Tailieumoi.vn xin giới thiệu phương trình 3KOH + H₃PO₄ → K₃PO₄ + 3H₂O gồm điều kiện phản ứng, cách thực hiện, hiện tượng phản ứng và một số bài tập liên quan giúp các em củng cố toàn bộ kiến thức và rèn luyện kĩ năng làm bài tập về phương trình phản ứng hóa học của Kali. Mời các bạn đón xem:

Phương trình 3KOH + H₃PO₄ → K₃PO₄ + 3H₂O

1. Phương trình phản ứng hóa học:

3KOH + H₃PO₄ → K₃PO₄ + 3H₂O

2. Hiện tượng nhận biết phản ứng

Phương trình không có hiện tượng nhận biết đặc biệt.

3. Điều kiện phản ứng

Phản ứng xảy ra ở điều kiện thường.

4. Tính chất hóa học

- KOH là một bazo mạnh có khả năng làm thay đổi màu sắc các chất chỉ thị như khiến quỳ tím chuyển sang màu xanh, còn dung dịch phenolphtalein không màu thành màu hồng.

Ở điều kiện nhiệt độ phòng, KOH tác dụng với oxit axit như SO2, CO2

KOH + SO2 → K2SO3 + H2O

KOH + SO2 → KHSO3

- KOH tác dụng với axit tạo thành muối và nước

KOH(dd) + HCl(dd) → KCl(dd) + H2O

- KOH tác dụng với các axit hữu cơ để tạo thành muối và thủy phân este, peptit

RCOOR1 + KOH → RCOOK + R1OH

- KOH tác dụng với kim loại mạnh tạo thành bazo mới và kim loại mới

KOH + Na → NaOH + K

- KOH tác dụng với muối để tạo thành muối mới và axit mới

2KOH + CuCl2 → 2KCl + Cu(OH)2↓

- KOH là một bazo mạnh, trong nước phân ly hoàn toàn thành ion Na+ và OH-

Phản ứng với một số oxit kim loại mà oxit, hidroxit của chúng lưỡng tính như nhôm, kẽm,…

2KOH + 2Al + 2H2O → 2KAlO2 + 3H2↑

2KOH + Zn → K2ZnO2 + H2↑

- KOH phản ứng với một số hợp chất lưỡng tính

KOH + Al(OH)3 → KAlO2 + 2H2O

2KOH + Al2O3 → 2KAlO2 + H2O

5. Cách thực hiện phản ứng

Cho dung dịch kali hidroxit (KOH) tác dụng với dung dịch axit photphoric (H₃PO₄) thu được muối kali photphat và nước.

6. Bạn có biết

Khi dung dịch kiềm phản ứng với axit photphoric thì tùy theo lượng chất tác dụng mà sẽ tạo ra muối axit, hoặc muối trung hòa, hoặc hỗn hợp các muối đó.

KOH phản ứng với H₃PO₄ chỉ thu được muối K₃PO₄ khi $T=\frac{n_{\mathrm{KOH}}}{n_{H_3{\mathrm{PO}}_4}}\ge 3$

7. Bài tập liên quan

Ví dụ 1: Khi cho KOH tác dụng với H₃PO₄ tỉ lệ số mol là 3:1. Muối thu được là:

A. K₃PO₄

B. K₂HPO₄

C. K₂HPO₄ và K₃PO₄

D. KH₂PO₄

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Phương trình hóa học:

3KOH + H₃PO₄ → K₃PO₄ + 3H₂O

Ví dụ 2: Dung dịch KOH không có tính chất hoá học nào sau đây?

A. Làm quỳ tím hoá xanh.                                

B. Tác dụng với oxit axit tạo thành muối và nước.

C. Tác dụng với axit tạo thành muối và nước.

D. Bị nhiệt phân huỷ tạo ra oxit bazơ và nước.

Hướng dẫn giải

Đá án đúng là: D

KOH không bị nhiệt phân hủy.

Ví dụ 3: Để thu được muối trung hòa, cần bao nhiêu mL dung dịch KOH 1M tác dụng với 50 mL dung dịch H₃PO₄ 0,5M.

A. 35mL.

B. 45mL.

C. 25 mL.

D. 75 mL.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Tính theo PTHH: 3KOH + H₃PO₄ → K₃PO₄ + 3H₂O

 $n_{H_3{\mathrm{PO}}_4}$ = 0,05.0,5 = 0,025 mol

3KOH + H₃PO₄ → K₃PO₄ + 3H₂O

0,075 ← 0,025 mol

→ V_dd KOH = $\frac{0,075}{1}$ = 0,075 lít = 75 mL.

Ví dụ 4: Cho các chất sau: H₃PO₄, HF, C₂H₅OH, HClO₂, Ba(OH)₂, HClO₃, CH₃COOH, BaSO₄, FeCl₃, Na₂CO₃, HI. Trong các chất trên, số chất điện li mạnh là

A. 3.

B. 4.

C. 6.

D. 5.

Đáp án D

Hướng dẫn giải

Trong các chất trên, số chất điện li mạnh là: Ba(OH)₂, HClO₃, BaSO₄, FeCl₃, Na₂CO₃, HI

Chú ý : Các chất như BaSO₄, BaCO₃ là chất kết tủa (tan rất ít) nhưng những phân tử tan lại phân ly hết nên nó là các chất điện ly mạnh chứ không phải chất điện ly yếu.

