Tailieumoi.vn xin giới thiệu Đề cương ôn tập học kì 1 Hóa học 11 Chân trời sáng tạo năm 2024 – 2025. Tài liệu được biên soạn bởi đội ngũ giáo viên THPT dày dặn kinh nghiệm sẽ giúp các em làm quen với các dạng bài tập, nâng cao kỹ năng làm bài và rút kinh nghiệm cho bài thi học kì 1 Hóa học 11. Mời các bạn cùng đón xem:

Đề cương ôn tập học kì 1 Hóa học 11 Chân trời sáng tạo năm 2024

HÓA 11–

TRƯỜNG THPT YÊN HÒA

BỘ MÔN: HÓA HỌC

 

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HỌC KỲ I

NĂM HỌC 2023-2024

MÔN: HÓA HỌC KHỐI 11

 

CHƯƠNG I: CÂN BẰNG HÓA HỌC

A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT

1. Cân bằng hóa học

 

Phản ứng một chiều

aA + bB

⎯⎯→

cC + dD

Phản ứng xảy ra theo một chiều nhất định, từ chất

đầu thành sản phẩm.

Phản ứng thuận nghịch

aA + bB

ˆ ˆ †

‡ ˆ ˆ

cC + dD

là phản ứng xảy ra theo hai chiều ngược nhau trong

cùng điều kiện.

 

Trạng thái cân bằng

- Tốc độ phản ứng thuận bằng tốc độ phản ứng nghịch (v

t

= v

n

).

- Nồng độ các chất không thay đổi.

Hằng số cân bằng

cd

C

ab

[C] .[D]

K

[A] .[B]

=

[A], [B], [C], [D]: nồng độ các chất tại thời điểm cân bằng

Các chất rắn không có mặt trong biểu thức hằng số cân bằng

K

C

phụ thuộc vào nhiều độ và bản chất phản ứng, không phụ thuộc nồng độ

Các yếu tố ảnh hưởng

đến cân bằng hóa học

Nồng độ, nhiệt độ, áp suất

Nguyên lý dịch chuyển

cân bằng Le Chaterlie

Một phản ứng thuận nghịch đang ở trạng thái cân bằng, khi chịu một tác động

bên ngoài làm thay đổi nồng độ, nhiệt độ, áp suất thì cân bằng sẽ chuyển dịch

theo chiều làm giảm tác động bên ngoài đó.

 

2. Cân bằng trong dung dịch nước

 

Sự điện li

Quá trình phân li các chất thành ion.

Chất điện li mạnh:

+ acid mạnh (HCl, HBr, HI, HNO

3

, H

2

SO

4

…)

+ base mạnh (NaOH, KOH, Ca(OH)

2

,

Ba(OH)

2

…)

+ hầu hết muối

Chất điện li yếu gồm acid yếu, base yếu…

Chất không điện li: ethanol, saccharose, glixerol…

Thuyết acid – base Bronted - Lowry

Acid là chất, ion cho proton (H

+

)

+ phân tử acid, oxide acid

+ ion: H

+

, H

3

O

+

, NH

4

+

, M

n+

(M: Fe, Al….),

HSO

4

-

Base là chất, ion nhận proton (H

+

)

+ phân tử base, oxide base, NH

3

+ ion: OH

-

, CO

3

2-

, S

2-

(anion của acid yếu, trung

bình)

Lưỡng tính: vừa có thể cho vừa có thể nhận proton

HCO

3

-

, HS

-

, H

2

PO

4

-

, Al(OH)

3

, Al

2

O

3

…

 

pH = -lg[H

+

] hay [H

+

]

 

= 10

-pH

[OH

-

][H

+

] = 10

-14

ở 25

0

C

 

Môi trường

acid

trung tính

base

pH

< 7

7

>7

[H

+

]

[H

+

] >10

-7

 

[H

+

] =10

-7

 

[H

+

] <10

-7

 

Chất chỉ thị acid - base: có màu phụ thuộc vào pH của môi trường. Các chất chỉ thị thường gặp: quì

tím, phenolphtalein, giấy chỉ thị pH…

Phản ứng của ion với nước gọi là phản ứng thủy phân.

+ Các ion Al

3+

, Fe

3+

, NH

4

+

… thủy phân trong nước cho môi trường acid.

+ Các ion CO

3

2-

, CH

3

COO

-

, PO

4

2-

…thủy phân cho môi trường base.

Chuẩn độ là phương pháp xác định nồng độ của một chất bằng một chất đã biết nồng độ.

HÓA 11–

B. BÀI TẬP

1. Tự luận

Câu 1: Cho phương trình hoá học của phản ứng sản xuất ammonia trong công nghiệp:

 

o

r

2 2 3 298

380 450 , 200 bar, Fe

N (g) + 3H (g) 2NH (g) Δ H = 91,8kJ

−

−

℃℃

 

a) Yếu tố nào không làm ảnh hưởng đến sự chuyển dịch cân bằng hoá học của phản ứng trên: áp suất,

nhiệt độ, nồng độ, chất xúc tác?

b) Cân bằng hóa học sẽ chuyển dịch theo chiều nào khi

- Giảm nhiệt độ của hệ phản ứng?

- Giảm áp suất của hệ phản ứng?

- Tăng nồng độ của khí hydrogen?

- Tăng nồng độ của khí nitrogen?

- Làm lạnh để tách NH

3

khỏi hỗn hợp N

2

, H

2

, NH

3

 

(Nhiệt độ sôi của NH

3

, N

2

, H

2

lần lượt là -33

0

C, -196

0

C và -253

0

C)

c) Viết biểu thức tính hằng số cân bằng K

C

của phản ứng trên?

d) Khi tổng hợp NH

3

từ N

2

và H

2

thấy rằng nồng độ ở trạng thái cân bằng của N

2

là 0,02M; của H

2

là

2M và của NH

3

là 0,6 M. Tính hằng số cân bằng của phản ứng?

Câu 2: Trong dung dịch muối

2

CoCl

(màu hồng) tồn tại cân bằng hoá học sau:

[Co(H

2

O)

6

]

2+

+ 4Clˉ [CoCl

4

]

2

ˉ + 6H

2

O ∆

r

H

o

298

> 0.

Màu hồng màu xanh

Dự đoán sự biến đổi màu sắc của ống nghiệm đựng dung dịch

2

CoCl

trong các trường hợp sau:

a) Thêm từ từ

HCl

đặc.

b) Ngâm ống nghiệm vào cốc nước nóng.

c) Thêm một vài giọt dung dịch

3

AgNO

.

Câu 3: Cho các chất sau: glucose (C

6

H

12

O

6

), NaCl, KOH, Ba(OH)

2

, N

2

, O

2

, H

2

SO

4

, saccharose

(C

12

H

22

O

11

), ethanol (C

2

H

5

OH), phèn chua (KAl(SO

4

)

2

.12H

2

O), HCl, Cu(OH)

2

, HNO

3

, HF, CH

3

COOH

a) Chất nào là chất điện li không điện li?

b) Chất nào là chất điện li mạnh? Viết phương trình điện li của chúng.

c) Chất nào là chất điện li yếu? Viết phương trình điện li của chúng.

Câu 4: Dựa vào thuyết acid-base và Bronsted-Lowry, hãy xác định acid, base trong các phản ứng sau:

a) HCOOH + H

2

O  HCOO

-

+ H

3

O

+

b) Al

3+

+ H

2

O  Al(OH)

2+

+ H

+

 

c) S

2-

+ H

2

O

 

 HS

-

+ OH

-

d) (CH

3

)

2

NH

 

+ H

2

O

 

 (CH

3

)

2

NH

2

+

+ OH

-

 

Câu 5: Bảng dưới đây là kết quả đo pH của các dung dịch bằng máy đo pH. Xác định môi trường (tính

acid, base hay trung tính) và màu của quì tím, phenolphtalein, giấy chỉ thị PH khi dùng để thử vào hai cột

còn trống trong bảng dưới đây.

Dung dịch

pH

Môi trường

Màu của

quì tím

Màu của

phenolphtalein

Màu của

giấy chỉ thị PH

Nước chanh

2

 

 

 

 

Aspirin

3

 

 

 

 

Muối ăn

7

 

 

 

 

Baking soda NaHCO

3

8,5

 

 

 

 

Soda Na

2

CO

3

11

 

 

 

 

Câu 6: Dung dịch HCl có pH = 1 (dung dịch A), dung dịch NaOH có pH =13 (dung dịch B). Tính pH

của dung dịch sau khi trộn:

a) 5 mL dung dịch A và 10 mL dung dịch B.

b) 5 mL dung dịch B vào 10 mL dung dịch A.

c) 10 mL dung dịch B vào 10 mL dung dịch A.

Câu 7: Nabica là một loại thuốc có thành phần chính là NaHCO

3

, được dùng để trung hoà bớt lượng acid

HCl dư trong dạ dày.

a) Viết phương trình hoá học của phản ứng trung hoà trên.

b) Giả thiết nồng độ dung dịch HCl trong dạ dày là 0,035 M, tính thể tích dung dịch

HCl

được trung

hoà khi bệnh nhân uống 0,588 g bột NaHCO

3

.

Câu 8: “Ợ nóng” là cảm giác đau rát ở thực quản gây ra do sự gia tăng nồng độ hydrochloric acid (HCl)

trong dạ dày. Có thể điều trị chứng ợ nóng bằng cách sử dụng các thuốc kháng acid, chẳng hạn “sữa

HÓA 11–

magie” có thành phần chủ yếu là huyền phù Mg(OH)

2

. Hãy viết phương trình phân tử và ion thu gọn của

phản ứng giữa HCl và Mg(OH)

2

.

Câu 9: Oxygen được dẫn truyền trong cơ thể là do khả năng liên kết của oxygen với hồng cầu trong máu

theo cân bằng sau: HbH

+

(aq) + O

2

(aq) ↔ HbO

2

(aq) + H

+

(aq)

Độ pH của máu người bình thường được kiểm soát chặt chẽ trong khoảng 7,35 – 7,45. Dựa vào cân bằng

trên, giải thích vì sao việc kiểm soát pH của máu người lại quan trọng. Điều gì sẽ xảy ra với khả năng vận

chuyển oxygen của hồng cầu nếu máu trở nên quá acid (một tình trạng nguy hiểm được gọi là nhiễm toan

hay nhiễm độc acid)?

Câu 10: Nồng độ carbon dioxide (CO

2

) trong khí quyển đã tăng khoảng 20% trong thể kỉ qua. Giả sử đại

dương của Trái đất tiếp xúc với khí CO

2

trong khí quyển, lượng CO

2

tăng lên có thể ảnh hưởng gì đến PH

của các đại dương trên thế giới? Sự thay đổi này có thể ảnh hưởng gì đến cấu trúc đá vôi (chủ yếu là

CaCO

3

) của các rạn san hô và vỏ sò biển?

Câu 11: Phèn chua (K

2

SO

4

.Al

2

(SO

4

)

3

.24H

2

O có nhiều công dụng trong thực tế như làm trong nước, chống

gỉ sét cho chảo sắt. Giải thích.

Câu 12: Cho phản ứng thuận nghịch sau: H

2

(g) + I

2

(g)

⎯⎯→

⎯⎯

2HI(g)

Ở 430°C, nồng độ các chất ở trạng thái cân bằng là: [H

2

] = [I

2

] = 0,107 mol/L; [HI] = 0,786 mol/L.

a) Tính hằng số cân bằng (Kc) của phản ứng ở 430°C.

b) Nếu cho 2 mol H

2

và 2 mol I

2

vào bình kín dung tích 10 lít, giữ bình ở 430°C thì nồng độ các chất ở

trạng thái cân bằng là bao nhiêu?

Câu 13

*

:

a) CH

3

COOH (có trong giấm ăn) là một acid yếu. Tính pH của dung dịch CH

3

COOH 0,1 M (biết hằng số

cân bằng của sự phân li CH

3

COOH là

5

1,8.10

−

, bỏ qua sự phân li của nước).

b) Trong dung dịch nước ion

3

CH COO

−

nhận proton của nước. Viết phương trình thuỷ phân và cho biết

môi trường của dung dịch CH

3

COONa.

c) Cho 10 mL dung dịch NaOH 0,1 M vào 10 mL dung dịch CH

3

COOH 0,2 M thu được 20 mL dung dịch

A. Tính pH của dung dịch A.

2. Trắc nghiệm

Câu 14: Một phản ứng hoá học được biểu diễn như sau: Các chất phản ứng Các sản phẩm.

