Với giải Câu hỏi 4 trang 164 Khoa học tự nhiên lớp 8 Cánh diều chi tiết trong Bài 34: Hệ thần kinh và các giác quan ở người giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập KHTN 8. Mời các bạn đón xem:
Giải bài tập KHTN lớp 8 Bài 34: Hệ thần kinh và các giác quan ở người
Câu hỏi 4 trang 164 KHTN lớp 8: Quan sát hình 34.2 và cho biết:
a) Cấu tạo của cơ quan thị giác gồm những bộ phận nào?
b) Vẽ sơ đồ đơn giản quá trình thu nhận ánh sáng từ vật đến võng mạc trong cầu mắt.
Trả lời:
a) Cấu tạo của cơ quan thị giác gồm các bộ phận là: Cầu mắt, dây thần kinh thị giác, trung khu thị giác ở não bộ.
b) Sơ đồ đơn giản quá trình thu nhận ánh sáng từ vật đến võng mạch trong cầu mắt:
Ánh sáng từ vật → Giác mạc → Thủy dịch → Đồng tử → Thủy tinh thể → Dịch thủy tinh → Võng mạc.
LÝ THUYẾT CƠ QUAN CẢM GIÁC
- Cơ quan cảm giác giúp cơ thể cảm nhận các kích thích từ môi trường.
- Ví dụ: Cơ quan thị giác cảm nhận hình ảnh và màu sắc của vật, cơ quan thính giác cảm nhận âm thanh; cơ quan vị giác cảm nhận vị trong thức ăn; cơ quan khứu giác cảm nhận mùi; da cảm nhận xúc giác, nhiệt độ, áp lực, đau.
Các cơ quan cảm giác ở người
1. Cơ quan thị giác
1.1. Cấu tạo, chức năng
- Cấu tạo cơ quan thị giác: Cơ quan thị giác có cấu tạo gồm mắt, dây thần kinh thị giác và trung khu thị giác ở não.
Cấu tạo cơ quan thị giác (a), cấu tạo cầu mắt (b)
- Quá trình thu nhận ánh sáng:
+ Ánh sáng đi từ vật qua giác mạc, đồng tử, thủy tinh thể và hội tụ ở võng mạc, tác động lên tế bào thụ cảm ánh sáng. Xung thần kinh từ tế bào thụ cảm ánh sáng theo dây thần kinh thị giác lên trung khu thị giác. Não bộ phân tích cho ta cảm nhận về hình ảnh, màu sắc của vật.
+ Trên võng mạc có điểm vàng và điểm mù. Khi ảnh của vật hội tụ ở điểm vàng, ta sẽ nhận biết được hình ảnh của vật tốt nhất. Khi ảnh của vật hội tụ ở điểm mù, ta sẽ không nhận biết được hình ảnh của vật.
1.2. Một số bệnh, tật về mắt
- Một số bệnh về mắt: bệnh kết mạc, đục thuỷ tinh thể, lẹo mắt, tăng nhãn áp, viêm giác mạc,…
Một số bệnh về mắt
- Một số tật về mắt: cận thị, viễn thị, loạn thị,…
Tiêu chí |
Cận thị |
Viễn thị |
Loạn thị |
Nguyên nhân |
Cầu mắt dài hoặc thủy tinh thể quá phồng (do không giữ đúng khoáng cách khi đọc, viết,…). |
Cầu mắt ngắn hoặc ở người già thủy tinh thể bị lão hóa, mất tính đàn hồi không phồng được. |
Do giác mạc bị biến dạng không đều. |
Biểu hiện |
Ảnh của vật thường ở phía trước màng lưới → Mắt chỉ nhìn rõ các vật ở gần. |
Ảnh của vật thường nằm ở phía sau màng lưới → Mắt chỉ nhìn rõ các vật ở xa. |
Ảnh của vật không thể hội tụ ở màng lưới, hội tụ ở nhiều điểm → Mắt nhìn vật bị mờ, nhòe hoặc bị bóp méo. |
Cách khắc phục |
Đeo kính cận (kính phân kì, kính lõm 2 mặt). |
Đeo kính lão (kính hội tụ). |
Đeo kính thuốc. |
- Biện pháp phòng bệnh, tật về mắt: Thực hiện chế độ dinh dưỡng đủ vitamin A; thời gian ngủ phù hợp; tránh đọc sách với khoảng cách gần, thiếu ánh sáng; tránh sử dụng các thiết bị điện tử (ti vi, máy tính) thời gian dài, liên tục; vệ sinh mắt thường xuyên; không dùng chung khăn mặt để tránh nhiễm vi khuẩn gây bệnh. Nếu mắt bị tật khúc xạ cần đeo kính đúng độ và khám mắt định kì.
