Tailieumoi.vn xin giới thiệu đến các quý thầy cô, các em học sinh lớp 9 tài liệu sơ đồ tư duy bài Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang hay nhất, gồm 8 trang đầy đủ những nét chính về văn bản như:
Các nội dung được Giáo viên nhiều năm kinh nghiệm biên soạn chi tiết giúp học sinh dễ dàng hệ thống hóa kiến thức từ đó dễ dàng nắm vững được nội dung tác phẩm Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang Ngữ văn lớp 9.
Mời quí bạn đọc tải xuống để xem đầy đủ tài liệu Sơ đồ tư duy bài Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang dễ nhớ, ngắn nhất - Ngữ văn lớp 9:
Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang
I. Tác giả
- Đi-phô (1660-1731) là nhà văn Anh, sinh ở Luân Đôn. Ông là nhà văn có tư tưởng tiến bộ, thể hiện qua những tác phẩm nổi tiếng như: Rô-bin-xơn Cru-xô, Thủ lĩnh Xinh-gơ-tơn, Đại tá Jêc, Rô-xa-na,...
II. Tác phẩm
1. Thể loại: tiểu thuyết phiêu lưu
2. Xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác
Văn bản này được trích từ tác phẩm nổi tiếng Rô-bin-xơn Cru-xô của Đi-phô, một nhà văn Anh, sống vào khoảng cuối thế kỉ XVII, đầu thế kỉ XVIII. Cách thời đại ngày nay đến gần 300 năm nhưng Rô-bin-xơn Cru-xô vẫn được nhiều bạn đọc say mê, không chỉ bởi cốt truyện li kì, hấp dẫn mà còn bởi văn phong mới mẻ, hiện đại, vừa trong sáng vừa dí dỏm.
3. Tóm tắt
Rô-bin-xơn là một chàng trai người Anh dũng cảm, ưa mạo hiểm, khao khát đến những vùng đất lạ. Trong một lần đi biển, tàu của anh bị đắm, anh bị lạc đến một hòn đảo không người. Nhờ vào những vật dụng anh lấy được ở trên con tàu đắm, anh đã dựng lều, nuôi dê, trồng lúa mì, phơi nho để duy trì sự sống. Hơn mười năm sau, Rô-bin-xơn do tình cờ cứu được một tù binh da đen sắp bị thổ dân hành hình, anh đặt tên cho nạn nhân là Thứ Sáu. Anh dạy thứ Sáu chữ, cách nói chuyện và sử dụng súng, công cụ lao động. Sau này anh lại cứu được cha của Thứ Sáu, và họ cùng nghĩ cách giúp anh trở về Tổ quốc.
4. Bố cục: 2 phần
Phần 1: Từ đầu đến dưới đây: Tự giới thiệu chung về bản thân
Phần 2: Còn lại: Bức chân dung tự hoạ của Rô-bin- xơn
4. Giá trị nội dung
Ca ngợi ý chí, sức mạnh, tinh thần lạc quan của con người trong những hoàn cảnh đặc biệt
5. Giá trị nghệ thuật
Việc lựa chọn ngôi kể, cách kể chuyện tự nhiên, hài hước, hấp dẫn
III. Dàn ý phân tích tác phẩm
1. Rô-bin-xơn tự giới thiệu chung về bản thân
Nếu có ai gặp... tôi... họ hoảng sợ hoặc phá lên cười sằng sặc ... tôi đứng ngắm ... tôi mỉm cười... tôi tưởng tượng...
⇒ Khi nhìn thấy anh mọi người sẽ ngạc nhiên đến mức sợ hãi do hình dáng, trang phục của anh khác thường, kì quặc.
- Giọng dí dỏm, hài hước, tự giễu mình, gây hứng thú cho người đọc, đồng thời làm nổi bật cuộc sống thiếu thốn và khắc nghiệt mà Rô-bin-xơn đã trải qua hơn 15 năm trên đảo hoang
2. Bức chân dung tự hoạ của Rô-bin- xơn
* Trang phục:
- Đội một chiếc mũ làm bằng da dê
- Mặc một chiếc áo bằng tấm da dê
- Một cái quần loe làm bằng da dê
- Không bít tất cũng chẳng giầy
⇒ Trang phục khác thường, tát cả được làm bằng da dê
⇒ Hình dáng như một người rừng với trang phục kì cục của một loài thú.
* Trang bị:
- Một chiếc thắt lưng bằng da dê
- Đeo bên này một chiếc cưa, bên kia là một chiếc rìu con
- Túi da dê đựng thuốc súng - đạn ghém
- Đeo gùi sau lưng
- Khoác súng trên vai
⇒ Trang bị lỉnh khỉnh, cồng kềnh nhưng là những vật dụng thiết yếu cho cuộc sống trên đảo.
* Diện mạo:
- Da: không đến nỗi đen cháy
- Bộ ria mép: to, dài, có hình dáng kì quái
⇒ Làm nổi bật nét đặc biệt nhất của bức chân dung tự hoạ Rô-bin-xơn.
