Tailieumoi.vn xin giới thiệu phương trình HCHO + AgNO₃ + NH₃ + H₂O → Ag + NH₄NO₃ + (NH₄)₂CO₃ gồm điều kiện phản ứng, cách thực hiện, hiện tượng phản ứng và một số bài tập liên quan giúp các em củng cố toàn bộ kiến thức và rèn luyện kĩ năng làm bài tập về phương trình phản ứng hóa học. Mời các bạn đón xem:

Phương trình HCHO + AgNO₃ + NH₃ + H₂O → Ag + NH₄NO₃ + (NH₄)₂CO₃

1. Phương trình phản ứng hóa học

            HCHO + 4AgNO₃ + 6NH₃ + 2H₂O → 4Ag + 4NH₄NO₃ + (NH₄)₂CO₃

2. Hiện tượng nhận biết phản ứng.

- Có kết tủa trắng Ag, có khí thoát ra chính là NH₄NO₃

3. Cách tiến hành phản ứng tráng gương của HCHO

Cho vào ống nghiệm 1 mL dung dịch AgNO₃ 1%, sau đó thêm dần từng giọt dung dịch NH₃, đồng thời lắc đều đến khi thu được dung dịch trong suốt thì dừng lại. Thêm tiếp vài giọt dung dịch andehit fomic, đun nhẹ trong vài phút ở 60^oC đến 70^oC.

4. Bản chất của các chất tham gia phản ứng

a. Bản chất của HCHO (Andehit fomic)

- Trong phản ứng trên HCHO là chất khử.

- HCHO mang đầy đủ tính chất hoá học đặc trưng của một andehit nên có phản ứng tráng gương.

b. Bản chất của AgNO₃ (Bạc nitrat)

- Trong phản ứng trên AgNO₃ là chất oxi hoá.

- AgNO₃ có tính oxi hoá mạnh tác dụng với HCHO tạo kết tủa trắng Ag và khí NH₄NO₃ thoát ra.

5. Tính chất hóa học

5.1. Tính chất hóa học của HCHO

a. Phản ứng với hiđro

R(CHO)_x + xH₂ → R(CH₂OH)_x (xúc tác Ni, t⁰)

Chú ý:

- Trong phản ứng của anđehit với H₂: Nếu gốc R có các liên kết pi thì H₂ cộng vào cả các liên kết pi đó.

- Phản ứng với H₂ chứng tỏ anđehit có tính oxi hóa.

b. Phản ứng với AgNO₃/NH₃ (phản ứng tráng bạc)

R(CHO)_x + 2xAgNO₃ + 3xNH₃ + xH₂O → R(COONH₄)_x + xNH₄NO₃ + 2xAg

- Phản ứng chứng minh anđehit có tính khử và được dùng để nhận biết anđehit.

- Riêng HCHO có phản ứng:

HCHO + 4AgNO₃ + 6NH₃ + 2H₂O → (NH₄)₂CO₃ + 4NH₄NO₃ + 4Ag

Chú ý:

- Phản ứng tổng quát ở trên áp dụng với anđehit không có nối ba nằm đầu mạch. Nếu có nối ba nằm ở đầu mạch thì H của C nối ba cũng bị thay thế bằng Ag.

- Các đặc điểm của phản ứng tráng gương của anđehit:

+ Nếu n_Ag = 2n_anđehit → anđehit thuộc loại đơn chức và không phải HCHO.

+ Nếu n_Ag = 4n_anđehit → anđehit đó thuộc loại 2 chức hoặc HCHO.

+ Nếu n_Ag > 2n_{hỗn hợp} các anđehit đơn chức thì hỗn hợp đó có HCHO.

+ Số nhóm CHO = n_Ag/2n_anđehit (nếu trong hỗn hợp không có HCHO).