Tránh đọc sách với khoảng cách gần |
Tránh sử dụng các thiết bị điện tử trong thời gian dài |
Vệ sinh mắt thường xuyên |
Khám mắt định kì |
Một số biện pháp để phòng bệnh, tật về mắt
2. Cơ quan thính giác
2.1. Cấu tạo, chức năng
- Cấu tạo:
+ Cơ quan cảm giác âm thanh gồm tai, dây thần kinh thính giác và trung khu thính giác ở não bộ.
+ Cấu tạo của tai gồm: Tai ngoài (gồm vành tai, ống tai ngoài), tai giữa (có màng nhĩ, chuỗi xương tai, või nhĩ) và tai trong (có ốc tai chứa các tế bào cảm thụ âm thanh).
Cấu tạo của tai
- Chức năng: Cơ quan thính giác có chức năng nhận biết âm thanh.
- Tai thu nhận âm thanh theo cơ chế truyền sóng âm: Sóng âm phát ra từ nguồn âm qua ống tai ngoài, màng nhĩ, các xương tai giữa vào ốc tai, tác động lên tế bào thụ cảm âm thanh ở ốc tai. Xung thần kinh từ tế bào thụ cảm âm thanh theo dây thần kinh thính giác lên trung khu thính giác ở não bộ. Não bộ phân tích cho ta cảm nhận về âm thanh.
2.2. Một số bệnh về tai
- Một số bệnh về tai: viêm tai ngoài, viêm tai giữa, tổn thương tai trong,…
Tai bình thường và viêm tai giữa
- Biện pháp phòng bệnh về tai:
+ Thực hiện vệ sinh tai đúng cách, tránh dùng các vật nhọn, sắc để ngoáy tai hay lấy ráy tai.
Vệ sinh tai đúng cách
+ Cần giữ vệ sinh để tránh viêm họng, nhiễm khuẩn gây viêm tai.
Giữ vệ sinh để tránh viêm họng, nhiễm khuẩn gây viêm tai
+ Hạn chế tiếng ồn, tránh nghe âm thanh có cường độ cao.
Hạn chế tiếng ồn, tránh nghe âm thanh có cường độ cao
Xem thêm lời giải bài tập Khoa học tự nhiên lớp 8 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Câu hỏi 3 trang 163 KHTN lớp 8: Nêu tên và cách phòng một số bệnh về hệ thần kinh....
Câu hỏi 4 trang 164 KHTN lớp 8: Quan sát hình 34.2 và cho biết:....
Câu hỏi 5 trang 164 KHTN lớp 8: Nêu thêm tên một số bệnh, tật về mắt.....
Câu hỏi 6 trang 165 KHTN lớp 8: Dựa vào hình 17.9, trang 88, cho biết:....
Câu hỏi 7 trang 165 KHTN lớp 8: Nêu thêm tên và cách phòng một số bệnh về tai....
Xem thêm các bài giải SGK Khoa học tự nhiên lớp 8 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Bài 33: Môi trường trong cơ thể và hệ bài tiết ở người
Bài 34: Hệ thần kinh và các giác quan ở người