Yếu tố nào sau đây không ảnh hưởng đến cân bằng hóa học?

A. Chất xúc tác B. Nồng độ các chất phản ứng

C. Nồng độ các sản phẩm D. Nhiệt độ

Câu 15: Cân bằng hóa học là một trạng thái của phản ứng thuận nghịch khi

A. Tốc độ phản ứng thuận bằng hai lần tốc độ phản ứng nghịch.

B. Tốc độ phản ứng thuận bằng tốc độ phản ứng nghịch.

C. Tốc độ phản ứng thuận bằng một nửa tốc độ phản ứng nghịch.

D. Tốc độ phản ứng thuận bằng k lần tốc độ phản ứng nghịch.

Câu 16: Giá trị hằng số cân bằng K

C

của phản ứng thay đổi khi

A. Thay đổi nồng độ các chất. B. Thay đổi nhiệt độ.

C. Thay đổi áp suất. D. Thêm chất xúc tác.

Câu 17: Cho phản ứng hoá học sau: CH

3

COOH(l) + CH

3

OH(l)  CH

3

COOCH

3

(l) + H

2

O(l)

Biểu thức hằng số cân bằng của phản ứng trên là

A.

  

  

3 3 2

C

33

CH COOCH H O

K.

CH COOH CH OH

=

B.

 

  

33

C

33

CH COOCH

K.

CH COOH CH OH

=

 

C.

  

  

33

C

3 3 2

CH COOH CH OH

K.

CH COOCH H O

=

D.

  

 

33

C

33

CH COOH CH OH

K.

CH COOCH

=

 

Câu 18: Cho phản ứng hoá học sau: 3Fe(s) + 4H

2

O(g)  Fe

3

O

4

(s) + 4H

2

(g)

Biểu thức hằng số cân bằng của phản ứng trên là

A.

   

   

4

2 3 4

C

43

2

H Fe O

K.

H O Fe

=

B.

 

 

4

2

C

4

2

H

K.

HO

=

C.

 

 

2

C

2

4H

K.

4 H O

=

D.

  

   

2 3 4

C

2

4 H Fe O

K.

4 H O 3 Fe

=

 

Câu 19: Cho các cân bằng:

(1) H

2

(g) + I

2

(g)  2HI (g) (2) 2NO (g) + O

2

(g)  2NO

2

(g)

(3) CO (g) + Cl

2

(g)  COCl

2

(g) (4) CaCO

3

(s)  CaO (s) + CO

2

(g)

HÓA 11–

(5) 3Fe (s) + 4H

2

O (g)  Fe

3

O

4

(s) + 4H

2

(g)

Các cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận khi tăng áp suất là

A. (1), (4). B. (1), (5). C. (2), (3), (5). D. (2), (3).

Câu 20: Phản ứng : 2SO

2

+ O

2

 2SO

3

(ΔH < 0). Khi giảm nhiệt độ và khi giảm áp suất thì cân bằng

của phản ứng trên chuyển dịch tương ứng là :

A. Thuận và thuận. B. Thuận và nghịch.

C. Nghịch và nghịch. D. Nghịch và thuận.

Câu 21: Cho các cân bằng hóa học sau:

(1) 2SO

2

(g) + O

2

(g)  2SO

3

(g) (2) N

2

(g) + 3H

2

 2NH

3

(g)

(3) CO

2

(g) + H

2

(g)  CO (g) + H

2

O (g) (4) 2HI (g)  H

2

(g) + I

2

(g)

Khi thay đổi áp suất, các cân bằng hóa học đều không bị chuyển dịch là

A. (1) và (3) B. (2) và (4) C. (1) và (2) D. (3) và (4)

Câu 22: Trong một bình kín có cân bằng hóa học sau: 2NO

2

(g)  N

2

O

4

(g)

Tỉ khối hơi của hỗn hợp khí trong bình so với H

2

ở nhiệt độ T1 bằng 27,6 và ở nhiệt độ T2 bằng 34,5.

Biết T1 > T2. Phát biểu nào sau đây về cân bằng trên là đúng?

A. Phản ứng thuận là phản ứng tỏa nhiệt.

B. Khi tăng nhiệt độ, áp suất chung của hệ cân bằng giảm.

C. Khi giảm nhiệt độ, áp suất chung của hệ cân bằng tăng.

D. Phản ứng nghịch là phản ứng tỏa nhiệt.

Câu 23: Dung dịch nào dẫn điện được?

A. NaOH B. C

2

H

5

OH C. HCHO D. C

6

H

12

O

6

Câu 24: Chất nào không dẫn điện?

A. NaOH rắn B. dung dịch HCl C. Nước biển D. dung dịch CH

3

COONH

4

 

Câu 25: Phương trình điện li nào đúng?

A. NaCl → Na

2+

+ Cl

2-

B. Ca(OH)

2

→ Ca

2+

+ 2 OH

-

 

C.

 

C

2

H

5

OH → C

2

H

5

+

+ OH

-

 

D.

 

Cả A,B,C

Câu 26: Trong số các chất sau: HNO

2

, CH

3

COOH, KMnO

4

, C

6

H

6

, HCOOH, HCOOCH

3

, C

6

H

12

O

6

,

C

2

H

5

OH, SO

2

, Cl

2

, NaClO, CH

4

, NaOH, NH

3

, H

2

S. Số chất thuộc loại chất điện li là

A. 8 B. 7 C. 9 D. 10

 

Câu 27: Dãy chất nào dưới đây chỉ gồm những chất tan và điện li mạnh?

A. HNO

3

, Cu(NO

3

)

2

, Ca

3

(PO

4

)

2

, H

3

PO

4

 

B

.

H

2

SO

4

, NaCl, KNO

3

, Ba(OH)

2

 

C.

 

CaCl

2

, CuSO

4

, BaSO

4

, HF D. KCl, H

2

SO

4

, H

2

O, AgCl

Câu 28: Dãy gồm các chất đều là chất điện li yếu là:

A. Na

2

SO

3

, NaOH, CaCl

2

, CH

3

COOH. B. H

2

S, H

3

PO

4

, CH

3

COOH, Cu(OH)

2

.

C. Na

2

SO

4

, H

2

S, CaCO

3

, HgCl

2

. D. CuSO

4

, NaCl, HCl, NaOH.

Câu 29: Trong dung dịch acid acetic (bỏ qua sự phân li của H

2

O) có những phần tử nào?

A. H

+

, CH

3

COO

−

B. H

+

, CH

3

COO

−

, H

2

O

C. CH

3

COOH, H

+

, CH

3

COO

−

, H

2

O D. CH

3

COOH, CH

3

COO

−

, H

+

 

Câu 30: Phản ứng giữa 2 chất nào sau đây có phương trình ion thu gọn là H

+

+ OH

-

→ H

2

O

A. Ba(OH)

2

+ H

2

SO

4

B. NaOH + H

3

PO

4

C. KOH + HF D. Ca(OH)

2

+ HNO

3

Câu 31: Trong phản ứng sau đây, những chất nào đóng vai trò là acid theo thuyết Bronsted - Lowry?

H

2

S(aq) + H

2

O  HS

-

(aq) + H

3

O

+

(aq)

A. H

2

S và H

2

O. B. H

2

S và H

3

O

+

C. H

2

S và HS

-

. D. H

2

O và H

3

O

+

.

Câu 32: Trong phản ứng sau đây, những chất nào đóng vai trò là base theo thuyết Bronsted - Lowry?

CO

3

2-

(aq) + H

2

O  HCO

3

-

(aq) + OH

-

(aq)

A. CO

3

2-

và OH

-

. B. CO

3

2-

và HCO

3

-

. C. H

2

O và OH

-

. D. H

2

O và CO

3

2-

.

Câu 33: Cho: S

2-

+ H

2

O  HS

-

+ OH

-

NH

4

+

+ H

2

O  NH

3

+ H

3

O

+

; Chọn đáp án đúng:

A. S

2-

là Acid, NH

4

+

là Base B. S

2-

là Base, NH

4

+

là Acid

C. S

2-

là Acid, NH

4

+

là Acid D. S

2-

là Base, NH

4

+

là Base

Câu 34: Theo thuyết Acid − Base của Bronstet, ion

−

4

HSO

có tính chất

A. Acid. B. lưỡng tính. C. Base. D. trung tính.

Câu 35: Theo định nghĩa Acid−Base của Bronstet, các chất và ion thuộc dãy nào dưới đây là base?

A.

−2

3

CO

, CH

3

COO

−

B.

−

3

HCO

, CH

3

COO

−

C. NH

3

,

−

4

HSO

D.

−

4

HSO

,

+

4

NH

 

 

HÓA 11–

Câu 36: Theo định nghĩa Acid−Base của Bronstet, các chất và ion thuộc dãy nào dưới đây là lưỡng tính?

A.

−2

3

CO

, CH

3

COO

−

B.

−

4

HSO

,

+

4

NH

C.

 

+

4

NH

,

−

3

HCO

D.

−

3

HCO

,

H

2

O

Câu 37: Trong dung dịch nước, cation kim loại mạnh, gốc acid mạnh không bị thủy phân, còn cation

kim loại trung bình và yếu bị thủy phân tạo môi trường acid, gốc acid yếu bị thủy phân tạo môi trường

base.

a) Dung dịch nào sau đây có pH > 7?

A. KNO

3

. B. AgNO

3

. C. Na

2

CO

3

. D. NaCl.

b) Dung dịch nào sau đây có pH < 7?

A. CaCl

2

. B. K

2

SO

4

. C. Na

2

S. D. Al(NO

3

)

3

.

Câu 38: Hãy cho biết dãy các dung dịch nào sau đây có khả năng đổi màu quỳ tím sang đỏ (hồng)?

A. CH

3

COOH, HCl và BaCl

2

B. NaOH, Na

2

CO

3

và Na

2

SO

3

C. H

2

SO

4

, NaHCO

3

và AlCl

3

D. NaHSO

4

, HCl và AlCl

3

 

Câu 39: pH của dung dịch nào sau đây có giá trị nhỏ nhất?

A. Dung dịch HCl 0,1 M. B. Dung dịch CH

3

COOH 0,1 M.

C. Dung dịch NaCl 0,1 M. D. Dung dịch NaOH 0,01 M.

Câu 40: Tại điểm tương đương, giá trị pH của quá trình chuẩn độ dung dịch NaOH bằng dung dịch

HCl 0,1 M là

A. 7 B. 1 C. 14 D. 13

Câu 41: Trong dung dịch trung hòa về điện, tổng đại số điện tích của các ion bằng không. Dung dịch A

có chứa 0,01 mol Mg

2+

; 0,01 mol Na

+

, 0,02 mol Cl

-

và x mol 





. Giá trị của x là

A. 0,01. B. 0,02. C. 0,05. D. 0,005.

Câu 42: Đối với dung dịch acid yếu CH

3

COOH 0,10M nếu bỏ qua sự điện li của nước thì đánh giá nào

về nồng độ mol ion sau đây là đúng?

A. [H

+

]=0,10M B. [H

+

]<[CH

3

COO

–

] C. [H

+

]>[CH

3

COO

–

] D. [H

+

]<0,10

Câu 43: Có 4 dung dịch: Natri clorua, rượu etylic (C

2

H

5

OH), Acid axetic (CH

3

COOH), kali sunfat đều

có nồng độ 0,1 mol/l. Khả năng dẫn điện của các dung dịch đó tăng dần theo thứ tự nào trong các thứ tự

sau:

A. NaCl < C

2

H

5

OH < CH

3

COOH < K

2

SO

4

. B. C

2

H

5

OH < CH

3

COOH < NaCl < K

2

SO

4

.

C. C

2

H

5

OH < CH

3

COOH < K

2

SO

4

< NaCl. D. CH

3

COOH < NaCl < C

2

H

5

OH < K

2

SO

4

.

Câu 44: Chọn phát biểu đúng trong số các phát biểu sau đây?