* Rô-bin-xơn đã chấp nhận và cải biến hoàn cảnh:
- Lạc quan: khi khắc hoạ chân dung không tuyệt vọng (sống một mình trên đảo không khuất phục trước hoàn cảnh, tự tạo ra quần áo, của cải vật chất, sáng tạo... )
- Hi vọng hướng về cuộc sống nơi đất liền
⇒ Cuộc sống vô cùng khó khăn gian khổ và tinh thần lạc quan của Rô- bin- xơn khi chỉ có một mình trên đảo hoang.
IV. Bài phân tích
Trong cuộc sống thường hay xảy ra những điều không như ý ta muốn. Trước những thử thách của cuộc đời, không ít người đã gục ngã hay phó mặc số mệnh, tuy nhiên, cũng có người biết vượt lên hoàn cảnh, sống lạc quan và giàu niềm tin, ý chí. Rô- bin- xơn – nhân vật chính của cuốn tiểu thuyết Rô-bin-xơn Cru-xô là một ví dụ điển hình cho tinh thần lạc quan và ý chí, nghị lực của một con người phải sống cô độc trong hoàn cảnh hết sức khó khăn.
Rô-bin-xơn Cru-sô là cuốn tiểu thuyết từng làm say mê bao thế hệ trẻ em Việt Nam. Dựa trên một câu chuyện có thật, Đ. Đi-phô đã sáng tạo hình tượng chàng thủy thủ Rô-bin-xơn lạc giữa đảo hoang hơn hai mươi tám năm đã cho thấy con người có thể vượt qua những hoàn cảnh khắc nghiệt nhất, chiến thắng thiên nhiên và tự chiến thắng nỗi cô đơn của chính mình để trở về với đồng loại. Cuộc sống ấy hiện lên qua lời kể của chính nhân vật, khiến chúng ta thích thú và bị cuốn hút theo giọng kể hài hước, ngôn ngữ đặc tả chi tiết sống động hóm hỉnh, toát lên vẻ đẹp tinh thần lạc quan của con người.
Bằng giọng dí dỏm, hài hước, tự giễu, mở đầu đoạn trích “Rô- bin- xơn ngoài đảo hoang”, nhân vật Rô- bin- xơn tự đưa ra lời cảm nhận chung về chân dung của chính mình. Anh hình dung đang đi dạo trên quê hương, đất nước mình. Hình dáng, bộ dạng kì lạ và tức cười của anh chắc chắn sẽ làm cho người đối diện phải ngạc nhiên đến mức sợ hãi: “Giá có người nào trông thấy tôi, nếu không kinh sợ thì cũng bò ra mà cười!” Lời tự thuật ấy đã phần nào hé lộ cuộc sống thiếu thốn và khắc nghiệt nơi đảo hoang mà anh đã trải qua 10 năm qua.
Tiếp theo, chúng ta hãy cùng hình dung về trang phục và trang bị của một vị chúa đảo. Cái mũ to, cao lêu nghêu để che nắng, che không cho mưa hắt vào cổ. Cái áo làm bằng da dê, vạt áo dài đến bắp đùi. Quần được làm bằng da của một con dê đực già, lông dê thõng xuống mỗi bên đến giữa bắp chân. Tất và giày đều không có nên anh tự tạo cho mình một đồ dùng giống như ủng. Những trang phục kì lạ, tiện dụng được tác giả miêu tả theo trình tự từ trên xuống dưới. Còn về trang bị? Đó là một cái thắt lưng rộng bản bằng da dê dùng để đeo cưa, rìu. Hai cái túi làm bằng da dê đựng thuốc súng, đạn ghém. Gùi được đeo sau lưng, khoác súng bên vai, dù trên đầu. Bằng việc kể đan xen với miêu tả, những vật dụng linh tinh hiện lên thật kì dị. Chúng chính là kết quả của quá trình lao động và sáng tao, của nghị lực và tinh thần vượt lên hoàn cảnh sống.
Trải qua thời gian đằng đẵng ấy trên đảo hoang một mình, nhân vật “tôi” đã tưởng tượng: “Nếu có ai đó ở nước Anh gặp một kẻ như tôi lúc bấy giờ, chắc tôi sẽ làm cho họ hoảng sợ hoặc phá lên cười sằng sặc; và lắm khi tôi đứng lặng ngắm nghía bản thân mình, tôi cứ mỉm cười tưởng tượng tôi lang thang khắp miên Y-oóc-sai với trang bị và áo quấn như vậy. Có thể nhận thấy rằng, không cần trở về nước Anh thì chính nhân vật cũng phá lên cười bởi bộ dạng kì quái của mình. Và dù cho đã ở trên hoang đảo một mình nhưng nỗi nhớ cuộc sống trước đây, đất nước Anh với những quy chuẩn về ăn mặc và tóc tai cũng như những nét đặc trưng bề ngoài khác chưa bao giờ mất đi trong con người Rô-bin-xơn Cru-xô. Đó không chỉ là niềm khao khát được trở về cuộc sống văn minh với đồng lọai mà còn là tình yêu, là động lực để nhân vật vượt qua những khó khăn, nguy hiểm trên hoang đảo.