- Một số loại chất khác cũng có khả năng tham gia phản ứng tráng gương gồm:

     + HCOOH và muối hoặc este của nó: HCOONa, HCOONH₄, (HCOO)_nR. Các chất HCHO, HCOOH, HCOONH₄ khi phản ứng chỉ tạo ra các chất vô cơ.

     + Các tạp chức có chứa nhóm chức CHO: glucozơ, fructozơ, mantozơ…

c. Phản ứng oxi hóa

a. Oxi hóa hoàn toàn

C_xH_yO_z + (x + y/4 - z/2)O₂ → xCO₂ + y/2H₂O

Nếu đốt cháy anđehit mà n_CO2 = n_H2O thì anđehit thuộc loại no, đơn chức, mạch hở.

C_nH_2n+1CHO  → (n + 1)CO₂ + (n + 1)H₂O

b. Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn

R(CHO)_x + x/2O₂ → R(COOH)_x (xúc tác Mn²⁺, t⁰)

Đối với bài toán oxi hóa anđehit thành axit cần chú ý định luật bảo toàn khối lượng trong quá trình giải.

d. Phản ứng với Cu(OH)₂ ở nhiệt độ cao

R(CHO)_x + 2xCu(OH)₂↓ → R(COOH)_x + xCu₂O↓ + 2xH₂O

                                  xanh                             đỏ gạch

→ Phản ứng này được dùng để nhận biết anđehit.

Chú ý: Phản ứng với Cu(OH)₂ thường được thực hiện trong môi trường kiềm nên có thể viết phản ứng dưới dạng:    

R(CHO)_x + 2xCu(OH)₂ + xNaOH → R(COONa)_x + xCu₂O + 3xH₂O

HCOOH, HCOOR, HCOOM, glucozơ, fructozơ, mantozơ cũng có phản ứng này.

e. Phản ứng với dung dịch Br₂

R(CHO)_x + xBr₂ + xH₂O → R(COOH)_x + 2xHBr

Nếu anđehit còn có liên kết pi ở gốc hiđrocacbon thì xảy ra đồng thời phản ứng cộng Br₂ vào liên kết pi đó.

5.2. Tính chất hóa học của AgNO3

- Mang tính chất hóa học của muối

Tác dụng với muối

AgNO₃ + NaCl →AgCl↓+ NaNO₃

2AgNO₃ + BaCl₂ →2AgCl↓+ Ba(NO₃)2

Tác dụng với kim loại:

Fe + 2AgNO₃ → Fe(NO₃)₂ + 2Ag

Tác dụng với axit:

AgNO₃ + HI → AgI ↓ + HNO₃

Oxi hóa được muối sắt (II)

Fe(NO₃)₂ + AgNO₃ → Fe(NO₃)₃ + Ag

5.3. Tính chất hóa học của NH₃

Tính bazơ yếu

    - Tác dụng với nước:

NH₃ + H₂O ⇋ NH₄⁺ + OH^-

    ⇒ Dung dịch NH₃ là một dung dịch bazơ yếu.

    - Tác dụng với dung dịch muối (muối của những kim loại có hidroxit không tan):

AlCl₃ + 3NH₃ + 3H₂O → Al(OH)₃↓ + 3NH₄Cl

Al³⁺ + 3NH₃ + 3H₂O → Al(OH)₃↓ + 3NH₄⁺

    - Tác dụng với axit → muối amoni:

NH₃ + HCl → NH₄Cl (amoni clorua)

2NH₃ + H₂SO₄ → (NH₄)₂SO₄ (amoni sunfat)

Khả năng tạo phức

    Dung dịch amoniac có khả năng hòa tan hiđroxit hay muối ít tan của một số kim loại, tạo thành các dung dịch phức chất.

    Ví dụ:

    * Với Cu(OH)₂:

Cu(OH)₂ + 4NH₃ → [Cu(NH₃)₄](OH)₂ (màu xanh thẫm)

    * Với AgCl:

AgCl + 2NH₃ → [Ag(NH₃)₂]Cl

    Sự tạo thành các ion phức là do sự kết hợp các phân tử NH₃ bằng các electron chưa sử dụng của nguyên tử nitơ với ion kim loại.