A. Giá trị pH tăng thì độ acid tăng. B. Dung dịch có pH>7 làm quỳ tím hóa đỏ.

C. Dung dịch có pH<7 làm quỳ tím hóa xanh. D. Giá trị pH tăng thì độ acid giảm.

Câu 45: Dung dịch nào sau đây có nồng độ ion H

+

thấp nhất?

A. Cà phê đen pH=5 B. Máu pH=7,4

C. Thuốc tẩy dầu pH=11 D. Nước chanh pH=2

Câu 46: Đo pH của một cốc nước C sủi được giá trị pH bằng 3. Nhận định nào sau đây không đúng?

A. Dung dịch có môi trường acid.

B. Nồng độ ion [H

+

] trong cốc nước lớn hơn nồng độ [OH

-

]

C. Nồng độ ion [H

+

] của dung dịch trong cốc là 0,003 mol/L

D. Nồng độ của ion [OH

-

] trong cốc nước là 10

-11

mol/L.

Câu 47: Tại khu vực bị ô nhiễm, pH của nước mưa đo được là 4,5 còn pH của nước mưa tại khu vực

không bị ô nhiễm là 6,5. Nhận xét nào sau đây không đúng?

A. Nồng độ ion H

+

trong dung dịch nước mưa bị ô nhiễm là 10

-6,5

.

B. Nồng độ ion H

+

trong dung dịch nước mưa không bị ô nhiễm là 10

-4,5

.

C. Nồng độ ion H

+

trong nước mưa bị ô nhiễm cao gấp 2 lần nồng độ ion H

+

trong nước không bị ô nhiễm

D. Nồng độ ion OH

-

trong nước mưa bị ô nhiễm thấp hơn so với trong nước mưa không bị ô nhiễm.

Câu 48: A là dung dịch HNO

3

0,01M; B là dung dịch H

2

SO

4

0,005M. Trộn các thể tích bằng nhau của

A và B được dung dịch X. pH của dung dịch X là

A. 1 B. 2 C. 3 D. 4

Câu 49: Cho 15 ml dung dịch HNO

3

có pH = 2 trung hòa hết 10 ml dung dịch Ba(OH)

2

có pH = a. Giá

trị của a là

A. 13 B. 12,4 C. 12,2 D. 12,5

Câu 50: Cho 100 ml dung dịch gồm Ba(OH)

2

0,1M và NaOH 0,1M với V ml dung dịch gồm H

2

SO

4

 

0,0375M và HCl 0,0125M thu được dung dịch có pH = 2 . Giá trị V là

A. 300 B. 400 C. 100 D. 600

HÓA 11–

25

450

O

VO

C

⎯⎯⎯→

⎯⎯⎯

CHƯƠNG II: NITROGEN – SULFUR

 

A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT

NITROGEN

SULFUR

❖ Đơn chất chiếm 78,1% thể tích không khí.

Hợp chất: nitrat, amino acid, AND, protein…

❖ Cấu hình electron nguyên tử: [He] 2s

2

2p

3

.

❖ Số oxi hóa: -3; 0; +1; +2; +3; +4 ; +5.

❖ Phân tử nitrogen (N

2

)

+ chứa kết ba bền vững (N≡N), không phân cực

+ là chất khí không màu, ít tan trong nước

+ khá trơ ở nhiệt độ thường, hoạt động hóa học mạnh

hơn khi đun nóng và có xúc tác.

Tính oxi hóa

 

o

t ,p,xt

2 2 3

N (g) + 3H (g) 2NH (g)

(ammonia)

Chu trình Haber: nhiệt độ 380-500

0

C; xúc tác: Fe

nhiệt độ 380-500

0

C. NH

3

được làm lạnh.

Tính khử

 

O

3000 C

22

N (g) + O (g) 2NO(g)

 

❖ Tồn tại cả dạng đơn chất và hợp chất.

❖ Cấu hình electron nguyên tử: [Ne] 3s

2

3p

4

.

❖ Số oxi hóa thường gặp: -2; 0; +4; +6.

❖ Đơn chất: mạch vòng gồm 8 nguyên tử (S8)

+ Chất rắn, màu vàng, ít tan trong nước

+ Là phi kim trung bình

Tính oxi hóa

S + H

2

 





 H

2

S (hydrogen sulfide)

S + Hg →HgS (mercury sulfide)

3S + 2Al





 Al

2

S

3

 

Tính khử

S + 3F

2

→ SF

6

(sulfur hexafluoride)

S + O

2

 





 SO

2

(sulfur dioxide)

 

 

AMMONIA

SULFUR DIOXIDE

❖ NH

3

: chứa 3 liên kết đơn, phân cực về phía N,

trên N còn cặp electron tự do

❖ Khí ammonia không màu, nhẹ hơn không khí,

mùi khai, dễ tan trong nước, dễ hóa lỏng

❖ Ammonia có tính base và tính khử.

+ Tính base NH

3

+ H

2

O  NH

4

+

+ OH

-

 

NH

3

+ HCl → NH

4

Cl (ammonium chloride)

2NH

3

+ H

2

SO

4

→ (NH

4

)

2

SO

4

(ammonium sulfate)

+ Tính khử

4NH

3

+ 3O

2

 





 2N

2

+ 6H

2

O

4NH

3

+ 5O

2

850 900

o

C

Pt

−

⎯⎯⎯⎯→

4NO + 6H

2

O

❖ Sulfur dioxide sinh từ quá trình đốt cháy

nhiên liệu (than đá, dầu mỏ), sulfur, sulfide, …

❖ Là oxit acid

SO

2

+NaOH → NaHSO

3

 

SO

2

+ 2NaOH→ Na

2

SO

3

+ H

2

O

Tính oxi hóa

SO

2

+2H

2

S → 2S + 2H

2

O

Tính khử

SO

2

+ NO

2

 

xt

⎯⎯→

SO

3

+ NO

SO

2

là tác nhân gây ô nhiễm không khí, mưa

acid, gây các bệnh đường hô hấp

MUỐI AMMONIUM

SULFUR ACID

❖ Muối ammonium thường dễ tan trong nước, điện

li hoàn toàn. Ion NH

4

+

thủy phân cho môi trường

acid yếu.

❖ Muối ammonium kém bền với nhiệt.

NH

4

Cl

 

 





 NH

3

+ HCl

NH

4

HCO

3

 





NH

3

+ CO

2

+ H

2

O

NH

4

NO

3

 





N

2

O + 2H

2

O

NH

4

NO

2

 





N

2

+ 2H

2

O

❖ Ion ammonium được nhận biết bằng phản ứng với

kiềm, sinh ra khí có mùi khai.

(NH

4

)

2

SO

4

+ Ca(OH)

2





K

2

SO

4

+ 2NH

3

↑

+ 2H

2

O

Phương trình ion rút gọn:

NH

4

+

+ OH

-

 





 NH

3

↑

+ H

2

O

❖ Dung dịch sulfuric acid loãng có đầy đủ tính

chất của một acid mạnh.

❖ Dung dịch sulfuric acid đặc có tính háo

nước, có khả năng gây bỏng, có tính acid

mạnh và tính oxi hoá mạnh.

2H

2

SO

4(đặc)

+ Cu





 CuSO

4

+ SO

2

+ 2H

2

O

2H

2

SO

4 đặc

+ S





 3SO

2

2H

2

O

2H

2

SO

4 đặc

+2KBr





Br

2

+SO

2

+2H

2

O + K

2

SO

4

H

2

SO

4

đặc hút nước của các hợp chất hữu cơ

biến chúng thành carbon (C)

❖ Bảo quản, sử dụng sulfuric acid đặc phải tuân

theo quy tắc an toàn, phòng chống cháy, nổ.

❖ Sulfuric acid được sản xuất từ sulfur, pyrite.

4FeS

2

+ 11O

2

 





 2Fe

2

O

3

+ 8SO

2

 

2SO

2

+ O

2

 























2SO

3

SO

3

+ H

2

O → H

2

SO

4

 

HÓA 11–

HỢP CHẤT CHỨA NITROGEN VÀ OXYGEN

MUỐI SULFATE

❖ Các oxide của nitrogen là một trong số tác nhân

chính gây ô nhiễm không khí và gây mưa acid.

N

2

O

NO

NO

2

 

N

2

O

4

Khí không

màu, gây cười

Khí không

màu

Khí màu nâu

đỏ

Khí không

màu

❖ Nitric acid

- Nitric acid là chất lỏng, tan tốt trong nước, bốc

khói trong không khí ẩm.

- Nitric acid có tính acid mạnh và oxi hóa mạnh.

+ Tính acid

NH

3

+ HNO

3

 

⎯⎯→

NH

4

NO

3

 

CaCO

3

+ 2HNO

3

 

⎯⎯→

Ca(NO

3

)

2

+ CO

2

+ H

2

O

+ Tính oxi hóa mạnh

Fe + 6HNO

3

 

đặc

o

t

⎯⎯→

Fe(NO

3

)

3

+ 3NO

2

+ 3H

2

O

❖ Các muối sulfate đa số tan trong nước từ

BaSO

4

, PbSO

4

, Ag

2

SO

4

ít tan

❖ lon sulfate trong dung dịch được nhận biết

bằng ion Ba

2+

.

BaCl

2

+ Na

2

SO

4

→ BaSO

4

+ 2NaCl

Ba

2+

+ SO

4

2-

→ BaSO

4

 trắng

Hiện tượng mưa acid: do sự phát thải quá nhiều

SO

2

và NO

x

từ các hoạt động công nghiệp, giao

thông…

Hiện tượng phú dưỡng: sự dư thừa chất dinh

dưỡng (hàm lượng nitrogen và phosphorus

trong nước cao) làm sinh vật phù du phát triển

mạnh.

B. BÀI TẬP

1. Tự luận

Câu 1:

a) Tại sao nitrogen là phi kim mạnh lại tồn tại được trong tự nhiên dưới dạng tự do?

b) Tại sao nitrogen phản ứng được với nhiều kim loại, nhưng trong vỏ Trái Đất không gặp một nitride

(N

3-

) kim loại nào cả?

Câu 2: Sau mỗi chu trình tổng hợp ammonia đều thực hiện tách ammonia khỏi hỗn hợp khí gồm: nitrogen,

hydrogen và ammonia. Sau đó, nitrogen và hydrogen lại được dẫn về thực hiện vòng tuần hoàn mới.

Nhiệt độ sôi nitrogen, hydrogen và ammonia là một trong các giá trị sau: -253 °C, -196 °C và -33 °C.

Xác định nhiệt độ sôi của từng chất và đề xuất phương pháp vật lí tách ammonia khỏi hỗn hợp đó.

Câu 3:

a) Ông bà ta có câu: “Không có lửa làm sao có khói”. Tuy nhiên trong hóa học vẫn có khi không có lửa

vẫn có khói xuất hiện. Hãy mô tả một thí nghiệm chứng minh không có lửa vẫn có thể có khói.

b) Khi phun NH

3

vào không khí bị nhiễm Cl

2

thấy xuất hiện “khói trắng”. Giải thích và viết phương

trình hóa học minh họa.

 

Câu 4: Sơ đồ phản ứng sau đây cho thấy rõ vai trò của thiên nhiên và con người trong việc vận chuyển

nitrogen từ khí quyển vào trong đất, cung cấp nguồn phân đạm cho cây cối:

 

Hãy viết phương trình hoá học của các phản ứng trong sơ đồ chuyển hoá trên.

Câu 5: Ammonia được coi là độc tố đối với cá ở nồng độ rất nhỏ 0,01 mg/l, từ 0,2 – 0,5 mg/l đã gây độc

cấp tính. Ammonia là một hợp phần thường thấy của các loại thuốc tẩy rửa kính, nồng độ của nó thường

khá cao. Đối với các mẫu ammonia loãng, có thể xác định hàm lượng ammnia trong thuốc tẩy kính bằng

cách chuẩn độ bằng acid mạnh. Lấy một mẫu nước (100ml) chuẩn độ bằng dung dịch HCl 0 ,02M với chỉ

thị bromcresol lục, mỗi lần 20 ml, kết quả trung bình cho ta V

HCl

= 42,11 ml. Tính hàm lượng của

ammonia trong thuốc tẩy kính. Xác định xem nước đó có thể dùng trong sinh hoạt được không? Biết tiêu

chuẩn cho phép của NH

3

trong nước là 0,5mg/l.