Vẻ ngoài của mình được chính nhân vật miêu tả từ yếu tố trang phục. Đó là cái mũ “to tướng, cao lêu đêu chẳng ra hình thù gì”, chiếc áo có vạt “dài tới khoảng lưng chừng hai bắp đùi” cho đến cái quẩn “loe đến đầu gối”. Quanh người Rô-bin-xơn là “một chiếc thắt lưng rộng bản bằng da dê phơi khô thắt lại bằng hai sợi dây cũng bằng da dể để thay cho khóa”, lại thêm một đôi giày mà theo như nhân vật: “chẳng biết gọi là gì, giống như đôi ủng, bao quanh bắp chân và buộc dây hai bên…”. Tất cả trang phục của Rô-bin-xơn đều được miêu tả chi tiết, tỉ mỉ từ trên xuống dưới, từ chất liệu đến công dụng. Trang phục của nhân vật được làm toàn bộ từ da dê. Mặc dù, nhân vật kể bằng một giọng hài hước, dí dỏm nhưng chính qua chất liệu ấy thôi ta đã thấy hiện thực tàn khốc, Rô-bin-xơn không còn lại dù chỉ một mảnh vải, điều này phù hợp với thực tế quãng thời gian 15 năm trên đảo của nhân vật. Đồng thời, toàn bộ trang phục trên người Rô-bin-xơn có được đều phải trải qua quá trình săn bắt và “chế tạo” của bản thân, không có ai giúp đỡ. Hiện thực khó khăn đó còn được khắc họa qua những trang bị của nhân vật. Hai bên thắt lưng nhân vật đeo “bên này một chiếc cưa nhỏ, bên kia một chiếc rìu con”. Ngoài ra còn có hai cái túi, “một túi đựng thuốc súng và túi kia đựng đạn ghém”. Rô-bin-xơn đeo gùi sau lưng và khoác súng bên vai. Trên đầu còn giương một chiếc ô lớn “xấu xí, vụng về” nhưng cần thiết. Những trang bị ấy là phương tiện lao động giúp cho nhân vật tổn tại. Mặc dù chúng lỉnh kỉnh và cồng kềnh nhưng rất hữu ích. Đó là kết quả của quá trình lao động miệt mài và sáng tạo vượt lên trên hoàn cảnh của nhân vật. Có thể nói, qua trang phục và trang bị của nhân vật, nhà văn đã thể hiện trí tuệ siêu đẳng của con người cũng như nghị lực vượt lên trong cuộc sống. Mặc dù xuất phát từ một câu chuyện có thực vê thủy thủ Xen-kiếc bị lạc vào đảo hoang Gioăng Phéc-nan-đéc. Sau bốn năm Xen-kiếc trở về với trạng thái hoang dã thì Rô-bin-xơn lại vẫn giữ được nếp sống văn minh. Đó là vẻ đẹp của nghị lực sống phi thường, một ý chí sắt đá, một bản lĩnh sống không gì khuất phục được.
Sau đó, Rô-bin-xơn lại tiếp tục đặc tả diện mạo của mình. Nước da “không đến nỗi đen cháy” dù nhân vật tự nhận rằng bản thân là một “kẻ chẳng quan tâm gì đến da dẻ” trong hoàn cảnh sống khắc nghiệt tại một nơi có nhiệt độ rất cao, ở khoảng “chín hoặc mười độ vĩ tuyến miền xích đạo”. Râu ria thì có lúc “dài đến hơn một gang tay” được cắt tỉa theo kiểu “Hồi giáo như ria vài gã Thổ Nhĩ Kì tôi gặp ở Xa-lê”. Dù đã sống ở trên đảo hoang mười lăm năm, nhưng Rô-bin-xơn vẫn nhớ những nền văn hóa trước khi bị đắm tàu và vẫn biết rằng cặp ria của mình có “chiều dài và hình dáng kì quái” có khả năng khiến cho mọi người phải khiếp sợ nếu ở Anh. Qua việc đặc tả diện mạo kì dị, khác thường bằng giọng hài hước, dí dỏm Đe-ni-ơn Đi-phô khắc họa cuộc sống gian nan và thiếu thốn trên đảo của nhân vật. Rô-bin-xơn không có gì, dù là những đồ vật thiết yếu nhất. Tất cả những gì nhân vật có chỉ là kéo, dao cạo và một ít thuốc súng vớt được từ ngày con tàu bị đắm. Sau mười lăm năm, có lẽ chúng cũng hỏng hóc ít nhiều nhưng khó khăn và thiếu thốn đó không khuất phục được anh. Đằng sau bủc chân dung nhân vật, ta cảm phục nghị lực phi thường, luôn chủ động vượt lên chống chọi lại những khó khăn của cuộc sống. Khẳng định sức mạnh của con người đích thực, khát vọng trở về, làm nên số phận của chính mình.
