Bài thơ Mẹ - Đỗ Trung Lai - Nội dung, tác giả, tác phẩm

3.6 K

Tài liệu tác giả tác phẩm Mẹ Ngữ văn lớp 7 Chân trời sáng tạo gồm đầy đủ những nét chính về văn bản như: tóm tắt, nội dung chính, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm, dàn ý từ đó giúp học sinh dễ dàng nắm được nội dung bài Mẹ lớp 7.

Tác giả tác phẩm: Mẹ - Ngữ văn 7

I. Tác giả Đỗ Trung Lai

Mẹ - Ngữ văn lớp 7 - Chân trời sáng tạo (ảnh 1)

- Đỗ Trung Lai sinh năm 1950

- Quê quán: Hà Nội

- Tác phẩm chính :  Đêm sông Cầu (thơ, 1990), Anh em và những người khác (thơ, 1990), Đắng chát và ngọt ngào (thơ, in chung, 1991), Thơ và tranh (1998)

II. Tìm hiểu tác phẩm Mẹ

1. Thể thơ: 4 chữ

2. Xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác

Tác phẩm in trong Đêm Sông Cầu, NXB Quân đội,2003

3. Phương thức biểu đạtBiểu cảm

4. Tóm tắt Mẹ

Bài thơ viết về hình ảnh người mẹ già đi theo năm tháng, hình ảnh của bà gắn liền với cau. Qua đó thể hiện tình yêu sâu sắc của người con giành cho mẹ.

Mẹ - Ngữ văn lớp 7 - Chân trời sáng tạo (ảnh 1)

5. Bố cục tác phẩm Mẹ

- Phần 1: 2 khổ đầu : Hình ảnh người mẹ già

- Phần 2: Còn lại : mẹ ăn cau

5. Giá trị nội dung tác phẩm Mẹ

- Tình yêu sâu sắc của người con giành cho mẹ

6. Giá trị nghệ thuật tác phẩm Mẹ

- Thể thơ 4 chữ

- Sử dụng hình ảnh so sánh

- Lời thơ giản dị,giàu tình cảm

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Mẹ

1. Hình ảnh người mẹ

- Cau là hình ảnh quê hương, chân chất, gần gũi

- Tác giả đã lấy hình ảnh cau để so với mẹ

+ Từ đây người đọc thấy sự khác biệt lớn

+ Mọi sự vật , con người đều thay đổi theo thời gian

+ Mẹ già lưng còng đi

+ Cây cau thì mỗi ngày mỗi vương thẳng

+ Lá cau xanh rờn

+ Nhưng tóc người mẹ đã bạc dần theo năm tháng

+ Tác giả sử dụng hình ảnh tương phản để cho thấy một sự thật đáng buồn

+ Cây càng phát triển, mẹ ngày càng già đi “đất”

+ Miếng trầu là hình ảnh quen thuộc gắn bó trong kí ức tác giả từ bé

+ Hình ảnh miếng trầu là đầu câu chuyện được mẹ nhai lúc rỗi

+  Một sự thay đổi lớn lúc bé tác giả thấy mẹ chia thầy 4 miếng cau

+ Bây giờ răng mẹ yếu trái cau phải chia làm 8

-  Tác giả so sánh miếng cau khô cũng giống  như người mẹ của mình

2. Thông điệp từ bài thơ

- Tình mẫu tử luôn là tình cảm tiêng liêng nhất

- Thời gian không chờ  đợi một ai cả

+ Tre già thì măng mọc

+ Ai rồi cũng già mẹ mình cũng vậy

+ Sự già đi của mẹ không chờ ta

- Hãy trân trọng những giây phút bên mẹ

- Mỗi người hãy sống tốt, cố găng đền đáp công ơn của mẹ khi còn có thể

IV. Đọc tác phẩm: Mẹ

Lưng mẹ còng rồi 

Cau thì vẫn thẳng

Cau - ngọn xanh rờn

Mẹ - đầu bạc trắng

 

Cau ngày càng cao

Mẹ ngày một thấp

Cau gần với giời

Mẹ thì gần đất!


Ngày con còn bé

Cau mẹ bổ tư

Giờ cau bổ tám

Mẹ còn ngại to!


Một miếng cau khô

Khô gầy như mẹ

Con nâng trên tay

Không cầm được lệ


Ngẩng hỏi giời vậy

- Sao mẹ ta già?

Không một lời đáp

Mây bay về xa.

V. Văn mẫu

Đề bài: Phân tích hình ảnh người mẹ trong bài thơ Mẹ của Đỗ Trung Lai

Đỗ Trung Lai là một trong những nhà thơ viết nhiều cho thiếu nhi. Bài thơ Mẹ của ông được sử dụng thể thơ bốn chữ hàm súc, kiệm lời mà hàm chứa bao tình ý sâu xa; lời thơ dung dị, tự nhiên; biện pháp nghệ thuật đối lập được sử dụng một cách hiệu quả. Hình ảnh người mẹ đã được tác giả đối chiếu với hình ảnh cây cau. Cây cau là hình ảnh quen thuộc xuất hiện trong nhiều câu chuyện dân gian, tượng trung cho tình nghĩa thủy chung của con người Việt Nam. Nó còn gắn liền với làng quê Việt Nam, các bà mẹ thường nhai trầu cau. Hình ảnh mẹ được đặt bên cạnh một hình ảnh quen thuộc trong văn hóa Việt Nam.

Theo thời gian, cây cau ngày càng phát triển, cao lớn, xanh tốt. Nhưng thời gian cũng rất khắc nghiệt, nó làm mẹ ngày càng già đi. Hình ảnh mẹ và cây cau được đặt cạnh nhau cho thấy sự đối lập tương phản và nỗi xót xa của người con khi mẹ ngày càng già yếu:

Lưng mẹ còng rồi

Cau thì vẫn thẳng

Cau – ngọn xanh rờn

Mẹ – đầu bạc trắng

 

Cau ngày càng cao

Mẹ ngày một thấp

Cau gần với giời

Mẹ thì gần đất!

Khi con còn bé, mẹ bổ cau làm tư còn mẹ hiện tại: cau bổ tám mẹ còn ngại to. Tác giả mượn hình ảnh nhai trầu quen thuộc để khắc họa người mẹ:

Ngày con còn bé

Cau mẹ bổ tư

Giờ cau bổ tám

Mẹ còn ngại to!

Miếng trầu bổ nhỏ gợi ra tuổi già móm mém của mẹ. Qua đó, bài thơ thể hiện sự vất vả của cuộc đời mẹ, tình yêu thương chân thành của con dành cho mẹ và sự đau đớn, buồn tủi khi quỹ thời gian của mẹ không còn nhiều, dường như ngày con xa mẹ đang đến gần.

Xem thêm các bài tóm tắt tác giả, tác phẩm Ngữ văn lớp 7 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Tác giả - tác phẩm: Một ngày của Ích- Chi- An

Tác giả - tác phẩm: Đợi mẹ

Tác giả - tác phẩm: Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi

Tác giả - tác phẩm: Lời Trái Tim

Tác giả - tác phẩm: Mẹ

Đánh giá

0

0 đánh giá