Câu 6: Một lượng lớn ammonium ion trong nước rác thải sinh hoạt khi vứt bỏ vào ao hồ được vi khuẩn

oxi hóa thành nitrate và quá trình đó làm giảm oxygen hòa tan trong nước gây ngạt cho sinh vật sống dưới

nước. Người ta có thể xử lí nguồn gây ô nhiễm đó bằng nước vôi trong (dung dịch Ca(OH)

2

) và khí chlorine

để chuyển ammonium ion thành ammonia rồi chuyển tiếp thành nitrogen không độc thải ra môi trường.

Giải thích cách làm này bằng phương trình hóa học.

Câu 7: Muối NH

4

NO

3

sẽ nhiệt phân theo phản ứng nào trong 2 phản ứng sau? Giải thích.

NH

4

NO

3

(s)

o

t

⎯⎯→

NH

3

(g) + HNO

3

(g) (1)

NH

4

NO

3

(s)

o

t

⎯⎯→

N

2

O(g) + 2H

2

O(g) (2)

HÓA 11–

Biết enthalpy tạo thành chuẩn của chất có giá trị như sau:

Chất

NH

4

NO

3

(s)

NH

3

(g)

N

2

O(g)

HNO

3

(g)

H

2

O(g)

o

r 298

ΔH

(kJ/mol)

–365,61

–45,90

82,05

–134,31

–241,82

Câu 8: Hỗn hợp X gồm N

2

và H

2

có tỉ lệ mol tương úng là 1: 3. Nung nóng X trong bình kín (450 °C, xúc

tác Fe) một thời gian, thu được hỗn hợp khí có số mol giảm 5% so với ban đầu. Tính hiệu suất của phản

ứng tổng hợp NH

3

.

Câu 9: Trong công nghiệp, ammonia được sản xuất theo phản ứng pha khí:

N

2

(g) + 3H

2

(g)

0

t , ,p xt

2NH

3

(g) 

r

H°

Cho biết các giá trị năng lượng liên kết Eb (KJ.mol-1):

Liên kết

NN

H-H

N-H

E

b

 

945

436

386

a) Tính nhiệt phản ứng 

r

H° của phản ứng ở điều kiện chuẩn. Phản ứng trên là tỏa nhiệt hay thu

nhiệt? Để cân bằng trên dịch chuyển theo chiều thuận thì tiến hành phản ứng ở nhiệt độ thấp hay cao?

b) Tính nhiệt tạo thành 

f

H° (kJ.mok-1) của NH

3

(k).

Câu 10

*

: Cho cân bằng NH

3

+ H

2

O  NH

4

+

+ OH

-

K

C

= 1,74.10

-5

ở 25

0

C

a) Tính pH của dung dịch NH

3

0,1M

b) Tính pH của NH

4

Cl 0,1M và NH

3

0,05M

Câu 11: Vàng tan trong hỗn hợp gồm dung dịch nitric acid đặc và dung dịch hydrochloric acid đặc

(tỉ lệ 1 : 3 về thể tích) tạo ra hợp chất tan của Au

3+

theo phản ứng sau:

Au + HNO

3

+ HCl → HAuCl

4

+ H

2

O + NO

a) Cân bằng phương trình hoá học của phản ứng trên theo phương pháp thăng bằng electron.

b) Cho biết acid nào đóng vai trò chất oxi hoá trong phản ứng trên. Giải thích.

Câu 12: Trong quy trình sản xuất tơ, mỗi năm có hàng triệu tấn cyclohexanone (C

6

H

10

O) được cho phản

ứng với HNO

3

để tạo adipic acid (C

6

H

10

O

4

) theo phản ứng: C

6

H

10

O + HNO

3

→ C

6

H

10

O

4

+ N

2

O +H

2

O

a) Cân bằng phương trình hoá học của phản ứng trên theo phương pháp thăng bằng electron.

b) Cho biết vai trò của HNO

3

trong phản ứng trên. Giải thích.

Câu 13: Tại nhiều làng nghề thủ công mĩ nghệ, sulfur dioxide được dùng là chất chống mốc cho các sản

phẩm mây tre đan. Trong một ngày, một làng nghề đốt cháy 20 kg sulfur để tạo thành sulfur dioxide.

a) Viết phương trình hoá học và tính thể tích khí SO

2

(đkc) tối đa tạo ra?

b) Giả thiết có 20% lượng khí SO

2

trên bay vào khí quyển và chuyến hoá hết thành H

2

SO

4

trong nước

mưa theo sơ đồ:

22

2 3 2 4

O H O

xt

SO SO H SO

+

⎯⎯→ ⎯⎯⎯→

 

- Viết các phương trình hoá học theo sơ đồ trên.

- Tính thể tích nước mưa bị nhiễm acid nếu nồng độ H

2

SO

4

trong nước mưa là l,25.10

-5

M

c) Lượng acid trong nước mưa có thể ăn mòn các công trình bằng đá vôi.

- Viết 1 phương trình hóa học minh họa.

- Khối lượng CaCO

3

tối đa bị ăn mòn bởi lượng acid trên.

d) Em hãy tìm hiểu về nguyên nhân phát sinh các khí gây mưa acid và đề xuất giải pháp hạn chế.

Câu 14: Hãy mô tả hiện tượng xảy ra và hoàn thành phương trình phản ứng xảy ra khi sulfuric acid loãng:

a) Tiếp xúc với lá kim loại hoạt động bị phủ bởi lớp oxide kim loại (chẳng hạn, lá kẽm (zinc) bị phủ bởi

lớp zinc oxide).

b) Tiếp xúc với mẩu đá vôi hay mẫu phấn viết bảng.

c) Tiếp xúc với bột baking soda (sodium hydrogencarbonate).

d) Được cho vào nước vôi trong, Ca(OH)

2

.

Câu 15: Dưới đây là một số phản ứng minh họa tính oxi hóa của sulfuric acid và sulfur dioxide. Đa số các

phản ứng này có ứng dụng trong phòng thí nghiệm. Hãy cân bằng phương trình hóa học các phản ứng bằng

phương pháp thăng bằng electron.

a) Sulfur dioxide làm mất màu dung dịch bromine: SO

2

+ Br

2

+ H

2

O

→

HBr + H

2

SO

4

b) Sulfur dioxide làm mất màu dung dịch thuốc tím: SO

2

+ KMnO

4

+ H

2

O

→

MnSO

4

+ K

2

SO

4

+ H

2

SO

4

c) Thu sulfur từ sulfur dioxide và hydrogen sulfide: SO

2

+ H

2

S

→

S + H

2

O

d) Sulfuric acid oxi hóa hợp chất Fe (II) thành hợp chất Fe(III):

H

2

SO

4

+ FeSO

4

→

Fe

2

(SO

4

)

3

+ SO

2

+ H

2

O

e) Sulfuric acid đặc phản ứng với carbon trong than: H

2

SO

4

(đặc) + C

→

CO

2

+ SO

2

+ H

2

O

 

HÓA 11–

Câu 16: Sơ đồ quy trình dưới đây mô tả các bước trong quá trình sản xuất phân bón (Z). Hãy xác định

các chất (A), (Q), (X), (Y), (Z). Viết các phản ứng hóa học xảy ra.

 

Câu 17: Nhiều hộ gia đình thường trữ một số hóa chất như baking soda (NaHCO

3

), thạch cao nung

(CaSO

4

.0,5H

2

O) và phèn chua (hay phèn nhôm kali, K

2

SO

4

.Al

2

(SO

4

)

3

.24H

2

O hay KAl(SO

4

)

2

.12H

2

O).

a) Hãy tìm hiểu các ứng dụng của mỗi hóa chất trên tại các hộ gia đình.

b) Có thể dùng nước và quỳ tím để phân biệt các mẫu bột mịn của ba chất trên không? Giải thích.

Câu 18: Để xác định công thức của oleum thu được, người ta pha loãng 8,36 gam oleum vào nước thành

1,0 lít dung dịch sulfuric acid, sau đó tiến hành chuẩn độ mỗi 10,0 mL dung dịch acid này bằng dung dịch

NaOH 0,10 M. Thể tích NaOH trung bình cần sử dụng để chuẩn độ là 20,01 mL. Hãy xác định công thức

của oleum trên.

Câu 19: Trong công nghiệp, chất rắn copper(II) sulfate pentahydrate có thể được sản xuất từ copper(II)

oxide theo hai giai đoạn của quá trình: CuO (s)







































CuSO

4

(aq)















CuSO

4

.5H

2

O

a) Từ 1 tấn nguyên liệu chứa 96% copper(II) oxide theo khối lượng (còn lại là tạp chất trơ) sẽ thu được

bao nhiêu kilôgam copper(II) sulfate pentahydrate rắn? Cho hiệu suất của quá trình là 85%.

b) Một ao nuôi thuỷ sản có diện tích bề mặt nước là 2 000 m

2

, độ sâu trung bình của nước trong ao là 0,7

m đang có hiện tượng phú dưỡng. Để xử lí tảo xanh có trong ao, người dân cho copper(II) sulfate

pentahydrate vào ao trong 3 ngày, mỗi ngày một lần, mỗi lần là 0,25 g cho 1 m

3

nước trong ao. Hãy cho

biết tổng khối lượng (kg) copper(II) sulfate pentahydrate người dân cần sử dụng.

Câu 20: Hòa tan 3,92 gam một muối X ngậm nước vào cốc nước, thu được 100 ml dung dịch X gồm các ion:

Fe

2+

, NH

4

+

và SO

4

2-

. Cho dung dịch NaOH dư vào 20 ml dung dịch X, đun nóng, thu được 49,58 ml khí (đkc).

Cho dung dịch BaCl

2

dư vào 20 ml dung dịch X, thu được 0,466 gam kết tủa. Xác định công thức của X.

2. Trắc nghiệm

Câu 21: Khí nào phổ biến nhất trong khí quyển Trái Đất?

A. Oxygen. B. Nitrogen. C. Ozone. D. Argon.

Câu 22: Công thức hoá học của diêm tiêu Chile là

A. Ca(NO

3

)

2

. B. NH

4

NO

3

. C. NH

4

Cl. D. NaNO

3

.

Câu 23: Vị trí (chu kì, nhóm) của nguyên tố nitrogen trong bảng tuần hoàn là

A. chu kì 2, nhóm VA. B. chu kì 3, nhóm VA.

C. chu kì 2, nhóm VIA. D. chu kì 3, nhóm IVA.

Câu 24: Trong tự nhiên, nguyên tố nitrogen tồn tại trong hợp chất hữu cơ nào sau đây?

A. Tinh bột. B. Cellulose. C. Protein. D. Glucose.

Câu 25: Số oxi hoá thấp nhất và cao nhất của nguyên tử nitrogen lần lượt là

A. 0 và +5. B. -3 và 0. C. -3 và +5. D. -2 và +4.

Câu 26: Trong phản ứng tổng hợp ammonia từ nitrogen và hydrogen, nitrogen đóng vai trò là

A. chất khử. B. chất oxi hoá. C. acid. D. base.

Câu 27: Trong những cơn mưa dông kèm sấm sét, nitrogen kết hợp trực tiếp với oxygen tạo thành

A. NO. B. N

2

O. C. NH

3

. D. NO

2

.

Câu 28: Trong phản ứng hoá hợp với oxygen, nitrogen đóng vai trò là

A. chất oxi hoá. B. base. C. chất khử. D. acid.

Câu 29: Trong tự nhiên, phản ứng giữa nitrogen và oxygen (trong cơn mưa dông kèm sấm sét) là khởi

đầu cho quá trình tạo và cung cấp loại phân bón nào cho cây?

A. Phân kali. B. Phân lân. C. Phân đạm nitrate. D. Phân đạm ammonium.

Câu 30: Áp suất riêng phần của khí nitrogen trong khí quyển là

A. 0,21 bar. B. 0,01 bar. C. 0,78 bar. D. 0,28 bar.

Câu 31: Trong tự nhiên, nguyên tố nitrogen có hai đồng vị bền là

14

N (99,63%) và

15

N (0,37%).

