃ + Mg(OH)₂↓