Mở đầu trang 21 Công nghệ 10: Em hãy đưa ra nhận xét về hình thái của phẫu diện một số loại đất trồng trong Hình 4.1

Phương pháp giải: 

Kết hợp sách giáo khoa trang 21 và hình vẽ để trả lời câu hỏi

Trả lời:

- Hình A: Đất than bùn:có màu nâu đen

- Hình B: Đất bạc màu: có màu nâu trắng

- Hình C: Đất bạc màu trên phù sa cổ: có pha màu trắng và vàng

- Hình D: Đất đỏ nâu trên đá vôi:có màu nâu vàng

1. Khái niệm đất trồng

Phương pháp giải:

Kết hợp sách giáo khoa trang 21 để trả lời câu hỏi

Trả lời:

Khái niệm đất trồng: 

- Đất trồng là lớp ngoài cùng tơi xốp của vỏ Trái Đất, có vai trò cung cấp nước, chất dinh dưỡng và các điều kiện khác cho cây trồng sống, phát triển và tạo ra sản phẩm trồng trọt. 

- Đất trồng là sản phẩm do đá biến đổi tạo thành dưới tác động tổng hợp các yếu tố khí hậu, địa hình, sinh vật, thời gian và con người.

Câu hỏi 2 trang 21 Công nghệ 10: Quan sát Hình 4.2 và cho biết bộ rễ cây trồng phân bố chủ yếu ở tầng đất nào.

Phương pháp giải:

Kết hợp sách giáo khoa trang 21 để trả lời câu hỏi

Trả lời:

Bộ phận rễ cây trồng phân bố chủ yếu ở tầng A – tầng đất mặt vì đây là tầng đất chứa nhiều chất dinh dưỡng

2. Thành phần của đất trồng

Câu hỏi trang 22 Công nghệ 10: Đất trồng có những thành phần nào? Hãy nêu vai trò của những thành phần đó.

Phương pháp giải:

Kết hợp sách giáo khoa trang để trả lời câu hỏi

Trả lời:

- Đất trồng gồm 3 thành phần chính:

+ Phần khí.

+ Phần rắn.

+ Phần lỏng.

- Vai trò của từng phần:

+ Phần khí: Cung cấp Oxi cho cây hô hấp. (lượng oxi trong đất ít hơn lượng oxi trong khí quyển, lượng cacbonic thì nhiều hơn trong khí quyển cả trăm lần).

+ Phần rắn: Cung cấp chất dinh dưỡng cho cây. (nito, kali, photpho, những chất hữu cơ đơn giản và chất khoáng).

+ Phần lỏng: Cung cấp nước, hòa tan các chất dinh dưỡng.

3. Một số tính chất của đất trồng

Vận dụng 1 trang 23 Công nghệ 10: Vì sao các loại cây trồng cần căn cứ vào thành phần cơ giới của đất ? 

Phương pháp giải:

Kết hợp sách giáo khoa trang để trả lời câu hỏi.

Trả lời:

Vì các loại cây trồng phù hợp với các loại đất khác nhau; các loại đất khác nhau có các thành phần cơ giới (tính chất và độ phì nhiêu của đất) khác nhau.

Vận dụng 2 trang 23 Công nghệ 10: Ở địa phương em có những các loại đất trồng nào? Người ta thường trồng những loại cây gì trên đất đó? 

Phương pháp giải:

Kết hợp sách giáo khoa trang để trả lời câu hỏi.

Trả lời:

Ở địa phương em có các loại đất trồng: đất cát, đất thịt và đất sét:

- Đất sét: lúa, bắp cải, súp lơ, khoai tây, khoai lang, bưởi.

- Đất thịt: nhãn, vải, hồng xiêm, mít, bưởi, na, hoa hồng, hoa giấy, súp lơ, bắp cải, dưa chuột, su hào,..

- Đất cát: xà lách, cà rốt, chanh, táo, rau cải xanh, cây hương thảo, cây kinh giới,..

Phương pháp giải:

Kết hợp sách giáo khoa trang 23 và hình vẽ  để trả lời câu hỏi.

Trả lời:

Cấu tạo của hạt keo đất:

Lớp ion khuếch tán

- Lớp ion không di chuyển

- Nhân

- Lớp ion quyết định điện

Phương pháp giải: 

Kết hợp sách giáo khoa trang 23 và hình vẽ  để trả lời câu hỏi.

Trả lời:

Cơ chế trao đổi ion giữa keo đất và rễ cây:

- Nhờ tính chất hấp phụ ion mà đất giữ được các dưỡng chất, từ đó hạn chế được sự rửa trôi

- Nhờ hiện tượng trao đổi ion mà các cation đang bị hấp phụ trên bề mặt keo đất chuyển vào dung dịch đất cho cây trồng sử dụng (NH4*, K*, Cat)

Vận dụng 1 trang 24 Công nghệ 10: Khả năng hấp phụ của đất phụ thuộc vào yếu tố nào sau đây: thành phần cơ giới đất,số lượng hạt sét, số lượng keo đất, số lượng hạt limon (bụi)? Vì sao?

Phương pháp giải:

Kết hợp sách giáo khoa trang 24 để trả lời câu hỏi.

Trả lời:

Khả năng hấp phụ của đất phụ thuộc vào yếu tố: số lượng keo đất. Vì đất có khả năng hấp phụ vì đất (trong đất có nhiều các khoáng chất) mang ion âm còn trong nước (môi trường đệm cho các chất hóa học.. thấm vào đất) có ion dương (H*) nên sinh ra lực hút giữa nước và các chất khoáng trong đất, lực hút này yếu, mặt khác khi nước khi bám vào các hạt trong đất sẽ xuất hiện lực căng mặt ngoài ( lực dính ướt) nữa làm khả năng bám vào các hạt đất của nước càng lớn.

Vận dụng 2 trang 24 Công nghệ 10:: Tại sao bón vôi lại giảm được độ chua của đất trồng?