Nguyên tử khối trung bình của nitrogen là

A. 14,000. B. 14,004. C. 14,037. D. 14,063.

HÓA 11–

Câu 32: Số liên kết sigma () và số liên kết pi () trong phân tử nitrogen lần lượt là

A. 2 và l. B. 0 và 3. C. 3 và 0. D. 1 và 2.

Câu 33: Bậc liên kết và năng lượng liên kết trong phân tử nitrogen tương ứng là

A. 2 và 418 kJ/mol B. 1 và 167 kJ/mol. C. 1 và 386 kJ/mol. D. 3 và 945 kJ/moỉ.

Câu 34: Nitrogen thể hiện tính khử trong phản ứng nào sau đây?

A. N

2

+ O

2

 

0

t

2NO. B. N

2

+ 3H

2

 

0

t , ,p xt

2NH

3

.

C. 3Ca + N

2

 

0

t

⎯⎯→

Ca

3

N

2

. D. 3Mg + N

2

 

0

t

⎯⎯→

Mg

3

N

2

.

Câu 35: Nhận định nào sau đây về phân tử nitrogen là đúng?

A. Có ba liên kết đơn bền vững. B. Chứa nguyên tử nitrogen có số oxi hoá là -3.

C. Có liên kết cộng hoá trị có cực. D. Thể hiện cả tính oxi hoá và tính khử.

Câu 36: Nhận định nào sau đây về đơn chất nitrogen là sai?

A. Không màu và nhẹ hơn không khí. B. Hoá hợp với oxygen ở nhiệt độ cao hoặc tia lửa điện.

C. Khó hoá lỏng và ít tan trong nước. D. Thể hiện tính oxi hoá mạnh ở điều kiện thường.

Câu 37: Trong nghiên cứu, khí nitrogen thường được dùng để tạo bầu khí quyển trơ dựa trên cơ sở nào?

A. Nitrogen có tính oxi hoá mạnh. B. Nitrogen rất bền với nhiệt.

C. Nitrogen khó hoá lỏng. D. Nitrogen không có cực.

Câu 38: Cho sơ đồ chuyển hoá nitrogen trong khí quyển thành phân đạm:

N

2

 

2

+ O

⎯⎯⎯→

NO

2

+ O

⎯⎯⎯→

NO

2

22

+ O + H O

⎯⎯⎯⎯→

HNO

3

 

⎯⎯→

NO

3

-

 

Số phản ứng thuộc loại oxi hoá - khử trong sơ đồ là

A. 3. B. 1. C. 4. D. 2.

Câu 39: Ở trạng thái lỏng nguyên chất, phân tử chất nào sau đây tạo được liên kết hydrogen với nhau?

A. Nitrogen. B. Ammonia. C. Oxygen. D. Hydrogen.

Câu 40: Khí nào sau đây dễ tan trong nước do tạo được liên kết hydrogen với nước?

A. Nitrogen. B. Hydrogen. C. Ammonia. D. Oxygen.

Câu 41: Khi tác dụng với nước và hydrochloric acid, ammonia đóng vai trò là

A. acid. B. base. C. chất oxi hóa. D. chất khử.

Câu 42: Trong phương pháp Ostwald, ammoni bị oxi hóa bởi oxygen tạo thành sản phẩm chính là

A. NO. B. N

2

. C. N

2

O. D. NO

2

.

Câu 43: Cho dung dịch NH

3

vào dung dịch chất nào sau đây thu được kết tủa trắng?

A. HCl. B. H

2

SO

4

. C. H

3

PO

4

. D. AlCl

3

.

Câu 44: Cho vài giọt dung dịch phenolphthalein vào dung dịch NH

3

, phenolphthalein chuyển sang màu

A. Hồng. B. Xanh. C. Không màu. D. Vàng.

Câu 45: Nhiệt phân hoàn toàn muối nào sau đây thu được sản phẩm chỉ gồm khí và hơi?

A. NaCl. B. CaCO

3

. C. KClO

3

. D. (NH

4

)

2

CO

3

.

Câu 46: Phân biệt được dung dịch NH

4

Cl và NaCl bằng thuốc thử là dung dịch

A. KCl. B. KNO

3

. C. KOH. D. K

2

SO

4

.

Câu 47: Trong nước, phân tử hay ion nào sau đây thể hiện vai trò là acid Bronsted?

A. NH

3

. B.

4

NH

+

. C.

3

NO

-

. D. N

2

.

Câu 48: Cho các nhận định sau: Phân tử ammonia và ion ammonium đều

(1) chứa liên kết cộng hóa trị; (2) là base Bronsted trong nước;

(3) là acid Bronsted trong nước; (4) chứa nguyên tử N có số oxi hóa là -3.

Số nhận định đúng là

A. 2. B. 1. C. 4. D. 3.

Câu 49: Các chất khí được thu vào bình theo đúng nguyên tắc bằng cách đẩy không khí (X, Y, Z) và đẩy

nước (T) như sau:

 

Nhận xét nào sau đây không đúng?

A. X là chlorine. B. Y là hydrogen. C. Z là nitrogen dioxide. D. T là ammonia.

Câu 50: Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. Ammonia là base Bronsted khi tác dụng với nước. B. Ammonia được sử dụng làm chất làm lạnh.

HÓA 11–

C. Muối ammonium là tinh thể ion, dễ tan trong nước. D. Các muối ammonium đều rất bền với nhiệt.

Câu 51: Tiến hành thí nghiệm trộn từng cặp dung dịch sau:

(a) NH

3

và AlCl

3

; (b) (NH

4

)

2

SO

4

và Ba(OH)

2

; (c) NH

4

Cl và AgNO

3

; (d) NH

3

và HCl.

Sau khi phản ứng kết thúc, số thí nghiệm thu được kết tủa là

A. 1. B. 3. C. 2. D. 4.

Câu 52: Xét cân bằng hóa học: NH

3

+ H

2

O

4

NH OH

+−

+

 

Cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều thuận khi cho thêm vài giọt dung dịch nào sau đây?

A. NH

4

Cl. B. NaOH. C. HCl. D. NaCl.

Câu 53: Hỗn hợp X gồm N

2

và H

2

có tỉ lệ mol tương ứng là 1:4. Nung nóng X trong bình kín ở nhiệt độ

khoảng 450

0

C có bột Fe xúc tác, thu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối so với H

2

bằng 4. Hiệu suất của phản

ứng tổng hợp NH

3

là

A. 20%. B. 25%. C. 30%. D. 10%.

Câu 54: Hỗn hợp X gồm N

2

và H

2

có tỉ khối đối với H

2

bằng 3,6. Nung nóng X trong bình kín ở nhiệt độ

khoảng 450

0

C có bột Fe xúc tác, thu được hỗn hợp khí Y có số mol giảm 8% so với ban đầu. Hiệu suất của

phản ứng tổng hợp NH

3

là

A. 25%. B. 23%. C. 16%. D. 20%.

Câu 55: Oxide của nitrogen được tạo thành ở nhiệt độ cao, khi nitrogen có trong không khí bị oxi hóa

được gọi là

A. NO

x

tức thời. B. NO

x

nhiệt. C. NO

x

nhiên liệu. D. NO

x

tự nhiên.

Câu 56: Oxide của nitrogen được tạo thành khi nguyên tố nitrogen trong nhiên liệu hoặc sinh khối kết

hợp với oxygen dư thừa trong không khí được gọi là

A. NO

x

tức thời. B. NO

x

 

 

nhiệt. C. NO

x

nhiên liệu. D. NO

x

tự nhiên.

Câu 57: Nitrogen monoxide được tạo thành khi mưa dông kèm theo sấm sét do phản ứng giữa nitrogen

và oxygen trong không khí được gọi là

A. NO

x

tức thời. B. NO

x

nhiệt. C. NO

x

 

 

nhiên liệu. D. NO

x

tự nhiên.

Câu 58: Mưa acid là hiện tượng nước mưa có pH thấp hơn 5,6 (giá trị pH của khí carbon dioxide bão hòa

trong nước). Hai tác nhân chính gây mưa acid là

A. Cl

2

, HCl. B. N

2

, NH

3

. C. SO

2

, NO

x

. D. S, H

2

S.

Câu 59: Phân tử nào sau đây có liên kết cho – nhận?

A. NH

3

. B. N

2

. C. HNO

3

. D. H

2

.

Câu 60: Acid nào sau đây thể hiện tính oxi hóa mạnh khi tác dụng với chất khử?

A. HCl. B. HNO

3

. C. HBr. D. H

3

PO

4

.

Câu 61: Kim loại nào sau đây không tác dụng với nitric acid?

A. Zn. B. Cu. C. Ag. D. Au.

Câu 62: Hiện tượng phú dưỡng là một biểu hiện của môi trường ao, hồ bị ô nhiễm do dư thừa các chất

dinh dưỡng, Sự due thừa dinh dưỡng chủ yếu do hàm lượng các ion nào sau đây vượt quá mức cho phép?

A. Sodium, potassium. B. Calcium, magnesium.

C. Nitrate, phosphate. D. Chloride, sulfate.

Câu 63: Cho các nhận định sau về cấu tạo phân tử nitric acid:

(a) Liên kết O – H phân cực về oxygen. (b) Nguyên tử N có số oxi hóa là +5.

(c) Nguyên tử N có hóa trị bằng 4. (d) Liên kết cho – nhận N→O kém bền.

Số nhận định đúng là

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

Câu 64: Cho các nhận định sau về tính chất hóa học của nitric acid:

(1) có tính acid mạnh; (2) có tính acid yếu; (3) có tính oxi hóa mạnh; (4) có tính khử mạnh.

Số nhận định đúng là

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

Câu 65: Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. NH

3

và HCl đều dễ tan trong nước. B. HNO

3

và HCl đều là acid mạnh trong nước.

C. KNO

3

và KClO

3

đều bị phân hủy bởi nhiệt. D. N

2

và Cl

2

đều có tính oxi hóa mạnh ở điều kiện thường.

Câu 66: Nitric acid dễ bị phân hủy bởi ánh sáng hoặc nhiệt độ tạo thành các sản phẩm là

A. NO

2

, H

2

O. B. NO

2

, O

2

, H

2

O. C. N

2

, O

2

, H

2

O. D. N

2

. H

2

O.

Câu 67: Để điều chế được silver nitrate từ một mẫu silver (bạc) tinh khiết, cần hòa tan mẫu silver vào

dung dịch nào sau đây?

A. Cu(NO

3

)

2

. B. HNO

3

. C. NaNO

3

. D. KNO

3

.

HÓA 11–

Câu 68: Trong công nghiệp, quá trình sản xuất Ca(NO

3

)

2

cùng làm phân bón được thực hiện bằng phương

phản ứng giữa dung dịch HNO

3

với hợp chất phổ biến, giá rẻ nào sau đây?

A. CaO. B. Ca(OH)

2

. C. CaCO

3

. D. CaSO

4

.

Câu 69: Cho dung dịch HNO

3

tác dụng với các chất sau: NH

3

, CaCO

3

, Ag, NaOH. Số phản ứng trong đó

HNO

3

đóng vai trò acid Bronsted là?

A. 4. B. 1. C. 3. D. 2.

Câu 70: Sulfur được dân gian sử dụng để pha chế vào thuốc trị các bệnh ngoài da. Tên gọi dân gian của

sulfur là

A. diêm sinh. B. đá vôi. C. phèn chua. D. giấm ăn.

Câu 71: Thạch cao sống là một dạng tồn tại phổ biến của sulfur trong tự nhiên, được sử dụng làm nguyên

liệu để sản xuất xi măng, phấn viết bảng,... Công thức của thạch cao sống là

A. BaSO

4

. B. CaSO

4

.2H

2

O. C. MgSO

4

. D. CuSO

4

.5H

2

O.

Câu 72: Ở điều kiện thường, sulfur tồn tại ở dạng tinh thể, được tạo nên từ các phân tử sulfur. Số nguyên

tử trong mỗi phân tử sulfur là

A. 2. B. 4. C. 6. D. 8.

Câu 73: Trong công nghiệp, phần lớn sulfur đơn chất sau khi khai thác ở các mỏ được dùng làm nguyên

liệu để

A. lưu hoá cao su tự nhiên. B. sản xuất sulfuric acid.

C. điều chế thuốc bảo vệ thực vật. D. bào chế thuốc đông y.

Câu 74: Trong số các chất khí: SO

2

, CO

2

, O

2

, N

2

, khí tan tốt trong nước ở điều kiện thường là

A. O

2

. B. CO

2

. C. SO

2

. D. N

2

.