Vẻ đẹp ấy cũng giống như vẻ đẹp của Mai An Tiêm khi bị đày ra đảo hoang. Bằng sự chăm chỉ, chịu khó, trí thông minh và nghị lực sống kiên cường, Mai An Tiêm không chỉ sống sót trở về mà con dâng lên đức vua một loại quả ngọt lành, thơm mát. Kết quả ấy là kết tinh của ý chí con người. Dù là chuyện cổ tích Việt Nam thân thuộc từ thơ bé, hay câu chuyện tiểu thuyết từ nước Anh xa xôi, hai tác phẩm đểu là bài học quý báu về tinh thần lạc quan, ý chí, nghị lực vượt lên nghịch cảnh.
Bằng việc sáng tạo trong lựa chọn ngôi kể thứ nhất và nhân vật kể chuyện, cách kể chuyện tự nhiên, hài hước, hấp dẫn, đoạn trích “Robinson ngoài đảo hoang” chính là bức chân dung về nhân vật Rô-bin-xơn khi anh gặp biến cố và phải sống cô đơn một mình trên đảo hoang hơn 10 năm. Từ đó, tác giả ca ngợi sức mạnh, đặc biệt là tinh thần lạc quan, ý chí, nghị lực của con người trong những hoàn cảnh đặc biệt.
Ông cha ta đã từng nói: Lửa thử vàng, gian nan thử sức. Có ở trong những hoàn cảnh gian nan, khó khăn, đặc biệt, chúng ta mới biết ý chí, nghị lực của mình mạnh mẽ tới đâu. Chỉ cần có ý chí, nghị lực, ta sẽ vượt qua được mọi thử thách của cuộc sống, tôi luyện bản thân trở nên mạnh mẽ, kiên cường như nhân vật Rô- bin- xơn đã làm. Khép lại trang sách, chân dung Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang vẫn sống động từng chi tiết, với nụ cười thường trực có sức hấp dẫn lạ kì. Rô-bin-xơn là hiện thân của con người lí tưởng không biết lùi bước trước bất kì thử thách khắc nghiệt nào. Bản lĩnh phi thường và tình yêu sự sống của chàng là bài học cho bất cứ ai muốn hoàn thiện giá trị tốt đẹp của con người. Ta chợt hiểu, vì sao Rô-bin-xơn Cru-sô của Đ. Đê-phô lại cuốn hút sự say mê của biết bao nhiêu thế hệ trên khắp hành tinh này!
V. Một số lời bình về tác phẩm
Ngòi bút của nhà văn đã chọn nhân vật “tôi” làm người kể chuyện. Ông đã nhập hẳn vào nhân vật của mình để trò chuyện tỉ mỉ, kĩ lưỡng và tinh tế về cuộc sống đặc biệt của người thủy thủ Rô-bin-xơn trên hoang đảo. Hình thức là truyện phiêu lưu nhưng nghệ thuật miêu tả nhân vật và hoàn cảnh lại hết sức hiện thực. Nhờ thế, các trang văn của Đi-phô vô cùng hấp dẫn người đọc. Có một điều, thú vị là ông viết câu chuyện này vào năm ông đã gần tuổi 60 (1919). Có một bản lĩnh nghệ thuật già dặn với một tuổi đời, tuổi nghề từng trải như thế, nhưng văn phong của ông lại hết sức trẻ trung, bay bổng, phóng khoáng, độc đáo và đầy bất ngờ. Đã gần 300 năm nay, tác phẩm Rô-bin-xơn Cru-xô cũng như nhân vật của nó cũng đã tiến hành một cuộc phiêu lưu bất tận trong tâm hồn hàng triệu độc giả khắp hành tinh. Tác phẩm này đã làm nên vinh quang bất tử cho nhà văn Đi-phô yêu quý của chúng ta.
(Theo Văn Giá, trong Bình giảng văn học 9, NXB Giáo dục, Hà Nội, 1997)
1. MỞ BÀI
- Khái quát về tác giả:
+ Đi-phô là một nhà văn người Anh, ông nổi tiếng là một nhà văn, một nhà chính trị bằng ngòi bút của mình Đi-phô đã đấu tranh bảo vệ chính nghĩa.
+ Đi-phô đã để lại cho nền văn học Anh và nền văn học thế giới rất nhiều tác phẩm hay, đình đám.
- Tác phẩm: Rôn-bin-xơn Cru-xô là một cuốn tiểu thuyết hay để lại trong lòng bạn đọc trên toàn thế giới nhiều cảm xúc. Trong đó, trích đoạn “Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang” là một đoạn trích nhiều cảm xúc bởi sức sống mạnh mẽ tiềm tàng trong con người. Sức mạnh của con người có thể giúp họ thắng được số phận và thiên nhiên.
2. THÂN BÀI
a) Luận điểm 1: Bức chân dung nhân vật Rô-bin-xơn đầy kỳ dị
- Mở đầu của đoạn trích, nhân vật Rô-bin-xơn được phác họa với vẻ ngoài đầy kỳ dị khi phải sống một mình trên một hòn đảo hoang vu.