Tính khử

    - Amoniac có tính khử: phản ứng được với oxi, clo và khử một số oxit kim loại (Nitơ có số oxi hóa từ -3 đến 0, +2).

    - Tác dụng với oxi:

    - Tác dụng với clo:

2NH₃ + 3Cl₂ → N₂ + 6HCl

    NH₃ kết hợp ngay với HCl vừa sinh ra tạo “khói trắng” NH₄Cl

    - Tác dụng với CuO:

5.4. Tính chất hóa học của H₂O

- Nước tác dụng với kim loại

Nước tác dụng được với một số kim loại ở nhiệt độ thường như: Li, Na, K, Ca.. tạo thành bazo và khí H₂.

2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂ ↑

2K + 2H₂O → 2KOH + H₂ ↑

Ca + 2H₂O → Ca(OH)₂ + H₂ ↑

 - Nước tác dụng với oxit bazo

Nước tác dụng với oxit bazo tạo thành bazo tương ứng. Dung dịc bazo làm quỳ tím hóa xanh.

Na₂O + H₂O → 2NaOH

CaO + H₂O → Ca(OH)₂

 - Nước tác dụng với oxit axit

Nước tác dụng với oxit axit tạo thành axit tương ứng. Dung dịch axit làm quỳ tím hóa đỏ.

SO₂ + H₂O → H₂SO₃

P₂O₅ + 3H₂O → 2H₃PO₄

6. Mở rộng kiến thức về andehit

a. Định nghĩa

- Anđehit là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm – CH = O (hay – CHO) liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon hoặc nguyên tử hiđro.

- Nhóm chức – CHO là nhóm chức anđehit.

- Ví dụ:

HCHO; CH₃CHO; OHC – CHO…

b. Phân loại

- Dựa theo đặc điểm cấu tạo của gốc hiđrocacbon, anđehit được chia thành:

+ Anđehit no;

+ Anđehit không no;

+ Anđehit thơm.

- Dựa theo số nhóm -CHO trong phân tử, anđehit được chia thành:

+ Anđehit đơn chức

+ Anđehit đa chức

Chú ý:

Anđehit no, mạch hở, đơn chức có công thức cấu tạo thu gọn C_xH_2x+1CHO (x ≥ 0) hay công thức phân tử chung C_nH_2nO (n ≥ 1).

c. Danh pháp

Tên thông thường

- Một số anđehit có tên thông thường.

- Tên thông thường = anđehit + tên axit tương ứng

- Ví dụ:

HCHO: anđehit fomic

CH₃CHO: anđehit axetic

Tên thay thế của các anđehit no, đơn chức, mạch hở:

- Chọn mạch chính của phân tử anđehit là mạch cacbon dài nhất có chứa nhóm -CHO.

- Đánh số thứ tự C trên mạch chính, bắt đầu từ nhóm – CHO.

- Tên thay thế = tên hiđrocacbon tương ứng với mạch chính + al

- Ví dụ:

7. Cách thực hiện phản ứng

- Cho HCHO tác dụng với dung dịch AgNO₃/NH₃.

8. Bạn có biết

- Hiện tại chúng tôi không có thêm bất kỳ thông tin nào thêm về phương trình này.

9. Bài tập liên quan

10. Một số phương trình phản ứng hoá học khác của Hiđro và hợp chất:

2CH₃CHO + O₂  $\stackrel{t^0, M{n}^{2+}}{\to }$ 2CH₃COOH

CH₃CHO + H₂  $\stackrel{t^0, Ni}{\to }$ C₂H₅OH

CH₃CHO + 2AgNO₃ + 3NH₃ + H₂O $\stackrel{t^0}{\to }$ CH₃COONH₄ + 2NH₄NO₃ + 2Ag↓

HCHO + Br₂ + H₂O → HCOOH + 2HBr