Câu 75: Sulfur đóng vai trò chất khử khi tác dụng với đơn chất nào sau đây?

A. Fe. B. O

2

. C. H

2

. D. Hg.

Câu 76: Ở điều kiện thích hợp, sulfur dioxide đóng vai trò là chất oxi hoá khi tác dụng với

A. NO

2

. B. H

2

S. C. NaOH. D. Ca(OH)

2

.

Câu 77: Khi nhiệt kế thuỷ ngân vỡ, rắc chất bột nào sau đây lên thuỷ ngân rơi vãi sẽ chuyển hoá chúng

thành hợp chất bền, ít độc hại?

A. Than đá. B. Đá vôi. C. Muối ăn. D. Sulfur.

Câu 78: Cho các phản ứng (a) S + O

2

 

0

t

⎯⎯→

SO

2

; (b) S + 3F

2

→ SF

6

;

(c) Hg + S → HgS; (d) H

2

+ S→H

2

S.

Số phản ứng trong đó sulfur đơn chất đóng vai trò chất khử là

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

Câu 79: Dẫn khí SO

2

vào 100 mL dung dịch KMnO

4

0,02 M đến khi mất màu tím theo sơ đồ phản ứng:

SO

2

+ KMnO

4

+ H

2

O → K

2

SO

4

+ MnSO

4

+ H

2

SO

4

 

Thể tích khí SO

2

(đkc) đã phản ứng là

A. 50mL. B. 248mL. C. 124mL. D. 100mL.

Câu 80: Một bạn học sinh thu khí SO

2

vào bình tam giác và đậy miệng bình bằng

bông tấm dung dịch E (để giữ không cho khí SO

2

bay ra) theo sơ đồ bên. Theo em,

để hiệu quả nhất, bạn học sinh cần sử dụng dung dịch E là dung dịch nào sau đây?

A. Giấm ăn. B. Muối ăn. C. Nước vôi. D. Nước máy.

Câu 81: Cho các ứng dụng sau

 

(1) sản xuất sulfuric acid; (2) tẩy trắng bột giấy;

(3) diệt nấm mốc, thuốc đông y; (4) diệt trùng nước sinh hoạt.

Số ứng dụng của khí sulfur dioxide trong đời sống, sản xuất là

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

Câu 82: Phản ứng chuyến hoá hydrogen sulfide trong khí thiên nhiên thành sulfur được thực hiện theo

sơ đồ phản ứng: H

2

S + SO

2

→

 

S + H

2

O

Khối lượng sulfur tối đa tạo ra khi chuyển hoá 1000 m

3

khí thiên nhiên (đkc) (chứa 5 mg H

2

S/m

3

) là

A. 10,0 g. B. 5,0 g. C. 7,06 g. D. 100,0g.

Câu 83: Bước sơ cứu đầu tiên cần làm ngay khi một người bị bỏng sulfuric acid là

A. rửa với nước lạnh nhiều lần. B. trung hòa acid bằng NaHCO

3

.

C. băng bó tạm thời vết bỏng. D. đưa đến cơ sở y tế gần nhất.

Câu 84: Cách pha loãng dung dịch H

2

SO

4

đặc nào sau đây đúng?

A. Rót nhanh acid vào nước và khuấy đều. B. Rót nhanh nước vào acid và khuấy đều.

C. Rót từ từ nước vào acid và khuấy đều. D. Rót từ từ acid vào nước và khuấy đều.

HÓA 11–

Câu 85: Người ta thường dùng các bình bằng thép để đựng và chuyên chở dung dịch H

2

SO

4

đặc vì

A. Dung dịch H

2

SO

4

đặc bị thụ động hóa trong thép.

B. Dung dịch H

2

SO

4

đặc không phản ứng với sắt ở nhiệt độ thường.

C. Dung dịch H

2

SO

4

đặc không phản ứng với kim loại ở nhiệt độ thường.

D. Thép có chứa các chất phụ trợ không phản ứng với dung dịch H

2

SO

4

đặc.

Câu 86: Trong công nghiệp, hydrogen fluoride được điều chế từ quặng fluorite theo phản ứng:

CaF

2

+ H

2

SO

4

 















CaSO

4

+ 2 HF

.

Vai trò của sulfuric acid trong phản ứng là

A. base. B. chất oxi hoá. C. acid. D. chất khử.

Câu 87: Sulfuric acid dặc thể hiện tính chất nào khi lấy nước từ hợp chất carbohydrate và khiến chúng

hoá đen?

A. Tính acid. B. Tính base. C. Tính háo nước. D. Tính dễ tan.

Câu 88: Phân biệt được dung dịch Na

2

SO

4

và NaCl bằng dung dịch nào sau đây?

A. MgCl

2

. B. FeCl

2

. C. HC1. D. BaCl

2

.

Câu 89: Muối X không tan trong nước và các dung môi hữu cơ. Trong y học, X thường được dùng làm

chất cản quang trong xét nghiệm X-quang đường tiêu hoá. Công thức của X là

A. BaSO

4

. B. Na

2

SO

4

. C. K

2

SO

4

. D. MgSO

4

.

Câu 90: Cho dung dịch sulfuric acid đặc tác dụng với từng chất rắn sau: NaCl, NaBr, NaI, NaHCO

3

ở

nhiệt độ thường. Số phản ứng trong đó sulfuric acid đóng vai trò chất oxi hoá là

A. 2. B. 4. C. 1. D. 3.

Câu 91: Trong công nghiệp sản xuất sulfuric acid, sulfur trioxide được hấp thụ vào dung dịch sulfuric

acid đặc tạo thành những hợp chất có công thức chung là

A. H

2

S

2

O

7

. B. H

2

SO

4

. C. H

2

SO

4

.nSO

3

. D. (SO

3

)

n

.

Câu 92: Kết quả phân tích thành phần một muối sulfate cho thấy nguyên tố kim loại M chiếm 28% về

khối lượng, còn lại là oxygen và lưu huỳnh. Kim loại M là

A. Fe. B. Cu. C. Mg. D. Ca.

Câu 93: Chất nào sau đây được sử dụng là chất làm lạnh trong hệ thống làm lạnh công nghiệp?

A. N

2

. B. NH

3

. C. SO

2

. D. S.

Câu 94: Mưa acid là một thảm họa thiên nhiên toàn cầu, ảnh hưởng đến sự sống của các sinh vật. Mưa

acid là hiện tượng mưa có pH

A. <5,6. B. =7 C. 6 – 7. D. > 8.

Câu 95: Oxide X là chất khí, mùi hắc, độc (gây ho, viêm đường hô hấp). Trong công nghiệp, X dùng làm

chất tẩy trắng bột gỗ, sản xuất sulfuric acid. Công thức của X là

A. CO

2

. B. H

2

S. C. SO

2

. D. P

2

O

5.

 

Câu 96: Cho các chất khí sau: H

2

S, NO, NO

2

, SO

2

. Số khí gây ô nhiễm môi trường khi phát thải vào

không khí là

A. 1. B. 4. C. 3. D. 2.

Câu 97: Cho các phát biểu sau:

1. Sục khí SO

2

vào dung dịch NaOH dư tạo ra muối trung hòa Na

2

SO

3

.

2. SO

2

vừa có tính khử, vừa có tính oxi hóa.

3. Khí SO

2

là một trong những nguyên nhân chính gây ra mưa acid.

4. Khí SO

2

có màu vàng lục và rất độc.

Số phát biểu đúng là

A. 4. B. 1. C. 3. D. 2.

Câu 98: Một nhà máy luyện kim, ở giai đoạn đầu của quá trình sản xuất Zn từ quặng blend thu được sản

phẩm phụ là SO

2

theo sơ đồ phản ứng: ZnS + O

2

 

→

ZnO + SO

2

. Đốt cháy 1 tấn quặng blend (chứa 77,6%

khối lượng ZnS) bằng không khí, thu được tối đa V m

3

khí SO

2

(đkc). Giá trị của V là:

A. 99,2. B. 198,3. C. 297,5. D. 396,6.

Câu 99: Hoà tan hết m gam oxide cùa kim loại M (hoá trị II) vào dung dịch H

2

SO

4

loãng, thu được 3m

gam muối sulfate. Công thức của oxide kim loại là

A. ZnO. B. CuO. C. CaO. D. MgO.

Câu 100: Cho m gam aluminium (Al) phản ứng hoàn toàn với dung dịch HNO

3

loãng (dư), thu được

4,958 lít khí nitrogen monoxide (NO) (đkc, sản phẩm khử duy nhất). Giá trị của m là

A. 8,10. B. 2,70. C. 5,40. D. 4,05.

 

HÓA 11–

CHƯƠNG III: CÂN BẰNG HÓA HỌC

A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT

1.

2. Phương pháp tách và tinh chế hợp chất hữu cơ

 

Chưng cất

Chiết

Kết tinh

Sắt kí cột

Nguyên

tắc

dựa vào sự khác

nhau về nhiệt độ

sôi của các chất ở

một áp suất nhất

định.

dựa vào sự hòa tan

khác nhau của các

chất trong hai dung

môi không trộn lẫn

vào nhau.

dựa vào độ tan

khác nhau và sự

thay đổi độ tan của

các chất theo nhiệt

độ.

dựa vào sự phân bố

khác nhau của các chất

giữa pha động và pha

tĩnh.

Cách

tiến

hành

Khi tăng nhiệt độ

của hỗn hợp gồm

nhiều chất lỏng có

nhiệt độ sôi khác

nhau, thì chất nào

có nhiệt độ sôi thấp

hơn thì sẽ bay ra

trước. Dùng sinh

hàn lạnh sẽ thu

được chất lỏng.

Dùng một dung môi

thích hợp để chuyển

chất cần tách sang pha

lỏng (gọi là dịch

chiết). Chất dịch

chiết, giải phóng dung

môi sẽ thu được chất

cần tách.

Dùng một dung

môi thích hợp hòa

tan chất cần tinh

chế ở nhiệt độ cao

tạo dung dịch bão

hòa. Sau đó làm

lạnh, chất rắn sẽ kết

tinh, lọc, thu được

sản phẩm.

Cho hỗn hợp cần tách

lên cột sắt kí, dùng dung

môi thích hợp chảy liên

tục qua cột sắc kí. Thu

được các chất hữu cơ

được tách ra ở từng

phân đoạn khác nhau

sau khi ra khỏi cột sắc

kí. Loại bỏ dung môi để

thu được chất cần tách.

Vận

dụng

Chưng cất thường:

để tách các chất

lỏng ở nhiệt độ sôi

khác nhau.

Phương pháp chiết

lỏng – lỏng: tách lấy

chất hữu cơ ở dạng

hỗn hợp lỏng.

Phương pháp chiết

lỏng – rắn: tách chất

trong hỗn hợp rắn.

tách và tinh chế các

chất rắn.

tách được hỗn hợp chứa

nhiều chất khác nhau.

2. Công thức phân tử hợp chất hữu cơ

Công thức tổng quát C

x

H

y

O

z

 

Công thức đơn giản nhất C

p

H

q

O

r

 

Cho biết các nguyên tố có trong hợp chất hữu cơ

Cho biết: tỉ lệ tối giản của số nguyên tử các

nguyên tố

Trong đó: p, q, r là các số nguyên tối giản; x, y, z, n là các số nguyên dương

C

x

H

y

O

z

= (C

p

H

q

O

r

)

n

ví dụ C

2

H

4

O

2

= (CH

2

O)

2

3. Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ

a) Thuyết cấu tạo hóa học:

+ Trong phân tử hợp chất hữu cơ, các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hóa trị vá theo một thứ tự nhất

định. Thứ tự liên kết đó được gọi là cấu tạo hóa học. Sự thay đổi thứ tự đó tạo ra chất mới.

+ Nguyên tử carbon hóa trị IV, có thể liên kết với nhau để tạo thành mạch carbon.

+ Tính chất hợp chất hữu cơ phụ thuộc thành phân phân tử và cấu tạo hóa học.

b) Công thức cấu tạo: biểu diễn cách liên kết và thứ tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử.

c) Đồng phân: các chất khác nhau có cùng công thức phân tử.