- Một người đàn ông phong cách thời trang vô cùng kỳ lại, quái dị khác thường, tất cả đều làm bằng da dê, rất vụng về thô sơ:
+ Chiếc áo được làm bằng da dê áo rất ngắn chỉ dài tới lưng
+ Chiếc quần da dê thì dài tới bắp đùi
-> Trang phục của Rô-bin-xơn tất cả đều được tự tạo nên bằng bàn tay lao động của ông với mục đích chính là để tồn tại, chống chọi với khí hậu khắt khe.
=> Rô-bin-xơn đã trải qua 15 năm một mình giữa đảo hoang nhưng những khó khăn không làm mất đi tinh thần hài hước của ông, ông như một lãnh chúa giữa “vương quốc” của mình.
b) Luận điểm 2: Cuộc sống gian nan của Rô-bin-xơn sau nhiều năm sống trên đảo hoang
- Diện mạo của Rô-bin-xơn sau nhiều năm sống trên đảo
+ Trên khuôn mặt có bộ ria mép “mọc dài đến hơn một gang tay” khiến cho toàn bộ khuôn mặt và phong cách trở nên vô cùng dị hợm.
+ Ông ta đi đâu là luôn mang theo bên người rất nhiều đồ lỉnh cà lỉnh kỉnh như là cưa, rìu…
+ Tự nhìn ngắm và hài lòng về bản thân.
=> Có thể thấy rằng nhân vật Rô-bin-xơn đã trải qua nhiều khó khăn thử thách, một quãng đời nhiều cay đắng, cô đơn buồn tủi khi chỉ có một mình anh ở nơi đảo hoang vu, không có các thiết bị hiện đại, không bạn bè người thân.
c) Luận điểm 3: Ý chí sinh tồn, tinh thần của Rô-bin-xơn trước thiên nhiên hoang dã
- Ông thuần chủng con dê rừng, tự sản xuất các thiết bị cần thiết cho mình để có thể tồn tại được ngoài đảo hoang.
- Việc tự trang bị những vật dụng tối thiểu giúp ông vượt lên khó khăn, bảo đảm cho những nhu cầu thiết yếu giữa thiên nhiên hoang dại (cái cưa, cái rìu, thuốc súng, đạn ghém, cây súng, cái dù).
+ Chiếc mũ cao lêu đêu có mảnh da phủ xuống phía sau gáy để che mưa nắng vì “chẳng gì tai hại bằng nước mưa luồn trong áo thấm vào da thịt”.
+ Đeo quanh thắt lưng bên này là chiếc cưa nhỏ, bên kia là chiếc rìu con.
+ Phía dưới cánh tay trái đeo hai cái túi bằng da dê, đựng thuốc súng và đạn ghém
+ Gùi trên lưng, súng trên vai
+ Chiếc ô trên đầu cũng làm bằng da dê khô, trông thật xấu xí.
-> Sống trong muôn vàn khó khăn, vất vả đã là người có nghị lực phi thường, Rô-bin-xơn còn tỏ ra lạc quan.
=> Bức chân dung tự họa thể hiện óc sáng tạo, bản lĩnh cứng cỏi, ý chí và nghị lực phi thường của Rô-bin-xơn trong cuộc sống một mình đối mặt với muôn ngàn khó khăn, thách thức nơi đảo hoang.
3. KẾT BÀI
- Khái quát giá trị nội dung: Đoạn trích “Rô-bin-xơn ở ngoài đảo hoang” như một bài hát ca ngợi sức sống mãnh liệt của con người trong khó khăn thử thách, dù trong hoàn cảnh nào con người cũng vượt qua mọi khó khăn để vươn lên làm chủ thiên nhiên.
- Đặc sắc nghệ thuật: Nghệ thuật miêu tả chân dung nhân vật; nghệ thuật dẫn chuyện, kể, tả với ngôi thứ nhất; ngôn ngữ và giọng điệu kể tự nhiên, có chất hài hước, hóm hỉnh.
- Mở rộng: Rô-bin-xơn là gương sáng về ý chí, nghị lực, tinh thần lạc quan trong cuộc sống và bài học chiến thắng vinh quang nhất của con người là chiến thắng chính mình
Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang trích chương 10 tiểu thuyết Rô-bin-xơn Cru-xô cùa nhà văn Đi-phô người Anh trong thế kỉ XVIII. Tác phẩm lúc đầu mang một cái tên dài Cuộc đời và những chuyện phiêu lưu kỳ lạ của Rô-bin-xơn Cru-xô. Phiêu lưu và tự truyện là hai tính chất nổi bật của tác phẩm này. Đoạn trích Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang cũng như toàn bộ cuốn tiểu thuyết thấm nhuần một vẻ đẹp nhân văn, vừa cảm thông với sự rủi ro, bất hạnh của một con người, vừa ca ngợi sức sống mạnh mẽ, đầy nghị lực và sáng tạo của một thanh niên giữa một thiên nhiên hoang dã, ngoài hoang đảo!
