Khởi động 

Câu 1 trang 68 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Giải câu đố:

Là cánh mà chẳng biết bay

Bốn mùa duyên dáng vì thay sắc màu

Trắng, xanh non lại vàng nâu

Cho người no đủ, đẹp giàu quê hương.

Là gì?

Lời giải:

Đáp án: Cánh đồng

Câu 2 trang 68 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Nói 1 – 2 câu về sự vật được nhắc tới trong câu đó trên.

Lời giải:

     Những cánh đồng lúa rộng thẳng cánh cò bay là một nét đẹp của cội nguồn dân tộc mà mỗi chúng ta nên tìm về để chiêm ngưỡng cũng như gìn giữ nó. Một nét đẹp giản dị mộc mạc mang màu xanh của hòa bình.

Khám phá và luyện tập

Đọc bài thơ

Bức tranh đồng quê

Ông trời đốt lửa phương đông

Đun bằng mấy dải mây hồng vắt ngang

Rồi xoè rộng cái quạt vàng

Phất tung ánh sáng bay tràn khắp nơi

Trắng ngời mây vảy cá phơi

Đàn cò thoắt hiện cánh bơi nhịp nhàng

Ngói nhà ai đỏ vội vàng

Hàng cau rũ tóc. Sương loang cuối vườn.

Bóng trâu lững thững rời chuồng

Dáng người quảy gánh trên đường xa xa

Lúa non trải lụa mượt mà

Bờ nghiêng nghiêng chạy rồi nhoà mất tăm

Cụm vườn toà mỏng khói lam

Như khăn voan phảng phất choàng bóng cây

Một đàn sẻ quấn quýt bay

Dọc con đường nắng lượn dài lung linh

Đồng quê vẽ cảnh bình minh

Bức tranh riêng của chúng mình: quê hương...

Kim Ba

• Quảy (quầy): mang đi bằng quang gánh.

• Mắt tâm: hoàn toàn không còn thấy một dấu hiệu gì cả.

Câu 1 trang 69 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Bức tranh thiên nhiên trong khổ thơ đầu được vẽ bằng những hình ảnh và màu sắc nào?

Lời giải:

Bức tranh thiên nhiên trong khổ thơ đầu được vẽ bằng những hình ảnh và màu sắc:

- Hình ảnh:

+ Ông trời đốt lửa phương đông

+ Đàn cò thoắt hiện cánh bơi nhịp nhàng

+ Hàng cau rũ tóc.

+ Sương loang cuối vườn.

- Màu sắc:

+ Mây trắng

+ mấy dải mây hồng

+ cái quạt vàng

+ Ngói nhà đỏ

Câu 2 trang 69 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Cánh đồng quê được tả trong khổ thơ 2 gợi cho em những suy nghĩ, cảm xúc gì?

Lời giải:

     Cánh đồng quê được tả trong khổ thơ 2 gợi cho em những suy nghĩ, cảm xúc: cánh đồng rộng lớn, lúa non mượt mà trải dài khắp nơi. Cảnh vật bình minh nên thơ thật thanh bình, yên ả.

Câu 3 trang 69 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Tìm hình ảnh so sánh, nhân hoá trong bài thơ. Theo em, cách so sánh, nhân hoá của tác giả có gì thú vị?

Lời giải:

- Hình ảnh so sánh: Cụm vườn tỏa mỏng khói làm/ Như khăn voan mỏng phảng phất choàng bóng cây.

- Hình ảnh nhân hóa:

+ Ông trời đốt lửa đun bằng mấy dải mây hồng rồi xòe rộng cái quạt vàng

+ Đàn cò thoắt hiện cánh bơi nhịp nhàng

+ Ngói nhà ai đỏ vội vàng

+ Hàng cau rũ tóc

+ Bóng trâu lững thững rời chuồng

+ Lúa non trải lụa mượt mà

+ Bờ nghiêng nghiêng chạy

+ Cụm vườn tỏa mỏng khói lam

+ Khăn voan phảng phất choàng bóng cây

+ Đàn sẻ quấn quýt

+ Nắng lượn lung linh

+ Đồng quê vẽ cảnh

=> Tác dụng: giúp sự vật trở nên sinh động, gợi hình gợi cảm hơn, cũng có cảm xúc, hành động như con người.

Câu 4 trang 69 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Chọn một từ ngữ phù hợp để nhận xét về cuộc sống ở quê hương tác giả và giải thích lí do em chọn từ đó.

- thanh bình

- sôi động

- buồn tẻ

- náo nhiệt

Lời giải:

Từ ngữ phù hợp để nhận xét về cuộc sống ở quê hương của tác giả: thanh bình

Vì cuộc sống ở quê hương của tác giả được miêu tả bằng những sự vật hiện tượng gần gũi, thân thương rất đỗi nhẹ nhàng, yên ả.

Học thuộc lòng bài thơ.

Đọc mở rộng

Sinh hoạt câu lạc bộ đọc sách

Chủ điểm Chủ nhân tương lai

Câu hỏi trang 69 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: (a) Tìm đọc bài văn

Gợi ý:

(b) Ghi chép và trang trí Nhật kí đọc sách.

c. Cùng bạn chia sẻ:

– Bài văn đã đọc.

– Nhật kí đọc sách.

– Từ ngữ dùng hay, hình ảnh đẹp.

-?

d. Ghi lại những từ ngữ, hình ảnh đẹp có trong một bài văn được bạn chia sẻ.

(e) Đọc một bài văn được bạn chia sẻ mà em thích.

Lời giải:

Em tìm đọc bài văn và hoàn thành yêu cầu bài.

Ví dụ:

- Tác phẩm: Mẹ vắng nhà

- Tác giả: Nguyễn Thi

- Nội dung: Mẹ vắng nhà là tác phẩm văn học của nhà văn Nguyễn Thi, được viết vào tháng 6.1966, từ chuyện có thật của mẹ con chị Út Tịch ở Trà Vinh. Đó là thế giới tuổi thơ của 5 chị em con Bé tự chăm sóc nhau ở nhà trong khi mẹ Út Tịch, một du kích nổi tiếng, phải thường xuyên xa nhà đi đánh giặc

- Hình ảnh đẹp: Hình ảnh con Bé hay leo lên ngọn dừa ngóng tin mẹ rồi giả bộ làm cô giáo dạy học cho các em, dù mình chưa biết chữ để dỗ dành các em,....