Đồng phân cấu tạo gồm đồng phân mạch carbon, đồng phân nhóm chức và đồng phân vị trí nhóm chức.

c) Đồng đẳng là những hợp chất có tính chất hóa học tương tự nhau nhưng có thành phần phân tử hơn kém

nhay một hay nhiều nhóm CH

2

.

 

 

HÓA 11–

C. BÀI TẬP

1. Tự luận

Câu 1: Hãy giải thích:

a) Tại sao chỉ hai nguyên tố carbon và hydrogen nhưng tạo được nhiều hợp chất hydrocarbon?

b) Tại sao liên kết chủ yếu trong các hợp chất hữu cơ là liên kết cộng hoá trị?

c) Tại sao các phân tử hợp chất hữu cơ thường dễ nóng chảy, dễ bay hơi và ít tan trong nước?

d) Tại sao phản ứng hữu cơ thường xảy ra theo nhiều hướng và tạo nhiều sản phẩm?

Câu 2: Sử dụng Bảng 10.2, sách giáo khoa Hoá hoc 11, xác định và giải thích trong mỗi phố hồng ngoại

dưới đây, phổ nào tương ứng với cấu trúc của một ketone (-CO-), một alcohol (-OH), một carboxylic acid

(-COOH), một amine bậc nhất (– NH

2

), hay một amine bậc hai ( – NH –).

 

Câu 3: Chrysanthemic acid được tách từ hoa cúc, có công thức cấu tạo như sau:

 

Phổ hồng ngoại của chrysanthemic acid có năm tín hiệu sau:

khoảng

1

1650 cm

−

; khoảng

1

1715 cm

−

, <

1

3000 cm

−

; khoảng

1

3100 cm

−

; khoảng

1

2200 3600 cm

−

−

.

Xác định các nhóm cấu trúc hình thành năm tín hiệu này.

Câu 4: Thêm hexane (một hydrocarbon trong phân tử có 6 nguyên tử carbon) vào dung dịch iodine trong

nước, lắc đều rồi để yên. Sau đó thu lấy lóp hữu cơ, làm bay hơi dung môi để thu lấy iodine.

a) Phương pháp nào đã được sử dụng để thu lấy iodine từ dung dịch iodine trong nước trong quy trình

được mô tả ở trên?

b) Hình dưới mô tả hiện tượng xảy ra trong dụng cụ dùng thu lấy iodine trong thí nghiệm trên. Cho biết

tên của dụng cụ này.

HÓA 11–

c) Mô tả cách làm để tách riêng phần nước và phần hữu cơ từ dụng cụ ở hình

d) Giải thích sự khác nhau về màu sắc của lớp nước và lớp hữu cơ trong dụng cụ trên trước và sau khi

lắc.

 

Câu 6: Một học sinh muốn tách một hỗn hợp gồm benzoic acid, naphthalene và n-butylamine hoà tan trong

ether. Đầu tiên, bạn học sinh thêm vào hồn hợp dung dịch HCl và chiết phần dung dịch nước thì thu được

dung dịch A. Sau đó, bạn thêm dung dịch NaOH vào phần còn lại và chiết phần dung dịch nước thì thu

được dung dịch B. Phần còn lại là dung dịch C. Xác định các chất được chuyển vào các dung dịch

 

A, B,

C.

Câu 7: Một mẫu hoa hoè được xác định có hàm lượng rutin là 26%. Người ta đun sôi hoa hoè với nước

(100 °C) để chiết lấy rutin. Biết độ tan của rutin là 5,2 gam trong 1 lít nước ở 100 °C và là 0,125 gam trong

1 lít nước ở 25 °C.

a) Cần dùng thể tích nước tối thiểu là bao nhiêu để chiết được lượng rutin có trong 100 gam hoa hoè?

b) Giả thiết rằng toàn bộ lượng rutin trong hoa hoè đã tan vào nước khi chiết. Làm nguội dung dịch chiết

100 gam hoa hoè ở trên từ 100 °C xuống 25 °C thì thu được bao nhiêu gam rutin kết tinh?

c) Vì sao khi sử dụng lượng nước lớn hơn thì khối lượng rutin thu được khi kết tinh lại giảm đi?

Câu 8: Chuẩn bị các khuôn gỗ có kích thước 58 cm X 80 cm X 5 cm, ở giữa có đặt tấm thuỷ tinh được

quét mỡ lợn cả hai mặt, mỗi lóp dày 3 mm. Đặt lên trên bề mặt chất béo một lóp lụa mỏng rồi rải lên trên

30 - 80 g hoa tươi khô ráo, không bị dập nát. Khoảng 30 - 40 khuôn gỗ được xếp chồng lên nhau rồi để

trong phòng kín. Sau khoảng 24 - 72 giờ (tuỳ từng loại hoa), người ta thay lóp hoa mới cho đến khi lớp

chất béo bão hoà tinh dầu.

a)Từ thông tin trên, hãy cho biết người ta đã sử dụng phương pháp nào để lấy tinh dầu từ hoa.

b) Cho biết vai trò của chất béo (mỡ lợn) trong quy trình thực hiện ở trên.

c) Đề xuất một phương pháp khác để lấy được tinh dầu hoa.

Câu 9: Để tách đường saccharose (succrose,

12 22 11

C H O

) từ nước mía (đã làm sạch tạp chất rắn và tạp chất

màu), người ta dùng phương pháp kết tỉnh lại. Nhược điểm của việc đun nóng nước đường để bay hơi nước

và kết tinh đường là ở nhiệt độ cao, dung dịch nước đường đặc có thể bị caramel hoá (chuyển qua màu

vàng nâu và có mùi đặc trưng) hoặc than hoá (chuyển thành carbon màu đen). Đề xuất biện pháp kết tinh

đường tránh hiện tượng caramel hoá và than hoá này.

Câu 10: Phân tích định lượng Atabrine, một loại thuốc chống sốt rét, người ta xác định được chất này chứa

69,1%

carbon,

7,5%

hydrogen,

10,5%

nitrogen,

8,9%

chlorine và

4,0%

oxygen về khối lượng. Hãy

xác định công thức thực nghiệm của Atabrine.

Câu 11: Vitamin C (ascorbic acid) chứa 40,92% C, 4,58% H và 54,50% O về khối lượng. Hình sau đây

là phổ khối lượng của ascorbic acid:

 

Xác định công thức thực nghiệm và công thức phân tử của ascorbic acid.

 

HÓA 11–

Câu 12: Đốt cháy 20,63 mg họp chất Y, chỉ chứa C, H, và O, bằng lượng dư khí oxygen tạo 57,94 mg

CO

2

và 11,85 mg H

2

O.

a) Tính khối lượng (theo mg) của C, H và O trong hợp chất Y.

b) Xác định công thức thực nghiệm của Y.

Dựa trên phổ khối lượng của Y như hình cho dưới đây, xác định công thức phân tử của Y.

m/z

Câu 13: Viết công thức cấu tạo của các họp chất hữu cơ mạch hở có công thức phân tử C

4

H

10

O. Trong các

họp chất này, hãy chỉ ra:

a) Các chất là đồng phân về nhóm chức.

b) Các chất là đồng phân về vị trí nhóm chức.

c) Các chất là đồng phân về mạch carbon.

Câu 14: Hai chất đầu trong các chất thuộc một số dãy đồng đẳng được cho dưới đây:

Dãy 1: CH

2

O, C

2

H

4

O. Dãy 2: C

2

H

3

N, C

3

H

5

N. Dãy 3: C

6

H

6

, C

7

H

8

.

a) Viết công thức phân tử của chất thứ 5 trong mỗi dãy.

b) Viết công thức chung cho mỗi dãy.

Câu 15: Các hợp chất CH

3

COOH (C

2

H

4

O

2

), HOCH

2

CH

2

CHO (C

3

H

6

O

2

) và CH

3

CH

2

COOCH

3

(C

4

H

8

O

2

)

có thuộc cùng một dãy đồng đẳng không? Vì sao? Viết công thức cấu tạo của ba chất có cùng công thức

phân tử với các chất ở trên và là đồng đẳng của nhau.

Câu 16: Một hợp chất hữu cơ A được xác định có công thức thực nghiệm là CH

2

O.

a) Các nguyên tố nào có trong thành phần phân tử của A?

b) Bằng phổ MS, người ta xác định được phân tử khối của A là 60. Tìm công thức phân tử của A.

c) Trên phổ IR của A thấy có tín hiệu hấp thụ ở 1715 cm

-1

đồng thời cũng thấy một số tín hiệu hấp

thụ trong vùng 3400 - 2500 cm

-1

. A có thể có nhóm chức nào? Xác định công thức cấu tạo của A.

Câu 17: Thành phần phần trăm về khối lượng nguyên tố có trong hợp chất X là 85,7% c và 14,3% H.

a) Xác định công thức thực nghiệm của hợp chất X.

b) Phổ MS cho thấy X có phân tử khối là 56. Xác định công thức phân tử của X.

c) Cho biết công thức cấu tạo có thể có của X trong mỗi trường họp:

c

1

) X là hydrocarbon mạch thẳng.

c

2

) X là hydrocarbon mạch hở, phân nhánh.

2. Trắc nghiệm

Câu 18: Hợp chất hữu cơ là các hợp chất của ....... (trừ các oxide của carbon, muối carbonate, cyanide,

carbide,...). Từ thích hợp điền vào chỗ trống trong định nghĩa trên là:

A. carbon. B. hydrogen. C. oxygen. D. nitrogen.

Câu 19: Xét phản ứng quang hợp: 6CO

2

+ 6H

2

O → C

6

H

12

O

6

+ 6O

2

. Chất nào trong phản úng này

thuộc loại hợp chất hữu cơ?

A. CO

2

. B. H

2

O. C. C

6

H

12

O

6

. D. O

2

.

Câu 20: Hydrocarbon là loại hợp chất hữu cơ mà thành phần phân tử có các nguyên tố nào sau đây?

A. C và H. B. C,

H

và O. C. C, H và N. D. C, H, O và N.

Câu 21: Nhóm chức là ...... gây ra những phản ứng đặc trưng của phân tử hợp chất hữu cơ. Cụm từ

thích hợp điền vào chỗ trống trong phát biểu trên là

A. nguyên tử. B. phân tử.

C. nhóm nguyên tử. D. nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử.

Câu 22: Xét các chất CH

4

, HCN, CO

2

, CH

2

= CH

2

, CH

3

CH = O, Na

2

CO

3

, CH

3

COONa, H

2

NCH

2

COOH

và Al

4

C

3

. Trong các chất này, số hợp chất hữu cơ là

A. 3. B. 4. C. 5. D. 6.

HÓA 11–

Câu 23: Phân tử chất nào sau đây không chỉ chứa liên kết cộng hoá trị?

A. CH

3

CH

2

OH. B. CH

3

CH = O. C. CH ≡ CH. D. CH

3

COONa.

Câu 24: Trong các chất sau đây, chất nào dễ cháy nhất?

A. CO

2

. B. C

2

H

5

OH. C. Na

2

CO

3

. D. N

2

.

Câu 25: Cho các hợp chất sau: CH

4

; NH

3

; C

2

H

2

; CCl

4

; C

2

H

4

; C

6

H

6

. Số hợp chất là hydrocarbon là

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

Câu 26: Biết rằng hydrocarbon no chỉ chứa liên kết đơn, hydrocarbon không no có chứa liên kết bội và

hydrocarbon thơm có chứa vòng benzene. Xét các chất sau:

Nhận định nào sau đây không đúng?

A. Số hydrocarbon bằng 5.

B. Số dẫn xuất hydrocarbon bằng 3.

C. Số hydrocarbon no bằng 2.

D. Số hydrocarbon không no bằng 3.

 

 

Câu 27: Cho hợp chất hữu cơ

X

có công thức cấu tạo sau:

X không chứa loại nhóm chức nào sau đây?

A. Alcohol. B. Aldehyde. C. Amine. D. Carboxyl.

 

 

Câu 28: Cho các hợp chất hũu cơ sau:

(1)

4

CH

; (2)

3

CH OH

; (3)

22

CH CH=

;

(4)

22

CH OH CHOH CH OH−−

; (5)

CH CH

; (6)

3

CH CH O=

;

(7)

3

CH COOH

; (8)

 

2

4

HOOC CH COOH

; (9)

66

CH

(benzen);

(10)

22

H NCH COOH

; (11)

24

CH OH[CHOH] CH O=

.