Nhiều năm tháng đã trôi qua, Rô-bin-xơn đã sống một mình giữa hoang vu. Trước mắt vẫn là những chặng đường đầy thử thách. Anh nói: “ Tôi sống yên ổn trên đảo và chịu dựng số phận của mình hơn một năm nữa’’. Ta như đang nghe tiếng anh thầm thì kể lại những nếm trải cay đắng ngọt bùi. Tiếng anh như chìm đi trong sóng gió đại dương đang bủa vây hoang đảo. Anh đã nói với chúng ta những gì anh đã làm và anh đã sống trong ngót ba thập kỷ. Cô đơn, thú dữ, bệnh tật, thiếu thốn. Không thể chết được! Phải sống và biết cách sống. Vốn là một thanh niên ưa mạo hiểm, thích làm giàu, giờ đây hoàn cảnh khắc nghiệt đã rèn luyện anh trở thành một con người “lành nghề trong nhiều ngành thủ công". Anh làm việc không mệt mỏi để không còn thì giờ “nghĩ ngợi vẩn vơ". Đó cũng là một phương pháp tư tưởng đúng đắn tích cực. Nhờ thế, anh đã trở thành một thợ nặn rất khéo, năn được đủ thứ vật dụng, từ chum vại, bình vò đến bát đĩa. Anh đã trồng được thuốc để hút, giờ đây lại nặn được cái tẩu “tuyệt mĩ” nữa, vì thế anh vô cùng “thích thú”. Anh dùng cây miên liễu để đan lát. Đan thúng để quảy mồi săn được, đựng hoa trái kiếm được. Đan bồ đựng thóc, đan được nhiều đồ dùng khác nữa. Nói lao động là sáng tạo, lao động là phát triển năng khiếu thẩm mĩ của con người, trong trường hợp này đối với Rô-bin-xơn là hoàn toàn đúng.
Ở đời, những kẻ yếu hèn dễ bị khó khăn quật ngã. Với Rô-bin-xơn, anh đã trải qua một vạn ngày cô đơn trên hoang đảo rồi! Tuổi trẻ đã trôi qua. Thể lực và chí khí đã hao mòn. Chặng cuối cùng bao giờ cũng vậy, khó khăn, thử thách như được nhân lên một cách ghê gớm! "Thuốc đắng cạn liều càng thấy đắng - Đường gay cuối chặng lại thêm gay” (Hồ Chí Minh). Đó là quy luật. Rô-bin-xơn cho biết hoàn cảnh mình: “Thuốc đạn ngày càng khan, thực phẩm cũng vơi dần”. Bước sang năm thứ 11 ở trên đảo, anh đã bắt tay vào việc chăn nuôi, sau khi đã trồng lúa, trồng mạch thành công. Anh đã đánh bẫy dê rừng, làm chuồng và nuôi nấng, thuần dưỡng dê. Chỉ 2 năm sau, anh đã có một đàn dê lên tới 43 con để giết thịt ăn dần. Vừa giàu chí khí, vừa giàu sáng tạo và khéo chân tay, anh đã biết vắt sữa, làm bơ, làm pho mát, thuộc da dê may áo quần, trồng hoa quả. Anh đã nói về đời sống vật chất của mình trên hoang đảo sau những năm dài vật lộn, với tất cả niềm vui ánh lên tự hào:
“Các bạn thử nghĩ, một mình trên một hòn đảo hoang vắng mà bữa sáng có sữa tươi, bữa ăn thường ngày có bánh mì, bánh bột gạo tẻ, thịt dê, trứng rùa, bơ và pho mát; tráng miệng thì có các thứ hoa quả, nhất là nho tươi, nho khô, thiết tưởng cũng thịnh soạn không kém ở những khách sạn bình thường tại các thành phố lớn”. Rô-bin-xơn đã không bị thiên nhiên khuất phục. Trái lại, anh biết dùng trí tuệ, đôi bàn tay và ý chí của mình - của con người - để cải tạo thiên nhiên, bắt thiên nhiên phục vụ đời sống mình. Việc nuôi dưỡng và thuần dưỡng dê rừng của Rô-bin- xơn là một kỳ công. Sữa tươi, pho mát, bơ, áo da mà anh làm ra là thành quả lao động trong gian khổ và cô đơn. Người đọc gần 300 năm nay trên trái đất vô cùng khâm phục anh - một con người bất hạnh mà vĩ đại. Phần sau của chương 10 nói về “Một vài nét hình thù ông “chúa đảo" khi đi chu du trong vương quốc của mình". Đây là bức chân dung tự họa rất hóm hỉnh giàu giá trị nhân bản, một điều rất thú vị là trên cái "vương quốc” hoang đảo này, chỉ có một vị “chúa đảo” là Rô-bin-xơn, chỉ có một thần dân, đó cũng là Rô-bin-xơn. Anh đã nói về trang phục, về mày râu của mình. Ta có thể đi theo vị “chúa đảo” mà chiêm ngưỡng. Bộ áo quần bằng da rất kỳ lạ, có thể làm “kinh sợ” hay “bò ra mà cười” ai đó khi lần đầu bắt gặp. Cái mũ bằng da dê “cao lêu đêu”. Một cái áo chẽn cũng cắt bằng da dê “tà áo chấm ngang đầu gối” rất quý tộc; cái quần ngắn may bằng da dê xồm, lông dê dài lê thê, buông thõng đến mắt cá, thành ra quần đùi mà không khác quần dài! Cái thắt lưng cũng bằng da đê để giắt cưa và búa. Hai cái túi bằng da dê “hình dáng lạ lùng" để dựng đạn ghém và đựng thuốc súng, đeo lủng lẳng bằng một dây da vòng qua cổ.