Ví dụ 5: H₃PO₄ phân li ra mấy nấc

A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4.

Đáp án C

Hướng dẫn giải

Axít photphoric là axit có 3 lần axit, có độ mạnh trung bình. Trong dung dịch nó phân li ra 3 nấc:

H₃PO₄⇋ H⁺ + H₂PO₄- ⇒ k1 = 7, 6.10^-3

H₂PO₄^- ⇋ H⁺ + HPO₄^2- ⇒ k2 = 6,2.10^-8

HPO₄^2- ⇋ H⁺ + PO₄^3- ⇒ k3 = 4,4.10^-13

⇒ nấc 1 > nấc 2 > nấc 3.

Ví dụ 6: Cho H₃PO₄ tác dụng hết với dung dịch chứa m gam KOH, sau phản ứng thu được dung dịch X có chứa 1,22m gam chất tan. Các chất tan trong dung dịch X là:

A. Na₂HPO₄, Na₃PO₄.

B. NaH₂PO₄, Na₂HPO₄.

C. Na₃PO₄, NaOH.

D. NaH₂PO₄, Na₃PO₄

Đáp án B

Hướng dẫn giải

Coi m = 20 gam

n_NaOH= 0,5 mol

m_{Chất rắn} =24,4 gam

Giả sử OH- hết

Ta thấy bản chất phản ứng:

H⁺ + OH- → H₂O

0,5 ← 0,5 →0,5

BT khối lượng: m_H3PO4 + m_NaOH = m_H2O + m_{chất rắn}

m_H3PO4+ 0,5.40 = 0,5.18 + 24,4

n_H3PO4 = 0,1367 mol

n_H+ phản ứng = 0,1367.3=0,41 mol < 0,5. Vậy OH- dư

Chất tan là: Na₃PO₄ và NaOH

Ví dụ 7: Số chất tan được trong nước tạo thành dung dịch bazo là:

A. K, K₂O, CuO

B. Na, K₂O, MgO

C. K, MgO, K₂O

D. CaO, K₂O, Na₂O

Đáp án D

Hướng dẫn giải

Các oxit bazơ tan trong nước tạo thành dung dịch bazơ

Na₂O + H₂O → 2NaOH

CaO + H₂O → Ca(OH)₂

K₂O + H₂O → 2KOH

Ví dụ 8: Thêm 0,3 mol KOH vào dung dịch chứa 0,2 mol H₃PO_4. sau phản ứng dung dịch có các muối:

A. KH₂PO₄ và K₂HPO₄

B. K₂HPO₄ và K₃PO₄

C. KH₂PO₄ và K₃PO₄

D. KH₂PO₄, K₂HPO₄ và K₃PO₄

Đáp án A

Hướng dẫn giải

3KOH + H₃PO₄→ K₃PO₄ + 3H₂O (1)

2KOH + H₃PO₄ → K₂HPO₄ + 2H₂O (2)

KOH + H₃PO₄ → KH₂PO₄ + H₂O (3)

Có: n_KOH : n_H3PO4 = 0,3 : 0,2 = 1,5

=> Có phản ứng (2) và (3) xảy ra.

Ví dụ 9: Cho 2,64 gam (NH₄)₂SO₄ tác dụng với dung dịch NaOH dư, đun nóng thu được một sản phẩm khí. Hấp thụ hoàn toàn lượng khí trên vào dung dịch chứa 7,84 gam H₃PO₄. Muối thu được là

A. NH₄H₂PO₄.

B. (NH₄)₂HPO₄.

C. (NH₄)₃PO₄.

D. NH₄H₂PO₄ và (NH₄)₂HPO_4.

Đáp án A

Hướng dẫn giải

n_(NH4)2SO4 = 0,02 mol; n_H3PO4 = 0,08 mol

Khí thu được là NH₃ => n_NH3 = 2.n(_NH4)2SO4 = 0,04mol

Ta có: n_OH- = n_NH3= 0,04 mol

Xét tỉ lệ n_OH−/n_H3PO4= 0,04/0,08 = 1/2 < 1=> muối thu được là NH₄H₂PO₄

8. Một số phương trình phản ứng hóa học khác của Kali và hợp chất:

6KNO₃ + 10Al + 18H₂SO₄ → 3K₂SO₄ + 5Al₂(SO₄)₃ + 3N₂ + 18H₂O

2KNO₃ + 2Al + 4H₂SO₄ → K₂SO₄ + Al₂(SO₄)₃ + 2NO + 4H₂O

KNO₃ + Al + 4HCl → KCl + AlCl₃ + NO + 2H₂O

6KNO₃ +10Al + 36HCl → 6KCl + 10AlCl₃ + 3N₂ + 18H₂O

2KNO₃ + 3C + S -^to→ N₂ ↑+ 3CO₂↑ + K₂S

KNO₃ + H₂SO_{4 đặc} -^to→ HNO₃ + KHSO₄

2KClO₃  $\stackrel{{\mathrm{t}}^{\mathrm{o}},{\mathrm{MnO}}_2}{\to }$ 2KCl + 3O₂↑