Nhận định nào sau đây không đúng?

A. Có hai hợp chất hữu cơ đa chức và hai hợp chất hữu cơ tạp chức.

B. Có hai hợp chất thuộc loại alcohol và ba hợp chất thuộc loại carboxylic acid.

C. Có bốn hợp chất thuộc loại hydrocarbon, trong đó có hai hydrocarbon không no.

D. Có bảy hợp chất thuộc loại dẫn xuất của hydrocarbon, trong đó ba hợp chất đơn chức.

Câu 29: Cho các phát biểu sau:

(1) Phân tử hợp chất hữu cơ nhất thiết phải chứa carbon;

(2) Liên kết chủ yếu trong phân tử hợp chất hữu cơ là liên kết ion;

(3) Hợp chất hữu cơ thường khó nóng chảy và khó bay hơi;

(4) Hợp chất hữu cơ thường không tan hoặc ít tan trong nước;

(5) Phản ứng của các hợp chất hữu cơ thường chậm, không hoàn toàn, không theo một hướng nhất định;

(6) Các hợp chất hữu cơ thường khó cháy và khó bị phân huỷ dưới tác dụng của nhiệt.

Số phát biểu đúng là

A. 3. B. 4. C. 5. D. 6.

Câu 30: Phổ hồng ngoại là phương pháp vật lí rất quan trọng và phổ biến để nghiên cứu về

A. thành phần nguyên tố chất hữu cơ. B. thành phần phân tử hợp chất hữu cơ.

C. cấu tạo hợp chất hữu cơ. D. cấu trúc không gian hợp chất hữu cơ.

Câu 31: Nhận định nào sau đây không đúng?

A. CH

4

, CH

2

= CH

2

và CH ≡ CH là những hydrocarbon.

B. CH

3

OH và HOCH

2

– CH

2

OH là những alcohol.

C. CH

3

COOH và CH

2

(COOH)

2

là những carboxylic acid.

D. CH

3

CH = O và CH

3

COCH

3

là những aldehyde.

Câu 32: Chưng cất là phương pháp tách chất dựa vào sự khác nhau về tính chất vật lí (ở một áp suất nhất

định) nào sau đây của các chất trong hỗn hợp?

A. Nhiệt độ sôi. B. Nhiệt độ nóng chảy. C. Độ tan D. Màu sắc.

Câu 33: Cho hỗn hợp các alkane có mạch carbon thẳng sau: pentane (sôi ở 36 °C), heptane (sôi ở 98 °C),

octane (sôi ở 126 °C) và nonane (sôi ở 151 °C). Có thể tách riêng các chất đó bằng cách nào sau đây?

A. Chiết. B. Kết tinh. C. Bay hơi. D. Chưng cất.

HÓA 11–

Câu 34: Phương pháp kết tinh được ứng dụng trong trường hợp nào dưới đây?

A. Làm đường cát, đường phèn từ mía.

B. Giã cây chàm, cho vào nước, lọc lấy dung dịch màu để nhuộm sợi, vải.

C. Nấu rượu để uống.

D. Ngâm rượu thuốc.

Câu 35: Trong phương pháp sắc kí, hỗn hợp lỏng hoặc khí của các chất cần tách là pha động. Pha động

tiếp xúc liên tực với pha tĩnh là một chất rắn có diện tích bề mặt rất lớn, có khả năng hấp phụ.(1). với các

chất trong hỗn hợp cần tách, khiến cho các chất trong hô

̂

n hợp di chuyển với tốc độ. (2). và tách ra khỏi

nhau. Cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống (1) và (2) lần lượt là

A. (1) giống nhau và (2) giống nhau. B. (1) khác nhau và (2) khác nhau.

C. (1) khác nhau và (2) giống nhau. D. (1) giống nhau và (2) khác nhau.

Câu 36: Trong quá trình chưng cất dầu thô, người ta thu được nhiều phân đoạn dầu mó trong đó có xăng

(thành phà̀ n chính là hỗn hợp các hydrocarbon có số nguyên tử C từ 4 đến 12, nhiệt độ sôi khoảng từ

40 C

 

đến

200 C

) và dầu hoả (thành phần chính là hỗn hợp các hydrocarbon có số nguyên tử C từ 12 đến 16,

nhiệt độ sôi khoảng tư

200 C

đến

250 C

). Sản phẩm thu được ở

150 C

đến

200 C

là

A. xăng. B. dầu hoả. C. xăng và dầu hoả. D. dầu hoả và xăng.

Câu 37: Thêm benzene vào ông nghiệm đựng dung dịch nước bromine. Sau một thời gian quan sát thấy

màu đỏ nâu của bromine

A. chủ yếu trong lớp nước. B. chủ yếu trong lớp benzene.

C. phân bố đồng đều ở hai lớp. D. bị mất màu hoàn toàn.

Câu 38: Nhận định nào sau đây không đúng?

A. Người ta có thể chiết tách các chất hữu cơ hữu ích từ thuốc Bắc bằng cách ngâm thuốc Bắc trong dung

dịch ethanol.

B. Sau khi ép cây mía và làm sạch các chất bẩn rắn cũng như chất bẩn màu, người ta thu được dung dịch

nước đường. Cô cạn nước đường ở áp suất thấp sẽ tách được đường.

C. Sau khi chưng cất cây sả bằng hơi nước, người ta thu được lớp tinh dầu (chứa terpene) nồi trên mặt

nước. Dùng phương pháp chiết sẽ tách riêng được lớp tinh dầu.

D. Để tách ethanol (ethylic alcohol) từ hỗn hợp với nước và bã rượu. Dùng kĩ thuật lọc tách sẽ tách riêng

được ethanol ra khỏi hỗn hợp này.

Câu 39: Công thức phân tử cho biết thông tin nào sau đây về phân tử hợp chất hữu cơ?

A. Thành phần nguyên tố và số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố.

B. Thành phần nguyên tố và tỉ lệ số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố.

C. Số lượng nguyên tử mỗi nguyên tố và trật tự liên kết giữa các nguyên tử.

D. Tỉ lệ số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố và trật tự liên kết giữa các nguyên tử.

Câu 40: Công thức nào sau đây là công thức phân tử của acetic acid?

A. CH

3

–COOH. B. C

2

H

4

O

2

. C. CH

2

O. D. C

x

H

y

O

z

.

 

 

Câu 41: Công thức phân tử của methyl formate và glucose lần lượt là C

2

H

4

O

2

, và C

6

H

12

O

6

. Công thức

đơn giản nhất của hai chất này là

A. CH

2

O. B. C

2

H

4

O

2

. C. C

4

H

8

O

4

. D. C

6

H

12

O

6

.

Câu 42: Trong phương pháp phổ khối lượng, đối với các hợp chất đơn giản, thường mảnh có giá trị

m/z lớn nhất ứng với mảnh ion phân tử [M

+

] và giá trị này bằng giá trị ....... của chất nghiên cứu. Cụm từ

thích hợp điền vào chỗ trống là.

A. phân tử khối. B. nguyên tử khối. C. điện tích ion. D. khối lượng.

Câu 43: Một hợp chất hữu cơ A chứa 32% C, 4% H và 64% O về khối lượng. Biết một phân tử A có 6

nguyên tử oxygen, công thức phân tử của A là

A. C

2

H

3

O

3

. B. C

4

H

6

O

6

. C. C

6

H

12

O

6

. D. C

6

H

4

O

6

.

Câu 44: Cho các phát biểu sau:

(1) Cấu tạo hoá học là trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử;

(2) Cấu tạo hoá học khác nhau tạo ra các chất khác nhau;

(3) Trong phân tư hợp chất hữu cơ, nguyên tử carbon luôn có hoá trị bốn;

(4) Trong phân tử hợp chất hữu cơ, các nguyên tử carbon chỉ liên kết với nguyên tử của nguyên tố khác.

(5) Tính chất vật lí và tính chất hoá học của hợp chất hữu cơ phụ thuộc vào thành phần phân tử và cấu tạo

hoá học.

Số phát biểu đúng là

A. 2. B. 3. C. 4. D. 5.

HÓA 11–

Câu 45: Hình sau đây là phổ khối lượng của phân tử benzene.

 

Phân tử khối của benzene bằng

A. 76. B. 77. C. 78. D. 79.

Câu 46: Có 4 loại cấu tạo mạch phân tử: (a) mạch hở không phân nhánh, (b) mạch hở phân nhánh; (c)

mạch vòng không phân nhánh và (d) mạch vòng phân nhánh. Trong phân tử hợp chất hữu cơ, các nguyên

tử carbon có thể liên kết với chính nó hình thành bao nhiêu loại mạch?

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

Câu 47: Trong các yếu tố: (a) thành phần nguyên tố; (b) số lượng nguyên tử mỗi nguyên tố và (c) thứ

tự liên kết của các nguyên tử trong phân tử, thì tính chất của các phân tử hợp chất hữu cơ phụ thuộc vào

vào các yếu tố

A. (a) và (b). B. (b) và (c). C. (a) và (c). D. (a), (b) và (c).

Câu 48: Những hợp chất hữu cơ khác nhau nhưng có cùng công thức phân tử được gọi là các chất

A. đồng phân của nhau. B. đồng đẳng của nhau.

C. đồng vị của nhau. D. đồng khối của nhau.

Câu 49: Các chất hữu cơ có tính chất hoá học tương tự nhau và thành phần phân tử hơn kém nhau một

hay nhiều nhóm CH

2

được gọi là các chất

A. đồng phân của nhau. B. đồng đẳng của nhau.

C. đồng vị của nhau. D. đồng khối của nhau.

Câu 50: Cho các phát biểu sau:

(1) Công thức cấu tạo biểu diễn kiểu liên kết và trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử;

(2) Chất đồng phân có cùng công thức phân tử nhưng có thể khác nhau về loại nhóm chức, mạch carbon,

vị trí liên kết pi () hoặc vị trí nhóm chức;

(3) Chất đồng đẳng có cấu tạo và tính chất tương tự, nhưng thành phần phân tử khác nhau một hay nhiều

nhóm CH

2

.

Số phát biểu đúng là

A. 0. B. 1. C. 2. D. 3.

Câu 51: Công thức nào đưới đây là công thức cấu tạo?

A. HO – CH

2

– CH

2

– OH. B. C

2

H

6

O

2

. C. CH

3

O. D. C

n

H

3n

O

n

.

Câu 52: Cặp chất nào dưới đây là đồng đẳng của nhau?

A. CH

3

-CH=CH

2

và CH

3

-CH

2

-CH

2

-CH

3

B. CH

2

=CH-CH=CH

2

và CH

3

-CCH

C. CH

3

-CH

2

-CH

2

-CH

3

và (CH

3

)

2

CHCH

3

D. CH

2

=CH-CH=CH

2

và CH

2

=C(CH

3

)-CH=CH

2

 

Câu 53: Cặp chất nào dưới đây là đồng đẳng của nhau?

A. CH

3

OH, CH

3

OCH

3

. B. CH

3

OCH

3

, CH

3

CHO.

C. HCHO, CH

3

CHO. D. CH

3

CH

2

OH, C

3

H

5

(OH)

3

.

Câu 54: Nhận xét nào sau đây là đúng về hai công thức cấu tạo

CH

3

CH

2

CH(CH

3

)

2

và CH

3

CH

2

CH

2

CH

2

CH

3

?

A. Biểu diễn cấu tạo hoá học của cùng một chất.

B. Biểu diễn cấu tạo hoá học của hai chất đồng phân về vị trí nhóm chức.

C. Biểu diễn cấu tạo hoá học của hai chất thuộc cùng dãy đồng đẳng.

D. Biểu diễn cấu tạo hoá học của hai chất đồng phân về mạch carbon.

Câu 55: Cặp chất nào dưới đây là đồng phân nhóm chức?

A. CH

3

OCH

3

và CH

3

CH

2

CH

2

OH. B. CH

3

COOH và HCOOCH

3

.

C. CH

2

=CH-CH

3

và CH

2

=C(CH

3

)-CH

3

. D. CH

3

-CH

2

-CH

2

OH và CH

3

-CHOH-CH

3

.