Đây là những nét miêu tả rất hiện thực nói lên cuộc sống của con người nơi hoang đảo về mặt trang phục, hình hài đã trở nên “cô quái”, kỳ dị. Vì thế chàng trai Rô-bin-xơn càng ngày càng "rám nắng, đen sạm lại". Râu thỉnh thoảng được cạo nhưng vẫn “đâm ra tua tủa như chổi xể”. Trên mép là môt cặp ria theo kiểu người Thổ Nhĩ Kỳ “vừa dài vừa rậm khác thường”. Chó vốn là một vật nuôi vô cùng tinh khôn, Rô-bin-xơn có một con chó như một người bạn, một vệ sĩ rất trung thành với chủ, tùng chia ngọt sẻ bùi với chủ, mà nay, có lúc nhìn “lệ bộ” da dê, râu ria của Rô-bin-xơn, nó có vè “kinh ngạc khiếp sợ”, nó “nghi nghi hoặc hoặc", sợ hãi, dò xét “cái con quái vật kỳ dị kia là bạn hay là thù’'. Đó là chất hoang dã lấn chiếm, hoang dã hóa con người. Phải có một sức mạnh to lớn lắm mói chế ngự và hạn chế sức mạnh ghê gớm của thiên nhiên nơi hoang đảo.
Nhân vật "tôi” tự kể chuyện mình. Một giọng văn trầm, có lúc thoáng một nét buồn, có lúc hài hước. Một trang đời vất vả, cay đắng cũng có khoảnh khẳc “thịnh soạn” đàng hoàng. Cái rủi ro phải trả giá cả một thời thanh xuân trong cô đơn và gian nan. Rô-bin-xơn hiện lên với tất cả sức mạnh của con người. Anh đã khẳng định và cho mọi người tìm được một bài học: Dám sống và biết cách sống; sống một cách mạnh mẽ, dũng cảm và sáng tạo trong bất cứ hoàn cảnh nào. Có người đã từng ngợi ca, đoạn văn Rô-bin-xơn ngoài hoang đảo là bài ca lao động sáng tạo hào hùng của con người. Rô-bin-xơn đã phiêu lưu và mạo hiểm. Cái vĩ đại và đáng quý nhất ở anh là anh đã sống đẹp như một con người chân chính.
“Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang” là một trích đoạn trong tiểu thuyết nổi tiếng “Rô-bin-xơn Cru-xô” của nhà văn nổi tiếng người Anh là Đe-ni-ơn Đi-phô. Trích đoạn này đã tái hiện, xây dựng thành công bức chân dung của Rô-bin-xơn, một con người thích những phưu lưu, mạo hiểm nhưng sau một sự cố anh ta đã lưu lạc trên một hòn đảo hoang. Sống một mình ở nơi hoang vu, rộng lớn không có sự sống của con người nhưng Rô-bin-xơn vẫn vô cùng lạc quan, yêu đời, điều mà không phải ai cũng có thể làm được, không phải ai cũng có thể mạnh mẽ vượt qua được như vậy.
Đe-ni-ơn Đi-phô bắt đầu sự nghiệp sáng tác văn chương của mình từ rất sớm nhưng không để lại được những dấu ấn rõ rệt, phải đến năm sáu mươi tuổi thì sự nghiệp văn chương của ông mới có những khởi sắc nhất định, ông cho ra đời những tác phẩm không chỉ có giá trị về nội dung mà nghệ thuật cũng vô cùng đặc sắc. Đó là những tiểu thuyết có giá trị, trong đó có tiểu thuyết nổi tiếng lẫy lừng, đó chính là “Rô-bin-xơn Cru-xô”. Trích đoạn “Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang” chỉ là một trích đoạn rất ngắn trong cuốn tiểu thuyết này. Đó là trích đoạn phác họa rõ nét bức chân dung của nhân vật trung tâm của cuốn tiểu thuyết này, đó chính là Rô-bin-xơn.
Mở đầu trích đoạn này, nhà văn đã đi khắc họa chân dung đầy kì quái của Rô-bin-xơn khi một mình sống trên đảo hoang. Thông thường, các nhà văn khác khi đi miêu tả chân dung cho nhân vật của mình thường bắt đầu miêu tả từ khuôn mặt đến vóc dáng, sau đó với đến những tiểu tiết của ngoại hình, nhưng ở đây, nhà văn Đi-phô đã đi miêu tả những chi tiết phụ trước sau đó mới đi sâu miêu tả khuôn mặt của anh ta. Đó chính là một người đàn ông với cách ăn mặc kì quái và mang theo bên người những đồ đạc lỉnh kỉnh. Ngoài ra bộ ria mép của anh ta cũng làm cho tổng thể hình dáng của anh ta trở nên kì quặc, khác thường. Rô-bin-xơn vốn là một người ưa thích những chuyến đi mạo hiểm, những cuộc phiêu lưu kì thú. Nhưng trong một lần đi biển cùng những người đồng đội, đó là chuyến đi xuất phát từ biển Bra-xin thì anh bị đắm thuyền, trôi dạt trên biển rồi cuối cùng bị dạt vào vùng đảo hoang. Đây là một hòn đảo hoang sơ, không có người sinh sống. Ngay qua bộ trang phục kì quặc, diện mạo kì lạ của Rô- bin- xơn ta có thể phần nào tưởng tượng được hoàn cảnh sống vô cùng khắc nghiệt nơi đây. Đó là bộ quần áo làm bằng da dê, không được may vá cẩn thận mà chỉ buộc lại với nhau một cách rúm ró, và đôi ủng của anh ta cũng làm bằng da dê. Chiếc mũ trên đầu Rô-bin-xơn cũng rất khác người, đó là “chiếc mũ to tướng, cao lêu đêu chẳng ra hình thù gì”, làm bằng da của một con dê, với mảnh vải rủ xuống phía sau gáy nhìn thật kì quặc.
Với những điều kiện thiếu thốn, khắc nghiệt nơi đảo hoang thì những trang phục như vậy cũng được xem là khá tươm tất, hơn nữa chúng còn là những trang phục rất tiện lợi cho việc đi lại cũng như kiếm sống trên đảo hoang, vì nước cũng không thể thấm vào những miếng da dê, hơn nữa khi trời trở lạnh cũng có thể giữ ấm cho cơ thể. Trong trích đoạn này, Rô-bin-xơn đã tự thuật lại theo ngôi kể thứ nhất, giọng nói của anh ta khi kể về mình đầy hóm hỉnh, hài hước. Khác hẳn với con người đang bị cô lập nơi đảo hoang, một mình sống trong điều kiện khắc nghiệt nơi đây. Trang phục của Rô-bin-xơn cũng rất kì quặc, đó là một chiếc áo làm bằng da dê, vạt áo dài đến lưng bắp đùi và chiếc quần rúm ró bằng da dê dài đến đầu gối. Trang bị mang trên người của Rô-bin-xơn cũng là những vật dụng kiếm được khi sóng biển cuốn chúng trôi vào bờ, đó là một chiếc cưa nhỏ và một chiếc rìu nhỏ. Qua những vật dụng này ta có thể thấy cuộc sống trên đảo hoang của Rô-bin-xơn không có những kẻ thù hay những nguy hiểm rình rập. Cưa và rìu tuy là những vật dụng đơn giản, thô sơ nhưng cũng rất hữu ích đối với Rô-bin-xơn vì chúng có thể dùng để cho việc mưu sinh của anh ta trên đảo hoang, có thể dùng để chặt cây, cưa gỗ dựng lều, lấy chỗ che mưa, che nắng, phòng trừ có thú dữ, ngoài ra còn có một khoảng đất trống dùng để nuôi dê sau này. Ta có thể thấy Rô-bin-xơn vô cùng lạc quan, vì ngay trong những hoàn cảnh khó khăn nhất thì vẫn tin tưởng vào cuộc sống phía trước, lên kế hoạch cho tương lai. Đây là điều không phải ai cũng làm được, thể hiện một con người mạnh mẽ, đầy bản lĩnh.
Tuy là mảnh đất bị bỏ hoang, nằm giữa mênh mông sóng biển nhưng cũng thật may ở đây còn có những chú dê, vì vậy mà cuộc sống của Rô-bin-xơn có thể được duy trì. Ngoài ra anh ta còn mang theo bên mình một chiếc súng, thuốc súng và đạn gém. Nhờ vậy mà cuộc sống của anh ta ở trên đảo hoang này bớt khắc nghiệt đi rất nhiều, anh ta có thể săn dê để lấy thịt ăn, da dê thì làm trang phục, giày, bốt đi lại. Vì sự lạc quan, cùng với sức mạnh trai tráng, Rô-bin-xơn đã vượt qua mọi khó khăn, một mình vẫn có thể sống tốt nơi hoang đảo, không những thế mà về sau Rô-bin-xơn còn có thể tự trồng lúa mì nhờ những hạy lúa mì còn sót lại khi anh ta đi vớt những vật dụng còn lại khi con tàu đắm.
Như vậy, “Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang” là đoạn trích thể hiện thật đẹp bức chân dung của Rô-bin-xơn một con người luôn yêu đời, sống lạc quan, những khó khăn nơi đảo hoang không là những trở ngại, không làm cho anh gục ngã mà dường như làm cho anh trở nên mạnh mẽ hơn, bản lĩnh hơn. Cảm nhận về nhân vật Rô bin xơn trong Rô bin xơn ngoài đảo hoang, người đọc cũng có thêm những niềm tin vào cuộc sống, thêm yêu đời cũng như sống có ích hơn. Đó là những giá trị cao đẹp mà tác phẩm này mang lại cho người đọc.